واگرایی در حجم معاملات

طراحی سیستم سبد گردان خودکار با استفاده از مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مالی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی.

2 کارشناس ارشد مهندسی مالی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

3 عضو هیئت‌علمی دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی

چکیده

فروض کلاسیک بازار کارا عمدتاً بیانگر این موضوع هستند که نمی­توان با توسعه استراتژی­هایی بر اساس اطلاعات قیمت و حجم معاملات درگذشته، حرکات آتی قیمت را پیش­بینی نمود. در این مطالعه با بهره­گیری از واگرایی شاخص قدرت نسبی و قیمت به‌عنوان ابزار اصلی و همچنین با استفاده از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال، سیستم خودکار انتخاب سبد سرمایه­ای ارائه می­گردد که نتایج آن به‌عنوان شواهد تجربی نقض فروض کلاسیک قابل استناد است. داده­های مورداستفاده در این مطالعه مربوط به 59 سهم بورس نیویورک در بازه زمانی 2010 تا 2016 می‌باشد. برای برآورد پارامتر­ها و ارزیابی مدل به دو قسمت دوره آموزش و دوره آزمایش تقسیم­بندی شده­اند. در دوره آمورش با استفاده از الگوریتم ژنتیک مقادیر پارامتر­های مدل برآورد شده و سپس با استفاده از قسمت دوم داده­ها، عملکرد مدل معاملاتی طراحی‌شده مورد آزمون و ارزیابی قرار می­گیرد. نتایج به‌دست‌آمده نشان می­دهد که این مدل قابلیت پیش­بینی را بهبود بخشیده و در مقایسه با استراتژی­های خرید و نگهداری و خرید تصادفی به‌مراتب بهتر عمل می­نماید.

کلیدواژه‌ها

مراجع

* Salmani, S (1389). Study of Heterogeneity in Tehran Stock Exchange Concerning Technical Analysis Criteria. Financial Engineering and Portfolio Management, 6(2), 139:165 (in Persian)

* Alexander, S.S. (1961) Price movements in speculative markets: Trends or random walks. Industrial Management Review (pre-1986), 2(2), p.7.

* Bagheri, A., Peyhani, H. M., & Akbari, M. (2014). Financial forecasting using ANFIS networks with quantum-behaved particle swarm optimization. Expert Systems with Applications, 41(14), 6235-6250.

* Baumol, W. J., Heim, P., Malkiel, B. G., & Quandt, R. E. (1973). Efficiency of corporate investment: reply. The Review of Economics and واگرایی در حجم معاملات Statistics, 128-131.

* Blume, L., Easley, D., & O'hara, M. (1994). Market statistics and technical analysis: The role of volume. The Journal of Finance, 49(1), 153-181.

* Brock, W., Lakonishok, J. and LeBaron, B. (1992) Simple technical trading rules and the stochastic properties of stock returns. The Journal of Finance, 47(5), pp.1731-1764.

* Cervelló-Royo, R., Guijarro, F., & Michniuk, K. (2015). Stock market trading rule based on pattern recognition and technical analysis: Forecasting the DJIA index with intraday data. Expert Systems with Applications, 42(14), 5963-5975.

* Coakley, J., Marzano, M., & Nankervis, J. (2016). How profitable are FX technical trading rules?. International Review of Financial Analysis, 45, 273-282.

* Fama, E. F. (1970). Efficient capital markets: A review of theory and empirical work. The journal of Finance, 25(2), 383-417.

* Fama, E.F. and Blume, M.E., (1966) Filter rules and stock-market trading.The Journal of Business, 39(1), pp.226-241.

* Gorgulho, A., Neves, R., & Horta, N. (2011). Applying a GA kernel on optimizing technical analysis rules for stock picking and portfolio composition. Expert systems with Applications, 38(11), 14072-14085.

* Heidorn, T., Kaiser, D. G., & Roder, C. (2009). The risk of funds of hedge funds: An empirical analysis of the maximum drawdown. The Journal of واگرایی در حجم معاملات Wealth Management, 12(2), 89-100.

* Lin, X., Yang, Z. and Song, Y. (2011) Intelligent stock trading system based on improved technical analysis and Echo State Network. Expert Systems with Applications, 38(9), pp.11347-11354.

* Mills, T. C. (1997). Technical analysis and the London Stock Exchange: Testing trading rules using the FT30. International Journal of Finance & Economics, 2(4), 319-331.

* Papadamou, S. and Stephanides, G. (2007) Improving technical trading systems by using a new MATLAB-based genetic algorithm procedure.Mathematical and Computer Modelling, 46(1), pp.189-197.

* Radeerom, M. (2014) April. Building a Trade System by Genetic Algorithm and Technical Analysis for Thai Stock Index. In Asian Conference on Intelligent Information and Database Systems (pp. 414-423). Springer International Publishing.

* Silva, A., Neves, R., & Horta, N. (2015). A hybrid approach to portfolio composition based on fundamental and technical indicators. Expert Systems with Applications, 42(4), 2036-2048.

* Sullivan, R., Timmermann, A., & White, H. (1999). Data‐snooping, technical trading rule performance, and the bootstrap. The journal of Finance, 54(5), 1647-1691.

واگرایی در حجم معاملات

دیدگاه خود را بنویسید

یو اس جی

روبوفارکس

ارانته

آمارکتس

آلپاری

اچ وای سی ام

کوکوین

کوینکس

نوبیتکس

بینگ ایکس

اکسیر

والکس

«ایران بروکر» به معامله‌گران محترم کمک می‌کند بتوانند توانایی‌های معاملاتی خود را ارتقا دهند و پس از بررسی و مقایسه انتخاب‌ صحیحی در رابطه با سرمایه‌گذاری داشته باشند و بتوانند بستر مناسبی را برای معاملات خود انتخاب نمایند.

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

معامله در بازارهای مالی دارای ریسک بسیار بالایی است. اکثر افراد در بازارهای مالی سرمایه‌ی خود را از دست می‌دهند. مسئولیت سود و ضرر هرکس با خود اوست. ما هیچ صرافی یا بروکری را تأیید کامل نمی‌کنیم. تمامی کارگزاری‌ها اشکالات و نواقصی دارند. مراقب سرمایه‌ی خود باشید.

این وبسایت در راستای قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند.

سلب مسئولیت: کلیه مطالب، مقالات، آموزش‌ها، تحلیل‌های ارائه شده در وبسایت “ایران بروکر” متضمن هیچ پیشنهاد معاملاتی‌ای نیست و صرفا جنبه‌ی مطالعاتی و اطلاع‌رسانی دارد. این وبسایت نسبت به ضرر و زیان احتمالی افراد هیچگونه مسئولیتی را نمی‌پذیرد. افراد باید نسبت به ریسک‌های ذاتی بازارهای مالی آگاهی داشته باشند و قبل از اقدام به هرگونه سرمایه‌گذاری مطمئن شوند که تجربه و دانش کافی را دارند. بیشتر بخوانید

© انتشار و کپی‌برداری از مطالب سایت بدون ذکر منبع و لینک‌دهی ممنوع است. کلیه مطالب منتشر شده در وبسایت متعلق به “ایران بروکر” است.

حجم معاملات ماهانه آواکس به بالاترین سطح خود رسید ( ۶شهریور ۱۴۰۱)

آواکس (AVAX) اخیراً با وجود عقب نشینی جروم پاول، به نقطه عطف دیگری رسیده است. پاتریک ساتون، مدیر Ava Labs تایید کرد که تراکنش های ماهانه آوالانچ به بالاترین سطح خود رسیده است. ساتون توییت کرد: آوالانچ در آگوست ۳۲٫۷ میلیون تراکنش را تنها ۷ روز مانده به پایان ماه ثبت کرده است.

یک روز بعد، تراکنش ها به ۳۳٫۲ میلیون افزایش یافت که توسط آواخولیک تایید شد. تنها در سه ماه سال ۲۰۲۲، تراکنش های ماهانه شبکه آواکس به بالاترین حد جدید رسید. این نشان دهنده توسعه چشمگیر ارز آواکس در ماه های اخیر علیرغم روند نزولی بازار بود.

روند ارز دیجیتال آواکس در حال چرخش است

Avaxholic همچنین توییتی منتشر کرد که نشان دهنده رشد آواکس از ژوئن است. این به روز رسانی نشان می دهد که آوالانچ بیشترین رشد تراکنش ها را در بلاک چین های EVM نشان داده است. با ۱۸٫۸٪، آواکس در بین این بلاک چین ها پیشتاز است و فانتوم با ۱۲٫۶٪ پس از آن قرار دارد.

داده ها همچنین سایر بالاترین حجم تراکنش‌ها را برای آواکس در آگوست تأیید می‌کند. فعالیت در شبکه آوالانچ افزایش یافته است که بر سایر متغیرهای داده نیز منعکس شده است.

فروش توکن های NFT مبتنی بر آواکس نیز اخیرا توانسته اند از ۲۵۳ هزار عبور کنند. آوالانچ همچنین رکورد تراکنش روزانه ۱٫۶۴ میلیون تراکنش را تکمیل کرد. عرضه داخلی استیبل کوین USDC در شبکه نیز در ۲۵ آگوست به ۱٫۶۶ میلیون رسید.

آخرین اطلاعات پیرامون صنعت GameFi اخیراً سؤالاتی را برای آوالانچ ایجاد کرده است. به گفته DappRadar، آدرس های GameFi در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ شاهد افزایش قابل توجهی به ۱٫۵ میلیون آدرس بودند، سپس به تدریج به حدود یک میلیون کاهش یافتند.

در یک نگاه به گذشته، این عملکرد بسیار بهتری در مقایسه با عملکرد آدرس دیفای در همان دوره است. این به سادگی به این معنی است که صنعت GameFi بالغ شده است و همچنان می تواند کاربران را در روند نزولی حفظ کند.

چه در انتظار آواکس است؟

توکن حاکمیت آوالانچ، آواکس در ۲۴ ساعت گذشته در کنار سایر ارزهای دیجیتال، افت شدیدی داشته است. افت ۱۱ درصدی نمودار روزانه، آواکس را درست بالاتر از خط حمایت ۲۰ دلاری پایین آورده است.

همچنین سودهای هفتگی را کاهش داده است که طبق کوین مارکت کپ اکنون کاهش ۱۰٫۰۹٪ است. بازار کریپتو به سخنرانی اخیر پاول واکنش تاسف باری نشان داده است و عملکرد AVAX واکنش دیگری به آن است.

قیمت سولانا کاهش یافت آیا ۲۸ دلار سطح بعدی است؟

قیمت سولانا شاهد روند نزولی قوی بود؛ زیرا رمز ارزهای اصلی بازار نیز به میزان قابل توجهی در نمودارهای خود کاهش یافتند. آلت کوین در ۲۴ ساعت گذشته ۶ درصد کاهش یافت. در هفته گذشته سولانا ۱۴ درصد از ارزش بازار خود را از دست داد.

گاوها در تلاش بودند تا از سولانا در نزدیکترین سطح حمایت خود دفاع کنند، با این حال، سکه در ۲۴ ساعت گذشته با فروش مواجه شد. طی چند روز گذشته، سولانا به صورت جانبی بالاتر از سطح حمایتی ۳۴ دلاری خود معامله می‌شد. کاهش ارزش اخیر در نمودار باعث شد سولانا به زیر سطح حمایت فوری خود برسد.

اگر قیمت سولانا در همان مسیر قیمتی به حرکت خود ادامه دهد، سقوط به زیر سطح قیمت فعلی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. چشم انداز فنی سکه به نزولی اشاره دارد.

با از دست دادن اعتماد خریداران، قدرت فروش در ۲۴ ساعت گذشته افزایش یافت. حرکت به زیر علامت قیمت ۳۱ دلار باعث می شود ارز SOL دوباره سطح قیمت ۲۸ دلار را مشاهده کند.

ارزش بازار جهانی ارزهای دیجیتال امروز با ۳٫۵ درصد تغییر منفی در ۲۴ ساعت گذشته، ۱٫۰۱ تریلیون دلار است.

تحلیل قیمت سولانا: نمودار چهار ساعته

سولانا در زمان نگارش این مقاله با قیمت ۳۱ دلار معامله می شد. این کوین فقط حمایت سطح ۳۴ دلار را از دست داد و به سطح حمایت بعدی چشم دوخته بود.

نزدیکترین خط حمایت برای سولانا ۲۸ دلار بود. سطح مقاومت برای رمز ارز ۳۷ دلار بود. در صورتی که سولانا بتواند دوباره به سطح ۳۴ دلار برسد، حرکتی بالاتر از آن سطح قیمت می‌توان انتظار داشت.

در صورتی که قیمت سولانا نتواند در سطح فعلی خود باقی بماند، می‌توان انتظار داشت که در معاملاتی فوری، به زیر قیمت ۲۸ دلار حرکت کند.

مقدار SOL معامله شده در روزهای گذشته کاهش یافته است که نشان دهنده سطوح پایین تقاضا و افزایش قدرت فروش است.

SOL کاهش قدرت خرید را در زمان نگارش به تصویر کشید. شاخص تکنیکال به افزایش قدرت فروش اشاره کرد. شاخص قدرت نسبی زیر ۲۰ بود که به این معنی بود که تعداد فروشندگان از خریداران بیشتر بود.

به دلیل تقاضای کمتر، سولانا در نمودار چهار ساعته کمتر از ارزش گذاری شد. قیمت واگرایی در حجم معاملات سولانا زیر خط ۲۰-SMA بود و این بدان معنی بود که فروشندگان حرکت قیمت را در بازار هدایت می کردند. ارز SOL یک سیگنال فروش را در نمودار چهار ساعته خود به تصویر کشیده بود. شاخص های تکنیکال حاکی از نزولی بودن در واگرایی در حجم معاملات معاملات بعدی است.

واگرایی میانگین متحرک همگرایی حرکت قیمت و احتمال برگشت را نشان می دهد.MACD تحت یک متقاطع نزولی قرار گرفت و کندل های سیگنال قرمز در زیر نیم خط که سیگنال فروش سولانا بود تشکیل داد.

واگرایی چیست؟ + انواع واگرایی ها در تحلیل تکنیکال

واگرایی (Divergence) در تحلیل تکنیکال یکی از روش‌های مناسب برای پیش‌بینی حرکت قیمت‌ها است. بدین‌صورت که هرگاه جهت حرکت در نمودار قیمت و اندیکاتور مخالف یکدیگر باشند واگرایی رخ می‌دهد و می‌توان تغییرات روند و جهت حرکت قیمت‌ها را پیش‌بینی کرد. به بیان ساده حرکت یک اندیکاتور (مثلا اسیلاتور RSI یا MACD) و یا هر داده دیگر در خلاف جهت نمودار قیمت، باعث شکل‌گیری واگرایی می‌شود که برای ارزیابی احتمال چرخش قیمت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

واگرایی به عنوان سیگنال تردید و دودلی معامله‌گران از روند فعلی قیمت‌ها درنظر گرفته می‌شود. در تمامی بازارهای مالی مثل بورس، فارکس، طلا، رمزارزها، Futures، CFD و… استفاده از اندیکاتورها و شناسایی واگرایی‌ها بر دقت و اعتبار تحلیل تکنیکال شما می‌افزاید و می‌توانید با اعتماد بیشتری به معامله بپردازید. در ادامه آموزش تحلیل تکنیکال به واکاوی بحث مهم و کاربردی واگرایی می‌پردازیم که یکی از معتبرترین روش ها برای شناسایی رفتار روندهاست. از آنجایی که با شناسایی صحیح واگرایی‌های قوی و معتبر، می‌توانید فرصت‌های معاملاتی بسیار مناسبی را شکار کنید! بنابراین با حوصله و دقت بالایی به مطالعه این مقاله بپردازید.

واگرایی چیست؟

واگرایی ترجمه واژه انگلیسی Divergence (دیورژانس) است. تعریف آن در دیکشنری کمبریج بدین صورت است: “وضعیتی که در آن دو چیز متفاوت می‌شوند یا تفاوت بین آنها افزایش می‌یابد.” در زبان شیرین فارسی، Divergence بصورت “واگرایی” ترجمه شده و در لغت به معنای “دوری” است و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال دقیقا به همین مفهوم است! و زمانی رخ می‌دهد که نمودار قیمت در جهت نمودار اندیکاتور (یا هر داده دیگری!) حرکت نکند که باعث ایجاد واگرایی در حجم معاملات تفاوت در جهت حرکت‌شان می‌شود.

در واقع تضاد بین جهت حرکت قیمت و اندیکاتورها را واگرایی گویند که قابلیت پیش‌بینی تغییرات بالقوه روند و چرخش قیمت را داراست. برای مثال فرض کنید مطابق شکل زیر نمودار قیمت سقف قبلی خود را بشکند و سقف جدید بالاتر از سقف قبلی تشکیل شود اما اندیکاتور قادر به شکست سقف قبلی نباشد و سقف جدید پایین‌تر از سقف قبلی شکل بگیرد! در این صورت واگرایی خواهیم داشت که نشان از تضعیف قدرت خریداران دارد و بالطبع احتمال برگشت روند از صعودی به نزولی وجود دارد.

کاربرد Divergence در تحلیل تکنیکال

اگر از مقاله اندیکاتورها بخاطر داشته باشید گفتیم که 2 نوع اندیکاتور داریم: پیشرو و تاخیری. در واقع اندیکاتورهای تاخیری (Lagging) دنباله‌رو روند بودند و بعد از شکل‌گیری روند اخطارهای لازم را صادر می‌کردند بنابراین استفاده از آنها باعث از دست رفتن قسمتی از روند می‌شد! ابزار واگرایی به عنوان یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، همراه روند حرکت می‌کند نه پشت سر آن! و با بهره‌گیری از آن می‌توان رفتار آینده بازار را پیش‌بینی کرد.

بیشترین کاربرد واگرایی در تعیین تغییرات روند و چرخش قیمت‌ها است. همچنین در تعیین سطوح حمایت و مقاومت، استفاده همزمان با سطوح فیبوناچی و… کاربرد دارد. تشخیص واگرایی‌های قوی در نمودار قیمت و اندیکاتورها می‌تواند باعث افزایش دقت و اعتبار تحلیل شود و فرصت‌های معاملاتی بیشتری را برای معامله‌گر فراهم آورد.

انواع واگرایی ها

در حالت کلی دو نوع Divergence در تحلیل تکنیکال داریم: معمولی (RD)، مخفی (HD). هر کدام به 2 گروه مثبت و منفی تقسیم می‌شوند بنابراین 4 نوع واگرایی مهم داریم:

1. معمولی مثبت (Regular bullish divergence)
2. معمولی منفی (Regular bearish divergence)
3. مخفی مثبت (Hidden bullish divergence)
4. مخفی منفی (Hidden bearish divergence)

تذکر: نوع دیگری به اسم “واگرایی زمانی” بر اساس تعداد کندل و ترسیم سطوح فیبوناچی برگشتی مورد بررسی قرار می‌گیرد. اما از آنجایی که نسبت به انواع دیگر کاربرد و اهمیت کمتری دارد از تشریح آن می‌گذریم! در ادامه سعی می‌کنیم انواع مهم واگرایی را با ذکر مثال های متنوع خدمت شما آموزش دهیم تا مفاهیم آن بصورت عمیق و کاربردی در ذهن‌تان حک شود. ابتدا بصورت کاملا خلاصه مفاهیم را بیان می‌کنیم سپس به تشریح هر کدام می‌پردازیم.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
معمولی مثبت	احتمال شروع روند صعودی
معمولی منفی	احتمال شروع روند نزولی
مخفی مثبت	احتمال پایان کاهش قیمت (اصلاح) ← ادامه روند صعودی
مخفی منفی	احتمال پایان افزایش قیمت موقت ← ادامه روند نزولی

واگرایی معمولی مثبت (RD+)

مطابق شکل زیر زمانی که در نمودار قیمت، کف قیمتی جدید پایین‌تر از کف قبلی ایجاد شود اما در نمودار اندیکاتور، کف جدید بالاتر از کف قبلی باشد “واگرایی معمولی مثبت (صعودی)” رخ داده است و بیانگر احتمال قوی اتمام روند نزولی و سیگنالی از شروع روند صعودی خواهد بود. در واقع نمودار قیمت در حال کاهش است اما اندیکاتور نمی‌تواند این کاهش قیمت را تشخیص دهد چرا که احتمالا قدرت خریداران بیشتر از فروشندگان است و اندیکاتور به استقبال روند جدید رفته است!

عموما پارامترهایی مثل حجم معاملات، ارزش معاملات و… برای محاسبه اندیکاتورها مورد استفاده قرار می‌گیرند. بنابراین عدم انطباق حرکت در نمودار قیمت و اندیکاتور می‌تواند سیگنالی از افزایش یا کاهش قدرت معامله‌گران باشد. برای مثال فرض کنید قیمت‌ها کاهشی باشد اما نمودار اندیکاتور MFI (جریان نقدینگی) افزایشی باشد! تحلیل شما چه خواهد بود؟! همان‌طور که می‌بینید مفاهیم تحلیل تکنیکال بسیار ساده است! و نیازی به حفظ کردن مطالب نیست!

واگرایی معمولی منفی (RD–)

مطابق شکل زیر زمانی که در نمودار قیمت، سقف قیمتی جدید بالاتر از سقف قبلی ایجاد شود اما در نمودار اندیکاتور، سقف جدید پایین‌تر از سقف قبلی باشد “واگرایی معمولی منفی (نزولی)” داریم. این وضعیت بیانگر تضعیف قدرت خریداران در مقابل فروشندگان است در واقع با توجه به شرایط فعلی، پتانسیل شکست خط مقاومت وجود ندارد و احتمالا در ادامه با اتمام روند صعودی و شروع روند نزولی مواجه خواهیم شد.

واگرایی مخفی مثبت (HD+)

روندهای صعودی و نزولی هیچ‌گاه بصورت یک خط مستقیم فزاینده یا کاهنده نیستند و عموما با ریز موج‌هایی همراه هستند. اصلاح واگرایی در حجم معاملات قیمت جزء اصلی تمام بازارهای مالی است و به اصطلاح “قیمت در حال تازه کردن نفس است!” تا روند قبلی خود را ادامه دهد. مطابق شکل زیر واگرایی مخفی مثبت در انتهای اصلاح روند صعودی رخ می‌دهد. بدین‌صورت که با کاهش قیمت‌ها در یک رالی صعودی، اگر کف قیمتی جدید بالاتر از کف قیمتی قبلی باشد اما در نمودار اندیکاتور، کف جدید پایین‌تر از کف قبلی باشد +HD رخ داده است. +HD می‌تواند سیگنال پایان کاهش قیمت‌ها و ادامه روند صعودی باشد. اگر نقطه برگشت روی خط حمایت قوی و یا سطوح فیبوناچی اصلاحی (Retracement) باشد به احتمال زیاد روند به حرکت خود در کانال صعودی ادامه خواهد داد.

واگرایی مخفی منفی (HD–)

مطابق شکل زیر زمانی که در نمودار قیمت، سقف قیمتی جدید پایین‌تر از سقف قبلی ایجاد شود اما در نمودار اندیکاتور، سقف جدید بالاتر از سقف قبلی باشد (یعنی نمودار قیمت نزولی اما نمودار اندیکاتور صعودی باشد) “واگرایی مخفی منفی” داریم. در واقع HD– سیگنال ادامه‌دار بودن روند نزولی است و باید افزایش قیمت‌ها را صرفا یک اصلاح جزئی از روند نزولی دانست و نباید به صعود قیمت‌ها امیدوار بود! بنابراین بعد از شناسایی HD– انتظار کاهش قیمت‌ها را داریم چرا که احتمالا قدرت خریداران نسبت به فروشندگان تضعیف شده است و در ادامه با فشار فروش همراه خواهیم بود. بنابراین بطور خلاصه HD– در یک کانال نزولی و در پایان اصلاح قیمت رخ می‌دهد و سیگنال پایان افزایش قیمت‌ها و ادامه روند نزولی است.

تفاوت Divergence معمولی و مخفی چیست؟

واگرایی معمولی (RD) در انتهای یک روند رخ می‌دهد و بیانگر اتمام روند فعلی است و احتمالا بعد از آن تغییر روند خواهیم داشت اما واگرایی مخفی (HD) در پایان موج‌های اصلاحی روند مشاهده می‌شود و بیانگر اتمام اصلاح روند است و احتمالا بعد از آن روند به حرکت اصلی خود ادامه خواهد داد.

تذکر: لزوما وجود واگرایی باعث تغییر جهت حرکت قیمت نخواهد داشت. بنابراین نباید صرفا با تکیه بر آن به تحلیل تکنیکال پرداخت! در واقع واگرایی صرفا چرخش قیمت را پیش‌بینی می‌کند و مهر تایید بر تحلیل شما نمی‌زند. بنابراین بعد از شناسایی آن باید صبور باشید و واگرایی در حجم معاملات پس از تایید تغییر جهت توسط سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال، وارد معامله شوید تا دقت تحلیل و بازدهی معاملات شما افزایش یاید.

نکته: اندیکاتورهای RSI، MACD بیشترین کاربرد را در شناسایی واگرایی‌ها دارند. اما اسیلاتورهای دیگری مثل “شاخص جریان نقدینگی”، “CCI” و یا “حجم تعادلی” نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

واگرایی مثبت چیست؟

در واگرایی مثبت (چه معمولی و چه مخفی) نگاه ما به “کف‌های قیمتی” است. بدین‌صورت که در یکی از دو نمودار قیمت یا اندیکاتور، کف قیمتی جدید بالاتر از کف قیمتی قبلی و در نمودار دیگر معکوس آن است و سیگنال شروع یا ادامه روند صعودی و افزایش قیمت را می‌دهد! و می‌توان آنرا به عنوان خط حمایت درنظر گرفت.

واگرایی منفی چیست؟

در واگرایی منفی (چه معمولی و چه مخفی) “سقف‌های قیمتی” برای ما اهمیت دارند. بدین‌صورت که سقف قیمتی جدید پایین‌تر از سقف قیمتی قبلی و در نمودار دیگر معکوس آن است و اخطار شروع یا ادامه روند نزولی و کاهش قیمت را می‌دهد! و بیانگر خط مقاومت خواهد بود.

نکات تایید و اعتبار Divergence

1. به طور کلی اگر واگرایی روی سطوح حمایت و مقاومت قوی شکل گرفته باشد و یا نقاط بازگشت روی سطوح معتبر فیبوناچی واقع شود تحلیل تکنیکال از اعتبار و دقت بالاتری برخوردار است.
2. در صورت مشاهده واگرایی هنگام شکست خطوط حمایت و مقاومت، احتمال نامعتبر بودن شکست و پس گرفتن سطوح شکست شده وجود دارد.
3. از آنجایی که RD مربوط به تغییر روند و HD مربوط به اصلاح روند است هنگام شکست خط روند باید منتظر RD باشیم همچنین هنگام پولبک و در سطوح فیبوناچی ریتریسمنت نیز انتظار وقوع HD را خواهیم داشت.
4. اگر تایید واگرایی توسط چند اسیلاتور مختلف انجام شود اعتبار و قدرت آن بیشتر است.
5. اگر برخی اسیلاتورها واگرایی را تایید کردند اما برخی دیگر آنرا تایید نکردند نشان از قدرت کمتر آن است. در این موارد برای تایید واگرایی از اندیکاتور MACD استفاده کنید.
6. اعتبار واگرایی‌ها در مناطق اشباع و یا سطوح کلیدی اندیکاتورها بیشتر است. برای مثال اگر در محدود بالای 70 در اسیلاتور RSI، واگرایی منفی شناسایی شود احتمال ریزش قیمت ها بیشتر است.
7. اگر واگرایی با الگوهای کندل استیک بازگشتی مثل کندل دوجی، چکش، Hanging Man و… همراه شود اعتبار آن بیشتر است.
8. هر چه شیب خطوط تندتر باشد واگرایی از قدرت بالاتری برخوردار است و احتمال چرخش قیمت بیشتر خواهد بود.
9. سعی کنید مهربانی و لبخند عادت شما شود و به یکدیگر عشق بورزید!

چند مثال عملی

در ادامه به بررسی چندین مثال عملی در بورس تهران، فارکس و رمزارزها می‌پردازیم. اولین نمودار مربوط به شاخص کل بورس تهران است. مطابق شکل زیر وقتی شاخص از حوالی 2 میلیون تا 1.200.000 سقوط کرد دوباره گارد صعودی گرفت! و تا عدد 1.600.000 رشد کرد! اما همان‌طور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید با مشاهده “واگرایی مخفی منفی” در نمودار شاخص و اندیکاتورهای RSI و MACD، مشخص شد که این صعود صرفا یک “موج اصلاحی” بوده و احتمالا باید منتظر کاهش دوباره شاخص و ادامه روند نزولی قبلی باشیم.

نمودار دوم مربوط به شاخص کل هم‌وزن بورس تهران است که در پایان روند صعودی شاخص، واگرایی معمولی منفی تشکیل شده و سیگنال شروع روند نزولی را صادر کرده است.

قیمت بیت‌کوین در اواخر سال 2021 تا 70 هزار دلار رشد داشت همان‌طور که در شکل زیر مشاهده می‌کنید در این سقف تاریخی بیت‌کوین، واگرایی منفی رخ داده است (هم در اندیکاتور RSI و هم MACD) بنابراین می‌توان انتظار پایان روند صعودی و شروع کاهش قیمت Bitcoin را داشت. پس از تایید واگرایی منفی، روند نزولی Bitcoin شروع شد و تا حوالی 48 هزار سقوط کرد!

در نمودار زیر واکنش قیمت‌ها به واگرایی‌ها بسیار جالب است! قبل از مطالعه توضیحات مربوطه، خودتان نمودار زیر را تحلیل و تفسیر کنید!

اندیکاتور واگرایی

اندیکاتور All In One Divergence یا همان AIO Divergence برای متاتریدر نسخه 4 موجود است و محبوبیت بالایی نیز بین تریدرها دارد. اگر از پلتفرم مفید تریدر برای تحلیل تکنیکال سهام شرکت‌های بورس تهران استفاده می‌کنید می‌توانید با دانلود اندیکاتور واگرایی AIO از لینک زیر و نصب آن در مفید تریدر، از امکانات متعدد آن استفاده کنید. مزیت اندیکاتور AIO این است که 29 اسیلاتور معروف مثل RSI, MACD را پوشش می‌دهد. همچنین خطوط حمایت و مقاومت را نیز برای شما ترسیم می‌کند.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش تحلیل تکنیکال را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش تحلیل تکنیکال در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

آموزش تحلیل تکنیکال؛ تایید روند با حجم معاملات – بخش ششم

همانطور که در بخش سوم آموزش تحلیل تکنیکال نیز گفته شد، حجم معاملات در واقع مقدار خرید و فروش صورت گرفته در بازار یک ارز دیجیتال را برای یک بازه زمانی مشخص نشان می‌دهد. حجم معاملات در قسمت پایین نمودار نمایش داده می‌شود و قرمز یا سبز بودن این میله‌ها نیز به بسته شدن نزولی یا صعودی کندل‌ها در آن تایم‌فریم بستگی دارد.

چرا حجم معاملات مهم است؟

از حجم معاملات جهت گرفتن تایید هنگام تغییر روندها و شکست‌های حمایتی و مقاومتی استفاده می‌شود. از طرفی هر حرکتی که توسط قیمت انجام می‌شود، قدرت آن را می‌توان به میزان حجم معاملاتش ارتباط داد. البته گاهی اوقات نیز دلیل رشد عجیب یک ارز دیجیتال با حجم معامله پایین می‌تواند دستکاری شدن آن باشد که اغلب در این موارد تحلیل‌ کردن نمی‌تواند راهگشا باشد.

برای درک بهتر کاربرد حجم معاملات به نمودار بیت کوین در ۱۲ آوریل ۲۰۱۸ نگاه کنید.

خط روند نزولی بیت کوین در تاریخ ۸ آوریل شکسته شده و پس از آن طی یک پولبک، قیمت دوباره با خط روند نزولی خود تماس داشته است. اعلام تغییر روند در این نقطه با قطعیت بالا به دلیل حجم پایین (کمتر از میانگین) ممکن نیست. اما چهار روز بعد و در تاریخ ۱۲ آوریل، پس از مشاهده حجم بالای معاملات می‌توان روند صعودی را تایید کرد. البته برخی تریدرها نیز پس از پولبک به خط روند نزولی وارد موقعیت خرید شدند که نسبت به دسته قبلی معامله‌گران با متحمل شدن ریسک بیشتر، سود بیشتری کسب کردند.

کاربرد دیگر حجم معاملات، تشخیص قدرت روند در جریان می‌باشد. مثلاً هنگامیکه نمودار در حال رقم زدن سقف‌های بالاتر با حجم‌های پایین‌تر است، می‌توان دریافت که قدرت روند صعودی در حال کاهش است و به زودی باید منتظر تغییر روند باشیم. برای مثال دوباره به نمودار بیت کوین در بازه زمانی مشابه نگاه کنید. واگرایی بین سقف‌های بالاتر (Higher Highs) و کاهش حجم نشان از کاهش قدرت خریداران و روی کار آمدن فروشندگان در آینده نزدیک دارد.

این موضوع می‌توان به شما در تشخیص نقاط خروج از معامله کمک شایانی کند تا برای قرار گرفتن در موقعیت فروش آماده شوید.

همچنین از حجم معاملات می‌توان در تایید شکست‌هایی که پس از شکل‌گیری الگوها اتفاق می‌افتند نیز استفاده کرد. برای مثال در نمودار زیر که مربوط به بیت کوین است، پس از شکل‌گیری الگوی سر و شانه (Head and Shoulders) شکست مقاومتی رخ داده و برای تایید این موضوع باید از حجم معاملات در کندل مشخص شده استفاده کرد.

با توجه به حجم بالای معاملات، این شکست تایید می‌شود و برای موقعیت خرید می‌توان وارد معامله شد. البته در بخش‌های بعدی آموزش، الگوهای مختلف معرفی شده و درباره آن‌ها بیشتر صحبت خواهیم کرد.

اول حجم، بعد قیمت

مسئله آخری که در حجم معاملات نباید از آن غافل شوید، این است که در اغلب مواقع حجم معاملات پیش از تغییر قیمت، سیگنال تغییر روند را به شما می‌دهد.

کاری که تحلیلگران تکنیکال انجام می‌دهند این است که با دنبال کردن حجم معاملات، بازگشت روند (Reversal Trend) را شناسایی کنند. برای مثال همانطور که گفته شد در یک روند صعودی هنگامی که حجم معاملات رقم خورده در هر سقف جدید کمتر و کمتر شود، از نزدیک شدن به پایان روند صعودی خبر می‌دهد. در نمودار بالایی می‌توانید تعدادی از کاربردهای حجم معاملات را در تحلیل تکنیکال مشاهده کنید.