چگونه از الگوهای بازگشتی شمعی در بازار سرمایه استفاده کنیم؟ (بخش اول)
نمودارهای شمعی (کندل استیک) یکی از حالات متداول و بسیار پر کاربرد برای نمایش قیمت ها در بازارهای مالی است. رفتارها و اقدامات خریداران و فروشندگان و جریان عرضه و تقاضا موجب تغییرات قیمتی شده و حرکت قیمت، حالات و الگوهای مختلفی را در نمودارها ایجاد می کند. از سال ها قبل، بررسی این الگوهای ایجاد شده یکی از راه های مرسوم و پر کاربرد برای فهم بهتر و تحلیل وضعیت قیمت، تمایلات خریداران و فروشندگان و ارائه دورنمایی تقریبی از آینده بوده است. بنابراین نخستین گام در تحلیل تکنیکال شناخت این الگوها و استفاده از آنها برای انجام معاملات است.
نمودار شمعی یا candlestick چیست؟
نحوهی رسم نمودارهای شمعی در بازار ایران و بازارهای جهانی قدری باهم تفاوت دارد؛ اما شکل ظاهری آنها با یکدیگر یکسان است. هر شمع از چهار نقطه تشکیل شده است که نشاندهندهی قیمت اولیه، قیمت پایانی، کمترین قیمت و بیشترین قیمت است. در بازارهای جهانی آخرین قیمتی که سهم در آن قرار دارد، بهعنوان قیمت پایانی در نظر میگیرند؛ ولی در بازار ایران قیمت پایانی عبارت است از میانگین تمام قیمتهای معاملهشده در آن روز است. نمودار شمعی روشی از ارائه اطلاعات درباره حرکت قیمت یک دارایی است. نمودارهای شمعی یکی از محبوبترین ابزار تحلیل تکنیکال است که معامله گر را قادر می سازد تا اطلاعات قیمت را تنها با استفاده از چند شمع، به سرعت تفسیر کند.
رنگ شمعها نیز برای شناسایی شمعها اهمیت زیادی دارد. عموما برای شناسایی شمعها از دو رنگ سبز و قرمز یا سیاه و سفید استفاده میکنند؛ ولی ترکیب رنگهای متنوعتری نیز وجود دارد. این تغییر رنگ به ما نشان میدهد که قیمت پایانی کمتر از قیمت اولیه بوده است یا بیشتر. بهعنوان مثال، در ترکیب رنگ سبز و قرمز، اگر قیمت اولیه بیشتر از قیمت پایانی باشد، رنگ شمع قرمز خواهد بود و اگر قیمت اولیه کمتر از قیمت پایانی باشد، رنگ شمع سبز خواهد بود.
الگوهای شمع ژاپنی تصویری روانشناختی از ذهنیت معاملهگران در آن زمان به ما میدهد. این تصویر بهوضوح نشان میدهد که عملکرد معاملهگران در زمان مشخص بازار چگونه است. ازآنجاکه تحلیل الگوهای شمعی یکی از انواع تحلیل تکنیکال است، اساس الگوهای شمعی روانشناسی معاملهگران است. یکی از ایدهها برای الگوهای شمعی این است که معاملهگران در زمانهای یکسان رفتار یکسانی از خود بروز میدهند و این رفتار یکسان در نهایت خود را در ظاهر شمعها نمایان میکند.
این قبیل الگوهای شمعی ژاپنی در هر تایم فریم قابل استفاده هستند. شمع برای توضیح عملکرد قیمت در یک بازه زمانی مشخص استفاده می شود. شمع های ژاپنی با استفاده از قیمت آغازین، بالاترین قیمت، پایین ترین قیمت و قیمت پایینی دوره زمانی انتخاب شکل می گردد.
- اگر قیمت پایانی بالای قیمت آغازین باشد، آنگاه شمع توخالی کشیده می شود.
- اگر قیمت پایانی زیر قیمت آغازین باشد، آنگاه شمع توپر کشیده می شود.
- بخش توخالی یا توپر شمع بدنه شمع نامیده می شود.
- خطوط باریکی که از بالا و پایین کشیده شده، گستره بالاترین قیمت/پایین ترین قیمت را نشان می دهد، سایه نام دارد.
الگوی بازگشتی چیست؟
الگوهای بازگشتی، در واقع الگوهای شمعی یا کندل هایی هستند که توانایی تغییر در وضعیت موج را دارند. یعنی زمانی که در سقف یا کف با این الگوها مواجه شدید ، احتمال تغییر روند وجود دارد. بدین ترتیب الگوهای بازگشتی یا از نوع صعودی هستند یعنی در انتهای یک روند نزولی اتفاق میوفتند و باعث تغییر روند به صعودی میشوند، یا الگوی بازگشتی نزولی هستند یعنی در انتهای یک روند صعودی مشاهده میشوند و باعث تغییر روند به نزولی میشوند.
انواع الگوی بازگشتی شمعی
در ادامه مهم ترین الگوهای بازگشتی شمعی را تشریح میکنیم.
الگوی چکش (hammer)
این الگو که به عنوان الگوی بازگشتی صعودی شناخته میشود در انتهای روند نزولی مشاهده میشود و منجر به مثبت شدن روند بازار میشود. این الگو از یک دم بلند کشیده و بدنه ای کوچک و مربعی تشکیل شده است. اندازه شاخ در این الگو بسیار کوچک است یا اصلا شاخ ندارد و اندازه دم باید حداقل دو یا سه برابر اندازه بدنه باشد. رنگ بدنه اهمیتی ندارد و کندل میتواند صعودی یا نزولی باشد، اما طبیعتا اگر بدنه کندل به رنگ سفید باشد، بر میزان قدرت و اعتبار صعودی الگو افزوده خواهد شد.
زمان خرید بر روی الگوی چکش
دقت شود که نباید به محض مشاهده الگوهای برگشتی اقدام به خرید یا فروش کنید بلکه باید منتظر بمانید الگوها به طور کامل تشکیل و تثبیت شوند. الگوی چکش نیز از این قاعده مستثنی نیست. ابتدا باید صبر کنید الگوی چکش تشکیل شود و بعد از بسته شدن آن در کندل بعدی که میبایست بالای سقف کندل چکش تشکیل شود دست به خرید میزنیم. حد ضرر در این الگو میتواند پایین تر از دم کندل باشد.
به طور مثال اگر هر کدام از کندل ها را یک روز معاملاتی در نظر بگیریم، هنگامیکه در روز اول الگوی چکش را مشاهده کردیم و بازار بسته شد در روز معاملاتی بعدی که دومین کندل تشکیل میشود و در این موقعیت قیمت از سقف الگوی چکش بیشتر بود اقدام به خرید میکنیم.
الگوی چکش وارونه (inverted hammer)
این الگو نیز همانند الگوی قبل در انتهای روند نزولی تشکیل میشود و باعث صعودی شدن بازار میشود.
- به جای دم بلند دارای شاخ بلند و کشیده است.
- اندازه شاخ دو یا سه برابر اندازه بدنه کندل است.
- فاقد دم است یا دم کوچک و قابل اغماض دارد.
- رنگ بدنه میتواند سفید یا سیاه باشد اما صعودی بودن کندل در قدرت و اعتبار الگو تاثیر دارد.
- نقطه خرید در سقف این کندل و حد ضرر در کف قیمتی آن است.
الگوی مرد به دار آویخته (hanging man)
این الگو همانند الگوی چکش است با این تفاوت که یک الگوی برگشتی نزولی است یعنی در ادامه یک روند صعودی تشکیل میشود و میتواند منجر به نزولی شدن روند شود. ویژگی های این الگو به شرح زیر است.
- این الگو فقط در سقف به وجود می آید.
- دارای دم بسیار بلند می باشد و اندازه آن عموما دو یا سه برابر اندازه بدنه کندل است.
- رنگ بدنه این الگو مهم نیست.(در صورتی که رنگ بدنه سیاه باشد اعتبار الگو بیشتر می باشد)
- وقوع این الگو در سقف و در یک روند صعودی میتواند خاطر نشان کند که روند قبلی ممکن است به پایان برسد.
- این الگو فاقد شاخ یا دارای شاخص بسیار کوچک و قابل اغماض است.
الگوی شهاب سنگ (shooting star)
این الگو نیز یک الگوی بازگشتی نزولی است که شکل آن عکس الگوی مرد به دار آویخته است و شباهت زیادی به الگوی چکش وارونه دارد با این تفاوت که در ادامه روند صعودی دیده میشود. بر خلاف مرد به دار آویخته دم این الگو حذف شده و به جای آن شاخ بلند و کشیده دارد. ویژگی های این الگو به شرح زیر میباشد.
- این الگو در انتهای روند صعودی تشکیل میشود.
- دارای شاخ بسیار بلند است که حداقل دو یا سه برابر بدنه کندل است. (هرچه شاخ بلند تر باشد قدرت الگو بیشتر است)
- رنگ بدنه کندل مانند سه الگوی قبل اهمیتی ندارد اما اگر کندل نزولی باشد از قدرت بیشتری برخوردار است.
- نقطه فروش پس از تشکیل کامل کندل شهاب سنگ و در کف قیمتی آن است.
چهار الگویی که در بالا گفته شد در شکل زیر به طور خلاصه مقایسه شده اند.
الگوی پوشای صعودی (bullish engulfing)
همانطور که از اسم آن مشخص است، یکی از الگوهای برگشتی صعودی است و در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشود و منجر به صعودی شدن بازار میشود. این الگو از دو کندل تشکیل شده است که مجاور یکدیگر میباشند و اندازه کندل دوم بزگتر از کندل اول است به گونه ای که بدنه دومین کندل کل کندل اول را در بر بگیرد و این نکته شرط لازم برای تشخیص این الگو است.
ویژگی های الگوی پوشای صعودی
- بدنه کندل دوم بزگتر از کندل اول باشد و کل بدنه کندل اول را در بر بگیرد. ( ترجیحا شاخ و دم را هم شامل شود)
- کندل اول نزولی است و کندل دوم صعودی است.
- نقطه خرید پس از تشکیل شدن سومین کندل است یعنی پس از آنکه این الگو به طورکامل تشکیل شد در نقطه ای بالاتر از سقف کندل دوم اقدام به خرید میشود.
الگوی پوشای نزولی (bearish engulfing)
الگویی بازگشتی نزولی است که مانند الگوی قبل از دو کندل متوالی تشکیل شده است و در انتهای روند صعودی مشاهده میشود.
آموزش کامل ۱۵ الگوی معروف نمودار شمعی در تحلیل تکنیکال
نمودارهای شمعی (Candlesticks) یکی از رایجترین ابزارهای تحلیل تکنیکال، برای بررسی الگوها و روندهای قیمتی است. این نمودارها قرنهاست که برای شناسایی و پیشبینی الگوهای قیمتی مورد استفاده معامله گران و سرمایهگذاران قرار میگیرد. در ادامه میتوانید با برخی از مهمترین و مشهورترین الگوهای نمودار شمعی آشنا شده و در تحلیل تکنیکال خود از آنها کمک بگیرید.
چگونه از الگوهای نمودار شمعی استفاده کنیم؟
در واقع الگوهای شمعی بیشماری وجود دارد که معامله گران میتوانند به کمک آنها، ناحیههای موردنظر خود را در یک نمودار شناسایی کرده و درباره آینده آن تصمیمگیری کنند. از این موارد میتوان برای معاملات روزانه، معاملات نوسان گیری (Swing) و حتی معاملات بلندمدت استفاده کرد. در حالی که برخی از الگوهای شمعی ممکن است نقطهنظر و دیدگاهی در مورد تعادل بین خریداران و فروشندگان ارائه دهند، برخی دیگر از این الگوها ممکن است نشاندهنده تغییر یا ادامه روند و یا عدم تصمیمگیری باشند.
باید توجه داشت که الگوهای شمعی تنها معیار و سیگنال خریدوفروش نیستند. در عوض از آنها به عنوان راهی برای بررسی ساختار بازار و یافتن نشانهای بالقوه از یک فرصت پیش رو استفاده میشود. به همین ترتیب، بررسی الگوها همیشه مفید است.چراکه نشانههای گستردهتر در فضای بازار و سایر عوامل بازار، میتواند در این الگوها نمود پیدا کند.
به طور خلاصه، مانند سایر ابزار تجزیهوتحلیل بازار، الگوهای شمعی نیز در ترکیب با دیگر روشها و تکنیکها، کاربرد دارند. این تکنیکها ممکن است شامل روش ویکوف (Wyckoff Method)، نظریه امواج الیوت و نظریه داو باشد. همچنین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، مانند خطوط روند ، میانگین متحرک ، شاخص مقاومت نسبی (RSI) ، استوکاستیک RSI، باندهای بولینگر ، ابر ایچیموکو ، Parabolic SAR یا MACD نیز در این مسئله کاربرد دارند.
مشهورترین الگوهای نمودار شمعی
الف – الگوهای بازگشت صعودی
چکش (Hammer)
شکل این الگو، به صورت شمعی است که دم یا فتیله آن در سمت پایین تشکیلشده است و اندازه این فتیله حداقل دو برابر بدنه اصلی شمع است. تصویر این شمع به خوبی شکل چکش را تداعی میکند.
چکش نشان میدهد که اگرچه فشار فروش در این بخش زیاد بوده است، اما بازار گاوی یا صعودی قدرتمند ظاهرشده است و توانسته بر این حجم بالای فروش غلبه کند. بهطورکلی چکش را به عنوان نشانه تغییر بازار می دانند. چکش میتواند به رنگ قرمز یا سبز باشد، اما چکشهای سبز نشاندهنده قدرت بیشتر بازار گاوی از بازار خرسی است، در نتیجه میتوان نتیجه گرفت تمایل بازار به صعود قیمت است.
چکش وارونه
این الگو که به نام چکش معکوس نیز شناخته میشود، دقیقاً مانند الگو چکش است. اما فتیله بلند آن در قسمت بالای بدنه تشکیل میشود. درست مانند الگوی چکش، اندازه فتیله بالایی باید حداقل دو برابر خود بدنه شمع باشد.
یک چکش وارونه در کف روند نزولی رخ داده و میتواند نشاندهنده یک برگشت بالقوه به سمت بالا و تغییر جهت روند باشد. فتیله بالایی تشکیلشده در شمع نشان میدهد که اگرچه فروشندگان تلاش کردهاند قیمت نزدیک به قیمت شروع، بسته شود اما قیمت از مسیر حرکتی نزولی درآمده است. بهاینترتیب، چکش وارونه ممکن است نشاندهنده این باشد که خریداران بهزودی کنترل بازار را به دست میگیرند.
سه سرباز سفید
الگوی سه سرباز سفید از سه شمع سبز متوالی تشکیل میشود، هر یک از آنها در بدنه شمع قبلی باز میشوند و در سطحی بالاتر از حد شمع قبلی خود بسته میشوند.
به طور ایده آل، در این شمعها نباید فتیلههای بلند به سمت پایین تشکیل شود. در این صورت سه سرباز سفید به معنای فشار خرید مداوم و نهایتاً افزایش قیمت است. البته از اندازه شمعها و اندازه فتیلهها میتوان بازار را قضاوت کرد و پی بهاحتمال ادامه حرکت یا اصلاح احتمالی قیمت برد.
هارامی صعودی
الگوی هارامی صعودی، تشکیلشده از یک شمع قرمز بلند است که به دنبال آن یک شمع سبز کوچکتر تشکیل میشود و همچنین شمع سبز کاملاً در بدنه شمع قرمز جا میشود.
هارامی صعودی میتواند طی دو یا چند روز آشکار شود و این الگویی است که نشان میدهد نیروی فروش در حال کند شدن است و احتمالاً فروش بهزودی پایان یابد.
ب – الگوهای وارونه نزولی
مرد به دار آویخته (Hanging Man)
الگوی مرد دار آویخته تقریباً معادل نزولی الگوی چکش است. بهطورمعمول در انتهای یک روند الگوی شمعی نزولی صعودی شمعی با بدنهای کوچک در بالای شمع و فتیلهای بلند، به سمت پایین (شبیه واژه انگلیسی T) شکل میگیرد.
فتیله به سمت پایین نشاندهنده آن است که فروش زیادی در جریان بوده است، اما با این وجود خریداران موفق شدند کنترل قیمت را پس بگیرند و قیمت را بالاتر ببرند. باید در نظر داشت، پس از یک روند قیمتی صعودی طولانیمدت، فروش اینچنینی، ممکن است به عنوان هشداری مبنی بر اینکه خریداران بهزودی کنترل بازار را از دست میدهند و روند نزولی آغاز میشود؛ تلقی شود.
ستاره دنبالهدار
الگوی ستاره دنبالهدار نوعی از شمعها است که دارای یک فتیله بلند در قسمت بالایی و گاهی هم دارای یک فتیله کوچک در بخش پایین است. البته گاهی فتیله کوچک پایینی تشکیل نمیشود. بدنه شمع در اندازهای کوچک است و معمولاً در نزدیکی سطح پایینی شمع تشکیل میشود. ستاره دنبالهدار شکلی مشابه چکش وارونه دارد اما برخلاف چکش وارونه، در پایان یک روند صعودی تشکیل میشود.
این الگو نشان میدهد که بازار به بالاترین سطح رسیده است اما پسازآن فروشندگان کنترل را در دست گرفته و قیمت را به پایین نزول دادهاند. برخی از معامله گران ترجیح میدهند تا چند شمع بعدی هم برای تائید الگو تشکیل شود، سپس تغییر روند برایشان ثابتشده و بر اساس آن تصمیمگیری میکنند.
سه کلاغ سیاه (Three black crows)
الگوی سه کلاغ سیاه از سه شمع قرمز متوالی ساختهشده است که هر یک از آنها در راستای بدنه شمع قبلی باز یا آغاز میشوند و در سطحی پایینتر از سطح شمع قبلی بسته میشوند.
این الگو معادل نزولی سه سرباز سفید است. در حالت ایده آل، این شمعها نباید دارای فتیلههای بلند به سمت بالا باشند. از اندازه شمعها و طول فتیلهها میتوان برای قضاوت در مورد ادامه استفاده کرد و پی بهاحتمال ادامه حرکت یا اصلاح احتمالی قیمت برد.
هارامی نزولی
هارامی نزولی یک شمع به رنگ سبز و بلند است و به دنبال آن یک شمع قرمز کوچکتر تشکیل الگوی شمعی نزولی میشود و همچنین شمع قرمز کاملاً در بدنه شمع سبز جا میشود.
هارامی نزولی میتواند طی دو یا چند روز آشکار شود و این الگویی است که نشان میدهد نیروی خرید در حال کند شدن است و معمولاً در پایان یک روند نزولی آشکار میشود.
پوشش ابر سیاه (Dark cloud cover)
الگوی پوشش ابر سیاه از یک شمع قرمز تشکیلشده است که در بالای یک شمع سبز قبلی خود باز میشود اما این شمع، در زیر نقطه میانی شمع قبلی خود بسته میشود.
اغلب این الگو میتواند با حجم زیاد همراه بشود، که نشاندهنده آن است که حرکت ممکن است از روند صعودی به روند نزولی تغییر جهت دهد. معامله گران برای تائید این موضوع ممکن است منتظر شمع قرمز سوم در الگو شوند.
پ – الگوهای ادامهدار
الگو سهگانه صعودی(Rising three methods)
این الگو در یک روند صعودی اتفاق میافتد، جایی که سه شمع قرمز متوالی با بدنههایی کوچک در روند صعودی به دنبال یکدیگر در نمودار ظاهر میشوند. در حالتی ایده آل، شمعهای قرمز نباید محدوده شمع قبلی خود را نقض کنند.
ادامهدار بودن این روند با ظاهر شدن یک شمع سبز با بدنهای بلند تائید میشود، که نشاندهنده آن است که گاوها دوباره کنترل روند را در دست گرفته اند و روند صعودی ادامه دارد.
الگو سهگانه نزولی (Falling three methods)
این الگو نقطه عکس الگو سهگانه صعودی است و نشاندهنده آن است که ادامه حرکت به سوی روند نزولی است.
دوجی (Doji)
الگو دوجی زمانی تشکیل میشود که نقطه باز شدن و بسته شدن یک شمع یکسان باشد (یا بسیار نزدیک به یکدیگر باشد). قیمت میتواند به سمت بالا یا پایین نقطه باز شدن شمع حرکت کند اما در نهایت در نقطه باز شدن قیمت یا نزدیک آن بسته میشود. بهاینترتیب،از یک الگو دوجی میتوان بلاتکلیفی بین نیروهای خریدوفروش را مشاهده کرد.
در این الگو، بسته به جایی که خط(Line) باز شدن/بسته شدن شمع اتفاق میافتد ، میتوان دوجی را به شکلهای زیر تفسیر کرد:
۱- دوجی سنگ قبر(Gravestone Doji) :
شمع وارونه نزولی که از یک فتیله بلند در قسمت بالایی تشکیلشده و نقطه باز شدن و بسته شدن شمع نزدیک پایین شمع ظاهر میشود.
۲ – دوجی پا بلند (Long-legged Doji) :
شمع بلاتکلیف که دارای دو فتیله هم در قسمت پایین و هم در قسمت بالای شمع است و نقطه باز شدن و بسته شدن شمع هم نزدیک به نقطه میانی ظاهر میشود.
۳- دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji) :
الگویی است که بسته به شرایط هم میتواند صعودی باشد و هم نزولی. این الگو از یک فتیله بلند به سمت پایین ساختهشده است و نقطه باز شدن و بسته شدن قیمت هم در نزدیکی سطح بالای شمع نمایان میشود.
طبق تعریف اولیه دوجی؛ نقطه باز و بسته شدن شمع باید دقیقاً یکسان باشد اما اگر این نقطه دقیقاً یکسان نباشد اما بسیار به هم نزدیک باشند چه؟ در این حالت با کندل اسپینینگ تاپ (spinning top) مواجهیم. ازآنجاییکه بازار رمزارزها میتواند بسیار بیثبات باشد ، یک دوجی دقیق خیلی نادر رخ میدهد. بهاینترتیب اغلب ازاسپینینگ تاپ به جای دوجی استفاده میشود.
سخن پایانی
حتی اگر قصد استفاده از الگوهای شمعی را نداشته باشید، آشنایی حداقلی با آنها برای هر معاملهگری ضروری است.
علاوه بر این استفاده بدون هیچ ابزار دیگری از آنها نیز بههیچعنوان توصیه نمیشود. آنها میتوانند بدون شک برای تجزیهوتحلیل بازارها مفید باشند، اما فراموش نکنید که بر اساس هیچ اصول علمی یا قانونیای نبوده و تنها نقش بصری نیروهای خریدوفروش هستند.
الگوهای شمعی چند کندلی | اینگولفینگ، ستاره صبحگاهی، سه کلاغ سیاه و سه سرباز سفید
الگوی اینگولفینگ صعودی الگویی با دو شمع است که نشان میدهد حرکت قوی رو به بالا ممکن است در حال شکل گرفتن باشد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که شمعی نزولی فوراً با شمع صعودی بزرگتری دنبال شود. این شمع دوم شمع نزولی را در بر میگیرد. این یعنی خریداران در حال قدرت نمایی هستند و بعد از روندی رو به پایین یا دورهای تحکیمی، حرکت قوی رو به بالایی میتواند رخ دهد.
از سوی دیگر، الگوی فرو بردن نزولی برعکس الگوی صعودی است. این نوع الگو زمانی رخ میدهد که شمعی صعودی فوراً با شمعی نزولی دنبال شود که کاملاً آن را «فرو میبرد». این یعنی فروشندگان بر خریداران برتری یافتهاند و حرکت قوی رو به پایینی میتواند رخ دهد.
برای تشخیص الگوهای شمعی ژاپنی سهتایی باید به دنبال نمودار شمعیای باشید که از سه شمع تشکیل شده باشد.
تشخیص این آرایشهای شمعی به معاملهگران کمک میکند تا رفتار بعدی قیمت را پیشبینی کنند.
بعضی الگوهای شمعی ژاپنی که سهتایی هستند، نشان میدهند که روند فعلی پایان یافته و روند جدیدی در جهت مخالف در حال شروع شدن است.
در ادامه با مهمترین الگوهای شمعی سهتایی آشنا میشویم.
الگوی کندلی ستارههای عصرگاهی و صبحگاهی
ستاره صبحگاهی و ستاره عصرگاهی الگوهای شمع سه گانه هستند که میتوانید به سادگی آنها را در انتهای روند بیابید. آنها الگوهای معکوسی هستند که میتوانند از این سه مشخصه شناسایی شوند:
- شمع اول شمعی صعودی است، که بخشی از روندهای رو به بالای اخیر است.
- شمع دوم دارای بدنه کوچک است، که نشان میدهد اندکی بلاتکلیفی میتواند در بازار وجود داشته باشد. این شمع میتواند صعودی یا نزولی باشد.
- هرچه شمع به نقطه میانی شمع اول نزدیک میشود، شمع سوم به صورت تأییدی عمل میکند بر این که معکوسی در پیش است.
چگونه میتوان الگوی ستاره صبحگاهی ایدهآل را تشخیص داد؟
- الگوی ستاره صبحگاهی در انتهای یک روند نزولی آشکار پیدا میشود.
- شمع اول از سه شمع الگو باید یک شمع نزولی با بدنه بلند باشد.
- شمع دوم باید یک شمع با بدنه کوچک باشد، یعنی یک دوچی یا یک فرفره.
- شمع دوم ممکن است صعودی یا نزولی باشد.
- بدنه شمع دوم نباید به بدنه شمع اول برسد. یعنی باید بین دو شمع فاصله وجود داشته باشد.
- شمع سوم این الگو باید یک شمع صعودی بلند باشد.
- شمع سوم باید حداقل بالاتر از نیمه بدنه شمع نزولی اول بسته شود.
اگر این ویژگیها را برعکس کنید ویژگیهای الگوی ستاره شامگاهی میشود. چون الگوی ستاره شامگاهی در پایان روند صعودی اتفاق میافتد.
الگوی ستاره شامگاهی و ستاره صبحگاهی از الگوهایی هستند که خیلی تکرار نمیشوند اما اعتبار بالایی دارند.
الگوی کندلی سه سرباز سفید و سه کلاغ سیاه
الگوی سه سرباز سفید زمانی شکل میگیرد که سه شمع صعودی بلند به دنبال روندی رو به پایین بیاید، که نشان میدهد برگشتی اتفاق افتاده است.
این نوع الگوی شمع به عنوان یکی از قویترین علامتهای صعود در نظر گرفته میشود، به خصوص زمانی که بعد از یک روند نزولی ممتد و یک دوره الگوی شمعی نزولی کوتاه کفسازی این الگو شکل بگیرد.
ویژگیهای الگوی سه سرباز سفید
اولین شمع از الگوی «سه سرباز» به شمع برگشتی معروف است. این شمع یا روند نزولی را خاتمه میدهد یا نشان از آن دارد که زمان تشکیل یک دره قدرتمند تشکیل شده است و روند نزولی رو به پایان است. و قیمت آماده صعود است.
برای آن که الگو معتبر باشد، شمع دوم باید از بدنه شمع قبلی بزرگتر باشد. همچنین، شمع دوم باید در بالاترین قیمت آن پایان یابد و فتیلهٔ بالایی کوچکی بر جای گذارد یا هیچ فتیلهای باقی نماند .
برای آن که الگوی سه سرباز سفید کامل شود، شمع سوم باید حداقل هم اندازه شمع دوم باشد و سایهای کوچک داشته یا سایهای نداشته باشد .
ویژگیهای الگوی سه کلاغ سیاه
الگوی شمع سه کلاغ سیاه دقیقاً برعکس سه سرباز سفید است. این الگو زمانی شکل میگیرد که سه شمع نزولی به دنبال روندی رو به بالا بیاید، که نشان میدهد برگشتی در کار است.
بدنه شمع دوم باید از شمع اول بزرگتر باشد و باید در پایینترین قیمت آن یا بسیار نزدیک به آن به پایان برسد.
در نهایت، شمع سوم باید هم اندازه بدنه شمع دوم یا بزرگتر از آن باشد و سایه پایینی بسیار کوچک داشته یا اصلا سایه نداشته باشد .
الگوی سه کندل داخلی روبه بالا و رو به پایین
شکلگیری الگوی سه کندلی داخلی رو به بالا یک الگوی برگشت روند است که در پایین روند رو به پایین دیده میشود.
این الگو نشان میدهد که روند رو به پایین احتمالا پایان مییابد و روند رو به بالا جدیدی آغاز میشود.
زمانی که ویژگیهای زیر وجود داشته باشد الگوی سهکندلی داخلی معتبر شکل گرفته است:
- شمع اول باید در پایین روند رو به پایین پیدا شود و با شمع نزولی بلندی مشخص میشود.
- شمع دوم باید حداقل تا حد ممکن تا نقطه میانی شمع اول بالا آید.
- لازم است شمع سوم به بالای شمع اول نزدیک شود تا تأییدی بر آن باشد که خریداران بر قدرت روند رو به پایین فائق آمدهاند.
برعکس، شکلگیری شمع سه نشیب داخلی در بالای روند رو به بالا یافت میشود.
یعنی روند رو به بالا احتمال پایان مییابد و روند رو به پایین جدیدی آغاز میشود.
مقدمه ای بر الگوهای شمعی ژاپنی
الگوی شمعی، یک یا گاهی چند میله ی شمعی در بخشی از نمودار قیمت است که به صورت گرافیکی روی نمودار نمایش داده می شود و معامله گران از آن برای پیش بینی حرکت آینده بازار استفاده می کنند. تشخیص الگو تا حدودی ذهنی است، برای مهارت در شناسایی و تشخیص الگوهای شمعی، به آموزش توسط یک معامله گر پرایس اکشن حرفه ای، نیاز است، و همچنین به تجربه شخصی استفاده از صفحه نمایش نیز، بستگی دارد.
الگوی شمعی ژاپنی چیست؟
شمع یا کندل، قیمت اولیه، قیمت پایانی، کمترین قیمت و بیشترین قیمت بازار را در یک بازه زمانی خاص نشان می دهد. برای مثال، اگر به نمودار در بازه روزانه نگاه می کنید، هر شمع، قیمت اولیه، کمترین قیمت، بیشترین قیمت و قیمت پایانی برای نوسانات قیمتی آن روز را نشان می دهد.
تفاوت اصلی بین اشکال شمعی و نوار قیمت استاندارد این است که شمع یا کندل، یک بخش رنگی را بین شروع و پایان شمع نشان می دهند. این امر به معاملهگران اجازه میدهد تا به سرعت متوجه این موضوع شوند که آیا قیمت روزانه، بالاتر (حرکت صعودی) یا پایینتر (حرکت نزولی) بسته شده است، که این اطلاعات برای معاملهگران پرایس اکشن (price action) بسیار مهم است.
به تصویر شکل شمع صعودی و نزولی نگاهی بیندازید تا این موضوع را بهتر درک کنید…
توجه: شمع سمت چپ یک «شمع صعودی» است زیرا قیمت پایانی آن از قیمت اولیه بالاتر است. شمع سمت راست یک «شمع نزولی» است زیرا قیمت پایانی آن از قیمت اولیه آن پایین تر است.
بخش رنگی شمع را «بدنه واقعی» یا بدنه شمع می نامند. توجه: رنگ بدنه می تواند برای معامله گران، متفاوت باشد و به نحوه تنظیم/ترجیح رنگ شخصی آنها بستگی دارد. رنگ بندی استاندارد بدنه به این شکل است: سفید برای صعودی و سیاه برای نزولی است، که از نظر ما بهترین گزینه هستند. این رنگ ها می توانند سبز برای صعودی و قرمز برای نزولی هم تنظیم شود.
خطوط نازکی که در بالا و پایین بدنه کشیده شده، محدوده بالاترین قیمت/پایین ترین قیمت را نشان میدهند و سایه، دم یا فتیله نامیده میشوند. به ابتدای سایه بالایی «بالاترین قیمت» و به انتهای سایه پایین «کمترین قیمت» گفته می شود.
الگوی شمعی چیست؟
الگوی شمعی، یک یا گاهی چند میله ی شمعی در بخشی از نمودار قیمت است که به صورت گرافیکی روی نمودار نمایش داده می شود و معامله گران از آن برای پیش بینی حرکت آینده بازار استفاده می کنند. تشخیص الگو تا حدودی ذهنی است، برای مهارت در شناسایی و تشخیص الگوهای شمعی، به آموزش توسط یک معامله گر پرایس اکشن حرفه ای، نیاز است، و همچنین به تجربه شخصی استفاده از صفحه نمایش نیز، بستگی دارد.
الگوهای شمعی متعددی وجود دارند، و بسیاری از آنها بسیار شبیه هم هستند و فقط اختلاف جزئی در ساختار اصلی دارند. بنابراین، در سایت priceaction.com، به جای تلاش برای یادگیری 30 الگوی مختلف، تمرکز بر روی «تعداد انگشت شماری» از الگوهای شمعی اثبات شده، منطقی تر است. این الگوی ها، جعبه ابزار کاملی از سیگنالهای معاملاتی به معاملهگر ارائه میدهد، آنها در اصل مثل هم هستند.
در اینجا به برخی از محبوب ترین استراتژیهای مبتنی بر الگوهای شمع معاملاتی اشاره می کنیم:
الگوی شمعی پین بار (Pin bar candlestick pattern) – الگوی شمعی پین بار، یک الگوی تک شمعی است که نشان دهنده رد سطح یا منطقه قیمت است. این الگو دارای بدنه کوچک و یک سایه یا دم بلند تنها در یک طرف است که نشان دهنده رد آن منطقه قیمت است. پین بار را میتوان به عنوان سیگنال معکوس در یک روند یا حرکت برگشتی در برابر یک روند قیمتی، تعبیر کرد. در اینجا نمونه ای از پین بار آورده شده است:
الگوی شمعی نوار داخلی (Inside bar candlestick pattern) – الگوی شمعی “میله داخلی” حداقل یک الگوی دو شمعی است (حتی می تواند چندین شمع داخلی داشته باشد) که نشان دهنده تردید یا توقف در بازار است. استراتژی معاملاتی نوار داخلی معمولاً در یک بازار روند دار، به عنوان یک استراتژی شکست روند در پرایس اکشن (price action)، بهترین عملکرد را دارد، اما گاهی اوقات میتواند به عنوان یک استراتژی برگشت از سطوح کلیدی نمودار نیز استفاده شود. در اینجا نمونه ای از شمع های داخلی آورده شده است:
الگوی شمعی تقلبی (Fakey candlestick pattern)- الگوی شمعی تقلبی معمولاً یک الگوی سه یا چهار شمعی است که شکستگی کاذب یک الگوی نوار داخلی را نشان می دهد. الگوی تقلبی نشان میدهد که یک «شکست جعلی» در بازار رخ داده است و احتمالاً قیمت در جهت مخالف شکست کاذب ادامه خواهد یافت. در زیر، نمونه ای از الگوی تقلبی آورده شده است:
نمودار شمعی چیست؟
نمودار شمعی یک نمودار حرکت قیمتی است، که به جای نوارهای استاندارد مانند میله یا خطوط، و یا نمودار خطی، با شمع ها پر شده است.
هر شمع قیمت اولیه، قیمت پایانی، کمترین قیمت و بیشترین قیمت را در بازه های زمانی مشخص، نشان میدهد، این همان اطلاعاتی است که در نوارهای قیمت سنتی منعکس میشود، اما شمع ها پیش بینی و استفاده از این اطلاعات را بسیار آسانتر میکنند.
در اینجا نمونه ای از نمودار شمعی معمولی وجود دارد. به الگوی شمعی “پین بار” که از حمایت در این نمودار تشکیل شده است و حرکت بزرگ به سمت بالا که به دنبال آن است توجه کنید…
مزیت نمودار شمعی
مزیت اصلی نمودار حرکت قیمتی بر اساس میله های شمعی، این است که، نمایش بصری «دراماتیک» یا اثرگذارتری از حرکت قیمت را در طول زمان ارائه می دهد. با توجه به این واقعیت که بدنه هر شمع، مطابق با قیمت پایانی صعودی یا نزولی آن رنگ آمیزی می شود، توالی و تاثیر نوار های قیمت، راحت تر، قابل خواندن است و بسیاری از معامله گران نیز استدلال «بهتری» دارند.
در نهایت، اینکه یک معامله گر، از نمودار میله ای استاندارد یا نمودار شمعی استفاده می کند، یک موضوع سلیقه ای و عقیده ای است. اما، نظر اکثر معامله گران موفق این است که باید از نمودارهای شمعی استفاده کرد تا دید و نظر بهتری نسبت به احساسات بازار داشته باشید و سیگنال های معاملاتی پرایس اکشن را راحتتر تشخیص دهید.
آموزش الگوی شمعی انگولفینگ Engulfing
الگوهای کندل استیک مهمترین جزء تحلیل پرایس اکشن هستند. این الگوها میتوانند سیگنالهای احتمالی بالایی در مورد یک نتیجه بالقوه در نمودار قیمت ارائه دهند. بنابراین معاملهگران فارکس باید از الگوهای مختلف کندل استیک که ممکن است در بازار رخ دهد آگاه باشند. امروز در مورد یکی از این شمعدانها بحث خواهیم کرد. به این شمعدان، الگوی شمعی انگولفینگ (Engulfing) میگویند. ما عملکردهای این شمع را بررسی کرده و در مورد استراتژی ترکیب آن با سایر اشکال تحلیل اقدام قیمت صحبت میکنیم.
الگوی شمعی انگولفینگ چیست؟
فهرست عناوین مقاله
الگوی انگولفینگ توسط دو شمع تشکیل میشود. به همین دلیل در دسته الگوهای شمعدانی دوتایی قرار میگیرد. این الگو، ساختاری آسان از لحاظ تشخیص دارد. انگولفینگ شامل یک شمع است که توسط شمع بعدی در نمودار پوشش داده میشود. برای به دست آوردن یک الگوی Engulfing معتبر شمع اول باید کاملاً داخل بدنه شمع بعدی قرار بگیرد. در زیر تصویری از یک ساختار الگوی انگولفینگ قابل رویت است:
به این ترتیب الگوی Engulfing در نمودار ظاهر میشود. توجه داشته باشید که شمع نزولی به طور کامل در بدنه شمع بعدی که صعودی است غرق شده است. سناریوی مخالف نیز ممکن است. شمع غرقشده میتواند صعودی و شمع بعدی میتواند نزولی باشد.
الگوی شمعی انگولفینگ دارای یک ویژگی معکوس قوی است. اگر قیمت در حال افزایش باشد و یک الگوی Engulfing در مسیر صعود ایجاد شود نشان میدهد که ممکن است یک سقف در حال شکلگیری باشد. برعکس آن نیز صادق است. اگر قیمت در حال کاهش است و یک الگوی Engulfing روی نمودار ظاهر میشود، این نشان میدهد که اقدام قیمت ممکن است در حال تشکیل یک کف باشد.
انواع الگوی شمعی انگولفینگ
همان طور که احتمالاً حدس زدهاید، الگوی معاملاتی Engulfing دو نوع دارد. نوع اول الگوی Engulfing صعودی و دیگری الگوی Engulfing نزولی است. حال بیایید هر یک از این دو نوع Engulfing را بررسی کنیم:
انگولفینگ صعودی
الگوی Engulfing صعودی را میتوان در طول روندهای نزولی یافت. با یک شمع نزولی در نمودار شروع میشود. سپس این شمع به طور کامل توسط بدنه شمع بعدی در نمودار که صعودی است غرق میشود. این الگو یک پتانسیل صعودی در نمودار ایجاد میکند و میتواند روند نزولی فعلی را معکوس کند. در زیر به طرح الگوی شمع Engulfing صعودی نگاه کنید:
توجه داشته باشید که شمع اول الگو نزولی است و به طور کامل توسط بدنه شمع بعدی که صعودی است مهار میشود. این امر الگوی شمعی انگولفینگ صعودی را ایجاد میکند که حاکی از معکوس شدن روند است. یک حرکت صعودی معتبر پس از کاهش اخیر آغاز یک حرکت صعودی خواهد بود.
انگولفینگ نزولی
الگوی Engulfing نزولی در مقایسه با Engulfing صعودی عملکردهای متفاوتی دارد. شکلگیری نزولی Engulfing در نمودار را میتوان در طول روندهای صعودی یافت. این الگو با یک شمع صعودی شروع میشود. سپس این شمع به طور کامل توسط بدنه شمع بعدی که نزولی است، پوشیده میشود. این الگو پتانسیل قوی برای تغییر قیمت در نمودار ایجاد میکند. به این ترتیب، روند صعودی فعلی ممکن است به یک حرکت نزولی جدید در نمودار تبدیل شود. اکنون به طرح الگوی نزولی Engulfing در زیر نگاه کنید:
این بار شمع غرقشده صعودی و شمع Engulfing نزولی است. بدنه شمع دوم به طور کامل شامل شمع اول است که شکل الگوی نزولی Engulfing روی نمودار را تکمیل میکند. تنظیم Engulfing نزولی میتواند نشاندهنده شروع یک حرکت نزولی جدید در نمودار باشد.
تایید الگوی شمعی انگولفینگ
تایید الگوی شمعی انگولفینگ همراه با شمع بعد از الگو است. برای تایید اعتبار الگو نیاز به شکستن سطح بدنه شمع در حال غرق شدن است. یک الگوی Engulfing معتبر صعودی با شمع سوم (صعودی) ادامه مییابد، که بدنه شمع فروگیر را به سمت بالا میشکد. یک الگوی نزولی معتبر Engulfing با شمع سوم (نزولی) ادامه مییابد که بدنه شمع فروگیر به سمت پایین میرود. اینگونه است که تایید Engulfing در نمودار ظاهر میشود:
ببینید این بار شمع تایید را بعد از الگو اضافه کردهایم. وقتی این رفتار شمع بعد از یک الگوی فراگیر دیده میشود، اعتبار آن تایید میشود.
استراتژی تجارتی مبتنی بر الگوی شمعی انگولفینگ
ما به طور مفصل ساختار الگوی Engulfing را بررسی کردیم. بیایید اکنون یک استراتژی معاملاتی مربوط به این الگو را مورد بحث قرار دهیم.
ورود به معامله با الگوی انگولفینگ
باز شدن معامله با تایید الگوی Engulfing همراه است. پس سومین شمع که بعد از شمع فروگیر میآید و قرار است بدنه شمع غرقکننده را در جهت حرکت مورد انتظار بشکند اهمیت زیادی دارد. هنگامی که شمع فراتر از این سطح بسته میشود، ما تایید الگو را دریافت میکنیم و میتوانیم معامله مربوطه را باز کنیم. اگر سناریوی Engulfing نزولی باشد، شکست قیمت باید از طریق سطح پایینی بدنه شمع انجام شود. به این ترتیب ما باید برای یک معامله کوتاه آماده شویم. اگر سناریوی Engulfing صعودی باشد، شکست قیمت باید از سطح بالایی بدنه شمع غرقکننده رخ دهد. این به این معنی است که ما باید یک معامله صعودی انجام دهیم.
تعیین حد ضرر با الگوی الگوی شمعی انگولفینگ
شما باید همیشه ریسکی را که میکنید کنترل نمایید. به این ترتیب، معاملات Engulfing شما باید همیشه با تعیین حد ضرر محافظت شوند. حد ضرر باعث تضمین سرمایه شما میشود و شما الگوی شمعی نزولی معمولاً حداکثر چیزی را که میتوانید در معامله از دست بدهید، میدانید. تجزیه و تحلیل ریسک و پاداش خود قبل از شروع هر معامله، به تصمیمگیری در مورد اینکه آیا معامله را انجام دهید یا خیر کمک میکند.
بهترین مکان برای تعیین حد ضرر در یک معامله مبتنی بر الگوی شمعی انگولفینگ، فراتر از الگوی Engulfing افراطی است. این بدان معنی است که اگر تنظیم Engulfing صعودی باشد، دستور Stop Loss باید در زیر شمع پایینی شمع در حال فرو رفتن قرار گیرد. اگر تنظیم Engulfing نزولی باشد، دستور Stop Loss باید بالای شمع در حال فرو رفتن قرار گیرد.
در بالا طرحی را مشاهده میکنید که نشان میدهد هنگام معامله با الگوهای فراگیر صعودی و نزولی در کجا باید حد ضرر خود را قرار دهید. اگر الگو نتواند در جهت مورد نظر حرکت کند و باعث ضربه خوردن حد ضرر شود، از دارایی شما در مقابل ضررهای بیشتر محافظت میشود.
تعیین میزان سود با الگوی شمعی انگولفینگ
یک معامله انگولفینگ باید حداقل برای حرکت قیمت برابر با اندازه الگو انجام شود. این بدان معناست که حداقل چیزی که از الگوی Engulfing دنبال میکنید باید با فاصله بین نوک شمع فوقانی و کف شمع غرقکننده برابر باشد. وقتی این فاصله با عمل قیمت تکمیل شد، میتوانید کل معامله یا بخشی از آن را ببندید.
اگر تصمیم دارید که بخشی از معامله را باز نگه دارید باید به دقت بر عملکرد قیمت برای فرصت خروج احتمالی نظارت کنید. این شامل شکستهای حمایت/مقاومت و شکست روند یا کانال میشود. نمودار و الگوهای شمع نیز در اینجا بسیار مهم هستند. اگر نمودار/الگوی شمعی را مشاهده کردید که برخلاف معامله شماست، ممکن است بخواهید موقعیت خود را ببندید.
الگوی انگولفینگ و استراتژی اقدام قیمت
اکنون بیایید درک خود را از الگوی شمعی انگولفینگ نشان دهیم و یک استراتژی معاملاتی مبتنی بر اقدام قیمت را بررسی کنیم. به نمودار زیر نگاهی بیندازید:
تصویر فوق نمودار ساعتی جفت GBP/USD فارکس در 1 الگوی شمعی نزولی تا 5 ژانویه 2016 است. این تصویر یک الگوی نزولی Engulfing و برخی قوانین برای معامله آن را نشان میدهد. نمودار با افزایش قیمت شروع میشود که با فلش سبز رنگ روی تصویر مشخص کرده شده است. متوجه خواهید شد که عمل قیمت فقط شمعهای صعودی ایجاد میکند. ناگهان شاهد یک شمع نسبتاً بزرگ نزولی هستیم که شمع قبلی را کاملاً میبلعد. این اتفاق وجود یک الگوی فراگیر نزولی در نمودار را تایید میکند.
با این حال قبل از اینکه بتوانیم در این مورد موضعگیری کنیم، باید یک شمع تأیید ظاهر شود. شمع بعدی در نمودار دوباره نزولی است و در زیر بدنه شمع قبلی بسته میشود. این تأییدیهای است که برای انجام معامله بر اساس این الگوی نزولی فراگیر لازم است. دستور حد ضرر برای این معامله باید همان طور که در تصویر نشان داده شده است، بالای فیتیله بالایی شمع در حال فرو رفتن قرار گیرد. فلشهای زرد روی نمودار اندازه الگو و نحوه اعمال آن را به عنوان حداقل هدف در نمودار نشان میدهد. این هدف با شمع بعدی که پس از تایید Engulfing ظاهر میشود تکمیل خواهد شد.
این تجارت میتواند برای سود بیشتر تمدید شود. میتوانید از قوانین عمل قیمت برای رسیدن به سیگنال خروج نهایی در نمودار استفاده کنید. توجه داشته باشید که قیمت GBP/USD دو شمع نزولی بزرگ دیگر را در نمودار ایجاد میکند. این میتوانست سود حاصل از تجارت را دو برابر کند. با این حال شمع بعدی در نمودار، معکوس چکشی است که به آن نوار پین نیز گفته میشود و پتانسیل صعودی شدن قوی دارد.
زمانی که تایید الگوی چکش در نمودار ظاهر شد، معامله باید بسته شود. همان طور که میبینید، کندل بعدی صعودی است و سطح بالای الگوی Hammer را میشکند. این اعتبار چکش معکوس را تایید میکند که سیگنال خروجی برای موقعیت کوتاه است. معامله الگوی شمعی انگولفینگ نزولی باید در پایان شمع صعودی که پس از Hammer ظاهر میشود، منحل شود.
دیدگاه شما