قوانین شرکت سهامی چیست؟
سرمایه هر شرکت سهامی، به قطعاتی تقسیم شده که هر یک از آنها را سهم گویند؛ بنابراین سهم عبارت از قطعاتی است که مجموع آن سرمایه را تشکیل می‌دهد.
قوانین شرکت سهامی چیست؟ سرمایه هر شرکت سهام، به قطعاتی تقسیم شده که هر یک از آنها را سهم گویند؛ بنابراین سهم عبارت از قطعاتی است که مجموع آن سرمایه را تشکیل می‌دهد.
سهم چیست: سهم قسمتی از سرمایه شرکت است که متعلق به سهامدار می‌باشد و معین کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب سهم در شرکت سهامی است، بنابراین چنانچه شرکت دارای 10/000 سهم به ارزش اسمی هر سهم به مبلغ 10/000 ریال باشد، مجموعه سرمایه شرکت مبلغ 100/000/000 ریال و هر ورقه سهم معادل یک ده هزارم سرمایه شرکت خواهد بود.
در شرکتهای سهامی خاص مؤسسین با توافق تعداد سهام هر یک از سهامداران را مشخص می‌نمایند.
در شرکتهای سهامی عام مؤسسین 20 % از مجموع سهام را با توافق برای خود معین می‌نمایند، مازاد سرمایه را همراه با اعلام تعداد سهامی که اشخاص حق خرید آن را دارند در طرح اعلامیه پذیره نویسی قید و برای اطلاع عموم آگهی می‌نمایند.نقل و انتقال سهام ممتاز
ورقه سهم: سند قابل معامله‌ای که نماینده‌ی تعداد سهامی است که صاحب شرکت سهامی دارد
تعریف سهم: قسمتی از سرمایه شرکت سهامی که مشخص کننده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحبان آن در شرکت سهامی است.
سهام هـر شرکت 3 نوع: سهام با نام، سهام بی نام، سهام ممتاز
سهام با نام: در این نوع سهم، دارنده سهم معلوم است ودر محل شرکت دفتری وجود دارد که شماره ردیف سهم ونام دارنده در آن ذکر شده.
هدف از این نوع سهام، شناسایی شرکا توسط شرکت است.
سهام بی نام: ورقه‌ای که اسم دارنده آن نقل و انتقال سهام ممتاز در ورقه‌ای و یا در دفاتر شرکت ثبت نشده باشد. ومالکیت آن با در دست داشتن ورقه سهم محرز میشود، از لحاظ سرعت نقل وانتقال سهم و تسهیل در تجارت آن، سهام بی نام "بهتر" از با نام است
سهام به صورت سند در وجه حامل بوده و دارنده آن مالک شناخته میشود، مگرکه خلاف آن قانونا اثبات شود.
سهام ممتاز: هرشرکت سهامی می‌تواند به موجب اساسنامه وهمچنین تامواقعی که شرکت منحل نشده طبق، تصویب مجمع عمومی فوق العاده سهام "ممتاز" صادر نماید. هرگونه تغییر در امتیازات سهام ممتاز باید با تصویب مجمع عمومی شرکت و با جلب موافقت دارندگان اکثریت "عددی" انجام گیرد.
اوصاف سهام چند چیز است:
قابلیت نقل و انتقال
سهام از اوراق بهادار است
سهام شرکتها منقول است
امکان توقیف سهام شرکت نیز وجود دارد
امکان اجاره دادن سهام
مزایا و معایب سهام بانام و بی نام:
مزیت سهم بی نام در سرعت انتقال و وجود راه گریز از هزینه‌های قانونی نقل وانتقال قرار داده‌های قهری مثل ارث، وامکان وثیقه گذاری آسان است.
مزیت سهم با نام در هنگام به سرقت رفتن یا مفقود شدن ویا جعل، امکان آن ادعا آسانتر است. همچنین امکان کنترل سهام داران این نوع سهام راحت‌تر است.
قیمت گوشت امروز ۱۴ شهریور ۱۴۰۱/ ظرفیت تولید ۲۷ میلیون تن خوراک دام و طیور کشور
قیمت گوشت امروز دوشنبه ۱۴ شهریور با تغییر اندکی همراه شد. قیمت گوشت نسبت به روز گذشته تغییرات کمی داشته است.
به گزارش تجارت‌نیوز، قیمت گوشت قرمز در ۱۴ شهریور ۱۴۰۱ به شرح زیر است (قیمت‌ها به تومان از سایت تحلیل بازار):
راسته با استخوان گوسفندی
ران کامل ممتاز گوسفندی
کف دست گوسفندی با ماهیچه
ران پاک کرده گوساله
سر دست پاک کرده گوساله
گردن گوسفندی
قلوگاه گوساله
گردن گوساله
قلم گوساله
سردست گوسفندی
ماهیچه گوساله
دمبالیچه گوسفندی
نیم شقه سردست گوسفند
شقه لاشه گوسفندی
نیم شقه ران گوسفندی
ظرفیت تولید ۲۷ میلیون تن خوراک دام و طیور کشور
دماوندی‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی از ظرفیت تولید ۲۷ میلیون تن خوراک دام و طیور در کشور خبر داد.
به نقل از بازار، حسین دماوندی‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در حاشیه بازدید از بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی دام و طیور در جمع خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره جایگزینی خوراک دام داخلی و کیفیت این خوراک نسبت به نمونه وارداتی گفت: ایران ظرفیت تولید ۲۴ تا ۲۷ میلیون تن خوراک دام و طیور را دارد و به طور قطع این ظرفیت به امکان صادراتی کشور ما می‌افزاید.
دماوندی‌نژاد افزود: براساس توافقاتی که با مقامات اوکراین و روسیه انجام شده، به دنبال آن هستیم که نهاده‌های دامی این کشورها را از مسیر ایران به دیگر کشورها صادر شود.
این مقام مسئول درباره ذخایر مرغ کشور بیان کرد: اکنون ذخایر گوشت مرغ در کشور مطلوب است و هیچ کمبودی در این زمینه وجود ندارد و دستور توزیع گوشت مرغ منجمد به استان‌ها ابلاغ شده تا برای کنترل قیمت ها از محل ذخایر به بازار، تزریق شود. معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: براساس آمارها، ماه گذشته میزان جوجه ریزی ۹۰ میلیون قطعه بوده که پیش بینی میشود این میزان، نیاز کشور را به طور کامل تامین کند.
دماوندی‌نژاد افزود: برای حمایت از تولیدکنندگان صنعت دام و طیور، قرار است در هفته پایانی شهریورماه جلسه‌ای با حضور معاون اول رییس جمهوری درباره پیشنهاد و تصمیم‌گیری اصلاح قیمت محصولات پروتئینی برگزار شود.
وی اضافه کرد: برای جبران کاهش حدود ۳۰ درصدی مصرف مرغ به دنبال توزیع کالابرگ هستیم تا به طور مجدد مصرف مرغ در کشور به شکل گذشته برگردد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: اصلاح ساختاری در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فرصت مهمی برای ظرفیت‌های صادراتی خوراک دام است، به‌طوری‌که با اصلاح قیمت ها امکان خروج نهاده از کشور متوقف شده، و برعکس امکان سرازیر شدن نهاده‌ها از خارج به داخل بیشتر شده است.
دماوندی نژاد با بیان اینکه مجوز صادرات عاملی برای افزایش قیمت مرغ نیست، افزود: سیاست‌های صادرات و واردات برای تامین نیاز داخلی و حمایت از تولیدکنندگان است و صادرات مشکلی در این زمینه ایجاد نکرده است. به دنبال این هستیم که به بازارهای هدف اوراسیا، آفریقا و اروپا دسترسی پیدا کنیم.
قرنطینه پنج هزار رأس دام زنده پیش از صادرات
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اعلام آغاز صادرات دام زنده، گفت: شیوه نامه صادرات دام زنده تدوین شده، و بخشی از دام اکنون در قرنطینه، و آماده صادرات است به طوری که اولین محموله آن با پنج هزار رأس در قرنطینه قرار دارد. البته برای کنترل بازار داخلی، سقفی برای صادرات دام زنده تعیین شده است.
این مقام مسئول درباره ایجاد زنجیره سازی واحدهای تولیدکننده طیور کوچک اضافه کرد: برای اقتصادی شدن واحدهای کوچک تولید طیور، باید خود به زنجیره‌ها وصل شوند که ما نیز به زنجیره‌ها ابلاغ کرده‌ایم که شرایط جذب این واحدها را فراهم کنند تا تولید آنها تحت یک برند به بازار عرضه شود که این اتفاق اکنون در حال انجام است که به اقتصادی شدن این واحدها کمک می‌کند.
دماوندی نژاد ادامه داد: تولیدات بخش‌های زنجیره‌ای طیور اقتصادی هستند و قابلیت صادرات با قیمت تمام شده با سایر کشورها را دارند.
وی درباره حضور شرکتهای خارجی در نمایشگاه بین‌المللی دام، طیور و آبزیان گفت: علاوه بر تولیدکنندگان ایرانی، ۱۶ شرکت خارجی و بازدیدکنندگان مختلفی از دیگر کشورها در این نمایشگاه حضور دارند که شرایط خوبی برای آزادسازی محصولات پروتئینی پس از طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها به شمار می‌رود.
قم| ارائه کالاهای ایرانی با مارک خارجی خیانت به مردم و کشور است
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم ، آیت‌الله سید محمد سعیدی ظهر امروز در خطبه‌های نماز جمعه این هفته قم که در مصلی قدس برگزار شد با اشاره به حدیثی از امام حسین(ع) درباره ترس از خداوند اظهار داشت: کسی که از خداوند نترسد در روز قیامت در امان نخواهند بود.
وی به ادامه تفسیر آیات قرآن کریم پرداخت و افزود: برای حرمت ازدواج با زنان کافر و جواز آن اقوال مختلفی است و باید هر کس به مرجع تقلید خود رجوع کند اما با توجه به اینکه دین اسلام دین حق و دین رستگاری است خداوند به پیامبر فرموده که فرد مسلمان وقتی در مسیر هدایت قرار گرفت نباید به عقب برگردد.
امام‌جمعه قم تأکید کرد: ازدواج با افراد کافر یکی از عوامل بازگشت به کفر است زیرا این مودتی که خداوند بعد ازدواج ایجاد می‌کند ممکن است باعث تأثیرگذاری در ضعف‌های عقیدتی و اخلاقی شده و خداوند به همین علت مسلمانان را از این نوع ازدواج منع کرده است.
وی یکی دیگر از دلایل منع ازدواج مسلمانان با کفار را بر طبق روایت تربیت‌پذیری زن از مرد دانست و گفت: دلیل دیگر این ممنوعیت در روایات اینگونه بیان میشود که مردان مشرک و کافر نه‌تنها مردم بلکه زن و بچه خود را نیز به‌سوی آتش می‌خوانند.
سعیدی اصل معنای تقوا را حفظ و صیانت معرفی و بیان کرد: انسان متقی از انجام واجبات خود کوتاهی نکرده و از خداوند در برابر گناهان می‌ترسد و این در حالی است که امام علی (ع) می‌فرماید پرهیزگاری را ندیدم مگر تقوا برای او سودمند باشد و زبانش را نگه دارد.
وی در ادامه به بیان مناسبت‌های هفته پرداخت و افزود: روز 11 اردیبهشت روز جهانی کارگر بود که متأسفانه در فرانسه و ترکیه پلیس به اعتراض‌کنندگان و کارگران تعرض کرد و در این میان خبرنگار و تصویربردار ایران در فرانسه مجروح شدند و این اتفاق برای کشورهایی که ادعای حفظ حقوق بشر نقل و انتقال سهام ممتاز رادارند جای تأمل و اندیشه دارد.
تولیت آستان مقدس حرم حضرت معصومه(س) به‌روز 12 اردیبهشت نیز اشاره و ابراز کرد: معلم دست توانا جامعه بوده و در سرنوشت مردم و مسیر جامعه دخیل است و باید بدانیم هنر معلم جدایی از آموزش و تدریس تأثیرگذاری است و معلم بزرگ‌ترین تمدن ساز یک جامعه است.
وی با بیان اهمیت جایگاه مساجد در فرهنگ و تمدن اسلامی و روز نکوداشت مساجد در روز دوشنبه 17 اردیبهشت گفت: مسجد یک‌نهاد کم‌نظیر در فرهنگ اسلامی است و در همه ابعاد سیاسی و فرهنگی و اجتماعی تأثیرگذار است و در طول تاریخ محل ایجاد امید بوده و تکریم آن نیازمند منتظر ماندن برای اقدام دستگاه خاصی نیست بلکه این وظیفه را خداوند بر عهده مردم قرار داده است.
امام‌جمعه قم ضمن بزرگداشت روز بیمارهای خاص و روز هلال‌احمر و صلیب سرخ ادامه داد: بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور برپایی نمایشگاه کتاب است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برگزار شده و باید کتاب زینت‌بخش ذهن و روح ما شده و کتاب‌خوانی به فرهنگ ما بازگردد.
وی توجه به کارآفرینان و تولیدکنندگان داخلی را یکی از ضرورت‌های کشور دانست و تصریح کرد: کارآفرین‌ها باید در جامعه بیشتر موردتوجه قرارگرفته و برای استفاده از تولید کالای ایرانی تبلیغ بیشتری شود، بعضی از سودجویانی که تولید داخل را با مارک خارجی به مردم ارائه می‌دهند باید بدانند این کار بزرگ‌ترین خیانت به مردم و کشور است.
تولیت آستان مقدس حرم حضرت معصومه(س) به نام‌گذاری روز نیمه شعبان به نام سرباز گمنام از طرف مقام معظم رهبری اشاره و خاطرنشان کرد: مبارزه با استعمار و مقابله با توطئه‌های دشمن در جنگ نرمی که امروز علیه اسلام و انقلاب اسلامی در جامعه برپاشده است و همچنین مقابله با مفاسد اجتماعی و اقتصادی از مأموریت‌های نیروی اطلاعات و سربازان گمنام امام زمان (ع) در کشور است.
وی برگزاری جشن‌های نیمه شعبان را زمینه‌سازی ظهور امام زمان (عج) اعلام کرد و اظهار داشت: انتظار فرج یک فرهنگ است که مانند اعمال دیگر عبادی باید موردتوجه مؤمنان قرارگرفته و برای تشکیل حکومت صاحب امر(عج) خود را آماده و تلاش کرد و بر طبق سفارش آن حضرت باید تقوای الهی داشت و تسلیم امر ولی امر بود.
سعیدی به بیان شاخص‌های مهم حکومت امام زمان (عج) پرداخت و ادامه داد: از مهم‌ترین شاخص‌های این حکومت، حاکمیت مؤمنان و صالحان در آخر زمان بوده و بعد از طی دوره‌های طولانی ناامنی و ترس امنیت در جامعه حاکم شده و مؤمنان از خوف به آرامش در جامعه می‌رسند.
وی شاخص مهم بعدی را حاکمیت عدل و قسط در جامعه معرفی و تأکید کرد: بر طبق روایات بعد از جور و ظلم در جامعه عدل حقیقی برپاشده و شاهد تکمیل عقل‌ها و اخلاق مردم در حکومت صاحب امر و افزایش ظرفیت‌های عقلی و علمی مردم خواهیم بود و امورات مؤمنان اصلاح میشود.
امام‌جمعه قم همچنین از افزایش برکت و ایجاد رفاه اجتماعی در حکومت امام عصر(عج) خبر داد و گفت: افزایش رزق خداوند آن‌چنان زیاد میشود که مردم بی‌نیاز شده و شاهد برچیده شدن فقر در جامعه خواهیم بود و باید برای ایجاد چنین حکومتی منتظر بود و خود را آماده کرد.
وی ویژگی‌های مؤمن حقیقی را از منظر امام صادق (ع) بررسی و تصریح کرد: امام صادق (ع) مؤمن حقیقی را با سه ویژگی بارز معرفی می‌کند و می‌فرماید مؤمن حقیقی عملش بر اساس تقوا بوده و بااخلاق خوب شناخته میشود و منتظر حکومت امام زمان (عج) است.
توقیف سهام شرکت تجاری
مطابق ماده ۳۹ لایحه اصلاحی قانون تجارت، سهم بی نام به صورت سند در وجه حامل تنظیم و ملک دارنده آن شناخته می شود مگر خلاف آن ثابت گردد. نقل و انتقال این گونه سهام با قبض و اقباض به عمل می‌آید. لذا می توان اینگونه گفت که در عمل، مالکیت سهام بی نام و همچنین جلوگیری از نقل و انتقال آن جهت حفظ حقوق طلبکار توسط مراجع ثبتی امکان پذیر نمی باشد.
سهام با نام
در ماده ۴۰ نیز مقرر شده انتقال سهام بانام، باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر مزبور امضا کند. در صورت عدم رعایت تشریفات مذکور در ماده ۴۰ (یعنی ثبت انتقال سهام با نام در دفتر ثبت سهام شرکت) انتقال سهام در برابر شرکت و اشخاص ثالث قابل استناد نیست.
بنابراین در خصوص بازداشت سهام با نام، هیئت مدیره شرکت به عنوان ثالث و اجراکننده ی دستور مرجع قضایی، باید از نقل و انتقال سهام جلوگیری نماید. زیرا ثبت نقل و انتقال در دفتر سهام شرکت صورت می گیرد که این دفتر در اختیار هیئت مدیره می باشد و هرگونه قصور در این خصوص، مسئولیت حقوقی را متوجه هیئت مدیره خواهد کرد.
*برای مطالعه در خصوص مسئولیت مدیران، رجوع شود به وبسایت وکیل سرا: حدود مسئولیت مدیران در شرکتهای سهامی
شرکت با مسئولیت محدود
بازداشت سهام نزد مرجع ثبت شرکت ها در انواع شرکت های تجارتی متفاوت است. مثلاً در خصوص شرکت با مسئولیت محدود، به موجب بند ۱۴۲ مجموعه بخشنامه های ثبتی، دفاتر اسناد رسمی مکلفند قبل از هر گونه انتقال و واگذاری نسبت به سهم الشرکه شرکت های … و با مسئولیت محدود، مراتب را از مرجع ثبت شرکت ها استعلام و سپس نسبت به تنظیم سند رسمی اقدام کنند. بنابراین، مراجع ثبتی میتوانند در هنگام استعلام یا ثبت، مراتب توقف و بازداشت سهم الشرکه را به دفاتر اعلام و از نقل و انتقال آن جلوگیری کنند.
بدهی شرکت و بدهی سهامدار
نظر به اینکه شخصیت شرکتهای تجاری مستقل از شخصیت سهامداران آن می باشد لذا نه می توان بابت بدهی سهامداران اموال شرکت را توقیف کرد و نه به واسطه بدهی شرکت، سهام سهامداران را توقیف نمود. در چنین مواردی، چنانچه سهامداری بدهکار باشد، می توان درخواست توقیف سهام او را نمود و واحد اجرا، ضمن مکاتبه با اداره ثبت شرکتها جهت توقیف و جلوگیری از نقل و انتقال سهام یا سرمایه مزبور، به علاوه، طی شرحی به شرکت ذی ربط، مراتب توقیف سهم وی را به شرکت منعکس تا در دفتر ثبت سهام یا سرمایه نیز منعکس شود و، در این ارتباط، نمی توان اموال شرکت را توقیف کرد.نقل و انتقال سهام ممتاز
بابت بدهی شرکت نمی توان سهام سهامداران را توقیف نمود اما بابت بدهی شرکت، توقیف اموال شرکت بلامانع است. در این خصوص، نظریه شماره ۷.۴۱۰۰ مورخ ۵/۷/۱۳۷۳ اداره حقوقی قوه قضاییه حاکی است: «چون شرکت تجاری دارای شخصیت حقوقی مستقل از شخصیت صاحبان سهام است لذا سهام شرکتهای سهامی در قبال بدهی شرکت قابل توقیف نمی باشد و در مورد شرکت با مسئولیت محدود، موضوع سهام منتفی است»
بنابراین، باید میان بدهی سهامدار با بدهی خود شرکت قائل به تفکیک شد و بدهی سهامدار ارتباط به اموال و دارایی و سهام شرکت ندارد و هرگونه بازداشت کل سهام و دارایی شرکت به تبع بدهی یکی از سهامداران غیر قانونی می باشد.
در این خصوص، به موجب رأی شماره ۳۱۱۶ مورخ ۲۴/ ۷/ ۱۳۷۸ شورای عالی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مقرر گردیده که بازداشت اموال شرکت بابت دین یکی از سهامداران به لحاظ اینکه شخصیت شرکت جدا از شخصیت صاحبان سهام است جایز نمی باشد. لذا بازداشت و توقیف سهام موضوع پرونده اجرایی از لحاظ حقوقی غیر قانونی می باشد.
مطابق ماده ۱۲۹ قانون تجارت نیز: طلبکاران شخصی شرکا حق ندارند طلب خود را از دارایی شرکت تامین یا وصول کنند، ولی میتوانند نسبت به سهمیه مدیون خود از منافع شرکت یا سهمی که در صورت انحلال شرکت ممکن است به مدیون مزبور تعلق گیرد هر اقدام قانونی که مقتضی باشد به عمل آورند.
تقاضای انحلال شرکت توسط طلبکار
بنابراین طلبکاران شخصی شرکا در صورتی که نتوانسته باشند طلب خود را از دارایی شخصی مدیون خود وصول کنند و سهم مدیون از منافع شرکت کافی برای تأدیه طلب آنها نباشد، میتوانند انحلال شرکت را تقاضا کنند. مشروط بر این که لااقل ۶ ماه قبل، قصد خود را به وسیله اظهار نامه رسمی به اطلاع شرکت رسانده باشند. در این صورت، شرکت یا بعضی از شرکا میتوانند مادام که حکم نهایی انحلال صادر نشده با تادیه طلب طلبکاران مزبور تا حد دارایی شخص بدهکار در شرکت یا با جلب رضایت آنان به طریق دیگر از انحلال شرکت جلوگیری کنند.(اینکه شرکت برای مدت محدود یا نامحدود تشکیل شده باشد تاثیری در تقاضای انحلال مذکور نخواهد داشت)
در نتیجه، طبق ماده ۱۲۹ و نظریه مشورتی شماره ۴۱۰۰/ ۷، طلبکاران شخصی شرکا حق ندارند طلب خود را مادام که شرکت منحل نشده است از دارائی شرکت تامین یا وصول نمایند.
رویه اداره ثبت شرکتها و موسسات غیر تجاری
مطابق عرف و رویه اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری، در زمان اعلام وصول نامه بازداشت سهام سهامداران در شرکت های سهامی از ادارات اجرا، به صراحت، عدم امکان بازداشت سهام شرکت در مرجع ثبت شرکتها اعلام میگردد و به استناد ماده ۴۰ لایه اصلاحی قانون تجارت، مبنای مالکیت و نقل و انتقال سهام را، دفتر ثبت سهام اعلام می دارند و اداره ثبت شرکت ها نیز نظارت و اقدام موثری در خصوص بازداشت سهام نزد مرجع ثبت شرکت ها معمول نمی دارد.
در نقل و انتقال سهام ممتاز نتیجه، به مرجع صدور اجرائیه توسط مرجع ثبت شرکت ها اعلام می گردد: مراتب بازداشت سرمایه یا سهام شرکت می بایستی به مدیران شرکت ابلاغ شود تا تکلیف به اجرای مفاد بازداشت داشته باشند. مرجع ثبت شرکت ها، تنها اقدامی که صورت می دهد این است که صرفا مراتب بازداشت را جهت انعکاس به مراجع صلاحیت دار و در صورت لزوم، حفظ حقوق بازداشت کننده در سوابق پرونده ثبتی ضبط می نماید.
شنیدن نغمه‌های متفاوت خواننده معروف در «دوشنبه کربلا»
آلبوم موسیقی «دوشنبه کربلا» با صدای دولتمند خالف خواننده پیشگام موسیقی کشور تاجیکستان از آثار موسیقایی بینا فرهنگی است که در اوایل دهه نود با موضوع اربعین حسینی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
خبرگزاری مهر – گروه هنر – علیرضا سعیدی: عرصه تولید آثار موسیقایی مرتبط با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همواره جزو پرطرفدارترین و در عین حال پرچالش‌ترین عرصه‌های فرهنگی هنری کشورمان بوده است که طی سال‌های متمادی دوشادوش سایر فعالیت‌های فرهنگی هنری مرتبط با این موضوع مورد توجه مخاطبان و هنرمندان قرار گرفته است.
تولیدات این حوزه اگر چه همواره در معرض اتهام‌های فراوان از جمله «سفارشی بودن» قرار داشته‌اند اما به دلیل حس و حال موجود در آنها که برگرفته از باورها و اعتقادات نهفته در ضمیر بسیاری از مخاطبان بالقوه است، در اغلب موارد فعالیت در این حوزه را با استقبال هنرمندان مواجه کرده است.
همزمان با ایام سوگواری سیدالشهدا ( ع) بر آن شدیم تا نگاهی اجمالی به تولیدات موسیقایی مختلف مرتبط با قیام عاشورا در کشورمان در قالب‌های گوناگونی چون آلبوم، موسیقی متن فیلم و سریال، اجرای زنده و مواردی از این دست داشته باشیم. در این چارچوب آنچه مورد توجه قرار گرفته و می‌گیرد، صرفاً مرور و یادآوری آثار برجسته حوزه موسیقی «عاشورایی» است که در سال‌های دور و یا نزدیک تولید و در بازار موسیقی عرضه شده‌اند. آثاری که طبیعتاً برخی از آنها از درجه کیفی ممتاز برخوردار بوده‌اند و شاید برخی دیگر با انتقاداتی هم در موعد انتشار به لحاظ موسیقایی و محتوایی مواجه بوده‌اند اما همه در یک وجه اشتراک دارند و آن ماندگاری در حافظه جمعی دل‌بستگان اباعبدالله ( ع) است.
در بیست و یکمین قسمت از سلسله گزارش‌های «روایت مهر از نواهای عاشورایی» که همچون دوره‌های گذشته طی ایام محرم و صفر پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد، به سراغ آلبوم «دوشنبه کربلا» با صدای دولتمند خالف رفتیم که آذر ماه سال ۱۳۹۳ توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران همزمان با فرا رسیدن ایام اربعین حسینی در دسترس مخاطبان قرار گرفت. مجموعه‌ای که به واسطه حضور این هنرمند ارزنده موسیقی کشور تاجیکستان که طی دهه‌های اخیر علاوه بر محبوبیت در کشور خود، میان مخاطبان دیگر کشورهای منطقه نیز مورد توجه قرار گرفته، شرایطی را پیش روی شنوندگان قرار داد، که توانست به عنوان یک اثر بینافرهنگی با موضوع شهادت حضرت سیدالشهدا به ویژه راه پیمایی با شکوه اربعین معرفی شود.
دولتمند خالف از جمله هنرمندان پیشگام موسیقی کشور تاجیکستان محسوب میشود که علاوه بر کسب آموزش‌های مرتبط با خوانندگی و نوازندگی موسیقی دانش آموخته مدرسه موسیقی و دانشگاه هنر تاجیکستان است. این خواننده و نوازندگی تاجیکی در بیشتر آثار خود از اشعار مولانا بهره برده و علاوه بر خوانندگی در نواختن سازهایی چون قیچک ، دوتار و رباب مهارت داشته و هم اکنون نیز به عنوان مدرس در دانشگاه‌ها و گرچه تا به امروز مجموعه‌ها و آلبوم‌های متعددی از موسیقی مرتبط با مضامین عاشورایی در بخش‌ها و سبک‌ها و گونه‌های مختلف موسیقایی پیش روی مخاطبان قرار گرفته، اما انتشار آثاری که هنرمندانش به نوعی در جغرافیایی غیر از ایران زندگی می‌کنند، می‌تواند دربرگیرنده ابعاد فرهنگی و اجتماعی متعددی در ارتباط با عزاداری حضرت سیدالشهدا باشد مراکز آموزشی کشور تاجیکستان مشغول به فعالیت است. از مهم‌ترین آثار او هم می‌توان به «بوم»، «بهار آمد»، «شاه پناهم بده »، «دور مشو » و آثار شاخص دیگر اشاره کرد.
گرچه تا به امروز مجموعه‌ها و آلبوم‌های متعددی از موسیقی مرتبط با مضامین عاشورایی در بخش‌ها و سبک‌ها و گونه‌های مختلف موسیقایی پیش روی مخاطبان قرار گرفته، اما انتشار آثاری که هنرمندانش به نوعی در جغرافیایی غیر از ایران زندگی می‌کنند، نقل و انتقال سهام ممتاز می‌تواند دربرگیرنده ابعاد فرهنگی و اجتماعی متعددی در ارتباط با عزاداری حضرت سیدالشهدا باشد و عظمت این رویداد را از پس پرده یک فعالیت هنری مانند موسیقی با جلوه زیباتری نمایان کند. شرایطی که هنرمندانی چون دولتمند خالف طی سال‌های اخیر به خوبی ثابت کرده‌اند که میتوانند از پس اجرای آن برآیند و چارچوبی را پیش روی شنوندگان قرار دهند که اصلاً هم ربطی به مرزهای جغرافیایی نداشته و می‌تواند موجب شنیدن نواها و نغمه‌های شود که علاوه بر تفاوت‌های موسیقایی از حس و حال کمتر تجربه شده و دلنشینی نیز برخوردار است.
شرایطی که یکی از جلوه‌های آن آلبوم «دوشنبه کربلا» بود و اگرچه با کلید واژه سفارشی بودن ممزوج پیدا کرد، اما توانست خود را در ردیف آثار فاخری قرار دهد که هم موسیقی اش و هم محتوایش حرف‌های زیادی برای گفتن از عظمت حضرت سیدالشهدا و کرامت ایام سوگواری شهادت ایشان به ویژه اربعین حسینی دارد.
دست‌اندرکاران تولید آلبوم «دوشنبه کربلا» در توضیح این آلبوم نوشته بودند: «داستان پرآب چشم کربلا، همان قصه عشق است که از هر زبانی شنیده میشود، نامکرر است. خون خدا، چون چشمه اشک عاشقانش، جغرافیا را در می‌نوردد و تاریخ را سیراب می‌کند؛ گا ه واژه میشود در شعر؛ گاه نوا میشود در ساز و گاه نغمه میشود بر لب، اقیانوس ناآرام نام حسین (ع) از نینوا سرچشمه می‌گیرد. در ایران با خون سیاوش می‌آمیزد و سرانجام در مدینه جان بار می‌افکند.
فارسی و تازی و شرقی و غربی، هریک به زبان خود، پرده از جمال جمیل راز ثارالله بر می‌دارند. اینک این شیفته فرهنگ عاشوراست که به لحن و ادب تاجیکان، از خورشید به خون در نشسته کربلا می‌گوید. دولتمند خالف تاجیک. آواز او یادمان پیوستگی معنوی فارسی زبانان و نشان هویت دینمدار ایشان است و این بار روایت آن دوشنبه خونبار را از گلوی نوحه خوان مردی از شهر دوشنبه، همسایه فرهنگی مان می‌شنویم.»
آلبوم «دوشنبه کربلا» که توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران پیش روی مخاطبان قرار گرفت، دربرگیرنده ۱۲ قطعه موسیقایی با نام‌های «هنگام محرم شد و هنگام عزا» با شعر علیرضا قزوه ، «قیامت در زمین کربلا شد» بر اساس ترانه‌های فولکلوریک کشور تاجیکستان، «کربلایی کربلایی کربلا» با شعر مولانا، «ای قوم در این عزا بگریید» با شعر سیف فرغانی، «برای خاطرم غم آفریدند» با شعر بی دل دهلوی، «نیزه را سرور من بستر راحت کردی» با شعر محمد علی عجمی، «شاه حسینم» بر اساس ترانه‌های فوکلوریک تاجیکی، «بوی خوش تو هر که ز باد صبا شنید» با شعر حافظ، «یک حکایت دارم از رسول» بر اساس ترانه‌های فولکلوریک تاجیکی و قطعات سازی و آوازی دیگر بود که آذرماه سال ۱۳۹۳ مصادف با ایام اربعین حضرت سیدالشهدا در قالب یک مراسم رونمایی با حضور حجت الاسلام شهاب مرادی رییس وقت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، حمیدرضا نوربخش مدیر عامل خانه موسیقی، علی شبستری رئیس وقت هیئت مدیره انجمن دوستی ایران و تاجیکستان، طاهر شریفی رایزن فرهنگی وقت سفارت تاجیکستان در ایران، علیرضا قزوه شاعر و معاونان و مدیران سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران منتشر شد.
حجت الاسلام شهاب مرادی در آیین رونمایی از این آلبوم عاشورایی بود که ضمن بیان تجربیات خود از سفر به تاجیکستان و لزوم آشنایی مردم ایران با فرهنگ این کشور همزبان گفت: با تجربه‌ای که در سفر به تاجیکستان دارم احساس می‌کنم که لازم است هر ایرانی تاجیکستان را ببیند چرا که ایران و تاجیکستان از یک فرهنگند . به هر حال خطوط جغرافیایی امت‌ها را از هم جدا نمی‌کند. امت اسلامی یکپارچه و یک خانواده است. شما در معاشرت با مردم تاجیکستان و دیدن عفت و پاکی آنها تصور می‌کنید که هیچ بدی و هیچ انسان بدی در بین آنها نیست چرا که این مردم پاک و زلال و دوست داشتنی هستند.
وی در این مراسم بود که با قدردانی از علیرضا قزوه به دلیل پیشنهاد و معرفی هنر دولتمند خالف خواننده آلبوم «کربلا دوشنبه» افزود: نام این آلبوم به ارتباط بین دوشنبه و عاشورا اشاره دارد؛ دوشنبه روز عزیزی در ایران است، شنبه روز رسول خدا، یکشنبه روز حضرت امام علی (ع) و صدیقه طاهره و دوشنبه روز امام حسن (ع) و امام حسین ( ع) است.
علیرضا قزوه هم در آیین رونمایی این اثر موسیقایی بود که ضمن قدردانی از انتشار آثاری اینچنین در حوزه موسیقی عاشورایی گفته بود: دولتمند خالف گردآورنده این آلبوم موسیقی دارای صدا و آواز بسیار خوبی است. او از لهجه تاجیکی مهربانی برخوردار است. مردم تاجیکستان دولتمند خلف را سفیر فرهنگی و سیاسی این کشور می‌دانند. او در تاجیکستان بسیار شاخته شده است و مردم ایران نیز بارها صدای او را شنیده‌اند.
این شاعر که به نوعی معرف تولید پروژه «دوشنبه کربلا» در کشورمان بود، در این مراسم بود که درباره ایده اجرای پروژه بیان کرد: در سفری که با تاجیکستان داشتم از دولتمند خالف درخواست کردم تا آلبوم مستقلی پیرامون کربلا تولید کند که او هم آن را پذیرفت. از سفری که به این کشور داشتم و جلسه‌ای که پیرامون انتشار این آلبوم موسیقی داشتیم کار در نقل و انتقال سهام ممتاز نهایت یک هفته‌ای در این کشور ثبت شد و مقدمات انجام این پروژه آغاز شد. انتشار این آلبوم به خوبی نشان داد که امام حسین (ع) متعلق به همه مردم جهان است. پیش بینی می‌کنم که مردم استقبال بسیار خوبی از این آلبوم کنند.
علی اشرف مجتهد شبستری رئیس هیئت مدیره انجمن دوستی ایران و تاجیکستان و سفیر اسبق ایران در تاجیکستان نیز در مراسم رونمایی از آلبوم «دوشنبه کربلا» گفته بود: خوانندگی در تاجیکستان عرفانی است و در آنجا، به خوانندگان حافظ می‌گویند که عموماً اشعار عارفانه می‌خوانند. من واسطه سفرهای مختلفی که به این کشور داشتم، خاطرات زیادی از تاجیکستان دارم که به صورت کتاب به زودی منتشر خواهد شد. تاجیکستان که زیر یوغ شوروی بوده، با چنگ و دندان توانسته فرهنگ غنی خود را نگه دارد. بار سنگینی نسبت به تاجیکستان بر دوش ماست و بعد از فروپاشی شوروی، وظیفه شرعی و ملی مردم ایران است که به این کشور کمک کنیم و آنها نیازمند کتاب‌ها و فرهنگ ما هستند.
رئیس هیئت مدیره انجمن دوستی ایران و تاجیکستان با اشاره به علاقه مردم این کشور به اهل بیت (ع) گفت: من از مردم این کشور شنیدم که در زمان شوروی، در زیرزمین‌ها به صورت مخفیانه عزاداری می شده و یک نفر همیشه مواظب نیروهای کمونیست بوده تا مبادا مشکلی در عزاداری‌ها بوجود بیاید. مردم این کشور احترام زیادی به ابا عبدالله و اهل بیت دارند به شکلی که اگر دوقلوی پسر به دنیا بیاورند، حتماً اسم آنها را حسن و حسین می‌گذارند و اگر دوقلویشان دختر باشد، نام آنها را فاطمه و زهرا می‌گذراند.
به هر حال آلبوم «دوشنبه کربلا» یکی از آثار بینا فرهنگی در حوزه موسیقی است که به واسطه نام نامی حضرت سیدالشهدا در قالب یک پروژه بین المللی پیش روی مخاطبان ایرانی قرار گرفت. پروژه‌ای که اگرچه طی سال‌های اخیر به دلیل شرایط اقتصادی دیگر نمی‌تواند در حوزه‌های مارکتینگ موسیقی شرایط موثری را تجربه کند، اما قطعاً دربرگیرنده ابعاد فرهنگی است که می‌توان آن را در زمره آثار شاخص موسیقی عاشورایی قرار داد.
دیدگاه شما