حکم شرعی معامله در بورس

بورس‌ بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد. بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این است که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشند؛ در غیر این صورت حرام است. پاسخ توسط مرجع تقلید آیت الله خامنه‌ای در رابطه با حکم شرعی معامله‌گری در بازار سهام و سرمایه

معامله رمز ارز حرام است؟

حکم شرعی معامله در بورس

به گزارش بیدار بورس، با کاهش ارزش روز به روز ریال و افت و خیزهای موجود در بورس و سایر بازارهای موازی برخی از اقشار جامعه به خرید فروش رمزارزها روی آوردند که در همین راستا، امروز مقام معظم رهبری فتوایی صادر کردند.

در فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای آمده است: «به طور کلی حکم خرید و فروش و تولید ارزهای دیجیتال تابع قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران است.»

چنین فتوایی متضمن دو معناست؛ اول آنکه حکم تحریم درباره آن وجود ندارد زیرا اگر چنین بود، به صراحت حکم به حرام‌بودن معاملات ارز دیجیتال داده می‌شد و دیگر آنکه ارجاع یک حکم شرعی به «قوانین و مقررات» آن هم از سوی ولی فقیه، تکلیفی مهم را بر دوش مجلس شورای اسلامی می‌گذارد که در این زمینه اقدام به وضع قانون کند تا هم مردم و هم نظام پولی و بانکی تکلیف خود را درباره ارزهای دیجیتال بدانند.

چرا رمزارزها مورد انتقاد است؟

انتقادات کارشناسان دینی و مراجع تقلید:

_نامشخص بودن طرفین پرداخت
_عدم تایید ارزهای دیجیتال توسط اغلب نهادهای دولتی و قانونی
_غیرقابل ردیابی بودن یا دشوار بودن ردیابی گیرنده و فرستنده
_استفاده در حکم شرعی معامله در بورس برخی وبسایت‌های سیاه یا استفاده برای پولشویی

بیت‌کوین‌ها عموماً از راه فعالیت‌های استخراج (ماینینگ) که همان فرایند پردازش تراکنش‌های بیت‌کوین است، بدست می‌آیند. این روش مستلزم در اختیار داشتن کامپیوترها و سخت‌افزارهای قدرتمندی است. همچنین برخی از وب‌سایت‌های بخت‌آزمایی، به کاربران خود بیت‌کوین می‌دهند؛ بنابراین دو عنصرِ «غیر متمرکز بودنِ حسابرسی» و «نقل و انتقالات بدون حضور یک نهاد واسطه‌ای» دو ویژگی مهم رمزارزهاست که آن‌ها را از سیستم‌های مرسوم در نظام بانکی متمایز می‌کند.

حکم شرعی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال

یکی از ایرادات وارد بر رمزارزها که بیشتر از طرف اهل سنت مطرح می‌شود مساله قمار در استخراج است، زیرا ماینر در هرلحظه نمی‌داند که در برابر منابع مصرفی جایزه بلاک را دریافت خواهد کرد یا خیر و این مساله به صورت یک احتمال باقیمانده است.

ارتباط آن با دشمنان مسلمانان

از عوامل دیگری که برای باطل بودن معامله با بیت‌کوین یا حرام بودن آن آورده می‌شود ادعای ارتباط آن با دشمنان مسلمانان یا امثال آن است که می‌تواند تحت عنوان قاعده نفی سبیل برای ارائه حکم شرعی له یا علیه رمز ارزها استفاده شود. بعضی افراد موثق شنیده شده است که سازندگان آن از سازمان سیا هستند و از سوی دیگر بیت‌کوین چون پشتوانه محکمی ندارد نوسانات قیمت شدیدی را تجربه می‌کند و هیچ‌کس نیز مسئولیت آن را به‌عهده نمی‌گیرد و این قضیه باعث غرری شدن موضوع معاملات بیت‌کوین شده است.

هیچکس فتوا به جواز بیت‌کوین نداد

بین مراجع هم هیچکس فتوا به جواز بیت‌کوین نداده است. دستگاه‌های استخراج‌کننده بیت‌کوین هم اگر صرفاً برای استخراج بیت‌کوین کاربرد داشته باشند خرید و فروش آن نیز مصداق اعانه بر اثم می‌شود و اشکال شرعی دارد اما اگر برای غیراستخراج بیت‌کوین هم کاربرد داشته باشد حکم ابزارهای مشترک را پیدا می‌کند که فقها استفاده از آن را جایز می‌دانند البته به گفته عضو شورای فقهی بورس، دستگاه‌های استخراج‌کننده هم اگر صرفاً برای استخراج بیت‌کوین کاربرد داشته باشد، معامله‌اش جایز نیست.

نکته: موضوع قابل توجه در اینجا کشف دستگاه‌های ماینر در ماه‌های اخیر در ساختمان شرکت بورس و وعده مسئولان برای راه‌اندازی رمزارز ملی است.

نظر مراجع تقلید درباره حکم رمز ارزها

به طور کلی نظرات علمای مختلف درباره حکم شرعی کریپتوکارنسی‌ها را می‌توان در سه دسته بدون نظر، مخالف یا موافق با ذکر دلیل و موافق یا مخالف بدون ذکر دلیل طبقه بندی کرد. آنچه که مهم بوده این است که همان طور که اشاره شد باید به تفکیک حوزه و همچنین با توجه به کارکرد رمز ارزها نسبت به ارائه حکم شرعی در مورد آن‌ها اقدام کرد.

سوال: حکم معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چیست؟

مطابق نظر آیت الله خامنه‌ای

«به طور کلی حکم خرید و فروش و تولید ارزهای دیجیتال تابع قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران است.»

آیت الله مکارم شیرازی

با توجه به ابهامات زیادی که بیت کوین دارد معامله آن اشکال دارد.

آیت الله نوری همدانی

ورود در این معاملات اشکال دارد.

حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی

با توجه به ابهامات فراوانی که این نوع معامله دارد، استفاده از این پول جایز نیست.

آیت الله وحید خراسانی

خرید و فروش آن باطل است.

آیت الله صافی گلپایگانی

حرام و اکل مال به باطل است. والله العالم

آیت الله شبیری زنجانی

چنانچه استفاده از این‌گونه ارزها نوعاً مفسده اقتصادی داشته یا خلاف قانون باشد، خرید و فروش آن اشکال دارد.

قوانین رمز ارزها براساس شرع جهان اسلام

به نظر می‌رسد جهان اسلام برای تصدی گسترده دارایی‌های دیجیتال مصمم است و محققان ادعا می‌کنند که معاملات رمزارزها کاملاً با قوانین شرع اسلام سازگار است. علیرغم اینکه امروزه در بیشتر کشورهای غربی، مسائل مربوط به دین و پول مستقل از یکدیگر اداره شده‌اند، با این حال کسانی که از اصول شرعی اسلام پیروی می‌کنند، این دو امر را به طور جدا نشدنی و در هم تنیده می‌دانند. از آنجا که قوانین اسلامی جهت تعیین منبع مالی برای انجام هرگونه تراکنش، بسیار حساس هستند، رمزارزها به لطف چارچوب‌های شفاف خود می‌توانند هنگام صدور، توزیع و معامله وجوه به شیوه سازگار با شریعت، بسیار مفید واقع شوند. در همین راستا، طبق اعلامیه مشخصی که توسط کمیسیون اوراق بهادار شورای مشاوره شریعت مالزی انجام شد، معامله دارایی‌های دیجیتال طبق قانون در مرزهای این کشور مجاز است. این حکم جدید نه تنها به رشد اقتصادی اکوسیستم مالی موجود در مالزی کمک خواهد کرد بلکه با ایجاد نقشه‌راهی می‌تواند توسط سایر کشورهای اسلامی به منظور ترویج نوآوری رمزارزها در راستای ارزش‌های عمیق اخلاقی بیان شده توسط سنت‌های اسلامی، مورد استفاده قرار گیرد.

دارایی دیجیتالی سازگار با شریعت

به طور کلی، دارایی‌های دیجیتال سازگار با شریعت می‌توانند مانند سایر دارایی‌های دیجیتال معمولی عمل کنند، اما چندین تفاوت اساسی وجود دارد، مانند:

۱- از آنها نمی‌توان برای سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی که فعال در بخشهای سازگار با شریعت نیستند استفاده کرد.

۲- برخی از الزامات مورد نیاز باید برآورده شود تا با سرمایه‌گذاران به طور یکسان رفتار شود.

۳- عدم توانایی کاربران در استفاده از بودجه متعارف یا سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که دارای بدهی زیادی هستند.

۴- الزام نظارت بر فعالیت‌های سرمایه‌گذاری توسط یک هیئت یا انجمن شرعی

علما نباید در مقابل همه پدیده‌های جدید موضع منفی بگیرند

در روزهای گذشته پس از حرام اعلام شدن خرید و فروش زمین در متاورس از سوی عضو مجلس خبرگان رسول جعفریان، استاد تاریخ دانشگاه تهران، با انتقاد از اعلام حرامیت خرید زمین در متاورس، به سوابق تاریخی برخی مواضع اشاره کرد و گفت: علما نباید در مقابل همه پدیده‌های جدید موضع منفی بگیرند.

حکم شرعی معامله در بورس

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / حکم شرعی بورس چیست؟ آیا درآمدی که از طریق بورس به دست می آید حلال است؟

حکم شرعی بورس چیست؟ آیا درآمدی که از طریق بورس به دست می آید حلال است؟

با توجه به اینکه بسیاری از افراد میگویند بورس مانند قمار است و سرمایه گذاری در بورس حرام است و خیلی از افراد میپرسند حکم شرعی بورس چیست؟ آیا بورس قمار است؟ آیا بورس حرام است؟ حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟ آیا درآمدی که از طریق بورس به دست می آید حلال است؟ لازم دانستم حکم شرعی معامله در بورس در این مطلب به بررسی حکم شرعی بورس از دیدگاه مراجع تقلید مختلف بپردازم.

حکم شرعی بورس از دیدگاه مراجع تقلید مختلف

در ادامه به بررسی حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله خامنه ای، آیت الله سیستانی، آیت الله وحید خراسانی، آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله نوری همدانی و آیت الله هادوی تهرانی خواهیم پرداخت.

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله خامنه ای:

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله خامنه ای به این شرح است که بورس‌ بازاری می باشد که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد، بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این هست که باید معاملات در بورس نامشروع خلاف قانون نباشد در غیر این صورت حرام است.

بطور کلی فعّالیّت در بورس و خرید حکم شرعی معامله در بورس سهام و تعیین سود سالانه برای آن بر طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای محترم نگهبان قانون اساسی رسیده انجام می‌گیرد محکوم به صحّت و حلیّت است.

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی:

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی به این صورت است که درآمد و کسبی که از طریق بورس و خرید و فروش اوراق بهادار بدست می‌آید – با وجود امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس – قمار محسوب نمی‌شود.

فرق قمار و بورس در این است که در قمار، خوردن مال به باطل صورت می‌گیرد. یعنی بدون مجوز یا عقود شرعی است. ولی در بورس اگر بر اساس عقود شرعی و اسلامی عمل شود خرید و فروش بی اشکال است.

از نظر اسلام انجام هر نوع معاملات – مانند بورس، خرید و فروش سهام و… – یا اینکه کسی کار خود را خرید و فروش سهام قرار دهد در صورتی که عقود و معاملات صوری نباشند، مطابق با احکام شرع و قوانین باشند، فروشنده واقعا مالک باشد یا از طرف مالک وکیل باشد و خریدار واقعا مالک و صاحب جنس خریداری شده شود، اشکال ندارد.

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله وحید خراسانی:

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله وحید خراسانی به این صورت است که خرید و فروش سهام شرکتهاى سهامى، در صورتى که در آن شرکتها معاملات حرام ـ مانند معاملات ربوى ـ انجام نشود ، جایز است ، و خرید و فروش سهام شرکتهایى که معاملات حرام انجام مى دهند در صورتى که سود حاصل از حرام ، جزء سرمایه شرکت باشد ، جایز نیست ، و در غیر این صورت خرید و فروش خودِ سهام جایز است ، ولى باید از درآمدهاى حرامِ آن پرهیز شود.

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله صافی گلپایگانی:

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله صافی گلپایگانی به این شرح است که به طور کلی معاملات بورسی چنانچه با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد.

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله هادوی تهرانی:

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله هادوی تهرانی به این صورت است که اگر معاملات واقعی و در چارچوب قوانین اسلامی باشد صحیح است.

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله نوری همدانی:

حکم شرعی بورس از دیدگاه آیت الله نوری همدانی به این شرح است که خرید و فروش سهام بلا مانع است، مگر آنکه معامله صورتهای دیگری داشته باشد.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

بایگانی برچسب: بازار بورس و سرمایه

احکام شرعی معاملات روز با محوریت بازار بورس

یک کارشناس حکم شرعی معامله در بورس احکام معاملات با بیان این که می‌توان از ظرفیت‌‌‌های بازار بورس برای مشکل تأمین مالی اقتصاد کشور و امور خیریه استفاده کرد گفت: بازار بورس در صورت طراحی اوراق متعدد و رعایت مسائل شرعی، از ظرفیت خوبی برای مشکل تأمین مالی اقتصاد کشور و امور خیریه را برخوردار است و مردم نیز می‌توانند در این بازار، بدون مشکل شرعی از اموال خود، سود ببرند که لازمه آن طراحی قوی و نظارت کافی شورای فقهی بورس است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «احکام شرعی معاملات روز با محوریت بازار بورس» به همت مرکز آموزش‌‌‌های کاربردی معاونت فرهنگی و تبلیغی …

احکام فقهی در حوزه رانت‌خواری به‌روزرسانی نشده است/ رانت باعث گسترش بی‌عدالتی در جامعه می‌شود

حجت‌الاسلام رفیع پور با اشاره به اینکه متأسفانه احکام فقهی در حکم شرعی معامله در بورس مورد رانت خواری به روزرسانی نشده، گفت: یک نیازجدی است که مسئولین بورس و کسانی که در مسائل اقتصادی فعالیت می‌کنند، این قبیل مسائل را به صورت مصداقی و جزئی از آیات اعظام استفتا کنند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی رفیع پور فقیه و استاد حوزه در ارتباط با استفتای اخیر از مقام معظم رهبری در مورد استفاده از رانت اطلاعاتی در بورس گفت: اول اینکه ما باید متن استفتاء را توضیح دهیم. مقام معظم رهبری فرموده‌اند که استفاده از اطلاعات اقتصادی به صورت غیرقانونی یا به گونه‌ای …

دیدگاه فقه درباره بورس و خرید سهام شرکت‌های سهامی عام

در فقه به اهمیت قراردادها توجه شده و عمدتاً مراد قرارداد بین دو یا چند نفر است که به صورت تفصیلی مورد بحث واقع شده، اما شرکت‎های سهامی عام موضوع جدیدی است که افراد بنا بر صلاح و اختیار خود به صورت مشترک در آنها سرمایه‎گذاری می‎کنند. همین موضوعات در چند دهه اخیر مورد بررسی قرار گرفته و ایراد شرعی به آنها وارد نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نظری، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به اقبال زیادی که در ماه‌های اخیر از …

نظر مراجع تقلید درباره سبد گردانی در بورس

شماری از مراجع تقلید در استفتائات جداگانه‌ای نظر خود را در رابطه با حکم سبد گردانی در بازار سرمایه و جزییات آن را بیان کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، در سه سؤالی که از مراجع تقلید درباره حکم سبد گردانی در بورس شده آمده است: «بعضی افراد پیشنهاد می‌دهند که پول و سرمایه بدهید تا ما در بورس با آن کار می‌کنیم و سود حاصل از آن نصف باشد آیا اشکال دارد؟»، «اگر عامل یا همان وکیل شرط کند ضرر به عهده خود وکیل باشد و از پول شخصی ضرر را جبران می‌کند آیا اشکال دارد؟» و «اگر وکیل یا …

پاسخ عضو شورای فقهی بورس به دغدغه‌‌های بورسی مردم

فقها و مراجع تقلید معتقدند سهام شرکتی که تولید کالای حرام کنند، نمی‌توان در آن سهام سرمایه گذاری کرد. همین طور اگر بانک ربوی باشد این گونه است. اما اگر شرکتی که قصد خریداری سهام آن را دارم، تولیدکننده حرام و بانک ربوی نیست، خرید سهام و سود بردن آن از نظر شرعی ایراد و اشکالی حکم شرعی معامله در بورس ندارد و با توجه به این که بعد از تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا، شرکت تولید کننده‌‌‌‌ کالای حرام و حتی بانک ربوی نداریم و مردم از لحاظ شرعی با اطمینان خاطر می‌توانند در شرکت‌‌های سهامی شرکت کرده و سود ببرند. به گزارش …

موضوع شناسی فقهی بورس و سهام عدالت

عرضه اولیه باعث رشد و توسعه شرکت‌های تازه تأسیس می‌شود ولی در عرصه ثانویه سهم شخص دیگری خریداری می‌شود و خریدار جایگزین او می‌شود؛ چه در بازار اولیه و چه در بازار ثانویه خرید کنیم یک فعالیت اقتصادی انجام می‌شود و هر دو مورد بدون اشکال است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست موضوع شناسی فقهی بورس و سهام عدالت با حضور دکتر حسین فهیمی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری اوراق بهادار، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان عضو شورای فقهی بانک مرکزی و رئیس گروه اقتصاد موسسه موضوع شناسی احکام به همت این موسسه در سالن جلسات انجمن‌ها‌‌‌ی علمی حوزه در …

آیا به سرمایه‌گذاری در بورس خمس تعلق می‌گیرد؟

آیا به سرمایه‌ای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سررسید سال خمسی، خمس تعلق می‌گیرد و باید خمس آن پرداخت شود؟ شبکه اجتهاد: حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟ آیا سرمایه گذاری در بازار سهام و خرید و فروش سهام جایز است؟ در ادامه به نظر مراجع تقلید در این زمینه می‌پردازیم: آیت‌الله خامنه‌ای: بورس بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد، بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این هست که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشد، در غیر این صورت حرام است. بطور کلی فعّالیّت …

باید و نبایدهای فقهی بازار سرمایه و بورس

شبکه اجتهاد: تجارت و داد و ستد در اسلام از جایگاهی بس والا برخوردار است. خرید و فروش و مبادله کالا و خدمات همانند دیگر عرصه‌های زندگی، از نظر اسلام دارای آداب و احکامی است که برای آن‌کس که قصد دارد وارد این عرصه شود دانستن آنها لازم و ضروری است، زیرا عدم آشنایی با آنها، موجب لغزیدن در دام ربا و حرام‌‌خواری و سلب برکت از مال و سرمایه می‌شود. فراگیری احکام و آداب، نخستین تکلیف وقتی انسان در کاری وارد می‌شود می‌بایست همه ابعاد آن را بشناسد و حتی بر جزئیات آن واقف باشد تا بتواند به شایستگی …

شورای فقهی، صرفاً بر اساس فقه جزءنگر وارد بورس می‌شود/ فقدان نگاه فقه حکومتی در شورای فقهی بورس/ ورود به بورس در شرایط فعلی جز در عرضه اولیه توصیه نمی‌شود

دکتر عادل پیغامی گفت: متأسفانه شورای فقهی موجود نیز نشان داده که به ابعاد کلان دقت نمی‌کند. شورای فقهی موجود، صرفاً بر اساس فقه جزءنگر وارد بورس می‌شود و می‌گوید که این معامله به‌لحاظ فقهی اشکال دارد یا نه. از منظر تکنیک‌ها و روش‌های مدیریتی نیز نسبت به سازمان‌های بورس و بازار سهام بزرگ دنیا دچار ضعفیم؛ یعنی ما در همان تکنیک‌هایی که دنیای سرمایه‌داری برای جلوگیری از غرر و تدلیس در این بازارها به کار می‌گیرد، دچار ضعف هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان باتوجه به تحولات اخیر بازار سرمایه، …

شورای فقهی به ابعاد کلان مسأله بورس توجه ندارد

پیغامی گفت: شورای فقهی موجود در بازار بورس ثابت کرده است که به ابعاد کلان توجه ندارد و با فقه جز نگر وارد بورس شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عادل پیغامی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) در اولین نشست از سلسله نشست‌های مجازی اقتصادنا در سال ۹۹ به موضوع «آشنایی با بازار سرمایه (بورس)؛ تأملی بر ابعاد فقهی و اقتصادی» اشاره کرد. وی اظهار کرد: ما در مورد بازار بورس و سرمایه با بحث حوزه اقتصاد مواجه هستیم، اقتصاد در تولید خلاصه می‌شود و رهبر انقلاب نیز در شعار سال وقتی تأکید بر اقتصاد داشته اند به …

آیا تحولات اخیر بازار بورس با موازین فقهی انطباق دارد؟

نمی‌خواهیم بگوییم بورس قمار است، اما حاکمیت فضای موجود در بورس شباهت زیادی به این پدیده دارد. قمارباز با پذیرش ریسک بالا با سودای درآمد بادآورده اقدام می‌کند و این روحیه در فضاهای هیجانی نیز نمود پیدا می‌کند. آیا این وضعیت مطلوب اسلام است؟ آیا این عاقلانه است؟ مقصر اصلی این جریان مردم نیستند بلکه کسانی هستند که مروج این مسایل هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی‌نیا عضو شورای فقهی بورس و استاد حوزه و دانشگاه در عرصه اقتصاد در گفت‌وگو با خبرنگاران،‌ با اشاره به شرایط اخیر بورس در کشور، گفت: در خصوص وضعیت فعلی بورس …

عرضه سهام در قالب ETF مشکل شرعی ندارد/ توصیه به تازه‌واردها به بورس

حجت‌الاسلام والمسلمین نظری درباره عرضه سهام دولتی در بورس در قالب ETF اظهار کرد: این موضوع و به ویژه بلوکه شدن پول مردم به مدت دو ماه از منظر شرعی مشکلی ندارد، بلکه برای ساماندهی شرکت‌های مشمول این صندوق‌هاست. لذا تا زمانی‌که امکان و خرید و فروش آن‌ها فراهم شود، باید این پول‌ها بلوکه باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نظری، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای فقهی بانک مرکزی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره مسائل شرعی مرتبط با عرضه اموال دولتی در بورس و همچنین صندوق‌های ETF پرداخت و گفت: …

آیا سود پرداختی به سهام داران بورس، حلال است؟

عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره مسائل شرعی سود سرمایه گذاری در صندوق‌های (ETF) توضیحاتی را ارائه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عباس موسویان عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره مسائل فقهی سود حاصل از خرید و فروش سهام صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) اظهار کرد: از نظر مراجع تقلید خرید و فروش سهام دو شرط دارد. شرط نخست این است که کالاهای تولیدی در آن شرکت از مسیر حرام تولید نشده باشد و شرط بعدی اینکه شرکت سهامی، دارای سود ربوی نباشد. وی ادامه داد: سرمایه گذاری در بورس …

کاوشی درباره حکم شرعی سودهای فعلی بازار سرمایه

بزرگ شدن حجم معاملات و رشد کاذب ارزش بازار بدون اینکه رشد تولید در شرکت مرتبط صورت گیرد دارای چه حکمی است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حسین عیوضلو، مدیر گروه اقتصاد سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) در یادداشتی به حکم شرعی سودهای فعلی بازار سرمایه واکنش نشان داد و نوشته است: یکی از اصول مسلم تشریعی اقتصاد اسلامی اصل تبعیت نمو از اصل است. ترجمه این اصل مسلم شرعی در نظام پولی و بانکی به این است که لازم است بخش اسمی اقتصاد با بخش واقعی اقتصاد متناسب باشد، یعنی رشد بخش اسمی (بخش پولی و بانکی) صرفاً در حد بخش …

تلاش برای همخوانی بیشتر بازار سرمایه با اصول فقهی بورس

در راستای بهبود و اصلاح دینی مباحث اقتصادی، تفاهم نامه‌ای بین حوزه‌های علمیه و سازمان بورس و اوراق بهادار امضا شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مفید حسینی کوهساری، مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه در تشریح مفاد این تفاهم نامه که چندی قبل به امضاء رسید، گفت: موضوع اقتصاد و تعاملات مالی با توجه به فضای اسلامی کشور و دغدغه‌های مراجع، علما و مردم به ویژه در نهادهای اقتصادی بسیار مهم است و این باعث شده است حوزه‌های علمیه فعالانه وارد شود و با نهادهای اقتصادی و مالی تعاملاتی را تعریف کند و در این …

همه ابزارهای سرمایه‌گذاری در بورس شرعی است/ بررسی‌های کمیته فقهی به صورت مقارن است

مصباحی‌مقدم در همایش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از منظر فقهی گفت: هم‌اکنون هیچ ابزاری در بازار سرمایه ایران وجود ندارد که قبل از به‌کارگیری آن، مشروعیت آن‌ها از سوی کمیته فقهی بورس بررسی نشده باشد و مردم متدین نگران نباشند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی‌مقدم رئیس کمیته فقهی بورس امروز در نخستین همایش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از منظر فقهی در فاینکس ۲۰۱۶ تهران گفت: برخلاف برداشت‌های فقهی که در سایر حوزه‌های مالی نسبت به ابزارهای نوین مالی اختلاف نظرها و حتی مخالفت‌هایی در پی داشته است، اما ابزارهای مالی مختلف از طریق پیشنهادهایی که از سوی …

مصوبات کمیته فقهی سازمان بورس کتاب شد

مصوبات کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهاردار، حاصل برگزاری ۸۲ جلسه کمیته فقهی از بدو تأسیس است که دستاوردهای این جلسات در قالب مجموعه مصوبات کمیته فقهی به چاپ رسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد از (سنا)، مصوبات کمیته تخصصی فقهی ، با هدف آشنایی فعالان بازار سرمایه، اساتید و دانشجویان علاقه‌مند به مسائل شرعی و فقهی بازار سرمایه تدوین و گردآوری شده است تا گامی کوچک در جهت آشنایی و فهم بهتر مسائل و چالش‌های فقهی بازار سرمایه و راه‌حل‌های شرعی ارائه شده برداشته شود و زمینه برای توسعه و رشد بازار سرمایه اسلامی در کشور فراهم آید. …

سرمایه‌گذاری در بورس، قمار و شانس یا معامله‌ی تحلیل‌محور؟

ممکن است در نگاه افراد ناآشنا، سرمایه‌گذاری در بورس و به طور کلی بازارهای مالی سرمایه‌محور مانند ارز، رمزارز، طلا و املاک بسیار شبیه به قمار جلوه کند. با توجه به این که فاکتور ریسک در هر دو مقوله‌ی یادشده مشترک است، شاید بتوان گفت که این مقایسه چندان هم اشتباه نیست اما در این بین نباید از تفاوت‌ اساسی بین سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری با قمار غافل شد. اصلی‌ترین وجه این تفاوت در علم تحلیل و مدیریت ریسک. در این مطلب سعی داریم با توصیف ساده‌ی سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بورس و بازارهای مشابه مالی، وجه تمایزها و تفاوت اصلی سرمایه‌گذاری با قمار را بررسی کنیم.

آیا سرمایه‌گذاری در بورس همان قمار است؟

پاسخ ساده و قاطع به این پرسش خیر است. درست است که معامله‌گری در بازار سرمایه می‌تواند سود سرشاری را عاید سرما‌یه‌گذاران کند اما لزوماً این سود از طریق شانس و اقبال به دست نمی‌آید؛ سودهای حاصل از سرمایه‌گذاری در بازارهای بورس و سایر موارد مشابه همیشه از طریق بررسی‌های علمی و فنی اقتصادی و همچنین وقت‌شناسی به دست می‌آید.

به عنوان مثال در بازار سهام، سرمایه‌گذاری در بورس با خرید سهام شرکت‌های سهامی عام انجام می‌شود و کسب درآمد در این بازار به دو روش امکان‌پذیر است؛ روش اول مشارکت در سود حاصل از فعالیت‌های اقتصادی شرکت‌ها و روش دوم که از جذابیت بالاتری نیز برخوردار است، داد و ستد سهام یا اصطلاحاً معامله‌گری است.

به طور کلی سرمایه گذاری این امکان را فراهم می‌کند که سرمایه‌گذار به سود فراوانی دست یابد اما باید متذکر شد که عواملی وجود دارند که می‌توانند در شرایطی خاص، معامله یا سرمایه‌گذاری سودآور را به قمار تبدیل کرده و سرمایه معامله‌گر را تباه کنند و آن این است که سودهای درشت در بازار سهام پتانسیل این را دارد که منجر به حکم شرعی معامله در بورس طمع در معامله‌گر شود. در حقیقت وقتی صحبت از خاصیت قمارگونه‌ی معامله‌گری می‌کنیم، به طمع اشاره داریم.

تفاوت بین مفهوم سرمایه‌گذاری و معامله‌گری با قمار

بر اساس آنچه که در عرف وجود دارد، قمار به معنای مبادرت به اقداماتی است که پایه علمی برای آن وجود ندارد و می‌تواند منافع شخص را به خطر بیندازد. در قمار، تمام اتکای فرد به شانس یا احتمالاتِ برابر است و نتیجه کار به هیچ عنوان قابل پیش‌بینی نیست؛ در حالی که سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه اقدامی کاملاً علمی بوده و نتایج آن تا حدودی قابل پیش‌بینی است. البته هنگام فعالیت در بورس نباید این توقع را داشته باشید که سهامتان هر روز سیر صعودی داشته باشد، بلکه باید خود را برای ضرر در کوتاه‌مدت هم آماده کنید.

در بازی‌هایی که با هدف قمار انجام می‌شوند، این صاحبان کازینو هستند که همیشه برنده می‌شوند چراکه با ایجاد ساز و کار و قوانین پیچیده، شرایط را به نفع خود برنامه‌ریزی می‌کنند. در این میان ممکن است افرادی نیز برنده شوند اما فراموش نکنید که این پیروزی‌ها جنبه تبلیغاتی دارد و افراد را به سمت قمار و امتحان کردن شانس خود سوق می‌دهند. جمله‌ی معروفی در رابطه با مراکز قمار وجود دارد: آن‌ها از بردهای نجومی مشتریان نمی‌ترسند، بلکه از مشتریانی می‌ترسند که بعد از بردن، دوباره به بازی برنمی‌گردند.

به لحاظ ماهیت، سرمایه‌گذاری زمین تا آسمان با قمار فرق می‌کند؛ قمار بر مبنای شانس و طمع است اما معامله‌گری و سرمایه‌گذاری بر پایه‌ی علم تحلیل و مدیریت ریسک. در اصل معامله‌گری شبیه قمار کردن نیست، بلکه شبیه اداره‌ی یک مسابقه‌ی شرط‌بندی است؛ تفکر یک معامله‌گر باید همانند صاحبان کازینو باشد. آن‌ها با برنامه‌ریزی و تغییر دادن شرایط به نفع خود از سودی سرشار بهره‌مند می‌شوند.

البته ممکن است مبلغ این سود ناچیز باشد ولی با افزایش تعداد دفعات بازی، عددی بزرگ را تشکیل می‌دهد؛ سودی پایدار که همه‌روزه نصیب آن‌ها می‌شود. در واقع منظور از مثالِ کازینو، بررسی شرایط و کشف بهترین فرصت‌ها است؛ کشفی که تنها با کنار هم قرار دادن جزئیات و ایجاد یک دید کلی حاصل خواهد شد.

همچنین نباید فراموش کرد که بازارهای مالی سرمایه‌محور مانند بورس، همگی نهادهایی قانونی هستند که با استفاده از سازوکارهای مبتنی بر شفافیت، دائماً نظارت می‌شوند. علاوه بر این، بازاری مانند بازار بورس برعکس مراکز قمار، نقش بسیار مولد و مثبتی در رشد اقتصادی کشورها دارد که برای آگاهی بیشتر در رابطه با آن، می‌توانید مقاله‌ی «تأثیر بورس بر اقتصاد کشورها؛ موتور تأمین مالی برای توسعه صنایع» را مطالعه کنید.

تفاوت حکم شرعی معامله‌گری و سرمایه‌گذاری در بورس با حکم شرعی قمار

در کشور ما که همه چیز بر پایه‌ی شرع و احکام اسلامی است، به جز تفاوت ماهیتی معامله‌گری با قمار، آگاهی از تفاوت حکم شرعی این دو نیز اهمیتی بسیار دارد. بد نیست بدانید که حتی در بورس جمهوری اسلامی ایران، نهادی تحت عنوان کمیته فقهی بورس در سازمان بورس وجود دارد تا بر شرعی بودن سازوکار بازار سهام نظارت کند.

در رابطه با حکم شرعی بورس، مراجع زیادی اظهار نظر کرده‌اند. حکم شرعی قمار از دیرباز تکلیفش مشخص بوده و حرام اعلام شده است. اما در رابطه با حکم شرعی سرمایه‌گذاری و معامله‌گری در بازارهای سرمایه‌محور مانند بورس، مراجع مختلف تقریباً نظراتی همسو داشته‌اند که در ادامه چند مورد از آن‌ها را آورده‌ایم:

بورس‌ بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد. بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این است که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشند؛ در غیر این صورت حرام است.

پاسخ توسط مرجع تقلید آیت الله خامنه‌ای در رابطه با حکم شرعی معامله‌گری در بازار سهام و سرمایه

درآمد و کسبی که از طریق بورس و خرید و فروش اوراق بهادار بدست می‌آید – با وجود امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس – قمار محسوب نمی‌شود.

فرق قمار و بورس در این است که در قمار، خوردن مال به باطل صورت می‌گیرد. یعنی بدون مجوز یا عقود شرعی است. ولی در بورس اگر بر اساس عقود شرعی و اسلامی عمل شود، خرید و فروش بی اشکال است.

از نظر اسلام انجام هر نوع معاملات – مانند بورس، خرید و فروش سهام و… – یا اینکه کسی کار خود را خرید و فروش سهام قرار دهد در صورتی که عقود و معاملات صوری نباشند، مطابق با احکام شرع و قوانین باشند، فروشنده واقعا مالک باشد یا از طرف مالک وکیل باشد و خریدار واقعا مالک و صاحب جنس خریداری شده شود، اشکال ندارد.

پاسخ مرجع تقلید آیت الله مکارم شیرازی در رابطه با حکم شرعی معامله‌گری در بازار سهام و سرمایه

بیشتر بخوانید

همانطور که اشاره شد، معامله‌گری و سرمایه‌گذاری امری علمی و تکنیکی است و معامله‌گران با استفاده از مجموعه‌ای از تکنیک‌های علمی و مبتنی بر تجربه و با در نظر گرفتن ریسک، به کسب درآمد می‌پردازند. در ادامه به طور مختصر و ساده این تکنیک‌ها را توضیح می‌دهیم تا تفاوت ماهیت معامله‌گری با قمار روشن‌تر شود.

تکنیک‌های کسب درآمد در بورس که در قمار وجود ندارد

معامله‌گری در بازار سرمایه نیازمند تجربه، مهارت و تخصص است. در چارچوب فاکتورهای اساسی مذکور، ابزارهایی وجود دارند که معامله‌گران بازارهای سرمایه می‌توانند با آن‌ها رفتار بازار را مدل‌سازی کنند. این ابزارها با توجه به متغیرهای سیاسی-اقتصادی کلان، تحولات جهانی، سابقه قیمتی سهم، وضعیت صنایع و بررسی جزئیات اندیکاتورها و شرایط بازار سرمایه به وجود آمده‌اند و برای استفاده از هر کدام، آموزش‌های کاملی لازم است. مجموعه‌ی ابزارهای و تکنیک‌های مذکور در دو دسته‌ی کلی تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادین جای می‌گیرند.

بیشتر بخوانید

تحلیل بنیادی

در بخش قبلی اشاره کردیم که توجه به متغیرهای سیاسی-اقتصادی کلان و تحولات جهانی صنایع بزرگ و اصلی، بخش مهمی از معامله‌گری در بازار سهام است. در حقیقت در تحلیل تکنیکال، به بررسی بنیادین عوامل اثرگذار بر ارزش سو‌ژه‌ی سرمایه‌گذاری خود می‌پردازیم. مثلا این که سهام شرکت مورد نظر (یا ارز و محصول) به لحاظ صنعتی در چه وضعیتی قرار دارد؟ آیا حرکت اقتصاد و صنعت دنیا در سطح کلان به سمت حمایت و شکوفایی سوژه‌ی ما خواهد رفت یا آن را به حاشیه می‌برد؟‌

کاربرد اصلی این تکنیک، در سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت است. مثلا حالا که مسئله گرمایش زمین داغ شده است و کشورهای قدرتمند دنیا با توافق‌هایی مثل توافق پاریس تصمیم به کاهش و صفر کردن استفاده از انرژی‌های فسیلی در آینده‌ی نزدیک گرفته‌اند، سرمایه‌گذاری درشت و طولانی‌مدت (مثلا ۱۵-۲۰ ساله) روی صنایع نفتی و یا وابسته به نفت، عقلانی به نظر نمی‌رسد. و همان‌طور که مشخص است، سرمایه‌گذاری با استفاده از چنین نتیجه‌گیری‌هایی هیچ شباهتی به قمار کردن ندارد.

در رابطه با تحلیل بنیادی، می‌توانید با مطالعه مقاله زیر اطلاعات بیشتری کسب کنید:

تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال آن بخش از تکنیک‌های سرمایه‌گذاری را شامل می‌شود که برای سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت مفید هستند. در این تکنیک‌ها، اساس بررسی‌ها و استدلال‌ها بر پایه‌ی تغییرات مقطعی و کوتاه‌مدت انجام می‌شود و در آن به طور گسترده از ابزارهای محاسبه ریاضی پیچیده (و گاهی ساده) استفاده می‌شود. به طور کلی در این شیوه می‌توان با بررسی سابقه‌ی رفتار معامله‌گران و تغییرات قیمتی، نتیجه‌های موثری برای کسب سود گرفت.

در رابطه با تحلیل تکنیکال، می‌توانید با مطالعه مقاله زیر اطلاعات بیشتری کسب کنید:

جمع‌بندی

مقایسه‌ی معامله‌گری با قمار در نگاه اول چیز عجیبی نیست چرا که در هر دو مورد، تصویر سودهای سرشار و البته ضررهای سنگین به ذهن تداعی می‌شود. اما با دقیق شدن در تعریف، سازوکار و حکم شرعی معامله در بورس ماهیت هریک، می‌توان نتیجه گرفت که این دو مقوله به کل از یکدیگر جدا هستند. درست است که در هر دو مورد می‌توان سودهای تصاعدی کسب کرد اما موتور محرک سرمایه‌گذاری علم تحلیل و مدیریت ریسک است در حالی که در قمار، طمع و شانس همه‌ چیز را به پیش می‌برد. در بازارهای سرمایه‌ای همچون بورس، پیش از این که طمع و شانس تعیین‌کننده باشد، استفاده از تحلیل‌های بنیادین و تکنیکال اساس کار است و برای همین به افراد تازه‌کار در این حوزه توصیه می‌شود که روش‌های تحلیل قیمت سهام را یاد بگیرند و در کنار آن اخبار، تاریخ و تجربیات دیگران را نیز دنبال کنند. از سوی دیگر، بورس و قمار در شرع احکام جداگانه‌ای دارند و همچنین در تمام دنیا، نهادها و بازارهای سرمایه‌محور همگی بر مبنای قانون و تحت مدیریت دولت‌ها تشکیل شده‌اند و دائم تحت نظارت هستند.

حکم شرعی فارکس چیست؟

بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای مختلف (ریال، دلار، یورو، پوند، ین، دینار و. ) معامله می شوند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از تحلیل بازار؛ آیا بازار فارکس، که در آن معاملات ارز و طلا م موارد حکم شرعی معامله در بورس مشابه انجام می‌شود، از لحاظ شرعی جایز هست؟ بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای مختلف (ریال، دلار، یورو، پوند، ین، دینار و. و. ) معامله می شوند. در این بازار یک ارز را توسط ارز دیگری معامله می کنند و کسی که قصد معامله دارد اگر احساس کند که ارزش ارزی در حال افزایش است آن ارز را خریداری می کند و هنگامیکه ارزش آن افزایش یافت به فروش آن می پردازد. و یا ارز گران را فروخته و پس از ارزان شدن مجدداً خریداری می کند و از این راه سود می برد.

چنین معامله ای از قدیم الایام در بین مردم مرسوم بوده که افراد صاحب سرمایه یا خود به چنین معامله ای اقدام می کردند و یا شخص دیگری را به عنوان وکیل یا عامل خود قرار می دادند و از او می خواستند در مقابل حق العمل معین (اجرت) یا مجاناً چنین معامله ای را برای آنان انجام دهند و سود و زیان از آن صاحب سرمایه است.

چنین معامله از نظر شرعی هیچ اشکالی ندارد زیرا تمام شرایط معامله را دارد و در ضمن آن هم هیچ شرطی که مخالف شرع باشد نشده است. بنا براین شرعاً جایز است.

اما آنچه امروزه به عنوان"بازار فارکس در اینترنت مطرح است دارای اشکالاتی است که موجب حرمت و عدم جواز این نوع معاملات شده است. بعضی از این اشکالات عبارتند از:

۱.بسیاری از کسانی که خود را در محیط اینترنت به عنوان کارگزار بازار فارکس معرفی می کنند و پایگاه یا وبلاگی به این نام برای خود ایجاد کرده اند دارای هویت مشخصی نیستند و هدف آنها از این کار صرفاً کلاه برداری است و با این شیوه به تطمیع مردم پرداخته و سرمایه آنان را غارت کرده و چون محل معلومی ندارند، مال باخته هیچ راهی برای استیفاء حق خود نخواهد داشت و همه سرمایه خود را از دست خواهد داد.

۲. بخش دیگری از کسانی که خود را در محیط اینترنت به عنوان کارگزار بازار فارکس معرفی می کنند اگر چه دارای هویت مشخصی هم باشند و در پایگاه اینترنتی معاملات سفارش شده توسط صاحب سرمایه را روز به روز در صفحه مخصوص او نمایش می دهند و او نیز به گمان این که این گزارش واقعی است به آنان اطمینان می کند اما در حقیقت این یک نمایش صوری بیش نبوده و واقعیت ندارد زیرا آنان اموال سرمایه گزار را جای دیگری مثل قاچاق و. سرمایه گذاری کرده اند. این قسم از معاملات فارکس قطعا شرعی نیست زیرا جدای از اشکالات دیگر به شرط سرمایه گذار که صاحب مال است و شرط کرده که سرمایه اش در خرید و فروش ارز به کار گرفته شود عمل نشده است.

۳. بخش دیگری از کسانی که خود را در محیط اینترنت به عنوان کارگزار بازار فارکس معرفی می کنند اگر چه دارای هویت مشخصی هم باشند و حقیقتاً هم معامله ارز انجام می دهند اما در ضمن قرار داد خود با صاحبان سرمایه شرط هایی مطرح می کنند که آن شرط ها خلاف شرع است (مثل اینکه شرط می کنند در زمانهایی که معامله ای در کار نیست این سرمایه را به صورت ربوی به بانک یا مؤسسه ای قرض داده و سود دریافت کنند) و موجب بطلان قرار داد می شود زیرا در ضمن آن شرط حرام شده است. بنا براین کار کردن با چنین بازاری نیز حرام است.

جمع بندی:
بنا بر این معاملات فارکسی که امروزه از طریق اینترنت حکم شرعی معامله در بورس انجام گیرد اگر تمام شرایط معامله در آن رعایت شود یعنی هم هویت کارگزار احراز شود و هم اطمینان حاصل شود که کارگزار مطابق خواست صاحب سرمایه معاملات را مترتب می‌کند و از جهت قوانین کشوری نیز مقررات ورود و خروج سرمایه رعایت شود و قراردادهای جانبی نیز مشروع باشد، شرعاً جایز است. [۱]

ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۲]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی) :

مبادله ارزی با ارز دیگر که همجنس هم نیستند چنانچه منع قانونی در میان نباشد اشکال ندارد و سود حاصله نیز حلال است ولی اعتبار دادن کارگزاران به سرمایه معامله‌گر اگر به عنوان قرض دادن به معامله‌گر باشد که قهراً همراه با دریافت سود است، در این صورت چنین معامله‌ای از طرف کارگزار برای معامله‌گر صورت شرعی ندارد.

حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی) :

حضرت آیت الله اجازه ورود در چنین معاملاتی را نمی‌دهند.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی) :

از آنجایی که معامله در بازار مذکور صوری است و لذا معاملات واقعه در آن صحیح نمی‌باشد.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی) :

با توجّه به این‌که فارکس شرایط شرعیّه معاملات را ندارد جایز نیست.

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی) :

بازار فارکس و معاملات آن صورت شرعی ندارد.

[۱]. گفتکوی تلفنی با حجةالاسلام سید عباس موسویان کارشناس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
[۲]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.