ویژگی های بازار ثانویه

میزان عرضه و تقاضا را می‌توان از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت سهام در بازار ثانویه دانست.

آموزش حسابداری حقوق و مزایا

حسابداری حقوق و مزایا در دانشگاه های علوم پزشکی و سایر ادارات دولتی

طبقه بندی بازارهای مالی

بازارهای مالی بر پايه معیارهای متفاوتی قابل طبقه‌بندی هستند:

طبقه‌بندي ویژگی های بازار ثانویه بر اساس نوع دارايي

طبقه‌بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار

طبقه بندي بر اساس سررسيد تعهدات مالي

بر اساس نوع دارايي، مي‌توان بازار اوراق بهادار را به دسته‌هاي زير تقسيم‌بندي كرد:

الف- بازار سهام در این بازار، سهام شرکت‌ها که نشانگر مالکیت دارنده آن در شرکت است، دادوستد می‌شود.

ب - بازار اوراق بدهی بازاری است که در آن ابزارهای با درآمد ثابت(اوراق قرضه) دادوستد می‌شوند.

ج - بازار ابزارهاي مشتق بازاري است براي معاملات ابزارهايي مبتني بر دارايي‌هاي مالي يا فيزيكي كه از آن جمله مي توان به اختيار معامله و قرارداد آتي اشاره كرد.

طبقه بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار:

بازار دست اول (اولیه) شرکت‌ها، مؤسسات و بنگاه‌های اقتصادی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود، به‌دست می‌آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست ویژگی های بازار ثانویه اول انجام می‌شود. به عبارت دیگر در بازار دست اول، اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می‌شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

بازار دست دوم (ثانویه) پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه و به منظور آن ‌که این اوراق بتوانند مورد دادوستد قرار گیرند، به بازار دیگری نیاز است که به آن بازار ثانویه اوراق بهادار گفته می‌شود. در این بازار، اوراق قابلیت دادوستد پيدا مي‌كنند. وجود بازار دست دوم، صرفاً به این دلیل است که قابلیت نقدشوندگي اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزایش ‌دهد، ضمن این‌که شرایطی فراهم می‌آورد که قرض‌دهندگان و قرض‌گیرندگان در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده، به فروش اوراق بهادار خریداری شده یا خرید اوراق بهادار دیگر اقدام نمایند.

دادوستد در بازار دست دوم به دفعات نامحدود انجام می‌شود و بنابراین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابل دادوستد در آن بازار، قدرت نقدشوندگی زیادی ایجاد می‌شود. در این حالت، از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری می‌شود و در نتیجه ضربه‌های کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایه‌گذار خواهد داشت.

طبقه بندي بر اساس سررسید تعهدات مالی:

بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند.

ب ) بازار سرمایه

برپایه طبقه‌بندی بازار مالی با نگرش به سررسید دارایی‌ها، بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطلاق می‌شود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پس‌اندازی و تأمین نیازهای سرمایه‌گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است.

مهمترین کارکرد بازارهای مالی شامل بازارهای پول، سرمایه و بیمه در اقتصاد ملی، تجهیز منابع پس اندازی و هدایت آن به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی است، ضمن آنکه تعیین قیمت وجوه و سرمایه، انتشار و تحلیل اطلاعات و توزیع ریسک اقتصادی نیز اغلب در شمار کارکردهای این بازارهاست.

بازار سهام

بازاری که در آن سهام یا از طریق مبادله بازارهای منسجم و قانون‌مند (نظیر بورس) و یا در بازارهای خارج از بورس توزیع شده و مورد معامله قرار می‌گیرند، بازار سهام گفته می‌شود. این اصطلاح که با نام بازار بورس نیز شناخته می‌شود، یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد بازار است زیرا بازار سهام به شرکت ها امکان دسترسی به سرمایه و سرمایه گذاران از طریق توزیع بخشی از مالکیت شرکت به همراه پتانسیلی برای محقق کردن درآمدها بر پایه عملکرد آتی خود می‌بخشد.

توضیحات مدیر مالی در مورد بازار سهام

بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشنده‌های سهام است. اوراق بهادار معامله شده در بازار سهام می‌توانند به صورت عام که در بازار سهام لیست می‌شوند، بوده یا اینکه سهام شرکت های خصوصی باشند. اغلب، سهام شرکتهای خصوصی از طریق معامله گران انجام می‌گیرد که در حقیقت به این نوع بازارها، بازار خارج از بورس یا OTC گفته می‌شود. بازار خارج از بورس اصطلاحی برای معرفی بازاری غیر متشکل و غیررسمی است که در آن فروشندگان و خریداران گرد هم می‌آیند و سهام خود را به صورت مستقیم با یکدیگر مبادله می‌کنند.

بازار بورس اوراق بهادار

مکانی را که سهام شرکتها در آن مورد معامله قرار می‌گیرند بازار بورس اوراق بهادار می‌گویند. بازارهای بورس متعددی در سراسر جهان وجود دارند و می‌توانند مکان‌های فیزیکی و واقعی بوده یا اینکه مجازی باشند. نزدک آمریکا مثالی است از بازار بورس مجازی که در آن سهام شرکتها به صورت الکترونیکی و از طریق کامپیوتر معامله می‌شوند. بورس های اوراق بهادار الکترونیک اغلب دارای یک بازار ساز هستند. بازارساز یک شرکت کارگزاری است که برای تسهیل معامله سهام خاص آن را خریدوفروش می‌نماید. این کار با ریسکی برای شرکت همراه است ولی باعث می‌شود تا فرآیند مبادله برای یک سهام خاص، به شکل بهتری عمل نماید. بورس های الکترونیک روز به روز رایج‌تر می‌شوند و حالا بر مبادلات فیزیکی ترجیح دارند.

بازار سهام نیویورک (NYSE) در وال استریت، یک مثال معروف از بورس اوراق بهادار فیزیکی است؛ اما گزینه معامله آنلاین در این بازار نیز فراهم است تا بتوان آن را یک بازار دوگانه دانست. در یک بورس فیزیکی، سفارشها به شکل فریادهای بلند انجام می‌گیرند، روشی که یادآور همان چیزهایی است که در فیلم‌ها از وال استریت می‌بینیم: معامله کنندگان فریاد می‌زنند و سیگنال هایی را برای انجام معاملات نمایش می‌دهند. معاملات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار فیزیکی در تالار معامله انجام می‌شوند. محیط بورس های اوراق بهادار فیزیکی هنوز در اختیار انسان هاست، گرچه توابع و عملکردهای زیادی وجود دارند که به‌وسیله کامپیوتر انجام می‌شوند. کارگزاران به خاطر سهامی که بر رویشان کار می‌کنند، کمیسیون دریافت می‌نمایند.

سهام بیشتر شرکت های بزرگ بورسی در چندین بازار بورس در سراسر جهان معامله می‌شود؛ اما شرکت هایی که در بورس، سهام دارند از کوچک تا بزرگ متفاوت‌اند و معامله گران هم شامل شرکت های بزرگ تا سرمایه گذاران فردی می‌شود. بیشتر خریداران و فروشندگان ترجیح می‌دهند تا در بورس های بزرگ‌تر معامله کنند، جایی که در آن اختیارات و فرصت‌های بیشتری نسبت به بورس های کوچک‌تر وجود دارد.

قدیمی‌ترین بازار سهام موجود مربوط به بازار سهام آمستردام (AEX) است که در سده ۱۶۰۰ برای معامله سهام شرکت Dutch East India تأسیس شد و یکی از اولین شرکت هایی است که به سرمایه گذاران سهام خود را ارائه کرد. قبل از بازار بورس آمستردام، چندین کشور و شهر، نظام معاملاتی خاص خود را داشتند که بسیار شبیه بازارهای سهام عمل می‌نمود، ولی بورس آمستردام اولین بازار سهام رسمی به شکلی که ما می‌شناسیم بود. امروزه بازارهای سهام در بیشتر کشورهای توسعه یافته و درحال‌توسعه وجود دارند.

معامله در بازار سهام

در بازار سهام، سرمایه گذاران با ارائه یک قیمت خاص، پیشنهاد خود را ارائه می‌دهند و فروشندگان هم خواهان قیمت مشخصی می‌باشند. وقتی این دو قیمت ها با هم تطبیق می‌یابند، فروش اتفاق میفتند، اولین سرمایه گذاری که بهترین پیشنهاد را ارائه می‌دهد، اولین شخصی خواهد بود که سهام را از آن خود می‌نماید. وقتی یک خریدار حاضر است هر قیمتی برای سهام بدهد، او در حال خرید به قیمت بازار است. به طور مشابه، زمانی که فروشنده‌ای هر قیمت برای سهام را می‌پذیرد، او با قیمت بازار سهام خود را می‌فروشد.

شرکت ها به این خاطر سهام می‌فروشند تا برای رشد کسب‌وکارشان سرمایه جمع کنند. وقتی یک شرکت سهام خود را در بازار ارائه می‌کند، به این معنی است که سهام شرکت به صورت عمومی در بازار سهام معامله می‌شود و هر سهم به منزله بخشی از مالکیت شرکت به شمار می‌رود. این کار برای سرمایه گذاران جذاب است و وقتی‌که یک شرکت عملکرد خوبی دارد، سرمایه گذاران آن با افزایش ارزش سهامشان پاداش می‌گیرند؛ اما ریسک زمانی به وجود ویژگی های بازار ثانویه می‌آید که شرکت عملکرد خوبی نداشته و ارزش سهامش کاهش می‌یابد. سهام شرکتها معمولاً به آسانی و به سرعت خریدوفروش می‌شوند و فعالیت‌های مثبت و منفی حول سهام شرکت بر ارزش آن تأثیر می‌گذارد. به طور مثال، زمانی که تقاضای زیادی برای سرمایه گذاری در شرکت وجود دارد، قیمت ویژگی های بازار ثانویه سهام افزایش خواهد یافت و زمانی که سرمایه گذاران زیادی می‌خواهند تا سهامشان را بفروشند، ارزش پایین می‌رود.

بازار سهام به دو بخش اصلی تقسیم شود: بازار اولیه و بازار ثانویه. بازار اولیه جایی است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به بازار عرضه می‌شود و سهام و اوراق قرضه به صورت مستقیم از شرکت توزیع می‌شوند. هر معامله متعاقب آن در بازار ثانویه رخ می‌دهد که در آن پول‌های حاصل از سهام به حساب سرمایه گذاران می‌رود و نه خود شرکت.

قیمت سهام چه معنایی برای اقتصاد دارند

به‌طورکلی، افزایش قیمت سهام برای شرکت ها در یک کشور خاص، نشانگر سلامت و رشد بازار است. از طرف دیگر، سقوط در روند قیمتها ممکن است به منزله ضعف اصول بنیادی اقتصاد یک کشور باشد. این بدان خاطر است که افزایش قیمت نشان می‌دهد که بسیاری از خریداران پول خود را در سلامت و رشد آینده اقتصاد، به عنوان یک کل، سرمایه گذاری می‌کنند.

در زمان بحرانهای اقتصادی افراد ترجیح می‌دهند پول خود را به دارایی های فیزیکی نظیر طلا یا مسکن تبدیل کنند و علاقه‌ای به سرمایه گذاری در بورس یا سپرده گذاری در بانک ندارند. برعکس در زمان رونق اقتصادی افراد بسیاری به سمت بازار سهام تمایل دارند تا با سرمایه گذاری در سهام شرکتها، سهمی از سفره پرنعمت بورس نصیب خود کنند.

معادل‌ انگلیسی بازار سهام عبارت است از:

Equity Market

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

بازار ثانویه

تا کنون در مجله فرادرس، مقالات و آموزش‌های متنوعی را در موضوع «بازار ثانویه» منتشر کرده ایم. در ادامه برخی از این مقالات مرتبط با این موضوع لیست شده اند. برای مطالعه هر مقاله، لطفا روی عنوان آن کلیک کنید.

بازار‌های مالی را می‌‌توان به بازار‌های سرمایه و پول دسته‌بندی کرد. عموماً سیستم مالی هر کشوری بر پایه پول و بازار سرمایه آن است. در…

با فرادرس

آموزش‌های ویدئویی فرادرس

همراه شوید

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود. فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید. مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.
© فرادرس ۱۴۰۱

بازار ثانویه چیست و چه تفاوتی با بازار اولیه دارد؟

بازار سرمایه یک سیستم مالی است که در آن شرکت‌ها می‌توانند با انتشار سهام، اوراق قرضه و غیره سرمایه مورد نیاز برای گسترش فعالیت‌های خود را جمع‌آوری کنند.

بازار اولیه جایی است که در آن اوراق بهادار شرکت‌ها یا دولت برای اولین بار ایجاد و عرضه می‌شود.

در حالی که بازار ثانویه، بازاری است که در آن اوراق بهاداری که قبلاً در بازار اولیه منتشر شده‌اند، مورد معامله قرار می‌گیرند.

بنابراین، هر دو بازار اولیه و ثانویه بخشی از بازارهای مالی هستند. در این مقاله از بورسینس قصد داریم شما را با مفاهیم بازار ثانویه و اولیه و ویژگی‌های هر یک از آن‌ها آشنا کنیم.

پیش از ورود به بحث، ابتدا باید با موضوع بازار اولیه آشنا شویم. در ادامه با ساختار بازار اولیه، ویژگی‌های آن و مزایا و معایب این بازار آشنا خواهیم شد. سپس به سراغ موضوع اصلی این مقاله، یعنی بازار ثانویه، می‌رویم.

بازار اولیه چیست؟

بازار اولیه (Primary Market) محل فعالیت شرکت‌هایی است که سهام خود را برای اولین بار در برای فروش عرضه می‌کنند.

شرکت‌هایی به تازگی وارد بورس شده و می‌خواهند برای تأمین سرمایه مورد نیاز فعالیت‌هایشان بخشی از سهام‌شان را به فروش برسانند.

فروش سهام در بازار اولیه از طریق پذیره‌نویسی انجام می‌شود. در واقع، یک بانک یا موسسه مجازی به نمایندگی از شرکت اقدام به پذیره‌نویسی اوراق بهادار می‌کند.

سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار دولت برای اولین بار در بازار اولیه عرضه می‌شوند.

در بازار اولیه فروشنده همان شرکتی است که سهام را برای فروش عرضه کرده است، یعنی خریدار، سهام را مستقیماً از شرکت دارنده سهام یا نماینده مجاز آن خریداری می‌کند.

سازمان‌های فعال در بازار اولیه به ساختار مالی بازار بورس تسلط کافی دارند و می‌دانند چه مقداری از سهام را به چه قیمتی بفروشند. علاوه بر این، شرکت‌ها با ورود به بازار اولیه مطمئن هستند که بخش مشخصی از سهام آن‌ها با قیمت ثابت به فروش می‌رسد و از تأمین شدن سرمایه مورد نیازشان مطمئن هستند.

به دلیل نبود واسطه میان خریدار و فروشنده در بازار اولیه، قیمت سهام در این بازار کمتر است. بازار اولیه محل مناسبی برای شرکت‌های تازه وارد به بورس که اغلب نمی‌دانند چگونه باید فعالیت خود را در بازار آغاز کرده و سرمایه لازم خود را تأمین کنند.

بازار اولیه بورس چه مزایا و معایبی دارد؟

مزایای بازار اولیه شامل موارد زیر است:

• انتشار اوراق بهادار مستقیماً توسط شرکت صادرکننده صورت می‌گیرد.
• به رشد سرمایه‌ شرکت کمک می‌کند.
• به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که پول خود را سرمایه‌گذاری کنند.
• امکان جذب سرمایه لازم برای اهداف تجاری در بازار اولیه وجود دارد.
• دولت می‌تواند با فروش اوراق خود در این بازار، سرمایه مورد نیازش را جمع‌آوری کند.
• بازار اولیه به کنترل نقدینگی زیاد در چرخه اقتصاد کمک می‌کند.
• امکان فعالیت مستقیم سرمایه‌گذاران خارجی را فراهم می‌کند.

با این حال، بازار اولیه بورس معایبی هم دارد که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• پروژه‌های تحقیقاتی اولیه ممکن است بسیار پرهزینه باشند.
• تحقیقات اولیه یک فرایند وقت‌گیر و نیازمند بررسی‌های جزئی هستند.

در ادامه با معنی و ساختار بازار ثانویه، ویژگی‌ها و دلایل اهمیت آن و نحوه قیمت‌گذاری سهام در آن آشنا خواهید شد. در پایان برخی از تفاوت‌های بازار ثانویه و اولیه را ذکر کرده‌ایم.

بازار ثانویه چیست؟

همان‌طور که در بالا گفته شد، سهام شرکت‌ها ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار می‌گیرند (مرحله پذیره‌نویسی)، سپس برای انجام معامله‌های بعدی و مجدد، به بازار دیگری نیاز است که بازار ثانویه (secondary market) نام دارد.

تصور کنید شما سهمی را در مرحله پذیره‌نویسی -بازار اولیه- خریده‌اید و حالا می‌خواهید آن را به سرمایه‌گذاران دیگر بفروشید؛ برای این کار باید به بازار ثانویه مراجعه کنید و سهم‌تان را برای فروش عرضه کنید.

معامله‌گران می‌توانند سهام عرضه شده شرکت‌ها را در بازار ثانویه با یکدیگر معامله کنند.

به عبارت دیگر، بازار ثانویه محلی است که سرمایه‌گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده یا نماینده آن از سرمایه‌گذاران دیگر خریداری می‌کنند. با توجه به حضور خریداران و فروشندگان بیشتر، حجم معاملات در این بازار بسیار بیشتر از بازار اولیه است و این یکی از تفاوت‌های عمده بین این دو بازار است.

سرمایه‌گذاران در بازار ثانویه می‌توانند سهام خود را بخرند یا بفروشند، سود کسب کنند یا ویژگی های بازار ثانویه از ضرر بیشتر در آینده جلوگیری کند. بازارهای جهانی مثل بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE)، نزدک (NASDAQ) و بازار بورس تهران نمونه‌هایی از بازارهای ثانویه هستند.

یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری بازارهای ثانویه، قابلیت نقد شوندگی و معاملات همیشگی اوراق و سهام شرکت‌ها است.

بازار ثانویه بر اساس اینکه ویژگی های بازار ثانویه چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می‌شود، به چهار بازار تقسیم می‌شود:

• بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در بورس انجام می‌شود.
• بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های غیر بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
• بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
• بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت می‌گیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوکی خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.

ویژگی‌های بازار ثانویه

بازار سرمایه ویژگی‌های جذابی هم برای شرکت‌ها و هم برای سرمایه‌گذاران دارد.

همان‌طور که گفته شد، حجم معاملات در این بازار بسیار زیاد و در نتیجه کارمزد انجام معامله در آن کمتر است. یکی از ویژگی‌های مفید بازار ثانویه وجود نقدینگی قابل قبول برای سرمایه‌گذاران است.

هر فروشنده‌ای که نیاز به پول نقد داشته باشد، می‌تواند اوراق بهادار خود را برای فروش به طیف گسترده‌ای از خریداران حاضر در بازار عرضه کرده و سهام خود را در مدت کوتاهی به فروش برساند. بدیهی است که خرید کردن در این بازار هم به سادگی انجام می‌شود زیرا معمولاً همیشه گروهی حاضر به فروش سهام خود هستند.

مهم‌ترین مزیت بازار ثانویه حجم بالای معاملات انجام شده در آن است.

همچنین، در این بازار هرگونه اخبار یا اطلاعات جدید که در رابطه با شرکت منتشر می‌شود به سرعت در قیمت سهام آن تأثیر می‌گذارد، در نتیجه نوسانات قیمت سهام فرصت مناسبی برای کسب سود از بازار فراهم می‌کند.

سازوکار اصلی دخیل در تعیین قیمت سهام در بازار ثانویه، همچون سایر بازارهای مالی، عرضه و تقاضای موجود از سوی خریداران و فروشندگان است که به کشف قیمت در این بازار کمک می‌کند.

به ویژه در اقتصادهای تورم‌زده‌ای مثل ایران، بازار ثانویه و اوراق بهادار جایگزین مناسبی برای پس‌انداز به شمار می‌روند. سرمایه‌گذاران با خرید سهام می‌توانند تا حدودی از سرمایه خود در مقابل کاهش ارزش پول کشور محافظت کنند.

دولت مقررات سختگیرانه‌ای بر بازارهای ثانویه اعمال می‌کند. چون منبع اصلی شکل‌گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران به حساب می‌آیند و این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه‌گذاران را تضمین می‌کند.

دلایل اهمیت بازار ثانویه

در این بازار به دلیل حجم بالای نقدینگی، ریسک سرمایه‌گذاری کم است.

به این معنی که شما به عنوان سرمایه‌گذار می‌توانید سهام‌تان را در کمترین زمان ممکن در بازار بورس اوراق بهادار بفروشید و از آنجا که آن را به قیمت فعلی بازار به فروش می‌رسانید، احتمال ریسک و ضرر کردن بسیار کمتر خواهد بود. در نتیجه، بازار ثانویه بهترین فرصت خروج برای سرمایه‌گذارانی است که سهام خود را در مرحله پذیره‌نویسی یا عرضه اولیه (IPO) خریده‌اند.

یکی دیگر از دلایل اهمیت بازار ثانویه نیاز به وجود بازارهای خصوصی است؛ بدون وجود بازار ثانویه، بازار خصوصی هم وجود نخواهد داشت.

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر روشن می‌شود که بدانید امکان برگزاری عرضه عمومی برای شرکت‌های نوپا و استارت‌آپی به منظور تأمین منابع مالی وجود ندارد و بازار ثانویه شرایط را برای آن‌ها ساده‌تر کرده است؛ چنین شرکت‌هایی می‌توانند به لطف این بازار، سهام خود را در فرابورس و از طریق شبکه معامله‌گران به فروش برسانند. در این حالت، فرآیند خرید و فروش سهام به صورت خصوصی باقی می‌ماند.

رشد اقتصادی کشور یکی دیگر از فواید بازار ثانویه است. در واقع این بازار نقش به‌سزایی در شکوفایی اقتصادی سهامداران و در نتیجه اقتصاد کلی کشور دارد. بازار اولیه به دلیل شرایط خاص خود دارای محدودیت‌های زیادی است. اما در بازار ثانویه آزادی عمل بیشتری وجود دارد و هر کسی می‌تواند آزادنه اقدام به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مختلف و خرید و فروش آن‌ها بکند.

نحوه قیمت‌گذاری سهام در بازار ثانویه

قیمت سهام در بازار ثانویه بر اساس شرایط بازار بورس و فعالیت‌های شرکت تعیین می‌شود. در مواردی ممکن است وضعیت کلی اقتصادی و سیاسی کشور بر روی قیمت سهام همه شرکت‌های حاضر در بازار بورس تأثیر بگذارد و باعث افزایش یا کاهش ناگهانی آن شود.

البته چنین حالتی، به ویژه در کشورهای دارای ثبات بیشتر، معمولاً کمتر رخ می‌دهد و تنها در شرایط خاص اقتصادی به وجود می‌آید. در حالت عادی، قیمت سهام در بازار ثانویه بر اساس فعالیت‌های خود شرکت و میزان عرضه و تقاضا برای آن تعیین می‌شود.

قیمت سهام در این بازار به صورت روزانه و حتی ساعتی در نوسان است و این به معنای وجود فرصت‌های متعدد برای کسب سود از بازار است. ناگفته نماند که برای کسب سود در این بازار و جلوگیری از ضرر، باید قیمت‌ها را به صورت مداوم زیر نظر داشته باشید یا این کار را به شخصی کاردان و آگاه بسپارید.

میزان عرضه و تقاضا را می‌توان از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت سهام در بازار ثانویه دانست.

تفاوت بازار اولیه و ثانویه

• در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می‌گیرد. اما در بازار ثانویه، این درآمدها متعلق به سرمایه‌گذاری است که اوراق را می‌فروشد.
• معمولاً سرمایه‌گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را خریداری نمی‌کنند. چون شرکت صادرکننده اوراق خود را به صورت عمده به فروش می‌گذارد و برای خرید آن به سرمایه‌های هنگفت نیاز است. اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران می‌توانند با هر سرمایه‌ای اقدام به خرید هر تعداد سهام کنند.
• در بازار اولیه فروش اوراق از طریق بانک سرمایه‌گذاری انجام می‌شود اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران معاملات خود را از طریق کارگزار انجام می‌دهند.
• در بازار اولیه، سرمایه‌گذاران سهام را به طور مستقیم از خود شرکت خریداری می‌کنند. اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه‌گذاران دست چندم خریداری می‌کنند.
• در بازار اولیه، شرکت‌ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می‌فروشند. اما در بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران سهامی که قبلاً معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می‌کنند.
• در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می‌رسد و معمولاً دچار نوسان نمی‌شود. اما در بازار ثانویه قیمت سهام تابعی از مکانیسم عرضه و تقاضا است و ممکن است به طور روزانه تغییر کند.

نتیجه‌گیری

هر دو بازار اولیه و ثانویه نقش مهمی در به حرکت درآوردن پس‌اندازهای مردم برای رشد اقتصاد دارند. سرمایه‌گذار می تواند از هر دو بازار سود ببرد.

با این حال، هر دو بازار ریسک‌های خاص خود را به همراه دارند. بنابراین، به عنوان سرمایه‌گذار باید تفاوت‌ها و سازوکارهای بازار اولیه و ثانویه را به خوبی درک کنید و قبل از ورود به این بازارها با افراد متخصص و کاردان مشورت کنید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

مرجع آموزشی رشته مدیریت

مرجع آموزشی رشته مدیریت : انجام پایان نامه رشته مدیریت / نگارش مقالات علمی پژوهشی؛ علمی ترویجی و مروری / نگارش مقالات ISC و ISI / استخراج مقاله از پایان نامه / ترجمه تخصصی مقالات لاتین رشته مدیریت / تهیه پاورپوینت سفارشی / تایپ پایان نامه، مقاله و . / شماره تماس 09375520909 شبستری [email protected] / modiran98.ir

پاورپوینت بازارها و نهادهای مالی: قانون بازار سرمایه

پاورپوینت بازارها و نهادهای مالی: قانون بازار سرمایه

فهرست مطالب

بازار سرمایه
قانون بازار اوراق بهادار
فصول قانون بازار اوراق بهادار
ارکان اصلی
ارکان بازار اوراق بهادار
اعضای شورا
وظایف شورا
بورس و فرابورس
بازار اولیه
قوانین بازار اولیه
بازار ثانویه
قوانین بازار ثانویه
جرایم و مجازات ها
قوانین متفرقه

بازار سرمایه
بازار سرمایه، به بازارهای مالی جهت خرید و فروش اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از ویژگی های بازار ثانویه یک سال و دارایی‌های بدون سررسید، اطلاق می‌شود.

بازار سرمایه پلی است، که پس‌انداز واحدهای اقتصادی دارای مازاد مانند شرکت‌ها یا دولت‌ها را، به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند، انتقال می‌دهد. بنابراین بازار سرمایه، واحدهای پس‌انداز و سرمایه‌گذاران را با یکدیگر ارتباط می‌دهد. از سوی دیگر، سازوکارهای تعبیه شده در این بازار، از طریق رشد حجم پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، رشد اقتصادی را تسریع می‌کنند.

استفاده از بازار سرمایه برای تأمین مالی مخارج دولت نیز، از جمله قدیمی‌ترین و متداول‌ترین شکل مبادلات مالی است. اتکای دولت‌ها به بازار سرمایه در اغلب اقتصادهای مدرن نه تنها از این جهت مهم است که دولت‌ها غالباً اوراق بدهی منتشر می‌کنند تا بخش عمده هزینه‌های خود را تأمین مالی نمایند، بلکه استقراض دولت غالباً حجم عظیمی از کل وجوه عرضه شده در بازار توسط وام‌دهندگان را جذب می‌کند.
در معمول‌ترین تقسیم‌بندی، بازار سرمایه به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم می‌شود. از سوی دیگر بازارهای سرمایه، به دو بخش تقسیم می‌گردد، که عبارتند از: بازار سهام و بازار اوراق قرضه.
در بازار سرمایه ارتباط میان سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر، بیش از یک سال است و بر عکس بازار پول، سرمایه‌پذیر ملزم به عودت وجوه نیست.

قانون بازار اوراق بهادار
قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (۱ آذر ۱۳۸۴) اصلی‌ترین قانون حاکم بر اوراق بهادار و بورس‎های ایران است. این قانون مشتمل بر ۶۰ ماده و ۲۹ تبصره در جلسه علنی روز سه‌شنبه، ۱ آذر ۱۳۸۴، مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در ۲ آذر ۱۳۸۴ به تایید شورای نگهبان رسید.

فصول قانون بازار اوراق بهادار
فصل اول: تعاریف و اصطلاحات
فصل دوم: ارکان بازار اوراق بهادار
فصل سوم: بازار اولیه
فصل چهارم: بازار ثانویه
فصل پنجم: اطلاع‌رسانی در بازارهای اولیه و ثانویه
فصل ششم: جرایم و مجازات‌ها
فصل هفتم: مقررات متفرقه

ارکان اصلی
طبق ماده ۲ این قانون، در راستای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و با هدف سامان‌دهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و به منظور نظارت بر حسن اجرای این قانون، شورای عالی بورس و اوراق بهادار و سازمان بورس و اوراق بهادار - به عنوان ارکان اصلی بازار اوراق بهادار ایران - با ترکیب، وظایف و اختیارات مندرج در این قانون تشکیل می‌شود.

ارکان بازار اوراق بهار
در راستاي حمايت از حقوق سرمايه‌‌گذاران و با هدف ساماندهي، حفظ و توسعة بازار شفاف، منصفانه و كاراي اوراق بهادار و به منظور نظارت بر حسن اجراي اين قانون، "شورا" و "سازمان" با تركيب، وظايف و اختيارات مندرج در اين قانون تشكيل مي‌شود.

اعضای شورا
1. وزير امور اقتصادي و دارايي
2. وزير بازرگاني
3. رييس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران
4. رؤساي اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران و اتاق تعاون
5. رييس "سازمان" كه به‌عنوان دبير "شورا" و سخنگوي "سازمان" نيز انجام وظيفه خواهد كرد
6. دادستان كل كشور يا معاون وي
7. يک نفر نماينده از طرف "کانون"‌ها
8. سه نفر خبرة مالي منحصراً از بخش خصوصي با مشورت تشکل‌هاي حرفه‌اي بازار اوراق بهادار به پيشنهاد وزير امور اقتصادي و دارايي و تصويب هيئت وزيران
9. يك نفر خبره منحصراً از بخش خصوصي به پيشنهاد وزير ذي‌ربط و تصويب هيئت

وظایف شورا
1. اتخاذ تدابير لازم جهت ساماندهي و توسعة بازار اوراق بهادار و اِعمال نظارت عاليه بر اجراي اين قانون.
2. تعیین سیاست‌ها و خط‌مشی بازار اوراق بهادار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوط.
3. پيشنهاد آيين‌نامه‌هاي لازم براي اجراي اين قانون جهت تصويب هيئت وزيران.
4. تصويب ابزارهاي مالي جديد.
5. صدور، تعليق، و لغو مجوز فعاليت "بورس"ها، "بازارهاي خارج از بورس،" "شركت‌هاي سپرده‌گذاري مركزي اوراق بهادار و تسوية وجوه" و "شرکت‌هاي تأمين سرمايه".
6. تصويب بودجه و صورت‌هاي مالي "سازمان".
7. نظارت بر فعاليت‌ و رسيدگي به شكايت از "سازمان".
8. تصويب نوع و ميزان وصولي‌هاي "سازمان" و نظارت بر آن‌ها.
9. انتخاب بازرس/حسابرس "سازمان" و تعيين حق‌الزحمة آن.
10. انتخاب اعضاي هيئت‌مديرة "سازمان".
11. تعيين حقوق و مزاياي رييس و اعضاي هيئت‌مديرة "سازمان".
12. انتخاب اعضاي "هيئت‌داوري" و ویژگی های بازار ثانویه تعيين حق‌الزحمة آنان.
13. اعطاي مجوز به"بورس"به‌منظور عرضة اوراق بهادار شرکت‌هاي پذيرفته‌شدة خود در بازارهاي خارجي.
14. اعطاي مجوز پذيرش اوراق بهادار خارجي به "بورس"‌.
15. اعطاي مجوز به "بورس" جهت معاملات اشخاص خارجي در "بورس".
16. ساير اموري كه به تشخيص هيئت‌وزيران، به بازار اوراق بهادار مربوط باشد.

بورس و فرابورس
بورس اوراق بهادار: بازاري متشكل و خودانتظام است كه اوراق بهادار در آن توسط كارگزاران و يا معامله‌گران طبق مقررات اين قانون، مورد دادوستد قرار مي‌گيرد. بورس اوراق بهادار (که از اين پس بورس ناميده مي‌شود) در قالب شركت سهامي عام تأسيس و اداره مي‌شود.

بازارهاي خارج از بورس: بازاري است در قالب شبکة ارتباط الکترونيک يا غيرالکترونيک که معاملات اوراق بهادار در آن بر پاية مذاکره صورت مي‌گيرد.

بازار اولیه
بازار اولیه به بازاری اطلاق می شود كه در آن اوراق بهادار جدید ، برای اولین بار از طرف یك سازمان منتشر می شود. انتشار اوراق بهادار در این بازار غالباً با هدف تأمین مالی صورت می گیرد. انتشار اوراق مشاركت توسط شهرداری تهران برای تأمین مالی پروژه های شهری ، و انتشار سهام توسط شركت های سرمایه گذاری جهت تأمین سرمایه ، مثال های بارزی از معاملات بازار اولیه می باشد.

بازار ثانویه
بازار ثانویه به ترتیباتی اطلاق می شود كه از طریق آن ، خریداران و فروشندگان می توانند به روشی متعارف و به قیمت های قابل قبول برای طرفین ، اوراق بهاداری كه دوره عرضه آن در بازار اولیه به اتمام رسیده ، را معامله كنند . بازار ثانویه را می توان به دو بخش غیر متشكل (فاقد انسجام) و متشكل ( سازمان یافته ) تقسیم كرد.

قوانین متفرقه
مادة 53. "كارگزاران" "کارگزاران/معامله‌گران" "بازارگردانان" و ساير فعالان بازار اوراق بهادار مكلفند ظرف شش‌ماه از تشكيل "سازمان" نسبت به ايجاد "کانون" خود، پس از تصويب اساسنامة آن اقدام کنند.
مادة 54. هيچ سهامدار حقيقي يا حقوقي، نمي‌تواند بيش از دو و نيم درصد (5/2%) از سهام "بورس" را به‌طور مستقيم يا غيرمستقيم در مالکيت داشته باشد.
مادة‌ 55. هيچ سهامدار حقيقي يا حقوقي نمي‌تواند بيش از پنج درصد (5%) از سهام "شرکت سپرده‌گذاري مرکزي اوراق بهادار و تسوية وجوه" را به‌طور مستقيم يا غيرمستقيم در مالکيت داشته باشد.
مادة 56. پس از تشكيل "سازمان،" كلية سوابق، اسناد و مدارك شوراي بورس موضوع قانون تأسيس بورس اوراق بهادار تهران، مصوب 1345، به "سازمان" منتقل مي‌شود.

این فایل در قالب power point و به تعداد 25 اسلاید می باشد.