ضریب همبستگی چيست؟

پرتفوی بورسی وسپه

روایی و پایایی چیست و چگونه تعیین می شود؟ (راهنمای کامل)

حین نوشتن فصل سوم پایان نامه حتما به بخشی برخواهید خورد که باید ابزار گردآوری اطلاعات را از نظر پایایی و روایی بسنجید.

می­ دانید که از ابزار مختلفی، که متداول ترین آن پرسشنامه است، برای گردآوری داده­ های فصل روش تحقیق استفاده می­ شود. اما این ابزار تا زمانی که دو ویژگی مهم پایایی و روایی را نداشته باشند قابل اعتماد نیستند و نمی ­توان به نتایج آن­ها اطمینان کرد.

بنابراین لازم است ابتدا با این مفاهیم آشنا شوید و بعد بدانید ابزاری که برای گردآوری داده­ ها انتخاب کرده­ اید را چطور از نظر این دو ویژگی بسنجید.

روایی به چه معناست؟

ابزاری که برای جمع آوری داده­ ها مورد استفاده قرار می ­گیرند، در مرحله اول باید از روایی یا اعتبار (Validity) برخوردار باشند و در مرحله دوم باید پایایی یا اعتماد داشته باشند.

روایی بدین معناست که روش یا ابزار به کار رفته تا چه حد می ­تواند خصوصیت مورد نظر را درست اندازه گیری کند.

مقصود از روایی این است که ابزاری که برای اندازه گیری مورد نظر انتخاب شده است ویژگی و خصوصیتی که ابزار برای آن طراحی شده است را دارد یا خیر. به عبارت دیگر مفهوم روایی، به این سوال پاسخ می­ دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می­ سنجد.

با یک مثال این موضوع را بیشتر توضیح می­ دهیم.

فرض کنید از ابزار پرسشنامه برای ارزیابی «تعهد سازمانی کارکنان» استفاده می­ کنید ولی پرسش­ های آن طوری طراحی شده ­اند که به نظر می­ رسد «رضایت شغلی کارکنان» در حال ارزیابی است.

نتایج به دست آمده از این پرسش نامه روایی ندارد چرا که خصیصه ­ی مور نظر که در اینجا «تعهد سازمانی» بوده ارزیابی نشده است.

بنابراین وقتی گفته می ­شود ابزار گردآوری داده ­ها باید روایی داشته باشند بدین معناست که چه پرسشنامه تهیه می­ کنید چه می­ خواهید مصاحبه کنید یا ارزیابی خود را با مشاهده حضوری انجام دهید باید چیزی که سنجیده می­ شود مرتبط با هدفی باشد که پیش گرفته اید در غیر این صورت نتیجه نهایی از ارزش خاصی برخوردار نخواهد بود.

روش­ های تعیین روایی یا اعتبار

روش اعتبار صوری

ساده ­ترین روش برای بررسی روایی ابزار اندازه ­گیری این است که آیا ابزار در ظاهر به درستی متغیر مورد مطالعه را مورد سنجش قرار می­ دهد یا خیر.

هرچند به طور کلی نمی ­توان فقط اعتبار صوری را برای نتیجه گیری معتبر دانست چرا که شکل ظاهری ابزار صحت و اعتبار نتیجه گیری نهایی را مشخص نمی ­کند بلکه این روش مشخص می­ کند آیا ابزار انتخاب شده مناسب با هدف پژوهش است یا خیر.

مثلا در روایی صوری، ساختار ابزار از نگاه گروه هدف بررسی می­ شود و به این سوالات پاسخ داده می­ شود: آیا ابزار طراحی شده به صورت ظاهری با هدف مطالعه مرتبط است؟ آیا افرادی که قرار است به ابزار پاسخ دهند، با عبارات و جمله بندی ابزار موافق هستند؟ آیا برداشت افراد غیر متخصص (گروه هدف) همان برداشتی است که مورد نظر محقق است؟

روایی محتوی

معمولا وقتی یک ابزار از نگاه روایی محتوی بررسی می ­شود، انتظار می­رود پاسخ چنین سوالاتی داده شود: آیا ابزار طراحی شده همه جوانب مهم و اصلی مفهوم مورد اندازه گیری را در بر دارد؟ آیا سازه ­های این ابزار، همان چیزی را که باید بررسی می­کند؟

روش اعتبار ملاکی

این روش، کارآمدی یک ابزار اندازه گیری را در پیش بینی رفتار آزمودنی در موقعیت­ های خاص می­ سنجد.

در روش اعتبار ملاکی، عملکرد فرد در آزمون با یک ملاک مقایسه می­ شود. این ملاک­ ها با هم متفاوتد و شامل چهار نوع مختلف می­ شوند:

اعتبار پیش بین

این اعتبار از بررسی رابطه ­ی نمره­ های آزمودنی که برخی ویژگی­ ها را می­ سنجد و آنچه ادعای پیش بینی آن را دارد به دست می­ آید.

اعتبار همزمان

ملاک پژوهش در اعتبار همزمان این است که آیا دو یا چند گروه از افرادی که در پژوهش مورد نظر مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفته ­اند بر اساس شیوه­ های پیش بینی شده متفاوت هستند یا خیر.

روایی همگرا

میزان ارتباط و همبستگی میان سوال مربوط به یک حیطه با همان حیطه را در بر می ­گیرد.

اعتبار همگرا همچنین میزان ارتباط نمرات در یک ابزار سنجش را با نمرات در ابزارهای دیگری که همان سازه یا سازه ­های مشابه را دارند اندازه گیری می ­کند. اگر همبستگی بین نمرات آزمون­ هایی که سازه واحدی را اندازه می ­گیرند بالا باشد، آزمون دارای اعتبار همگرا است.

اعتبار تمایز

این روش روایی به همبستگی ضعیف بین سوالات مربوط به یک حیطه با دیگر حیطه ­ها دلالت دارد.

اینطور می ­توان گفت که ضریب همبستگی یک سوال با حیطه­ های دیگر باید کمتر از ضریب همبستگی آن سوال با حیطه­ های مربوط به خودش باشد.

در واقع با استفاده از یک ابزار باید بتوان میان سازه مورد اندازه گیری و دیگر سازه ­های نامرتبط تمایز قائل شد. بنابراین اگر همبستگی بین آزمون­ هایی که سازه­ های متفاوتی را اندازه گیری می­ کنند پایین باشد، آزمون درای اعتبار تشخیصی یا تمایزی است.

پایایی به چه معناست؟

وقتی گفته می­ شود ابزار گردآوری داده ­ها باید ویژگی پایایی یا (Reliability) را داشته باشند بدین معناست ضریب همبستگی چيست؟ که اگر در چند زمان مختلف در یک جمعیت از آن استفاده کنیم در نتیجه به دست آمده اختلاف چندانی مشاهده نمی کنیم.

بسیار مهم است که بدانیم ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به ما می­ دهند. برای اندازه گیری پایایی از شاخصی به نام ضریب پایایی استفاده می­ شود.

دامنه ضریب پایایی از صفر تا +1 است به این معنا که اگر ضریب صفر باشد عدم پایایی و اگر این ضریب یک باشد پایایی کامل را نشان می­ دهد. هرچند پایایی کامل به ندرت دیده می­ شود و اغلب در صورت مشاهده، به نتایج حاصل شک می­ کنند.

روش های سنجش پایایی

روش باز آزمایی (Test-Retest)

در این روش برای سنجش پایایی، سوالات آزمون در ضریب همبستگی چيست؟ دو نوبت و تحت شرایط مشابه به یک گروه واحد داده می­ شود و نمرات حاصل با هم مقایسه می­ شوند.

در نهایت ضریب همبستگی بین نمرات حاصل از اجرای دو آزمون برآورده شده تا چگونگی شباهت امتیازات مشخص شود و بعنوان ضریب پایایی به کار رود. روش آزمون- باز آزمون فرض می­ کند که متغیرها یا مفاهیم مورد اندازه گیری و همچنین خصوصیات آزمون شوندگان در طول دوره تغییر نخواهند کرد.

روش موازی یا آزمون های همتا (Equivalence)

در این روش، دو فرم جداگانه در مورد یک موضوع به یک گروه مشابه داده می­ شود که هر فرم شامل تعدادی از سوالات آزمون است.

به عبارتی، دو آزمون معادل در مورد یک مفهوم یا متغیر به خصوص تهیه شده و در فاصله کوتاهی به یک گروه واحد داده می­ شود. ضریب همبستگی بین نمرات حاصل از این دو فرم برابر با پایایی فرم­ های متعادل است.

روش تصنیف یا دونیمه کردن آزمون (Split-half)

در این روش یک آزمون به دو نیمه تقسیم شده و رابطه همبستگی بین دو نیمه آزمون سنجیده می ­شود.

این آزمون معمولا برای متغیرهای دو حالتی که کد صفر به پاسخ­ های غلط و کد یک به پاسخ ­های صحیح داده می ­شود به کار می ­رود. در این روش، محتوا و سختی سوالات باید با هم مشابه باشند و از آنجا که تعداد سوالات ابزار به دو قسمت تقسیم شده است می­ بایست روش ضریب همبستگی به کار رود.

روش کودر-ریچاردسون (Kuder-Richardson)

این روش شامل دو آزمون است که آزمون­ های همگنی ( ثبات بین سوالات) هستند که نسبت پاسخ­ های صحیح به غلط را در هر سوال یا آزمون مد نظر قرار می ­دهند و برای آزمون ­هایی که پاسخ آن­ ها به شکل صحیح یا غلط بیان می­ شود مفید است.

روش آلفای کرونباخ (Cronbach Alpha)

کرونباخ در سال 1951 در دانشگاه استنفورد روش آماری ضریب آلفا را برای حل مشکل تعیین پایایی آزمون ­های چند سوالی ابداع کرد.

روش پایایی آلفای کرونباخ معمول­ ترین ضریب پایایی ثبات داخلی است که در بیشتر مطالعات از آن استفاده می ­شود و معرف میزان تناسب گروهی از آیتم ­هایی است که یک سازه را می ­سنجند.

این روش یکی از روش ­های سنجش پایایی است که فقط به انجام یک بار آزمون نیاز دارد تا برآوردی از پایایی آزمون را فراهم کند. در کل، ضریب پایایی آلفای کرونباخ زمانی مفید است که سوالات به صورت صحیح-غلط طرح نشده باشند و جهت سنجش ثبات درونی سوالات به کار می ­رود.

تعیین پایایی با نرم افزار SPSS

نرم افزار spss از جمله نرم­ افزارهای تحلیل آماری است که برای تعیین پایایی با یکی از روش ­های فوق (اغلب روش آلفای کرونباخ) مورد استفاده قرار می ­گیرد.

ابتدا باید داده ­های پرسشنامه را وارد کنید و سپس از منوی Analyze گزینه ­ی Scall را انتخاب کنید.

سپس گزینه Reliability Analysis را انتخاب کنید که با انتخاب آن یک پنجره با عنوان Reliability Analysis باز می ­شود.

متغیرها را از پنجره اول به پنجره دوم (items) انتقال دهید. در قسمت Model روش سنجی پایایی مورد نظرتان را (مثلا آلفای کرونباخ یا دو نیمه کردن و روش­های دیگر) را انتخاب کنید سپس روی OK کلیک کرده و نتایج ضریب پایایی پرسشنامه را در خروجی مشاهده کنید.

جمع بندی

روایی و پایایی سنجش­ ها، معیارهای ضروری برای تعیین دقت و صحت یک آزمون هستند.

پایایی با خطای تصادفی در ارتباط است و روایی با خطای منظم، بنابراین هر چقدر که تعداد حجم نمونه بالا رود می­ تواند بر کاهش خطای تصادفی تاثیر گذاشته و پایایی ابزار افزایش یابد که این مساله بر دقت اندازه گیری موثر است.

لذا برای محققین و پژوهشگران بسیار مهم است که نتایج و آماری که ارائه می ­دهند در نتیجه­ ی استفاده از سنجش­ های پایا و قابل اعتماد بدست آید تا نتیجه بدست آمده ارزش و اعتبار بیشتری داشته باشد.

مشاوره در انجام پایان نامه برای روش تحقیق همبستگی

مشاوره در انجام پایان نامه برای دانشجویان عملکردی می باشد که احتیاج به مهارت و توانایی کافی دارد. همچنین مشاوره می تواند در مسیر پایان نامه قدم به قدم همراه دانشجویان باشد و در تحقیق با کیفیت موثر می باشد.

موسسه ترسیم دانش با دارا بودن مشاوران و اساتید ماهر و با سابقه نگارش پایان نامه در کنار دانشجویان هستند و گام ‌به ‌گام اطلاعات ضروری را تا روز دفاعیه برای آنها فراهم می کنند. پر اهمیت ترین هدفی که موسسه ترسیم دانش با جدیت تمام آن را دنبال می کند، آموزش و مشاوره در انجام پایان نامه به شکل اصولی برای بررسی سطح مهارت دانشجویان می باشد. با مشاوره در انجام پروپوزال دانشجویان ارشد می توانند با نمره عالی تخصص مورد احتیاج خود را به دست می‌آورد تا بتوانند در حوزه تحقیق به صورت مستقل فعالیت داشته باشند.

پژوهشگر گرامي جهت مشاوره در انجام روش تحقيق فرم زير را تكميل نمائيد.

تعریف پژوهش توصیفی

پژوهش توصیفی جزو شیوه هایی می باشد که هدف آن توضیح دادن موقعیت یا پدیده های مورد ارزیابی می باشد. با اجرای پژوهش توصیفی می‌توان به شناخت بیشتر موقعیت‌ها و یا به تصمیم گیری بهتر رسید. پژوهش توصیفی دارای انواع و اقسام مختلفی می باشد که شامل موارد زیر می شود:

– پژوهش پس رویدادی

روش تحقيق همبستگي

انواع و اقسام روش تحقیق همبستگی

روش تحقیق همبستگی جزو یکی از شیوه های پژوهش توصیفی(غیر آزمایشی) می باشد که ارتباط بین متغیرها را طبق هدف پژوهش مورد ارزیابی قرار می دهد.

روش تحقیق همبستگی جزو زیر مجموعه پژوهش های توصیفی است و دارای هدف نشان دادن ارتباط بین متغیرها می باشد. پژوهش همبستگی طبق هدف پژوهش دارای سه دسته می باشد. دسته اول پژوهش هایی هستند که هدف ارزیابی همبستگی دو متغیر را انجام می دهند به این معنا که پژوهشگر ارتباط دو به دو متغیر ها را مورد ارزیابی قرار می دهد. سایر دسته های روش تحقیق همبستگی بر اساس هدف شامل موارد زیر می شود:

۱. مطالعه شیوه همبستگی بین دو متغیر

۲. تجزیه و تحلیل رگرسیون

۳. تجزیه و تحلیل ماتریس همبستگی یا کواریانس

شیوه همبستگی دو متغیری

همبستگی دو متغیری دارای هدف ارتباط همزمان بین متغیر ها می باشد یعنی مقدار هماهنگی تحولات بین دو متغیر را مشخص می کند. در اکثر پژوهش های همبستگی میان دو متغیر برای مقایسه فاصله با پیش فرض پخش نرمال و ضریب همبستگی از پیرسون بهره گیری می شود. به طور مثال: ارتباط میان اسناد ثبات و علیت موفق بودن در فرآیند تحقیق.

تجزیه و تحلیل رگرسیون

تجزیه و تحلیل رگرسیون دارای هدف ارزیابی یک یا چند متغیر طبق متغیرهای پیش بین می باشد. اگر هدف ارزیابی میان متغیر ملاک و متغیر پیشین باشد از رگرسیون عادی بهره گیری می شود. اما اگر ارزیابی یک متغیر ملاک طبق چندین متغیر پیشین باشد از رگرسیون چندگانه بهره گیری می شود. همچنین اگر به طور همزمان از چندین متغیر ملاک طبق چند متغیر پیش بین ارزیابی شود از رگرسیون چند متغیری بهره گیری خواهد شد.

تجزیه و تحلیل کوواریانس

در بعضی از ارزیابی ها، تحلیل آن با هدف مجموعه‌ای از همبستگی های میان دو متغیر در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کواریانس صورت می گیرد. این امر با ترقی کردن نرم افزارهای آماری بسیار راحت مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. تجزیه عاملی و برطرف کردن معادلات ساختاری آن جزو این دسته می باشند.

روش تحقیق همبستگی برای ارزیابی نوع و مقدار رابطه های متغیر مورد بهره گیری قرار می گیرد. در صورتی که پیش بینی فرایند آینده متغیر ملاک طبق یک مجموعه ارتباط میان متغیر ملاک با چندین متغیر پیش بین می‌باشد که در زمان گذشته آنها را ضبط کرده است.

روش تحقيق همبستگي

خصوصیات روش تحقیق همبستگی

روش تحقیق همبستگی دارای خصوصیات بخصوصی می باشد که دانشجویان باید برای انجام تحلیل آماری باید به آن اهمیت دهند. این خصوصیات شامل موارد زیر می شود:

– روش تحقیق همبستگی زمانی از آن استفاده می‌شود که تعداد متغیرها در آزمایش فراوان باشند. به صورتی که با بهره گیری از شیوه پژوهش تجربی مدیریت و دستکاری کردن آن ممکن نباشد. به طور مثال پژوهش‌هایی که در رابطه با پیش بینی موفقیت یا شکست دانش آموزان انجام می شود.

– روش همبستگی تجزیه و تحلیل چندین متغیر و ارتباط میان آنها را در زمان بخصوص و در موقعیت حقیقی فراهم می‌کند. مثل پژوهش‌هایی که در رابطه با ارزیابی روایی و پایایی آزمون ها صورت می گیرد.

– این شیوه تحقیقاتی درجه همبستگی و ارتباط میان متغیرها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

هدف و محدودیت های روش تحقیق همبستگی

روش تحقیق همبستگی محدودیت ها و هدف های بخصوصی را دارند که می توان به موارد زیر اشاره داشت:

– در روش تحقیق همبستگی ارتباط علت و معلول مشخص نمی شود بلکه هدف تحقیق همبستگی این می باشد که کدام یک از متغیرها با سایر متغیرهای دیگر به شکل نسبی در جهت مثبت یا منفی بودن همراه هستند.

– با مقایسه از طریق شیوه پژوهش تجربی، مدیریت کمتری در رابطه با متغیرهای مستقل شکل می گیرد.

– در این شیوه پژوهش روابط مصنوعی و غیر مصنوعی و با مدیریت ضعیف در متغیرهای مستقل باعث می‌شود عوامل خارج از پژوهش بر نتیجه گیری تاثیر بگذارد.

اهمیت و کاربرد روش تحقیق همبستگی

روش تحقیق همبستگی دارای کاربرد های فراوانی برای انجام تحلیل آماری می باشد که شامل موارد زیر می شود:

– وقتی که پژوهشگر دو یا چندین اطلاعات متعدد در رابطه با یک گروه یا اطلاعات فراوانی از دو یا چندین گروه را دارد می تواند از روش تحقیق همبستگی بهره گیری کند. به دلیل اینکه این شیوه به مطالعه مقدار تحولات در یک یا چندین عامل هنگام تغییرات یک یا سایر عامل های دیگر می پردازد.

– روش تحقیق همبستگی در طیف گسترده‌ای از مطالعات برای شناختن ارتباط میان متغیر ها کاربرد دارد. علاوه براین می توان در مطالعاتی که در رابطه با بررسی توافق و پیش‌بینی متغیرها می باشد از آن بهره گیری کرد.

مراحل روش تحقیق همبستگی

روش تحقیق همبستگی دارای مراحل متعددی می‌باشد که دانشجویان باید برای انجام تحلیل آماری در انجام پایان نامه خود با آن آشنایی پیدا کنند. این مراحل شامل موارد زیر می شود:

– موضوع پژوهش خود را مشخص کنید.

– یادداشت ها و مقالات موضوع مورد پژوهش خود را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید و از این اطلاعات برای تهیه طرح پژوهش خود بهره گیری کنید. بعد از آن پرسش های اصلی خود را مورد تدوین قرار دهید.

– بررسی و ارزیابی اطلاعات یافته شده، رسیدن به نتیجه قطعی و در آخر به ارائه آن بپردازید.

– از اطلاعات پژوهش خود یک گزارش تهیه کنید.

انواع روش تحقیق ضریب همبستگی

روش تحقیق ضریب همبستگی شاخه‌ای از ریاضی می باشد که مقدار ارتباط میان دو متغیر را شرح می دهد. همچنین این روش در رابطه با پخش و توزیع دو یا چندین متغیر کاربرد دارد. راه های متعددی برای محاسبه ضریب همبستگی موجود می باشد که هر کدام از آنها کاربرد بخصوصی دارد. می توان به موارد زیر اشاره داشت:

– ضریب همبستگی خطی پیرسون (مقدار رابطه خطی بین دو متغیر کمی را مشخص می کند.)

– ضریب همبستگی خطی اسپیرمن (این ضریب برای مشخص کردن مقدار رابطه میان متغیرهای رتبه ای مورد بهره گیری قرار می گیرد. اگر پخش و توزیع متغیرهای کمی عادی نباشد از این ضریب می توان کمک گرفت.)

– ضریب همبستگی کندال (مقدار رابطه میان متغیرهای رتبی و اسمی را مشخص می کند.)

وبلاگ جامع مدیریت رسول حسن زاده

تحقيق همبستگي يکي از روش‌هاي تحقيق توصيفي (غيرآزمايشي) است که رابطه ميان متغيرها را براساس هدف تحقيق بررسي مي‌کند. ضريب همبستگي درمورد توزيع هاي دو يا چند متغيری به کار مي رود. اگر مقادير دو متغير شبيه به هم تغيير کند يعني با کم يا زياد شدن يکي، ديگري هم کم يا زياد شود به گونه‌اي که بتوان رابطه آنها را به صورت يک معادله بيان کرد گوييم بين اين دو متغير همبستگي وجود دارد. میزان ضریب همبستگی بین 1+ و 1- در نوسان است یعنی وقتی جامعه دارای همبستگی کامل و مستقیم باشد مقدار ضریب همبستگی آنها 1+ و اگر دارای همبستگی کامل معکوس باشد ضریب همبستگی آنها 1- و اگر دارای عدم همبستگی باشند ضریب همبستگی انها صفر خواهد بود.

تحليل رگرسيون رابطه تنگاتنگي با ضريب همبستگي بين متغيرها، نمودار پراكندگي و خط رگرسيون دارد. ضريب رگرسيون عبارت از شيب خط رگرسيون است و معادله رگرسيون عبارت است از : مي‌باشد. ضريب رگرسيون نشان دهنده مقدار تاثير يك متغير بر است. (به ازاي يك واحد تغيير در ، ، چه مقدار تغيير مي‌كند).
تفاوت رگرسیون با ضریب همبستگی در این است که رگرسیون به دنبال پیش بینی است در حالی که ضریب همبستگی تنها میزان وابستگی دو متغیر را با هم مقایسه می کند. به عبارت دیگر در اكثر روشهاي تحليلي كه با استفاده از ضرايب همبستگي بين دو متغير صورت مي‌گيرد، مي توانيم پي ببريم كه اولا آيا بين دو متغير رابطه وجود دارد يا خير، و در صورت وجود رابطه شدت آن چقدر است. اما در صورتي كه بخواهيم اطلاعات بيشتري از رابطه و شدت بين دو و يا چند متغير داشته باشيم و نيز بدانيم به ازاي تغييرات در متغيرهاي مستقل چه مقدار به متغير وابسته افزوده و يا كاسته مي‌شود ( را به ازاي تغييرات پيش بيني نماييم) از تحليل رگرسيون استفاده مي‌شود.

همبستگی و رگرسیون ساده مبتنی دو مدل اماری متفاوت با پیش فرض های متفاوت هستند. در ذیل پیش فرض های متفاوت این دو مدل با یکدیگر مقایسه می شوند:

1- برای هر مقدار از متغیر پیش بینی کننده با هم برابر باشد. یعنی پراکندگی نقاط تا خط میانگین برای تمام مقادیر پیش بینی شده (محور xها)تقریباً یکسان باشد. در مدل رگرسیون خطی بنام خط رگرسیون وجود دارد که آرایه ای را برای y نشان می دهد . این آرایه ها واریانسی دارند که برای تمام مقادیر x ثابت فرض می شود. به این پیش فرض همگنی واریانس آرایی گفته می شود.

2-برای هر مقدار از متغیر پیش بینی کننده شکل توزیع داده های خطا باید نرمال باشد. به عبارت دیگر فرض می شود که توزیع y برای هر یک از xها، نرمال است. در مدل همبستگی ما با یک توزیع دو متغیری سروکار داریم

که هر دوی متغیرها تصادفی هستند . در این مدل به براورد ضریب همبستگی جامعه، از روی ضریب همبستگی نمونه می پردازیم. در مدل رگرسیون معمولا x متغیر تثیبت شده است و برای هر یک از مقادیر X یک توزیع شرطی از ضریب همبستگی چيست؟ Y وجود دارد و هر دو توزیع کناری نرمال هستند در حالی که در مدل رگرسیون فقط توزیع های شرطی Y برای مقادیرX نرمال فرض می شوند و هیچ پیش فرضی برای توزیع های شرطی x و توزیع های کناری وجود ندارد..

2- آیا همبستگی جزء رگرسیون است یا رگرسیون جزء همبستگی است؟

در بسیاری از موقعیت ها پژوهشگر علاقه مند است که علاوه بر سوال در مورد میزان و چگونگی رابطه بین دو متغیر، با استفاده از اطلاعات موجود در مورد عملکرد و فرد، عملکرد وی در متغیر دیگر را پیش بینی کند به عنوان مثال پژوهشگر پس از بدست آوردن رابطه بین خودپنداره تحصیلی و موفقیت تحصیلی در یک گروه از دانش آموزان مایل است به کمک دانش حاصل از اندازه گیری خودپنداره تحصیلی افراد، میزان موفقیت هر یک از آنان را پیش بینی کند. به عبارت دیگر با استفاده از مقدار x مقدار y را پیش بینی کند. بدین ترتیب تحقيقات همبستگي را بر حسب هدف به سه دسته تقسيم می کنند::

الف) مطالعه همبستگي دو متغيري، ب) تحليل رگرسيون، ج) تحليل ماتريس همبستگي يا كواريانس.

رگرسیون ارتباط تنگاتنگی با ضریب همبستگی دارد بدین معنا که برای انجام رگرسیون باید ضریب همبستگی را محاسبه کرد که اگر میان متغیر های مورد مطالعه همبستگی وجود داشت تنها در این صورت است که می توان از رگرسیون برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده کرد. هرچه همبستگی بین متغیر ها قوی باشد پیش بینی نیز دقیق تر خواهد بود . چنانچه همبستگی کامل باشد(1+) جهت هر نمره در متغیر x با جهت هر نمره در متغیر y همسان است و پدیده رگرسیون یا اتفاق نمی افتد و یا وجود ندارد. به عبارتی رگرسیون زمانی اتفاق می افتد که همبستگی بین متغیرها کامل نباشد. چنانچه همبستگی بین متغیرها بالا باشد(نه کامل)گرایش خیلی کمی وجود دارد که میانگین نمره های گروه انتخاب شده در اولین متغیر، به طرف میانگین نمره های دومین متغیر کشیده شود. اما اگر همبستگی پایین باشد گرایش خیلی زیادی وجود دارد که میانگین نمره ها در اولین متغیر به طرف میانگین نمره ها در دومین متغیر کشیده شود و چنانچه همبستگی بین متغیرها صفر باشد رگرسیون در اطراف میانگین به صورت کامل اتفاق خواهد افتاد.

در تحليل رگرسيون هدف پيش بيني تغييرات يك يا چند متغير وابسته (ملاك) با توجه به تغييرات متغيرهاي مستقل (پيش بين) است.به عبارت دیگر. تحلیل رگرسیون این امکان را برای محقق فراهم می کند تا تغییرات متغیر وابسته را از طریق متغیر مستقل پیش بینی نماید و سهم هر یک از متغیر های مستقل را نیز در تبیین متغیر وابسته تعیین نماید.

در تحقيقاتي كه از تحليل رگرسيون استفاده مي شود، هدف معمولا پيش بيني يك يا چند متغير ملاك از يك يا چند متغير پيش بين است. چنانچه هدف پيش بيني يك متغير ملاك از چند متغير پيش بين باشد از مدل رگرسيون چندگانه استفاده مي‌شود. در صورتي كه هدف، پيش بيني همزمان چند متغير ملاك از متغيرهاي پيش بين يا زير مجموعه اي از آنها باشد از مدل رگرسيون چند متغيري استفاده مي‌شود. در تحقيقات رگرسيون چندگانه هدف پيدا كردن متغيرهاي پيش بيني است كه تغييرات متغير ملاك را چه به تنهايي و چه مشتركا پيش بيني كند.

این وبلاگ به منظور توسعه سطح علمی مدیران کشور و پل ارتباطی بین دانشجویان مدیریت و حسابداری ساخته شده است.و سعي شده است كه از جديدترين و پر مخاطبترين مطالب استفاده گردد و اينجانب اعلام ميدارم در تمامي مراحل آماده پاسخگويي به سوالات مدیران و دانشجويان و دوستان گرامي در زمينه مديريت، حسابداری، سرمایه گذاری در بورس و مشاوره پایان نامه و تجزیه و تحلیل آماری مي باشم.
از نظرات دوستان برای بهبود و پیشرفت این وبلاگ از قبل متشکرم.

به پاس حرمت قلم و اندیشه، در صورت برداشت از این وبلاگ ، منبع آن را نیز ذکر کنید.
(www.hasanzadeh9.blogfa.com )

صاحب امتیاز: رسول حسن زاده (بناب)
[email protected]
تلفن :09144216383

ضریب همبستگی در بورس

در این مقاله سعی میکنیم ضمن بیان چیستی ضریب همبستگی در بورس ، به کاربردهای آن نیز بپردازیم. با مطالعه این مقاله قطعا دریچه‌ی تازه‌ای به روی شما گشوده میشود و با دید بهتری می‌توانید به بازار سهام نگاه کنید و فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را شناسایی کنید. این مقاله حاصل تجربه‌ی تیم آموزشی سهم شناس در بازار سرمایه‌ی ایران است و در هیچ کتاب یا کلاسی این مطالب را به شما آموزش نخواهند داد. با ما همراه باشید.

روابط بین نمادهای بورسی

بعضی از نکات کوچک در بازار بورس وجود دارد که مرز باریک بین حرفه‌ای‌ها و آماتورهای بورس را مشخص میکند. یکی از آن نکات دانستن روابط بین نمادهای بورسی است. بین نمادها و شرکت‌های بورسی روابط مختلفی وجود دارد و برخی از نمادها به دلایل مختلف روی یکدیگر اثر گذار هستند که یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر با دانستن این روابط میتواند زودتر از دیگران فرصت‌های خوبی را در بازار شناسایی کند.

روابط بین نمادهای بورسی بسیار گسترده هستند. روابط همگروهی یکی از معروف ترین روابط بورسی است. معمولا شرکت‌های همگروه که در یک صنعت خاص فعالیت میکنند، روی یکدیگر اثر گذار هستند و رفتار مشابهی دارند. روابط مادر فرزندی نیز یکی از روابط مهم بورسی است. در صورت تمایل برای آشنایی با این نوع رابطه مطلب کوتاهی را از لینک زیر مطالعه کنید.

نوع دیگری از روابط بورسی نیز وجود دارد که تنها بین هولدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه گذاری وجود دارد. برخی از شرکت‌های سرمایه گذاری به علت اینکه پرتفوی بورسی شبیه به یکدیگر دارند، رفتار و حرکات قیمتی مشابهی دارند.

مثالی برای روابط بین شرکت‌های سرمایه گذاری در بورس

برای مثال دو نماد تاصیکو و وسپه را در نظر بگیرید. اگر به پرتفوی بورسی این دو شرکت سرمایه گذاری توجه کنید متوجه شباهت‌های زیادی خواهید شد. در تصاویر زیر پرتفوی تاصیکو و وسپه را مشاهده می‌کنید.

پرتفوی بورسی وسپه

پرتفوی بورسی تاصیکو

همان طور که مشاهده می‌کنید در پرتفوی این دو نماد، شرکت‌های فولاد اصفهان (فولاد) و شرکت صنایع مس ایران (فملی) به چشم می‌خورد که مشترکا در هر دو وجود دارد. اما نکته مهم تر این است عمده سرمایه گذاری‌های این دو نماد بر روی صنایع فلزات اساسی و کانی‌های فلزی است و به طور کلی ماهیت پرتفوی بورسی انها به یکدیگر نزدیک است. همین امر سبب شده است که رفتار این دو سهم مانند هم باشد. برای این منظور بیایید نگاهی به نمودار یک ساله‌ی این دو نماد بیاندازیم.

نمودار سبز مربوط به وسپه و نمودار آبی رنگ مربوط به تاصیکو است.

همان طور که به صورت چشمی هم مشخص است، نمودارهای قیمتی مربوط به این دو نماد فراز و فرودهای مشابهی را تجربه کرده ‌است. این همان چیزی است که به همبستگی بین نمادهای بورسی معروف است و پارامتری که این همبستگی را به صورت کمی اندازه گیری میکند ضریب همبستگی نام داد که در ادامه‌ی این مقاله به آن خواهیم پرداخت. قبل از آن توی پرانتز به مطلب زیر توجه کنید.

پرتفوی بورسی شرکت‌ها را از کجا باید ببینیم؟

برای دوستانی که در خلال مطالعه این مقاله با این سوال روبرو هستند به این قسمت توجه کنند. به سایت کدال به آدرس codal.ir مراجعه کنید. در قسمت جستجو نام نماد را وارد کنید و دکمه جستجو را بزنید.

جستجوی نماد در کدال

در بین اطلاعیه‌ها به آخرین اطلاعیه‌ی گزارش فعالیت ماهیانه دوره 1 ماهه مراجعه کنید (تصویر زیر).

در بالای این گزارش می‌توانید وضعیت پرتفوی بورسی این شرکت‌ها را انتخاب کنید و پرتفوی بورسی آنها را مشاهده کنید (تصویر زیر).

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

دعوت میکنم به ادامه بحث اصلی توجه کنید.

چه نکاتی در همبستگی دو نماد وجود دارد؟

در مثال بالا دو نکته اصلی درباره همبستگی بین نمادها نهفته است که میتواند به تصمیم گیری بهتر به ما کند.

نکته اول: امکان ندارد که عمده پرتفوی بورسی یک شرکتی چندین روز مثبت باشد ولی خود آن سهم منفی باشد. اگر چنین شد، فرصت خوبی برای سرمایه گذاری ایجاد شده است و هر چقدر این اختلاف بیشتر شود سود بیشتری در انتظار خواهد بود. برای مثال اگر دیدید فملی چندین روز صف خرید است و وسپه در حال درجا زدن است، احتمالا وسپه گزینه خوبی برای خرید است چرا که درصدی از فملی برای وسپه است و از رشد آن متنفع خواهد شد. این مسئله تحت عنوان NAV سهم در تحلیل بنیادی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

نکته دوم: در مثال بالا دیدیم که تاصیکو و وسپه به علت پرتفوی مشابه، رفتار قیمتی مشابهی دارند. این موضوع به یک سرمایه گذار حرفه ای کمک خواهد کرد که موقعیت‌های خوبی را شناسایی کند. برای مثال اگر در یک روز وسپه صف خرید بود و تاصیکو منفی، احتمالا می‌توانید تاصیکو را حداقل به دید کوتاه مدت خریداری کنید چرا که ضریب همبستگی بین این دو نماد بالاست.

در ادامه بیشتر به مفهوم ضریب همبستگی خواهیم پرداخت.

ضریب همبستگی چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

ضریب همبستگی یک مفهوم کلی در ریاضیات و علم آمار است و ربطی به بورس ندارد. در واقع یک ابزار آماری محسوب میشود که می‌تواند نوع و درجه رابطه دو متغییر کمی را مشخص کند. به بیان دیگر ضریب همبستگی بین دو متغییر (که میتواند نمودار قیمتی دو نماد بورسی باشد)، میتواند نوع (مستقیم و مثبت و یا معکوس و منفی) و شدت رابطه (میزان وابستگی) را مشخص کند. این ضریب بین 1 تا 1- است و در صورت عدم وجود رابطه بین دو متغییر، برابر صفر است.

ضریب همبستگی به عنوان یک مفهوم در علم آمار

حال میتوان ضریب همبستگی را برای چارت قیمتی (قیمت یک نماد به عنوان یک متغییر) نمادهای مختلف محاسبه کرد. شما می‌توانید برای مشاهده ضریب همبستگی بین نمادهای بورسی مختلف، ابتدا به سایت سهام یاب بخش توئیت مراجعه کنید (برای مشاهده اینجا کلیک کنید). سپس نام نماد مورد نظر خود را از قسمت مربوطه سرچ کنید و به بخش سهام نگر وارد شوید (تصویر زیر).

در پایین همان صفحه ابزاری وجود دارد که می‌توانید با جستجوی نما دیگری، ضریب همبستگی آن را با نمادی که سرچ کرده بودید مشاهده کنید.

ضریب همبستگی بین تاصیکو و وسپه بیش از 95 درصد است!

بعد از جستجو، ضریب همبستگی بین دو نماد به صورت درصدی بین 100 تا 100- برای شما نمایش داده می‌شود. همبستگی دو نماد هر چقدر بیشتر باشد نشان دهنده این است که رفتار مشابه بیشتری دارند و هر چقدر منفی‌تر باشد بیانگر این است که معکوس هم عمل میکنند. اگر هم نزدیک صفر باشد یعنی حرکات این دو نماد ربطی به هم ندارد. همان طور که در تصویر بالا می‌بینید ضریب همبستگی بین تاصیکو و وسپه بیش از 95 درصد است! این بدان معنی است که اگر در یک روز خوب بازار، دیدید نماد وسپه صف خرید است ولی تاصیکو منفی 3 درصد است، برای خرید تاصیکو فکر هم نکنید 🙂

نکته پایانی درباره ضریب همبستگی

توجه کنید این ترفند نیز مانند تمامی روش‌های خرید سهام قطعیتی را به همراه خود نمیاورد. ضریب همبستگی بر اساس گذشته محاسبه می‌شود، حال آنکه واقعیت در آینده است. بنابراین مدیریت ریسک و سرمایه فراموش نشود. از این دست روابط بورسی در بازار سرمایه کم نیست. شما باید با گذشت زمان از روابط پنهان بین نمادهای بورسی مطلع شوید و درک روشن‌تری نسبت به بازار پیدا کنید. این مسئله یکی از مواردی است که نمی‌توان زیاد آن را اموزش داد بلکه حاصل تجربه است، اما به هر حال ما در این مقاله سعی خودمان را کرده ایم. امیدواریم برای مخاطبان سهم شناس مفید واقع گردد.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

مدیریت آموزشی واحد علوم و تحقیقات لرستان

وبلاگ اطلاع رسانی فعالیتها، پروژه ها و برنامه های کلاسی دانشجویان ارشد مدیریت آموزشی

نگاهی به روش تحقیق همبستگی/ کلاس روش تحقیق

رفتار انسان در سطح فردی و اجتماعی دارای پیچیدگی زیادی است و شناخت ما از آن بسیار کم است. یک راه برای شناخت کامل تر رفتار انسان، این است که «رابطه بین عواملی که با رفتار انسان در ارتباط است» را بشناسیم. تحقیق همبستگی برای رسیدن به این هدف ما را کمک می کند.

از تحقیقات همبستگی عمدتاً برای توصیف و پیش بینی استفاده می شود.

از روش همبستگی برای پاسخ دادن به سه سؤال در مورد دو متغیر استفاده می شود.

1- آیا بین دو متغیر رابطه وجود دارد؟ (اگر پاسخ سؤال مثبت باشد دو سؤال بعد مطرح می شود. )

2- جهت رابطه به چه صورت است؟

3- شدت آن چقدر است؟

ضریب همبستگی پیرسن (علامت γ ) مقدارش 1- تا 1+ است.

وقتی دو متغیر نوسان مشابهی داشته باشند یعنی با افزایش یکی دیگری هم افزایش یابد (رابطه مثبت) با علامت مثبت نشان می دهند. (پیشرفت تحصیلی و هوش) رابطه مثبت و کامل → 1+

همبستگی یا رابطه منفی زمانی است که افزایش یک متغیر کاهش متغیر دیگر را به همراه داشته باشد. با علامت منفی نشان می دهند. (غیبت از کار و هوش) رابطه منفی کامل → 1-

(تعداد غلط ها یک فرد در یک امتحان و نمرة او)

محققان اغلب مایلند که در تحقیق شدت رابطه ای را که به دست می آورند بالا باشد نه جهت آن.

چنانچه بین دو متغیر هیچگونه رابطه ای وجود نداشته باشد (مثل وزن بدن و هوش) ضریب همبستگی آن صفر خواهد بود. این ضریب به این معناست که عملکرد شخص در یک متغیر با عملکرد او در متغیر دوم هیچگونه رابطه ای ندارد.

1- نیاز به کشف یا روشن ساختن روابط باشد.

2- هدف یا یکی از اهداف تحقیق، تعیین درجۀ پیش بینی باشد.

مزایای روش همبستگی

1- برای حل مسائل علوم تربیتی و اجتماعی بسیار مفید است. امکان اندازه گیری تعدادی از متغیرها و روابط بین آنها را بطور همزمان می دهد.

2- اطلاعاتی در مورد درجۀ رابطه بین متغیرهای مورد مطالعه در اختیار ما قرار می دهد. (بینش در مورد متغیرها به ما می دهد).

3- تحقیق همبستگی پایه ای برای مطالعات پیش بینی است ومحققان را قادر می سازد تا دقت پیش بینی های خود را برآورد کنند.

4- به نمونه های بزرگ نیاز ندارد.

معایب و محدودیت ها:

1- وجود رابطه بین دو متغیر لزوماً به معنای علت و معلولی نیست.

2- دقت این روش از روش آزمایشی کمتر است. چرا که کنترلی بر متغیرهای مستقل صورت نمی گیرد.

3- ممکن است رابطه بین دو متغیر جعلی و ساختگی باشد و متغیر سومی بر هر دو متغیر تأثیر داشته باشد. (مثال: بین مدت زمان تماشای تلویزیون و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه باشد اما متغیر دیگری به نام هوش بر هر دوی آنها تأثیر داشته باشد).

4 - همبستگی شاخص خیلی دقیقی نیست و سنجش متغیرها ممکن است پایا (reliable) نباشد.

همبستگی گشتاوری پیرسون ( γ ):

برای مشخص کردن مقدار رابطه بین دو مجموع مقادیر از روش های مختلف استفاده می شود. اگر رابطه بین دو متغیر خطی باشد که بسیار هم رایج است ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون که با علامت γ مشخص شده است مورد استفاده قرار می گیرد.

همیشه نمی توان توجه خود را به بررسی بین دو متغیر مورد استفاده محدود کرد زیرا مقادیر محاسبه شده γ بین دو متغیر به علت رابطه مشترک آن دو با متغیر سوم ممکن است گمراه کننده باشد. در چنین حالتی توصیف دقیق تر رابطه بین دو متغیر از طریق استفاده از همبستگی سهمی که تأثیر متغیر سوم را حذف یا برطرف می کند به دست می آید.

همبستگی چند متغیری:

همبستگی چند متغیری رابطه بین متغیر پیش بین و هریک از متغیرهای پیش بین دیگر را مشخص می کند.

البته R ارتباط متقابل متغیرهای پیش بین یا سهم مشترک آنها را نیز منظور می کند. دو متغیر پیش بین ممکن است هرکدام به تنهایی با متغیر پیش بینی شده رابطه داشته باشد ولی تأثیر مشترک آن دو ممکن است از تأثیر مستقل هریک به تنهایی بیشتر باشد.

برگرفته از ارائه پروژه روش تحقیق همبستگی - کلاس روش تحقیق دکتر دارایی

اعضای گروه: سيده نرجس موسوي - رقيه زين العبادي - فريبا نظامي - خانم رجب زاده

این وبلاگ برای اطلاع رسانی از فعالیتها، پروژه ها و همچنین برنامه های کلاسی دانشجویان رشته مدیریت آموزشی واحد علوم و تحقیقات لرستان راه اندازی شده است.
در صورتیکه هر کدام از دانشجویان مایل به انتشار مطالب خود در این وبلاگ هستند می توانند مطالب را به ایمیل درج شده در وبلاگ ارسال کنند.
آدرس ایمیل: [email protected]