عرضه اولیه یا IPO چیست؟

آیا خرید عرضه اولیه همیشه سودآور است؟

متأسفانه در کشور عزیزمان ایران بر خلاف سایر کشورهای دنیا بازار بورس چندان مورد توجه اقشار مختلف جامعه قرار نگرفته است. با این وجود با توجه به جایگاه مهمی که بازار بورس در جامعه ایفا می‌کند در طی سالیان اخیر مورد توجه سیاستمداران قرار گرفته و تلاش‌های گسترده‌ای انجام شده تا توجه مردم به این بازار بیش از پیش جلب گردد. لازم به ذکر است که به دلایل مختلفی بازار بورس ایران از عمق لازم را نداشته و در حال حاضر فاصله زیادی نسبت به جایگاه اصلی خود در اقتصاد دارد.

به همین دلیل از طریق پذیرش شرکت‌های مختلف در اقتصاد در قالب عرضه اولیه به تعمیق جایگاه بورس در اقتصاد اقدام می‌شود. در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که آیا شرکت در تمامی عرضه‌های اولیه مناسب است و یا اینکه بایستی به صورت گزینشی در خریدعرضه اولیه شرکت کنیم.

عرضه اولیه چیست؟

اصطلاح عرضه اولیه معادل فارسی Initial Public Offering(IPO) است که به معنی عرضه عمومی اولیه است. زمانی که سهام یک شرکت برای مرتبه اول در بورس پذیرفته شده و سهام آن به عموم از طریق بازار بورس عرضه می‌گردد اصطلاحاً فرایند عرضه اولیه انجام پذیرفته است. در دنیا و در بورس کشورهای مختلف با توجه به جذابیت‌های عضویت در بورس برای شرکت‌ها هر ساله سهام تعداد زیادی از شرکت‌ها در بورس پذیرفته می‌گردد و این مسئله موجب تقویت جایگاه شرکت‌ها در جهت گسترش فعالیت‌هایشان می‌شود.

خرید عرضه‌ اولیه از منظر تئوریک

شرکت‌های مختلف جهت پذیرش سهام آن‌ها در بورس بایستی ارزش‌گذاری شوند. برای این منظور آن‌ها به شرکت‌های تأمین سرمایه و مشاور سرمایه‌گذاری مراجعه می‌کنند و با ارائه صورت‌های مالی، اطلاعات مالی و… به این نهادهای مالی، ارزش ذاتی شرکت محاسبه می‌گردد. به منظور اینکه خرید عرضه اولیه برای سرمایه‌گذاران جذابیت داشته باشد و اصطلاحاً عرضه اولیه با شکست مواجه نگردد، معمولاً بایستی قیمت سهام در عرضه اولیه اختلاف ۱۵ تا ۲۰ درصدی نسبت به عرضه اولیه یا IPO چیست؟ ارزش ذاتی سهام داشته باشد.

این رویه در مورد تمامی عرضه‌های اولیه برقرار است. بنابراین اگر بخواهیم از منظر تئوریک به عرضه‌های اولیه توجه کنیم بایستی در تمامی عرضه‌های اولیه شرکت کرده و پس از شناسایی سود ۱۵ تا ۲۰ درصدی از سهم خارج شویم.

خرید عرضه‌ اولیه در منظر عملی

با توجه به تغییرات صورت گرفته در شیوه انجام و خرید عرضه اولیه، از حدود دو سال پیش عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ انجام می‌پذیرد. در این روش کف و سقف مشخصی را جهت عرضه اولیه از سوی سازمان مربوطه با حجم مشخصی تعیین می‌شود و در یک بازه دو ساعته امکان ثبت سفارش از سوی سرمایه‌گذاران وجود دارد و پس از آن بر اساس تعداد شرکت‌کنندگان در عرضه اولیه تعداد مشخصی از سهام معمولاً در سقف قیمتی مشخص‌شده تخصیص می‌یابد. از زمان اجرایی شدن عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ در هر عرضه تعداد شرکت‌کنندگان روند صعودی به خود گرفته است و این موضوع نشان‌دهنده این است که از نظر اهالی بازار خرید عرضه اولیه از جذابیت زیادی برخوردار است.

بر اساس سابقه عرضه های اولیه در سال‌های پیش تجربه نشان داده است که خرید عرضه اولیه همواره از جذابیت بالایی نزد سرمایه‌گذاران برخوردار بوده است و همواره می‌توان از خرید عرضه اولیه انتظار کسب بازدهی‌های جذابی را انتظار داشت. البته ناگفته نماند در موارد معدودی مانند عرضه اولیه سهام برکت؛ عرضه اولیه انجام‌شده بازدهی برای سرمایه‌گذاران در پی نداشته است. در ادامه به نکاتی مهم در رابطه با عرضه‌های اولیه اشاره می‌گردد که توجه به آن‌ها می‌تواند شما را درباره خرید عرضه اولیه سهام یا عدم خرید آن یاری کند.

نکاتی مهم در رابطه با عرضه اولیه

✔ برای بررسی ارزندگی سهام عرضه اولیه‌ بایستی تنها سهام را از منظر بنیادی (توجه به صورت‌های مالی و اخبار بنیادی شرکت و صنعت) ارزیابی نمایید، زیرا برای انجام تحلیل تکنیکال سهام بایستی حداقل داده‌های قیمتی دو ماهه از سهام را داشته باشید که با توجه به اینکه این سهام پیش از پذیرش در بورس قیمت روزانه را نداشته‌اند عملاً انجام تحلیل تکنیکال را غیرممکن می‌کند.

✔ تمامی سهام پذیرفته‌شده در بازار بورس به گونه ای در یک صنعت دسته‌بندی‌ می شوند که با توجه به ماهیت محصولات آن‌ها انجام می‌شود. یکی از راه‌های ارزیابی وضعیت شرکت‌های آماده عرضه، این هست که وضعیت صنعتی را که در آن قرار دارند مورد ارزیابی قرار دهیم. اگر چنانچه وضعیت صنعت مزبور ایده آل نباشد نمی‌توان انتظار زیادی از کسب بازدهی خارق‌العاده از سهم داشت. البته ناگفته نماند که این موضوع صرفاً یکی از فاکتورهای مدنظر است.

✔ یکی دیگر از موارد حائز اهمیت بررسی محصولات اصلی شرکت است. بایستی به بررسی این موضوع بپردازیم که وضعیت قیمتی محصولات شرکت به چه صورت است و این موضوع در کنار هزینه‌های شرکت انتظار رشد سودآوری را برای شرکت رقم خواهد زد یا خیر؟ اگر چشم‌انداز مثبتی از وضعیت آتی شرکت در پیش باشد احتمال کسب بازدهی‌های بالاتر از حد نرمال افزایش پیدا می‌کند.

✔ وضعیت عمومی بازار بورس را ارزیابی کنید. معمولاً در دورانی که بازار دوران رو به رشدی را سپری می‌کند می‌توان انتظار بازدهی‌های بالاتر از حد معمول را انتظار داشت( توجه فرمایید که پیش از این بیان شد که کسب بازدهی ۱۵ تا ۲۰ درصد، انتظار معقول و معمول در بازار بورس است). از آنجایی که در دوران رشد بازار سرمایه‌های بیشتری در بازار بورس وارد می‌شود و حجم پول بیشتری جهت گردش بین سهام وجود دارد در نتیجه امکان ایجاد تقاضای بیشتر برای سهام و به‌ویژه سهام عرضه اولیه‌ای افزایش پیدا می‌کند و این موضوع باعث می‌شود تا امکان کسب بازدهی‌های بالاتر از سهام عرضه اولیه‌ای افزایش پیدا کند.

✔ به سهامداران عمده سهامی که می‌خواهند برای مرتبه اول در بازار بورس عرضه گردند توجه فرمایید. سهامداران عمده شرکت‌ها رفتار متفاوتی از خود بروز می‌دهند. معمولاً سهامداران عمده شرکت‌های تازه‌وارد به بورس بایستی به حمایت از سهم بپردازند تا از این طریق تجربه شیرینی برای سهامداران رقم بخورد. با این وجود تجربه نشان داده است که برخی از سهامداران عمده سابقه درخشانی در این زمینه نداشته‌اند.

✔ از آنجایی که در سال‌های اخیر روش بوک بیلدینگ در سیستم خرید عرضه اولیه اجرا می‌گردد بایستی شناخت کافی از این سبک عرضه اولیه داشته باشید. اما به طور خلاصه به این شکل است که حجم مشخصی را جهت خرید توسط هر سرمایه‌گذار تعریف می‌کنند. اما بر خلاف سیستم پیشین عرضه اولیه، یک بازه کف و سقف قیمتی را جهت درج سفارش تعیین می‌کنند. آنچه از زمان اجرایی شدن روش بوک بیلدینگ تا به امروز مشاهده شده است این بوده که سفارش‌ها در سقف قیمتی گذاشته می‌شود و معمولاً به سرمایه‌گذارانی که در قیمت‌های کمتر از سقف تعیین‌شده سفارش ثبت می‌کنند، سهامی تخصیص داده نمی‌شود. بنابراین توصیه می‌گردد که در صورت تمایل به خرید در عرضه اولیه حتماً سفارش خود را در سقف قیمتی درج نمایید.

✔ شرکت‌های بورسی را بر اساس تعداد سهام و ارزش بازار آن‌ها به بزرگ، متوسط و کوچک تقسیم‌بندی می‌کنند. معمولاً شرکت‌های بزرگی مانند پتروشیمی پارس متناسب با انتظارات تحلیلی سود ایجاد می‌کنند اما دو دسته دیگر با توجه به شرایط عمومی بازار رفتار متفاوتی را از خود بروز داده‌اند.

کلام آخر در رابطه با خرید عرضه اولیه

آنچه پیش از این بیان شد مراحل و نکاتی بود که به صورت استاندارد باید یک سرمایه‌گذار به آن توجه داشته باشد و زمانی که برآیند نکات فوق مثبت بود در خرید عرضه اولیه شرکت کند. اما با توجه به سابقه تمامی عرضه‌های اولیه می‌توان چنین استنباط کرد که می‌توان بدون هیچ دغدغه‌ای در عرضه‌های اولیه شرکت کرد و نگرانی از این بابت نداشت و از سودهای ناشی از آن بهره برد. البته بایستی هوشمندی لازم را به منظور خروج از سهام عرضه اولیه‌ای داشت که در مقاله بعدی به بیان نکاتی در این زمینه خواهیم پرداخت.

عرضه اولیه کوین (ICO) چیست؟ تاریخچه و اهمیت آن

از اولین باری که ICOها وارد صنعت ارزهای دیجیتال شدند، هشت سال می‌گذرد. با عرضه اولین ICO در سال ۲۰۱۳، به مرور زمان شاهد شکوفایی بیشتر بازار ارزهای دیجیتال و صنعت بلاک چین بودیم. در طول این هشت سال، دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار و پلتفرم‌های ارز دیجیتال مختلف خلق شدند که بخش مهمی از آن به لطف ICO بوده است.

در این مقاله از سرمایکس، می‌خواهیم نگاهی به اولین ICO عرضه شده یعنی مسترکوین داشته باشیم و یک معرفی جامع و کلی از ICOها را در اختیار شما قرار دهیم. نقش ICOها در پیشرفت بازار ارزهای دیجیتال به قدری بزرگ است که سزاوار این مقاله هستند و سرمایه‌گذاران باید بیشتر با ICOها آشنا شوند.

عرضه اولیه کوین (ICO) چیست؟

عرضه اولیه کوین (ICO) در واقع معادل عرضه اولیه سهام (IPO) در بازار ارزهای دیجیتال است. شرکت‌های خصوصی که به دنبال سهام و بودجه هستند شامل IPO و خدمات آن می‌شوند و در بازار ارزهای دیجیتال هم، هر گروه یا شرکتی که دنبال جمع‌آوری پول برای ایجاد یک توکن، برنامه یا سرویس جدید باشد، می‌تواند یک ICO را به عنوان راهی برای جمع‌آوری سرمایه اولیه راه‌اندازی کند.

سرمایه‌گذاران علاقه‌مند با خرید کوین اولیه عرضه شده توسط ICO، می‌توانند یک توکن ارز دیجیتال جدید از طرف آن شرکت دریافت کنند. آن توکن ممکن است دارای برخی کاربردهای به خصوص باشد که می‌تواند به محصول یا خدمات خاص آن شرکت ربط داشته باشد، یا صرفاً فقط یک توکن معمولی است که نشان‌دهنده سهم شما در آن شرکت یا پروژه است.

ایده عرضه اولیه چطور شروع شد؟

در چنین روزی برابر با ۳ ژوئیه ۲۰۱۳، ایده عرضه اولیه کوین (ICO) به عنوان روشی برای تأمین مالی پروژه ارزهای دیجیتال توسط جی آر ویلت (J.R. Willet)، بنیان‌گذار مستر‌کوین مطرح شد. مستر‌کوین اولین کوین عرضه شده از طریق ICO بود. ایده ویلت ساخت یک لایه دیگر در پروتکل بیت‌کوین بود که هدف آن ایجاد یک کوین دیگر با قوانین مختلف بود که در کنار فناوری بیت‌کوین، ویژگی‌های جدیدتری نیز ارائه می‌‌کرد.

در سال ۲۰۱۳، ویلت به هر کسی که علاقه‌مند به حمایت از پروژه او بود پیشنهاد داد که هر مقدار بیت‌کوین که می‌توانند در پروژه سرمایه‌گذاری کنند را وارد پروژه کنند و در برابر آن سهمی در این پروتکل جدید داشته باشند. او این سهام را در قالب توکن‌های جدید با نام مسترکوین (Mastercoin) عرضه کرد که بعداً نام آن به اومنی (Omni) تغییر داد. او جزئیات پروژه خود و فرآیند استخدام را در وایت پیپر شرح داد و به سرمایه‌گذاران اولیه پروژه وعده پاداش داد. ICO مسترکوین موفق شد که حدود ۵۰۰ هزار دلار برای توسعه پروژه جمع‌آوری کند.

این اولین ICO بود که به طور آزمایشی توسط چندین سرمایه‌گذار دنبال شد. تکامل ICO در سال ۲۰۱۵ عرضه اولیه یا IPO چیست؟ با ورود اتریوم به نقطه اوج خودش رسید. اتریوم ICO خود را در جولای سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی کرد و آن را با بودجه جمع‌آوری شده ۱۴ میلیون دلار به پایان رساند. در طول این ICO، اتریوم یک ارز دیجیتال جدید با نام اتر معرفی کرد و با کمک این بودجه، بخش قراردادهای هوشمند خود را وارد بازار ارزهای دیجیتال کرد.

با معرفی قراردادهای هوشمند توسط اتریوم، مفهوم متفاوتی از تراکنش‌های بلاک‌چین خلق شد. قراردادهای هوشمند اتریوم انقلابی در انجام تراکنش‌ها ایجاد کرد. قراردادهای هوشمند به گونه‌ای طراحی شدند که بررسی کند آیا یک تراکنش شرط خاص را در آن زمان خاص برآورده کرده است یا خیر. در صورتی که برآورده شده باشد، معامله انجام می‌شود و در غیر این صورت، معامله رد می‌شود.

این ایده اتریوم به قدری انقلابی بود که اکنون تمام ICOها بر اساس همان فناوری قراردادهای هوشمند اتریوم انجام می‌شود و به قدری مؤثر بوده است که اکنون بیش از ۵۰ درصد از تمام ICOها با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم بر روی اتریوم انجام می‌شود و توکنی که اتریوم خلق کرد، اکنون بعد از بیت‌کوین به دومین توکن ارز دیجیتال برتر بازار از نظر ارزشمند بودن تبدیل شده است.

یک عرضه اولیه کوین (ICO) چگونه کار می‌کند؟

زمانی که یک پروژه ارز دیجیتال می‌خواهد از طریق ICO سرمایه اولیه جمع‌آوری کند، اولین قدمی که باید بردارد این است که ساختار ICO خود را مختص با پروژه مشخص کند. ICOها می‌توانند به چند روش مختلف ایجاد شوند که شامل:

عرضه ثابت و قیمت ثابت: شرکت می‌تواند برای بودجه خود یک هدف یا محدودیت تعیین کند، به این صورت که هر توکن فروخته شده در ICO دارای یک قیمت از پیش تعیین شده است و کل توکن‌های عرضه شده این پروژه از قبل عرضه شده و ثابت خواهند ماند.

عرضه ثابت و قیمت پویا: عرضه توکن‌های اولیه یک ICO می‌تواند ثابت باشد، اما هدف بودجه نهایی پروژه پویا باشد. به این صورت که مقدار بودجه‌ای که پروژه دریافت می‌کند تعیین‌کننده قیمت هر توکن است.

عرضه پویا و قیمت ثابت: برخی ICOها عرضه توکن پویا، اما قیمت ثابت دارند، به این صورت که میزان سرمایه‌ دریافتی پروژه تعیین‌کننده عرضه بیشتر آن توکن است.

در کنار ساختار کلی ICO، یک پروژه ارز دیجیتال که به دنبال جذب سرمایه است، یک وایت پیپر (White paper) نیز منتشر می‌کند که از طریق وب سایت جدیدی که مختص به آن پروژه و توکن آن است، در اختیار سرمایه‌گذاران علاقه‌مند قرار می‌گیرد. سرفصل‌هایی که وایت پیپر هر پروژه‌ به آن می‌پردازد عبارت‌اند از:

• این پروژه در مورد چیست
• اهداف پروژه پس از جمع‌آوری بودجه
• پروژه به چه مقدار بودجه نیاز دارد
• بنیان‌گذاران چه تعداد از توکن‌های ایجاد شده را حفظ خواهند کرد
• چه نوع پرداختی (با کدام ارزها) پذیرفته خواهد شد
• کمپین ICO پروژه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت

این پروژه‌ها وایت پیپر را به عنوان بخشی از کمپین ICO خود منتشر می‌کنند که هدف از آن تشویق سرمایه‌گذاران به خرید توکن‌های این پروژه و حمایت است. سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق ارزهای فیات یا ارز دیجیتال برای خرید توکن پروژه اقدام کنند و دو ارز دیجیتال بزرگ بازار یعنی بیت‌کوین و اتریوم توسط بیشتر پروژه‌ها برای خرید توکن پشتیبانی می‌شوند. توکن‌های تازه منتشر شده در واقع مشابه با سهام فروخته شده به سرمایه‌گذاران در طول کمپین IPO است.

اگر بودجه جمع‌آوری شده در طول یک کمپین ICO کمتر از حداقل مقدار مورد نیاز باشد، بر اساس معیارهای ICO، صاحبان پروژه باید تمام دارایی‌های سرمایه‌گذاران پروژه را بازگردانند و ICO به طور کلی ناموفق نامیده می‌شود. اگر بودجه مورد نظر در طول کمپین ICO برآورده شود، آنگاه تمام بودجه جمع‌آوری شده در راستای دستیابی به اهداف پروژه هزینه می‌شود.

مزایا و معایب عرضه اولیه کوین (ICO)

خدمات آنلاینی مانند ICO می‌توانند فرایند تولید توکن‌های ارز دیجیتال را تسهیل کنند و به‌طور خاصی شرایط راه‌اندازی یک ICO را برای شرکت‌ها آسان کنند. مدیران ICO بر اساس شرایط ICO تولید توکن می‌کنند، آن‌ها را دریافت می‌کنند و سپس به سرمایه‌گذاران می‌دهند. با این حال، از آنجایی که ICOها توسط مقامات مالی معتبری چون کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) نظارت نمی‌شوند، سرمایه‌هایی که به دلیل کلاهبرداری و بی‌کفایتی صاحبان ICO از بین رفته باشد ممکن است هرگز قابل جبران نباشد.

بسیاری از سرمایه‌گذاران اولیه یک ICO با این احتمال که توکن‌ها پس از راه‌اندازی پروژه ارزش بیشتری پیدا می‌کنند، به سرمایه‌گذاری در آن پروژه ادامه می‌دهند. به هر حال این یکی از مزیت‌های اصلی ICO است، پتانسیل بازدهی بسیار بالا، اما لازم به ذکر است که قانونی بودن آن‌ها توسط دارایی‌های آنان مشخص نمی‌شود و هیچ تضمینی نسبت به قانونی بودن آن‌ها وجود ندارد. در سال ۲۰۱۷، بانک مرکزی کشور چین رسماً ICO را ممنوع کرد و آن‌ها را دشمن ثبات اقتصادی معرفی کرد.

عرضه‌ اولیه یا IPO چیست؟

احتمالا شنیده‌اید که یکی از گزینه‌های کم ریسک و سودآور برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری در عرضه ‌های اولیه است. در این مقاله قصد داریم با عرضه‌ های اولیه به روش ثبت سفارش (book building) آشنا شویم، اطلاعیه عرضه‌ اولیه را بررسی کنیم، در مورد نحوه سرمایه‌گذاری بر روی عرضه ‌اولیه صحبت کنیم و به بررسی نکات مهم در بحث عرضه ‌اولیه بپردازیم.

تعریف عرضه‌ اولیه

منظور از عرضه‌ اولیه یا Initial Public Offering زمانی است که یک شرکت قصد دارد بخشی از سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کند. عرضه‌ اولیه به معنی این نیست که شرکت در حال تاسیس است بلکه در عرضه‌ اولیه شرکت‌ها ممکن است سال‌ها پیش تاسیس شده باشند و به صورت مستمر به فعالیت خود ادامه داده باشند، در عرضه ‌اولیه تنها قرار است بخشی از سهام شرکت توسط سهامداران اصلی شرکت وارد بازار سرمایه شود و توسط مردم نیز مورد معامله قرار گیرد. از آنجا که شرکت‌ها قبل عرضه‌ اولیه فعالیت و عملکرد داشتند در نتیجه با قیمت ارزش اسمی (۱۰۰۰ریال) عرضه نمی‌شوند بلکه بعد از آن که توسط یک شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری یا تامین سرمایه ارزشگذاری بر روی سهام شرکت انجام شد با قیمت ارزشگذاری شده عرضه‌ می‌شوند.

طبق تجربه و آنچه بر روی عرضه‌ های اولیه از سالیان گذشته تا به امروز رخ داده است از آنجایی که عرضه های اولیه با قیمت های منصفانه‌ای عرضه می‌شوند در اکثر مواقع با بازدهی های بسیار بالایی مواجه بوده‌اند و تنها در موارد کم و انگشت شماری بازدهی منفی داشته اند. از این رو خرید عرضه های اولیه برای سرمایه‌گذاران بورسی یکی از گزینه های جذاب است.

روش book building چیست؟

در سالیان گذشته عرضه‌ های اولیه بر اساس حراج با اولویت زمانی عرضه می‌شدند از این رو در زمان عرضه اولیه هر شخصی که زودتر سفارش خود رو ثبت می‌کرد اولویت داشت در خرید عرضه اولیه و همچنین محدودیت برای خرید عرضه اولیه وجود نداشت و ممکن بود افرادی مقدار زیادی سهام در عرضه اولیه خریداری کنند و از طرف دیگر هم افرادی ممکن بود نتوانند حتی یک برگ سهم خریداری کنند! در نتیجه حال حاضر چندین سال است که در بازار سرمایه عرضه های اولیه به روش دیگری به نام روش ثبت سفارش یا “book building” انجام می‌شوند.

در این روش رسالت بر این است که به همه افرادی که در زمان عرضه اولیه سفارش خرید ثبت می‌کنند سهام تخصیص یابد و همچنین تعداد سهام تخصیص داده شده به هر شخص ثابت و برابر خواهد بود. به صورت کلی در این روش مقدار سهام قابل خریداری توسط هر شخص مشخص و ثابت است. در ادامه این مقاله با جزئیات این روش بیشتر آشنا خواهیم شد.

چگونه عرضه اولیه خریداری کنیم؟

زمانی که شرایط پذیرش شرکت در بورس یا فرابورس احراز شود و شرکت آماده عرضه اولیه باشد؛ حداقل دو روز زودتر اطلاعیه عرضه اولیه آن شرکت منتشر خواهد شد. با توجه به پذیرش شرکت در بورس یا فرابورس اطلاعیه عرضه اولیه آن در سایت بورس به آدرس www.tse.ir و سایت فرابورس به آدرس www.ifb.ir منتشر خواهد شد. اطلاعیه های عرضه اولیه شرکت های بورسی و فرابورسی از نظر فورمت و شکل اطلاعیه با هم تفاوت دارند ولی در محتوا کاملا مشابه هم هستند.

محتوای اصلی هر اطلاعیه عرضه اولیه شامل موارد زیر است:

• نام و نماد شرکت
• تاریخ و روز عرضه اولیه
• تعداد کل سهام شرکت
• تعداد کل سهام قابل عرضه
• مدیر عرضه
• متعهد خرید
• سهمیه هر شخص برای خرید عرضه اولیه
• دامنه قیمت

در تصویر بالا اطلاعیه عرضه اولیه نماد شرکت داروسازی دانا با نماد "ددانا" را مشاهده می‌کنیم.

برای خرید عرضه اولیه کافیست در زمان اعلام شده توسط اطلاعیه وارد سامانه معاملاتی کارگزاری خود شوید و به میزان حداکثر سهام قابل خریداری که به عنوان مثال در اطلاعیه ددانا ۲۰۰ عرضه اولیه یا IPO چیست؟ سهم است و در قیمت ۲۸۱۲۱ ریال سفارش سفارش خرید خود را ثبت کنید.

پاسخ به سوالات متداول پیرامون عرضه های اولیه

۱ .چرا سهم کمتری در عرضه اولیه به من تعلق گرفت؟

حداکثر سهام قابل خریداری به صورت یک پیش‌بینی محاسبه در اطلاعیه درج شده است و در صورتی که مشارکت افراد در عرضه اولیه بالا باشد، ممکن است تعداد برگ سهم کمتری به هر شخص تخصیص داده شود.

۲.چرا سقف قیمت را باید برای خرید انتخاب کنم؟

همیشه در هر بازاری اولویت خرید با خریدارانی است که در قیمت بالاتری اقدام به خرید کنند در خرید عرضه های اولیه نیز این قانون حکم می‌کند و در ابتدا برگ سهام قابل عرضه شرکت بین افرادی که سقف قیمت را وارده کرده‌اند توزیع می‌شود؛ حال اگر مشارکت در خرید عرضه اولیه بالا باشد ممکن است به خریدارانی که قیمت پایین تری وارد کردند سهمی تعلق نگیرد که معمولا هم این اتفاق رخ می‌دهد.

۳.عرضه اولیه را کی بفروشم؟

زمان فروش عرضه اولیه کاملا بستگی به استراتژی و رویکرد هر شخص دارد و نمی‌توان دستورالعمل ثابت و واحدی برای همه‌ی عرضه های اولیه داشت؛ ولی معمولا یکی از رایج ترین روش‌ها که افراد برای تشخیص زمان فروش عرضه اولیه انجام می‌دهند این است که در اولین روزی که قیمت سهم متعادل می‌شود و قدرت روند صعودی خود را از دست می‌دهد سهم را می‌فروشند؛ که البته این روش را نه پیشنهاد می‌دهیم و نه رد می‌کنیم!

۴.چرا فردای عرضه اولیه نمی‌توانم سهم را بخرم؟

در روز های ابتدایی پس از عرضه اولیه معمولا تقاضا برای خرید سهم عرضه شده بالا و تمایل به عرضه توسط فروشندگان بسیار کم است یا در واقع به اصطلاح سهم صف خرید است؛ در نتیجه خرید در این حالت بسیار سخت است.

۵.چرا به بعضی افراد به مقدار ۱ عدد سهم بیشتری می‌رسد؟

در قالب یک مثال به این پرسش پاسخ می‌دهیم:

فرض کنید ۱.۰۰۰ برگ سهم را می‌خواهیم بین ۳۰۰ نفر تقسیم کنیم؛ در این صورت به ۲۰۰ نفر مقدار ۳ برگ سهم و به ۱۰۰ نفر ۴ برگ سهم تعلق می‌گیرد.

6.آیا می‌توان با فعالیت در چند کارگزاری در هنگام خرید عرضه‌اولیه مقدار بیشتری عرضه اولیه خرید؟

در این مقاله با این موضوع آشنا شدیم که در روش book building به هر فرد تعداد محدود و ثابتی عرضه‌اولیه تعلق می‌گیرد و این سهام بر روی کدبورسی فرد تعلق می‌گیرد و از آنجایی که کدبورسی هر فرد تنها یکبار صادر می‌شود و ثابت است، عرضه اولیه به کدبورسی شخص تعلق گرفته در یکی از سامانه‌های معاملاتی وی، عرضه اولیه خریداری شده درج می‌شود.

سخن آخر

در این مقاله با عرضه های اولیه آشنا شدیم؛ در مورد روش ثبت سفارش و اطلاعیه های عرضه های اولیه صحبت کردیم و متوجه شدیم که با سرمایه گذاری بر روی عرضه های اولیه می‌توانیم از یک سرمایه گذاری کم ریسک با بازدهی بالا و قابل قبول بهره‌مند شویم.

عرضه اولیه (IPO) چیست و چه کاربردی برای شرکت ها دارد؟

عرضه اولیه که مخفف عبارت Initial Public Offering می باشد، عبارت از عرضه درصد مشخصی از کل سهام یک شرکت برای نخستین بار در بورس یا فرابورس است. عرضه اولیه یک شرکت خاص منجر به مجاز شدن خرید و فروش سهام آن شرکت در بازار بورس یا فرابورس می شود. شرکت های متقاضی ورود به بورس در صورتی که شرایط و اوضاع مالی مناسبی داشته باشند، در صف انتظار قرار می گیرند و بعد از گذشت یک مدت زمانی در بورس عرضه می شوند. همچنین در صورتیکه شرکت ها شرایط بهتری به منظور تامین الزامات قانونی داشته باشند، در بورس پذیرفته می شوند و در غیر این صورت سهام آنها در بازار فرابورس مورد معامله قرار خواهد گرفت.

عرضه اولیه چه مزایایی برای شرکت ها دارد؟

اولین هدف شرکت هایی که برای ورود به بورس اقدام می کنند، عبارت از تامین مالی و جذب سرمایه مورد نیاز می باشد. همچنین به دلیل اینکه شرکت عرضه اولیه یا IPO چیست؟ های فعال در بورس ملزم به شفافیت مالی هستند، شرایط بهتری را به منظور جذب وام پیدا می کنند. مورد سوم عبارت از این است که حضور در بورس منجر به مشهورتر شدن شرکت می شود؛ شهرت به دست آمده از طریق وارد شدن به بورس در نهایت انگیزه مشتریان را برای همکاری با این شرکت افزایش می دهد و همچنین مشتریان جدیدتری را جذب شرکت می کند.https://www.merriam-webster.com

عرضه اولیه چه مزایایی برای سرمایه گذاران دارد؟

در سال های اخیر عرضه اولیه (در بیش از 90% موارد) در فاصله کوتاه پس از عرضه شدن سودآوری خوبی را داشته است و این امر منجر به افزایش انگیزه سرمایه گذاران (به خصوص تازه واردان) برای خرید عرضه اولیه شرکت ها شده است. همچنین در اکثر موارد قیمت عرضه سهم پایین تر از ارزش ذاتی یا NAV آن سهم می باشد و پرواضح است که به دلیل حرکت کردن قیمت ها در بلند مدت به سمت ارزش ذاتی، اکثر سرمایه گذاران از چنین سهمی استقبال کنند. عوامل بیان شده باعث می شود که سهم عرضه شده در روزهای اولیه متقاضیان زیادی داشته باشد و این سهم بتواند سود خوبی را نصیب مالکان خودش بکند.

چگونه عرضه اولیه بخریم؟

همانطور که شرکت ها برای ورود به بورس یک سری شرایطی داشته باشند، افرادی که داوطلب سرمایه گذاری در این بازار هستند هم باید یک سری شرایطی را احراز کنند. اصلی ترین شرط عبارت از داشتن کد معاملاتی و دسترسی به سامانه معاملات آنلاین یکی از کارگزاری می باشد که از طریق ثبت نام در این کارگزاری ها این امکان فراهم می شود. افرادی که شرایط معامله کردن در بورس را به دست می آورند می توانند نسبت به خرید عرضه اولیه و سهام شرکت های فعال در بورس یا فرابورس اقدام کنند.

همچنین باید توجه داشت که روش های گوناگونی برای خرید عرضه اولیه سهام وجود دارد. بورس تهران در گذشته از روش حراج با اولویت زمانی برای عرضه اولیه سهام استفاده می کرد؛ در این روش ابتدا سهم ها بدون دخالت سرمایه گذاران حقیقی کشف قیمت می شدند، سپس بر اساس تعداد سهام شرکت و تعداد سهامی که قرار بود عرضه شود، سهمیه هر فرد برای خرید و ساعت سفارش گذاری تعیین می شدند. در این روش اولویت با افرادی بود که تقاضای آنها برای خرید عرضه اولیه زودتر ثبت شده بود. ولی اخیرا از روش بوک بیلدینگ برای عرضه اولیه سهام استفاده می شود.

روش بوک بیلدینگ در ثبت سفارش عرضه

روش بوک بیلدینگ یک سری مزیت های خاصی دارد که مهمترین آنها عبارت از امکان ثبت سفارت به قیمت های مختلف می باشد. در این روش مقدار حداکثر سفارش مشخص می باشد و قیمت توسط خریدار تعیین می شود. سقف عرضه اولیه یا IPO چیست؟ تعدادی به منظور رسیدن سهم های یکسان به همه افراد قرار داده می شود و هیچ شخصی بیش از این سقف اجازه خرید ندارد. نهاد عرضه کننده یک قیمت را به عنوان قیمت کف تعیین می کند، ولی خریدار می تواند سفارش خودش را مابین این قیمت کف و 10% بالاتر از آن قرار دهد.

همچنین ساعات ثبت سفارش به روش بوک بیلدینگ 48 ساعت قبل از عرضه به اطلاع فعالان بورس و فرابورس می رسد. این شرایط باعث شده است که سرمایه گذاران در بازه تعیین شده و با خیال راحت نسبت به ثبت سفارش خودشان اقدام کنند. همچنین به منظور محاسبه مقدار مبلغ لازم برای خرید، باید حداکثر قیمت پیشنهادی را در قیمت ضرب کرد.

برخی از کارگزاری ها به منظور جذب مشتری، بدون داشتن موجودی توسط سرمایه گذار و به نمایندگی از وی اقدام به خرید عرضه اولیه می کنند. این مورد یک نوع اعتبار دادن می باشد. در این شرایط کارگزار به سرمایه گذار چند روز فرصت می دهد تا نسبت به تسویه بدهیش اقدام کند. در صورتیکه هیچ اقدامی توسط مشتری صورت نگیرد، کارگزاری اقدام به فروش سهام و تسویه بدهی سرمایه گذار می کند.

چگونه از زمان عرضه اولیه مطلع شویم؟

سازمان بورس دو روز قبل از عرضه اولیه، زمان این عرضه را به سهامداران اعلام می کند. همچنین برخی از کارگزاری ها از طریق ایمیل یا پیامک عرضه اولیه را به اطلاع مشتریان خودشان می رسانند. توصیه می شود که سرمایه گذاران در این بازار بلافاصله بعد از مطلع شدن از عرضه اولیه اقدام به تامین موجودی کافی برای خرید این سهم کنند تا با مشکل مواجه نشوند.

عرضه اولیه یا IPO چیست؟

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / IPO یا عرضه اولیه سهام چیست؟بررسی عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ

IPO یا عرضه اولیه سهام چیست؟بررسی عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ

ما در ادامه قصد داریم بگوییم IPO یا عرضه اولیه سهام چیست؟ و عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ را مورد بررسی قرار دهیم.

عرضه اولیه سهام شرکت ها در بورس به دلیل بازدهی و سود بالا برای سرمایه گذاران بورس، مخصوصاً سرمایه گذاران تازه وارد همیشه جذاب بوده از این و متقاضی خرید آن بسیار زیاد می باشد در ادامه بیشتر با عرضه اولیه و نحوه ثبت سفارش و خرید آن آشنا می شویم.

عرضه اولیه سهام چیست؟

به زبان ساده عرضه اولیه سهام یعنی، سهام یک شرکت برای اولین بار در بورس عرضه شده و توسط عموم قابل خریداری خواهد بود.عرضه اولیه یا IPO چیست؟

عرضه اولیه سهام در بورس (ipo) که مخفف initial public offering به معنی عرضه عمومی اولیه می باشد، که در بورس اصطلاحا به آن عرضه اولیه گفته می شود.

هنگامی که سهام شرکتی برای اولین بار در بورس عرضه می شود. در زمان عرضه اولیه درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار از طریق بورس اوراق بهادار توسط سرمایه گذاران خریداری خواهد شد. با توجه به آمار گذشته بیش از ۹۰% از عرضه اولیه هایی که در بازار بورس انجام شده، سودآور بوده اند. این نوع سهام شرایطش نسبت به خرید و فروش سهام عادی کمی متفاوت است

توجه کنید عرضه اولیه یک شرکت در بورس این معنی را نمی رساند که آن شرکت، شرکت تازه ایست. بلکه به این معنی است که به تازگی عرضه اولیه یا IPO چیست؟ عرضه اولیه یا IPO چیست؟ اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. بسیاری از این شرکت ها ممکن است یک شرکت دولتی باشند که سالهای زیادی سابقه داشته اند.

چگونه عرضه اولیه بخریم؟

تا چند مدت پیش عرضه اولیه هایی که در بورس تهران منتشر می شد به روش حراج با اولویت زمان بود. به این صورت که ابتدا سهم طی فرایندی که سرمایه گذاران حقیقی در آن دخالتی ندارند، کشف قیمت می شد.

یعنی مشخص می شد که سرمایه گذاران دارای کد بورسی، آن سهم را برای بار اول به چه قیمتی می توانند خریداری کنند سپس با توجه به تعداد سهام شرکت و تعداد سهامی که قابل عرضه بود، سهمیه هر فرد که تمایل به خرید عرضه اولیه داشت مشخص و در نهایت هم ساعت سفارش گذاری مشخص می شد.

بطور مثال در نهایت بورس اعلام می کرد سرمایه گذاران برای شرکت a که قرار است در ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه عرضه شود می توانند هرکدام ۱۰۰۰ سهم و در قیمت ۱۰۰ تومان سفارش بگذارند.

پس در این روش قیمت خرید، ساعت خرید و حداکثر حجم خرید از قبل کاملا مشخص شده بود و شما باید در ساعت مشخص شده سفارش خود را در سیستم ثبت می کردید. اگر هم تعداد سهم های تقاضا شده از تعداد سهم های عرضه شده بیشتر می شد، اولویت با افرادی بود که سفارش خود را زودتر ثبت کرده بودند.

اما مدتی است که روش خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تغییر پیدا کرده است. در این روش نیازی نیست همه راس یک ساعت سفارش را وارد سیستم کنند، بلکه می‌توانید در آرامش قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید. در این روش لازم است شماره قیمت سهام را ارزش‌گذاری کنید تا بتوانید در بازه‌ی مشخص شده قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید.

عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ (ثبت سفارش)

روش بوک بیلدینگ (ثبت سفارش) BOOK BUILDING اصولا یک کف قیمتی در نظر گرفته می‌شود و یک سقف قیمتی که معمولا ۵ الی ۲۰ درصد بالاتر از کف قیمتی کارشناسی شده خواهد بود.

در این روش زمان ارسال سفارش مطرح نیست. هر فردی که قیمت بالاتری بگذارد احتمال اینکه بتواند خرید انجام دهد بیشتر است. اما باید دقت کند که خیلی هم سهام را بالاتر از ارزشش خریداری نکند.

همچنین در این روش نیازی نیست همه راس یک ساعت مشخص سفارش خود را وارد سیستم کنند، بلکه می‌توانید در آرامش قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید. در روش عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ لازم است شماره قیمت سهام را ارزش‌گذاری کنید تا بتوانید در بازه‌ی مشخص شده قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید.

مهم ترین مزیت در روش عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ ، امکان ثبت سفارش به قیمت های متفاوت می باشد. در این روش هر سفارش با توجه به حداکثر حجم مشخص شده در قیمتی که خریدار تعیین می کند در سامانه معاملات ثبت خواهد شد و در تخصیص سهام بی عدالتی ایجاد نخواهد شد.

در روش بوک بیلدینگ هر خریدار با توجه به تحلیل و بررسی های خود، درخواست خرید سهام را در ساعتی مشخص که از قبل ناظر بازار اعلام می کند، در سیستم معاملاتی ثبت می کند.

اما یکی از معایب روش عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ این است که قیمت و محدودیت مثبت و منفی ۱۰ درصد می باشد. نهاد عرضه کننده یک قیمت را به عنوان کف قیمت سهم مشخص می کند. حال سرمایه گذاران می توانند سفارش خرید خود را در بازه ای بین این قیمت کف و ۱۰% بالاتر از این قیمت قرار دهند.

مشکل روش عرضه اولیه سهام به روش بوک بیلدینگ این است که به احتمال زیاد در بیشتر مواقع این کار باعث می شود تا افراد در سقف قیمتی اقدام به ثبت سفارش و خرید سهام کنند که این موضوع ممکن است موجب ایجاد صف خرید در عرضه اولیه شود.

اما به صورت کلی شما در این روش راحت تر از روش حراج اقدام به خرید خواهید کرد. هم چنین دیگر اولویت با سفارش زودتر نیست و شما نباید خیلی سریع سفارش خود را ثبت کنید. بلکه براساس تحلیل خود آن قیمتی را که در بازه مشخص شده است، انتخاب می کنید و در آن قیمت سفارش خود را ثبت می کنید.

در روش بوک بیلدینگ در خرید عرضه اولیه به این شیوه عمل می گردد، شرکتی که شرایط پذیرش در بازار بورس یا فرابورس را داراست و به اصطلاح در بازار درج نماد شده است توسط یکی از شرکت های مشاور سرمایه گذاری یا تامین سرمایه ارزش گذاری می شود.

با توجه به ماهیت روش بوک بیلدینگ قیمتی به عنوان حداقل قیمت مورد تایید قرار می گیرد و سقف قیمتی که معمولا ۱۰ درصد بیشتر از حداقل قیمت می باشد تعیین می گردد تا تمامی سرمایه گذاران علاقه مند شرکت در عرضه اولیه متناسب با تحلیل خود درخواست قیمتی خود را ثبت نمایند.

در ادامه آنچه را در عمل رخ می دهد به این صورت است که:

حداقل ۴۸ ساعت کاری قبل از انتشار عرضه اولیه یا IPO چیست؟ عرضه اولیه، اطلاعیه عرضه اولیه شرکت در سایت سازمان بورس یا فرابورس منتشر می گردد. در آن اطلاعیه حداکثر تعداد سهام قابل سفارش؛ تاریخ انجام عرضه اولیه، دامنه قیمت مجاز معین می گردد.

در روز عرضه اولیه در سایت سازمان بورس اطلاعیه شروع دوره معاملات عرضه اولیه توسط ناظر بازار اعلام خواهد شد و شما به مدت ۲ ساعت فرصت دارید تا درخواست خود را ثبت نمایید. پس از پایان دوره سفارش سرمایه گذاران، سازمان بورس متناسب با تعداد متقاضیان و سقف تعداد سهام قابل عرضه شروع به تخصیص سهام به تمامی متقاضیان می نماید.

بطور مثال کل تعداد سهام قابل عرضه ۵۰ میلیون سهم باشد و تعداد سرمایه گذارانی که درخواست خود را ثبت کرده اند ۵۰ هزار نفر باشد.

از طرفی هر سرمایه گذار تا سقف ۲۰۰۰ هزار سهم اجازه درخواست خرید را داشته است. علی رغم اینکه کل سرمایه گذاران فوق ۲۰۰۰ سهم را درخواست داده اند اما به هر سرمایه گذار هزار سهم تخصیص داده خواهد شد. از زمان آغاز عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تا به الان اکثر عرضه های اولیه در سقف قیمتی انجام شده اند.

نکات مهم و قابل توجه در خرید عرضه اولیه

۱. آگهی عرضه نخستین سهام در بازار بورس، بر اساس قیمت سقف و کف اعلامی انجام می شود.

۲. عرضه اولیه سهام در بازار بورس، ظرف چند ساعت انجام می شود.

۳. هر عرضه اولیه سهام در بازار بورس ایران توسط سازمان بورس آگهی می شود.

۴. کارمزد خرید عرضه نخستین سهام حدود نیم درصد کل مبلغ معامله است.

۵. آگهی رسمی عرضه اولیه سهام در بازار بورس ایران در سامانه کدال به نشانی codal.ir درج می شود.

۶. فروش عرضه نخستین سهام در بازار بورس، توسط دارندگان کد حقیقی یا حقوقی انجام نمی شود.

۷. خرید عرضه نخستین سهام در بازار بورس، توسط کارگزاری ها صورت میگیرد.

۸. سهمیه اختصاصی به هر کد حقیقی یا حقوقی برای عرضه اولیه سهام را بازار بورس تعیین میکند.

۹. عطش خریداران برای سهام عرضه اولیه، معمولا ظرف یک هفته فروکش میکند.

۱۰. خرید عرضه نخستین سهام هم برای کد های حقیقی و هم کد های حقوقی انجام می شود.

۱۱. برای خرید عرضه ابتدایی سهام در بورس، فقط بایستی کد سهامداری داشته باشید که با شناسنامه اعطا می شود.

۱۲. عرضه ابتدایی بسیاری از سهام در سال های اخیر در بورس ایران، ارزشمند بوده و حداقل ۱۵ درصد سود ۳ روزه داد.

۱۳. هر عرضه اولیه، دارای نماد است. مثلا عرضه اولیه پتروشیمی پارس با نماد پارس انجام شد.

۱۴. هر کد حقیقی و هر کد حقوقی در عرضه اولیه سهام، دارای سهمیه است.

۱۵. به دلیل افزایش شمار دارندگان کد های فعال در بورس، بیش از ۱۶۰ هزار کد برای هر عرضه اولیه وجود دارد.

۱۶. بررسی ارزندگی عرضه اولیه توسط صندوق های سرمایه گذاری و مشاوران بورس انجام می شود.

۱۷. امکان فروش سهام عرضه نخستین ، ۲۴ ساعت پس از خریداری وجود دارد.

۱۸. علت صف شدن مجدد عرضه نخستین پس از ورود به بازار، اشتیاق بازار به خرید این سهم جدید است.

۱۹. سهام عرضه اولیه ها پس از مدتی متعادل شده و این روند ظرف یک هفته انجام می شود.

۱۷. پس از خرید عرضه ابتدایی سهام، نماد سهم و همچنین تعداد سهم خریداری شده در پرتفو شما ثبت میشود.

۱۸. عرضه ابتدایی سهام بر اساس آگهی ثبت شده در روزنامه رسمی انجام می شود.

۱۹. برای خرید عرضه نخستین سهام، می بایست مبلغ خرید سهام مربوطه را به حساب کارگزاری واریز کنید.

۲۰. برای بررسی ارزندگی سهام عرضه اولیه در بازار بورس، می بایست تحلیل فاندمنتال را یاد بگیرید.عرضه اولیه یا IPO چیست؟

۲۱. عرضه ابتدایی هیچ الزامی را به دارندگان کد حقیقی یا حقوقی برای شرکت در مجامع ایجاد نمی کند.

۲۲. برای ثبت سفارش عرضه ابتدایی سهام، باید دسترسی معاملات آنلاین داشته باشید که رایگان اعطا می شود.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.