توکن NFT یا Non-Fungible Token چیست؟
این روزها به قدری تب و تاب بازار توکنهای NFT در دنیای ارز دیجیتال بالاست که توجه افراد زیادی به آن جلب شده است. توکنNFT یا Non-Fungible Token چیست؟ چه ویژگیهایی دارد؟ پروژههای مطرح آن کدامند؟ جهت مطالعه جزئیات بیشتر در ادامه با من همراه باشید.
فهرست عناوین
توکن NFT یا توکن غیر قابل تعویض چیست؟
توکن NFT یا Non-Fungible Token یک توکن غیر قابل تعویض(یا به تعریف برخی رسانههای فارسی زبان، توکن غیر مثلی)، یک ارز دیجیتال منحصر به فرد است که ویژگیهای خاصی دارد. به عبارتی فقط یک نوع از آن در کل جهان وجود دارد.
تفاوت قابل تعویض بودن یا قابل تعویض نبودن چیست؟
برای شفاف شدن تفاوت بین این دو دسته یک مثال برای شما میزنم. دارایی قابل تعویض مثل ارزش یک اسکناس ۱۰۰ دلاری است. اگر شما به دوستتان ۱۰۰ دلار قرض دهید و او آن را خرج کند، در روز دیگری یک اسکناس ۱۰۰ دلاری دیگر به شما پس میدهد. درست است که دقیقا همان اسکناس نیست اما ارزش آن تغییری نکرده است. پس پول یک دارایی Fungible است. همین مثال در مورد قرض دادن یک واحد بیت کوین هم صدق میکند. حالا این مثال را در مورد یک اثر هنری شرح میدهم. تابلوی مونالیزا را به خاطر بیاورید. حتا اگر هزاران نفر مشابه آن را نقاشی کنند هیچ وقت ارزش اثر اول را نخواهد داشت و اصطلاحا یک دارایی Non-Fungible خواهد بود. در دنیای ارزهای دیجیتال توکنهای NFT دقیقا همین نقش را ایفا میکنند. داراییهایی با ویژگیهای خاص و منحصربهفرد که همین یکتا بودن به آنها ارزش میدهد.
ویژگیهای توکن NFT
- کمیاب و منحصربهفرد بودن: هر توکنی خصوصیات خاص خودش را دارد. توسعهدهندگان نیز ترجیح میدهند خاصیت Limited Edition(تعداد محدود) را رعایت کنند.
- غیرقابل تقسیم بودن: این توکن قابل تبدیل نیست. بدین ترتیب زمانی که تصمیم به خرید میگیرید باید یک واحد کامل را خریداری کنید. در حالیکه در مورد خرید بیت کوین یا ارز دیجیتال مشابه شما میتواند کمتر از یک واحد نیز خرید کنید.
- اصالت داشتن: این توکنها مبتنی بر شبکه بلاک چین هستند به همین دلیل ساخت جعلی توکن مشابه تقریبا غیرممکن است و شما میتوانید از طریق بررسی برخی مشخصات محصول از اصیل بودن آن مطمئن شوید.
- حفظ حق مالکیت: به محض اینکه فروشنده توکن را بفروشد سند به نام خریدار است و حق مالکیت برای شخص خریدار است. فناوری بلاکچین با استفاده از رمزنگاری به کاربران مالکیت واقعی میبخشد.
- قابل خرید و فروش: این توکنها در بازارهای خاص خودشان قابل انتقال و خرید و فروش هستند. برای هر پروژهای باید سایت اصلی آن را برای جزئیات بیشتر مطالعه کنید.
کاربردهای توکن NFT
بازی: تاثیر بسیاری خوبی رو صنعت بازی گذاشته و مشکلات زیادی را برطرف کرده است. یکی از معروفترین این بازیها Cryptokitties است که مخصوصا از سوی گربهدوستان با استقبال زیادی مواجه شده است.
هنر دیجیتال: هنرمندان میتوانند حقوق و کپیرایت آثار دیجیتالی خود را حفظ کنند. به طور نمونه، CryptoArt پلتفرمی است که روی آثار هنری رمزارزی تمرکز دارد.
دارایی دیجیتال: با استفاده از تکنولوژی NFT، میتوان خانه، زمین یا هر دارایی دیگری را به توکن تبدیل کرد و در نهایت به سادگی ارسال یک پیامک معاملات را انجام داد.
تعریف NFT + آشنایی کامل با توکن های غیرقابل تعویض(NFT)
تعریف NFT مدتی است که تبدیل به مهمترین اخبار دنیای ارز دیجیتالی شده است، این موضوع فقط در خصوص ارز دیجیتال نیست؛ چرا که امروزه شاهد خرید و فروشهای میلیون دلاری توکنهای NFT در حوضه گیم و آثار هنری نیز هستیم. ممکن است شما هم شنیده باشید که فردی اثر هنری خود را در بازار NFT چند میلیون دلار فروخت و یا با بازی کردن و کسب درآمد از NFT تواسنت به ثروت چشمگیری دست یابد. این مسائل ممکن است ذهن شما را کنجکاو کرده باشد. در این نوشتار قصد داریم شما را با تعریف NFT و ویژگی های توکن NFT نحوه کسب درآمد از آن به طور کامل آشنا کنیم.
تعریف NFT
NFT یک توکن غیرقابل تعویض(Non-Fungible Token) و رمزنگاری شده است که در حال حاظر بر روی استاندارد شبکه ERC-721 بلاک چین اتریوم فعالیت میکند. امروزه از توکنهای NFT برای ثبت آثار هنری و همچنین صنعت بازیسازی استفاده میشود که پس از شیوع ویروس کرونا کسب درآمد از توکنهای NFT تبدیل به یکی از موضوعات حساس و مهم دنیای ارز دیجیتال شد.
ساختار توکنهای NFT به طور کامل با سایر رمزارزها نظیر ارز دیجیتال Akita و یا ارز دیجیتال ریپل فرق دارد. به عنوان مثال شما میتوانید مقداری توکن آکیتا با مقداری دیگر از همین توکن معاوضه کنید اما در NFT این ویژگی وجود ندارد که در ادامه بیشتر این ویژگی را توضیح خواهیم داد.
مفهوم غیرقابل تعویض بودن
همانطور که گفته شد، NFT یک توکن غیرقابل تعویض است؛ و این نکته به این معنا است که هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد. برای درک بهتر این موضوع، به این مثال توجه کنید: فرض کنید شما یک ساعت را به دوستتان قرض دهید، و پس از گذشت چند روز او ساعت را به شما بازگرداند؛ در این حالت دوست شما نمیتواند ساعت دیگری به جای ساعت شما جایگزین کند و باید همان ساعتی که از شما قرض گرفته را پس بدهد. به این ویژگی غیرقابل تعویض بودن میگویند.
حال فرض کنید شما به جای ساعت، 10 هزار تومن به او قرض دهید؛ در این حالت لازم نیست دوست شما برای بازگردان پول شما حتماً از اسکناس 10 هزارتومنی استفاده کند که به این ویژگی قابل تعویض گفته میشود. حال در نظر داشته باشید که توکنهای NFT غیرقابل تعویض هستند و زمانی که فردی آثار هنری خود را با توکن NFT به فروش میگذارد، هرچقدر هم که آن اثر ساده به نظر برسد، امکان تعویض آن وجود ندارد.
دلایل محبوبیت NFT
آثار هنری
امروزه NFT تبدیل به یکی از مهمترین سرتیترهای اخبار دنیای ارز دیجیتال شده است و توجه بسیاری از افراد سراسر دنیا را به خود جلب کرده است. هنرمندان مختفلی در این حوضه آثار خود را به مبالغ بالایی به فروش رساندهاند؛ اما دلیل این موضوع چیست؟ همانطور که در تعریف NFT توضیح دادیم، توکنهای NFT غیر قابل تعویض هستند و بدون شک این ویژگی در منحصر به فرد کردن NFT تاثیر بسزایی گذاشته است. به عنوان مثال فرض کنید علی دایی، اسطوره فوتبال دنیا از مهمترین گل خود یک ویدیو تهیه کند و آن را تبدیل به NFT کند، سپس آن را به فروش بگذارد و افراد علاقهمند با شرکت در مناقصه این اثر را خریداردی کنند. جهت آشنایی بیشتر با نحوه خرید،فروش و ساخت NFT میتوانید مقاله آموزش NFT را مورد بررسی قرار دهید.
در این حالت ممکن است ویدیو گل علی دایی در سراسر دنیا پخش شود و هر شخصی به راحتی بتواند این ویدیو را دانلود و نگاه کند اما فقط یک نفر صاحب این اثر هنری به شکل NFT است. نکته مهمی که در این قسمت وجود دارد، منحصر به فرد کردن یک اثر هنری است؛ اگر شما این ویدیو NFT شده را خریداری کنید، مالکیت آن به شما تعلق داده میشود و فقط شما به عنوان صاحب این اثر شناخته خواهید شد. این موضوع برای افرادی که قصد فروش آثار خود را دارند اما به هر دلیل با مشکلاتی موجه هستند، بهترین گزینه محسوب میشود.
به عنوان مثال در سالهای اخیر شاهد فروش کاور آلبوم «جنگل آسفالت» توسط هیچکس رپر محبوب ایران، بودیم که به قیمت 190 اتریوم فروخته شد و اگر همین الان در گوگل این عکس را جستجو کنید ممکن است بیش از 100 مدل عکس از کاور آلبوم جنگل آسفالت وجود داشته باشد؛ اما فقط یک نفر صاحب این اثر هنری است.
صنعت بازی سازی
و اما دلیل دوم محبوبیت توکنهای NFT چیست؟ همانطور که در مقاله برترین ارزهای دیجیتال متاورس مطالعه کردید، یکی دیگر از دلایل محبوبیت NFT، همکاری با صنعت بازیسازی بود. امروزه بسیاری از بازیهایی که ارائه میشوند دارای کاراکترهایی از جنس NFT میباشند که فقط به صاحب آن تعلق دارد و کسی نمیتواند کاراکتری شبیه او را تهیه کند. در مقاله آشنایی با مفهوم کریپتوپانک به طور کلی از اهمیت منحصر به فرد بودن این کاراکترها صحبت کردیم.
همچنین بازیهای در این راستا ساخته شدهاند، که در صورت انجام فعالیتهای خاصی، به کاربران پاداشی در قالب توکنهای NFT داده میشود. در این حالت کاربران میتوانند علاوهبر بازی کردن، کسب درآمد هم بکنند که این موضوع از سال 2020 توانست صنعت بازیسازی را به طور کل دگرگون کند و گیمران را با مفهوم جدیدی برای بازی و کسب درآمد آشنا کند.
مزایای NFT
حق مالکیت
یکی از مهمترین مزایایی که در تعریف NFT هم زیاد تکرار شده است، حق مالکیت NFT است. کاربران میتوانند آثار خود را تبدیل به NFT کنند و از مزایای آن بهره ببرند. در این حالت حتی اگر اثر فیزیکی شما به طور کامل از بین رود، قالب NFT آن پایبرجا میماند و حق مالکیت شما به عنوان صاحب اثر برای همیشه حفظ میشود. NFT این کار را به کمک دومین بلاک چین قدرتمند دنیا یعنی اتریوم انجام میدهد.
منحصر به فرد بودن
دومین مزیت توکنهای NFT، منحصر به فرد کردن آثار یا آیتمهای کاربران است. کاربران به کمک این ویژگی میتوانند آثار خود را برای همیشه به نام خود ثبت کنند. در این حالت اگر حتی از آثار فردی کپی شود، بازهم با اثر اصلی برابر نیست.
حفظ ارزش
یکی از مهمترین ویژگیهایی که در تعریف NFT، ذکر شده است، حفظ ارزش یک دارایی است. کاربران با کمک توکنهای NFT میتوانند آثار خود را تبدیل به یک دارایی قابل فروش کنند. امروزه توکنهای NFT به دلیل مزایای بیشماری که دارند روند صعودی را پیش گرفتهاند و این موضوع میتواند به تنهایی در بالا بردن ارزش قیمتی اثر شما تاثیرگذار باشد.
انتقال سریع
سرعت در خرید و فروش یکی دیگر از مزیتهای NFT است. پس از تبدیل اثر به NFT، صاحب اثر میتواند در کمترین زمان ممکن اثر خود را بفروشد.
کمیاب بودن
ارزش توکنهای غیرقابل تعویض یا همان NFT ارتباط مستقیم به کمیاب بودن آنها دارد. معمولا برای ساخت NFT اجازه استفاده از میزان محدودی توکن دارید و همین موضوع باعث افزایش محبوبیت NFT شده است.
قابل معامله
پس از فروش اثر خود در قالب NFT، میتوانید به راحتی رمزارز دریافت کرده را در صرافیهای معتبر تبدیل به ارز فیات کنید.
سهم در فروش ثانویه
نکتهای که ممکن است در تعریف NFT کمتر از آن یاد شده باشد، سهم از فروشهای ثانویه است. در این حالت اگر فردی اثر خود را به فرد دیگری بفروشد و این موضوع تکرار شود، به فرد اول از فروش اثر در نوبت دوم هم سهمی تعلق میگیرد. به عنوان مثال فرض کنید علی دایی فیلم گل زدن خود را به فردی به نام علی افشار بفروشد، و علی افشار بخواهد ویدیو خریداری شده را به شخص سوم بفروشد، در این حالت علی دایی از فروش اثر به شخص سوم هم سودی دریافت خواهد کرد.
سخن آخر
امروزه ویژگی های توکن NFT بازار NFT تبدیل به داغترین بازار ارزهای دیجیتالی شده است؛ چرا که به کمک این توکن غیرقابل تعویض، بسیاری از هنرمندان و گیمران توانستهاند آثار و آیتمهای خود را بفروش بگذارند و از این راه به سادگی کسب درآمد کنند. اگر شما هم یکی از علاقهمندان به بازارهای ارز دیجیتالی هستید با بهترین مدرس ارزهای دیجیتال در ایران یعنی محمد فاموریان همراه باشید تا بتوانید از اخبار روز دنیای ارز دیجیتال و استراتژی های ترید بهرهمند شوید.
توکن های NFT چیست و آینده آنها چه می شود؟
توکن غیر مثلی (Non_fungible token) به اختصار NFT نام دارد. توکن های NFT واحد های تعویض پذیر دارند و مالکیت آن ها روی بلاکچین ثبت شده و به دلیل اشتراک گذاری اطلاعات این توکن ها بین تمامی کامپیوتر های متصل امکان دستکاری اطلاعات وجود ندارد و مالکیت آن تنها به شخصی که دارای کلید خصوصی است تعلق دارد.
توکن های NFT و آینده آن
توکن غیر مثلی ( Non_fungible token) که به اختصار NFT نام دارد، نوعی دارایی دیجیتال منحصر به فرد می باشد؛ توکن های NFT بر خلاف اتریوم، بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال که مثلی بوده و واحد های تعویض پذیر دارند، هر واحد آن دارای ویژگی های خاصی می باشد که هر واحد را از واحد های دیگر متمایز می کند.
در اقتصاد، پول یا کالا در صورتی Fungible یا تعویض پذیر تلقی می شوند که واحد های آن با یکدیگر قابل تعویض باشند و نتوان هیچ واحدی را کم ارزش تر یا با ارزش تر از واحد دیگری دانست. چیز های غیر مثلی یا Non_fungible در مقابل دارایی های مثلی قراردارند؛ به طور کلی هر چیزی که به عنوان ابزاری برای مبادله نباشد، غیر مثلی است. توجه داشته باشید که مثلی بودن یا نبودن نسبی بوده و به نگاه ما بستگی دارد.
مالکیت توکن های غیر مثلی NFT روی بلاکچین ثبت می شود و اطلاعات ثبت شده روی آن بین تمامی کامپیوتر های متصل به اشتراک گذاشته می شود و در نتیجه این امر نمی توان این اطلاعات را دستکاری کرد. با توجه به این مسئله مالکیت یک توکن غیر مثلی با در نظر داشتن تغییر ناپذیری و امنیت بلاکچین ها، معنای واقعی پیدا می کند.
توکن های غیر مثلی مانند: اتریوم و بیت کوین که از ارزهای دیجیتال معمولی هستند، روی کیف پول های دیجیتال ذخیره و منتقل می شوند و مالکیت یک NFT به شخصی که دارای کلید خصوصی است تعلق دارد.
تمایز توکن های NFT از سایر ارز های دیجیتال
سه ویژگی توکن های NFT آن ها را از سایر ارز های دیجیتال متمایز می کند:
1- منحصر به فرد بودن: هر یک از توکن های NFT ویژگی های خاصی دارند که در توکن دیگر دیده نمی شود، از این رو این توکن ها منحصر به فرد هستند.
2- کمیاب بودن: جذاب ترین ویژگی های NFT کمیاب بودن آن ها می باشد. توسعه دهندگان امکان امکان ایجاد واحد های نامحدود توکن را دارند؛ اما اغلب آن ها ترجیح می دهند که تا حد زیادی کمیابی توکن های غیر مثلی خود را افزایش دهند. توجه داشته باشید که از برخی توکن های غیر مثلی تنها یک عدد ساخته می شود.
3- غیر قابل تقسیم بودن: توکن های NFT برخلاف بیت کوین ها (تا هشت رقم اعشار قابل تقسیم است)، قابل تقسیم نمی باشند و جا به جایی آن ها تنها به صورت یک واحد کامل امکان پذیر است.
مزایای اصلی توکن های NFT
توکن های NFT پیشرفته ترین نوع دارایی های دیجیتال غیر مثلی می باشند. دو مزیت اصلی این توکن ها عبارتند از:
1- مالکیت حقیقی: فناوری بلاکچین در توکن های NFT به کاربران ویژگی های توکن NFT خود با استفاده از توزیع داده و رمزنگاری مالکیت واقعی می بخشد.
2- قابلیت انتقال و معامله: توکن های NFT می توانند به سرعت و آسانی روی کیف پول های دیجیتالی موبایل و کامپیوتر شخصی مالکین منتقل و در صرافی ها معامله شوند. به کمک این نوآوری افراد می توانند به راحتی آیتم بازی، ویژگی های توکن NFT بلیط و دارایی های دیگر خود را با پول واقعی به فروش برسانند و یا آنها را از کاربران دیگر در بازار آزاد خریداری کنند.
NFT ها در چه مواردی کاربرد دارند؟
از کاربرد های NFT می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- هنر دیجیتال: در نوآوری NFT با استفاده از بلاکچین، مالکیت شخص بر اثر هنری اثبات شده و با حذف شدن واسطه ها هنرمندان سود بیشتری کسب خواهند کرد. از طرفی اشخاص می توانند با استفاده از این نوآوری یک اثر هنری را خریده و در فضای دیجیتال آن را به رخ دیگران بکشند.
2- کلکسیون: ایجاد دارایی های دیجیتال کلکسیونی، یکی از کاربرد های اصلی توکن های غیر مثلی می باشد. به عنوان مثال: تصور کنید یک کارت خاص فوتبال مربوط به بازیکن محبوب شما که در کل دنیا تنها یکی از آن وجود دارد و ارزش آن هر روز افزایش پیدا می کند، می تواند به صورت توکن در اختیار شما باشد.
3- بازی های کامپیوتری: اگر آیتم بازی های کامپیوتری را به توکن تبدیل کنیم می توان آن ها را در خارج از بازی به سادگی در صرافی های آنلاین در قبال پول و یا سایر ارز های دیجیتال به فروش رساند. امروزه انواع بازی های مبتنی بر بلاکچین به سرعت در حال گسترش می باشند و توکن ویژگی های توکن NFT های غیر مثلی از اجزاء جدایی ناپذیر آنها می باشد.
4- دارایی های دنیای واقعی و مجازی: با استفاده از نوآوری NFTو بلاکچین ها می توان به سادگی زمین، خانه و هر دارایی دیگر شخص در دنیای واقعی را به توکن تبدیل کرد؛ اما توجه داشته باشید که علاوه بر چالش های فنی در حال حاضر این توکن ها از طرف مراجع حقوقی و قضایی به رسمیت شناخته نمی شوند. از طرفی دیگر اشخاص با استفاده از NFTها می توانند در دنیای مجازی فعالیت کرده و خانه، وسایل و حتی لباس خاص خود را داشته و در صورت تمایل آن ها را معامله کنند.
توکن های NFT چیست و آینده آنها چه می شود؟
توکن غیر مثلی (Non_fungible token) به اختصار NFT نام دارد. توکن های NFT واحد های تعویض پذیر دارند و مالکیت آن ها روی بلاکچین ثبت شده و به دلیل اشتراک گذاری اطلاعات این توکن ها بین تمامی کامپیوتر های متصل امکان دستکاری اطلاعات وجود ندارد و مالکیت آن تنها به شخصی که دارای کلید خصوصی است تعلق دارد.
توکن های NFT و آینده آن
توکن غیر مثلی ( Non_fungible token) که به اختصار NFT نام دارد، نوعی دارایی دیجیتال منحصر به فرد می باشد؛ توکن های NFT بر خلاف اتریوم، بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال که مثلی بوده و واحد های تعویض پذیر دارند، هر واحد آن دارای ویژگی های خاصی می باشد که هر واحد را از واحد های دیگر متمایز می کند.
در اقتصاد، پول یا کالا در صورتی Fungible یا تعویض پذیر تلقی می شوند که واحد های آن با یکدیگر قابل تعویض باشند و نتوان هیچ واحدی را کم ارزش تر یا با ارزش تر از واحد دیگری دانست. چیز های غیر مثلی یا Non_fungible در مقابل دارایی های مثلی قراردارند؛ به طور کلی هر چیزی که به عنوان ابزاری برای مبادله نباشد، غیر مثلی است. توجه داشته باشید که مثلی بودن یا نبودن نسبی بوده و به نگاه ما بستگی دارد.
مالکیت توکن های غیر مثلی NFT روی بلاکچین ثبت می شود و اطلاعات ثبت شده روی آن بین تمامی کامپیوتر های متصل به اشتراک گذاشته می شود و در نتیجه این امر نمی توان این اطلاعات را دستکاری کرد. با توجه به این مسئله مالکیت یک توکن غیر مثلی با در نظر داشتن تغییر ویژگی های توکن NFT ناپذیری و امنیت بلاکچین ها، معنای واقعی پیدا می کند.
توکن های غیر مثلی مانند: اتریوم و بیت کوین که از ارزهای دیجیتال معمولی هستند، روی کیف پول های دیجیتال ذخیره و منتقل می شوند و مالکیت یک NFT به شخصی که دارای کلید خصوصی است تعلق دارد.
تمایز توکن های NFT از سایر ارز های دیجیتال
سه ویژگی توکن های NFT آن ها را از سایر ارز های دیجیتال متمایز می کند:
1- منحصر به فرد بودن: هر یک از توکن های NFT ویژگی های خاصی دارند که در توکن دیگر دیده نمی شود، از این رو این توکن ها منحصر به فرد هستند.
2- کمیاب بودن: جذاب ترین ویژگی های NFT کمیاب بودن آن ها می باشد. توسعه دهندگان امکان امکان ایجاد واحد های نامحدود توکن را دارند؛ اما اغلب آن ها ترجیح می دهند که تا حد زیادی کمیابی توکن های غیر مثلی خود را افزایش دهند. توجه داشته باشید که از برخی توکن های غیر مثلی تنها یک عدد ساخته می شود.
3- غیر قابل تقسیم بودن: توکن های NFT برخلاف بیت کوین ها (تا هشت رقم اعشار قابل تقسیم است)، قابل تقسیم نمی باشند و جا به جایی آن ها تنها به صورت یک واحد کامل امکان پذیر است.
مزایای اصلی توکن های NFT
توکن های NFT پیشرفته ترین نوع دارایی های دیجیتال غیر مثلی می باشند. دو مزیت اصلی این توکن ها عبارتند از:
1- مالکیت حقیقی: فناوری بلاکچین در توکن های NFT به کاربران خود با استفاده از توزیع داده و رمزنگاری مالکیت واقعی می بخشد.
2- قابلیت انتقال و معامله: توکن های NFT می توانند به سرعت و آسانی روی کیف پول های دیجیتالی موبایل و کامپیوتر شخصی مالکین منتقل و در صرافی ها معامله شوند. به کمک این نوآوری افراد می توانند به راحتی آیتم بازی، بلیط و دارایی های دیگر خود را با پول واقعی به فروش برسانند و یا آنها را از کاربران دیگر در بازار آزاد خریداری کنند.
NFT ها در چه مواردی کاربرد دارند؟
از کاربرد های NFT می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- هنر دیجیتال: در نوآوری NFT با استفاده از بلاکچین، مالکیت شخص بر اثر هنری اثبات شده و با حذف شدن واسطه ها هنرمندان سود بیشتری کسب خواهند کرد. از طرفی اشخاص می توانند با استفاده از این نوآوری یک اثر هنری را خریده و در فضای دیجیتال آن را به رخ دیگران بکشند.
2- کلکسیون: ایجاد دارایی های دیجیتال کلکسیونی، یکی از کاربرد های اصلی توکن های غیر مثلی می باشد. به عنوان مثال: تصور کنید یک کارت خاص فوتبال مربوط به بازیکن محبوب شما که در کل دنیا تنها یکی از آن وجود دارد و ارزش آن هر روز افزایش پیدا می کند، می تواند به صورت توکن در اختیار شما باشد.
3- بازی های کامپیوتری: اگر آیتم بازی های کامپیوتری را به توکن تبدیل کنیم می توان آن ها را در خارج از بازی به سادگی در صرافی های آنلاین در قبال پول و یا سایر ارز های دیجیتال به فروش رساند. امروزه انواع بازی های مبتنی بر بلاکچین به سرعت در حال گسترش می باشند و توکن های غیر مثلی از اجزاء جدایی ناپذیر آنها می باشد.
4- دارایی های دنیای واقعی و مجازی: با استفاده از نوآوری NFTو بلاکچین ها می توان به سادگی زمین، خانه و هر دارایی دیگر شخص در دنیای واقعی را به توکن تبدیل کرد؛ اما توجه داشته باشید که علاوه بر چالش های فنی در حال حاضر این توکن ها از طرف مراجع حقوقی و قضایی به رسمیت شناخته نمی شوند. از طرفی دیگر اشخاص با استفاده از NFTها می ویژگی های توکن NFT توانند در دنیای مجازی فعالیت کرده و خانه، وسایل و حتی لباس خاص خود را داشته و در صورت تمایل آن ها را معامله کنند.
توکن غیرمثلثی (NFT) چیست؟
NFT یا توکن غیر قابل معاوضه (Non-Fungible Token) یا توکن های nft، نوعی خاص از توکنهای رمزنگاری است که با استفاده از تکنولوژی بلاکچین گونهای دارایی دیجیتال ایجاد میکند که قابل تکثیر نیست.
توکن غیر مثلی با رمزارزهای شناختهشده قابل تعویض مانند بیت کوین (BTC)، اتر (ETH) یا مونرو (XMR)تفاوت دارد، برای مثال شما میتوانید بیت کوینی را در مقابل بیت کوینی دیگر معاوضه کنید .
اگرچه استفاده از NFT -ها در صنایع مختلف وجود دارد، بیشتر در حوزه ٔ گیمینگ و کلکسیون دیجیتال استفاده میشوند و اغلب با استاندارد ERC- ۷۲۱ و روی بستر اتریوم ساخته میشوند، هرچند که در دو هزار و بیست و یک استفاده از توکنهای غیر قابل معاوضه روی سایر بلاکچینها مانند پروتکل BEP- ۷۲۱ بایننس اسمارت چین نیز شروع به توسعه کرد.
غیر قابل تعویض بودن به چه معناست؟
برای روشن شدن مفهوم غیر قابل تعویض بودن باید با مفهوم قابل تعویض بودن نیز آشنا شوید. در نظر بگیرید که شما ۱ گردنبند یادگاری از دوستی قدیمی دارید، فردی آن گردنبند را از شما قرض میگیرد و هفتهٔ بعد آن را به شما تحویل میدهد.
در این صورت گردنبند یادگاری شما غیرقابل تعویض است و آن فرد نمیتواند گردنبند دیگری را به جای گردنبندی که تحویل گرفته به شما پس دهد، زیرا آن گردنبند خاص بوده است. پس گردنبند یادگاری شما غیر قابل تعویض است، حتی اگر گردنبند دیگری از نظر ظاهر با گردنبند یادگاری شما شباهت داشته باشد.
ز طرف دیگر شخصی را در نظر بگیرید که مبلغ صد دلار را از شما قرض گرفته است، اگر آن شخص بخواهد ماه آینده پول شما را پس دهد، لازم نیست دقیقاً اسکناسهایی که شما به او داده بودید را به شما تحویل دهد، شاید بتوان گفت احتمالش بسیار کم است.
پس به عبارتی اسکناسهایی که به شما تحویل داده میشوند، قابل تعویض هستند، و حتی اگر شما ۱۰۰ عدد اسکناس یک دلاری به آن شخص داده باشید، او میتواند یک اسکناس صد دلاری را به شما برگرداند، زیرا ارزش هر دو یکسان است. در نتیجه میتوان گفت مبلغ پول ۱۰۰ دلار قابل تعویض است.
پس تا اینجا متوجه شدیم که NFT ها منحصر به فرد هستند و به دلیل استفاده از بلاک چین امنیت لازم برای آنها فراهم شده است.
اما اگر بخواهیم NFT را به زبان خیلی ساده معرفی کنیم باید با ارائه یک مثال، ماهیت این توکن را توضیح دهیم.
اکثر ما ایرانیها با گل خداداد عزیزی که منجر به صعود تیم ملی به جامجهانی ۱۹۹۸ شد خاطره داریم و دیدن این صحنه هنوز هم برای ما یادآور خاطرات شیرین آن روزها است. حالا ربط این موضوع به مبحث NFT چیست؟
آقای خداداد عزیزی به عنوان کسی که این گل را زده است میتواند یک ویدئو از گل زدن خود را به یک ویژگی های توکن NFT توکن NFT تبدیل کرده و به فروش برساند. حق مالکیت برای خداداد عزیزی حفظ میشود و اگر افرادی قصد خرید این توکن را داشته باشند میتوانند قیمت خرید خود را پیشنهاد داده و در واقع در این مناقصه شرکت کنند.
با خرید این توکن حق مالکیت آن صحنه به خریدار اعطا خواهد شد و آقای خداداد عزیزی به عنوان صاحب اصلی اثر هر بار که این توکن خرید و فروش شود درصدی از مبلغ را دریافت خواهد کرد.
افراد زیادی در سراسر دنیا میتوانند این تکه ویدئو را دانلود کرده و داشته باشند، ولی فرق آن با حالتی که شما توکن را خریداری کنید این است که در صورت خرید توکن شما به عنوان صاحب اثر شناخته خواهید شد نه صرفاً شخصی که یک ویدئو را در گالری خود نگه داشته است.
همین مثال را میشود راجع به موسیقی بیان کرد. اگر یک آهنگساز یک قطعه موسیقی بسازد، میتواند با تبدیل آن قطعه موسیقی به توکن NFT برای خود درآمدی داشته باشد و شخصی که توکن را خریداری کند حق مالکیت آن قطعه موسیقی را دارد.
پس اگر در آینده آن قطعه موسیقی به هر دلیلی خیلی مطرح شود و قرار باشد که از آن قطعه در آثاری استفاده شود، شخصی که توکن آن قطعه موسیقی را خریداری کرده بود، به عنوان شخصی که مالکیت آن را دارد، باید اجازهٔ این کار را بدهد.
ویژگی های توکن NFT
از جمله ویژگیهای این توکن ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- نادر بودن
ارزش NFTها از کمبود آنها ناشی میشود . اگر چه توسعه دهندگان NFT میتوانند هر مقداری برای این توکن های غیر قابل تعویض ایجاد کنند، اما اغلب برای افزایش نادر بودن، توکن ها را محدود میکنند.
2- غیر قابل تقسیم بودن
از دیگر ویژگیهای این توکن ها به شمار میرود و بییشتر توکن های غیر قابل تعویض در واحدهای کوچکتر قابل تقسیم نیستند. برای مثال شما یا کل یک قطعه ٔ هنری دیجیتال را خریداری مینمایید و یا اصلاً خریداری نمیکنید.
3- منحصر به فرد بودن
این شاید مهمترین ویژگی این توکن ها باشد. NFT ها یک تب اطلاعات دائمی دارند که منحصر به فرد بودن آنها را ثبت میکند. این به معنی میباشد که هرکدام از ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار هستند.
مزایای توکن های NFT
1- آنها قابل انتقال هستند
بر خلاف توکن های قابل تعویض در صرافی ، NFTها در بازارهای خاص خریداری یا فروخته میشوند . با این حال ارزش آنها به منحصر به فرد بودن آنها بستگی دارد.
2- این توکن ها معتبر هستند
ناوری بلاکچین توکن های غیر قابل تعویضی را ارائه میدهد که شما میدانید NFTشما واقعی است ، زیرا ایجاد جعل با یک فناوری تغییرناپذیر و غیر متمرکز تقریباً غیر ممکن است .
3- توکن های غیر قابل تعویض حقوق مالکیت را حفظ می کنند
این موضوع باز هم، به استفاده NFTها از پلتفرمهای غیرمتمرکز اشاره دارد که در آن هیچ مالکی نمیتواند دادهها را تغییر دهد .
موارد استفاده از توکن های غیر قابل معاوضه
گیمینگ
NFT-ها در صنعت گیمینگ محبوب هستند زیرا این توکنها برخی از مشکلات ذاتی را حل میکنند، برای مثال بازیهای برتر مانند فورتنایت فروش ویژگیها (Trait) و لوازم جانبی مانند سلاحها و اسکینها را ممنوع کرده است. با داشتن توکنهای غیر قابل معاوضه این امکانات میتوانند بهآسانی در بازیهای مختلف منتقل شوند. NFT-ها این چنین به اقتصاد درون بازیها کمک خواهند کرد.
سرمایه های دیجیتال
بازی Decentraland را در نظر بگیرید. در این بازی مشارکتکنندهها میتوانند زمین مجازی داشته باشند. مثالی دیگر برای این مورد ENS (Ethereum Name Service) است که از NFT-ها استفاده میکند. دامنههای . ETH امر خرید و فروش را آسانتر میکنند
تشخیص هویت
توکنهای غیر قابل معاوضه برای مقابله با جعل هویت ایدهآل هستند. مثالهای برای نشان دادن این مورد، دیجیتال کردن هویت شامل مدارک دانشگاهی، مدارک پزشکی و حتی ظاهر ما است.
همچنین هنرمندان دیجیتال میتوانند به دلایل کپیرایت، آثار خود را به NFT تبدیل کنند. مثالی از کاربرد NFT-ها در تشخیص هویت شامل تبدیل کردن بلیتهای فیزیکی بازی به توکنهای غیر قابل معاوضه و یافتن آثار جعلی است .
آثار کلکسیونی
توکنهای غیر قابل معاوضه شروعی تازه برای دنیای آثار کلکسیونی است، به همین دلیل کلکسیونرهای عادی وارد دنیای سرمایههای دیجیتال میشوند.
توکن ERC-۷۲۱
توکن ERC-۷۲۱ اصطلاحی برای توضیح توکنهای غیر قابل معاوضه است. همانگونه که از اسم مشخص است این استاندارد، دستورالعملی برای ساخت . NFT-ها روی بلاکچین اتریوم است
NFT-ها علاوه بر اتریوم، روی شبکههای نامتمرکز دیگری مانند ایاس (EOS) و نئو (NEO) نیز میتواند وجود داشته باشد. بااینحال این پلتفرمها باید توانایی قراردادهای هوشمند و جعبهای پر از ابزارهای NFT را داشته باشند. قراردادهای هوشمند در این مورد امکان وجود توضیحات همراه با جزئیات مانند فراداده (متادیتا) را میدهد.
برخی از بهترین پروژه های NFT
۱. Open Sea
این بازار پیشرو در زمینه هنر و کالاهای کلکسیونی NFT است . این بازار امکان خرید با استفاده از چندین ارز ویژگی های توکن NFT مجازی مانند اتریوم و DAI را فراهم میکند .
۲. Async.Art
یکی دیگر از بازارهای آثار هنری توکن های غیر قابل تعویض است که به شما امکان میدهد نه تنها NFT را خریداری کنید و بفروشید بلکه میتوانید یک NFT ایجاد کنید . این پلتفرم دارای برخی از ویژگیهای برنامه نویسی است که هرمندان ویژگی های توکن NFT را قادر میسازد تا به راحتی ظاهر و رفتار آثار هنری خود را تعریف کنند. در واقع، این حتی به خریداران این امکان را میدهد تا بخشهای یک اثر هنری خاص را بخرند و آنها را سفارشی کنند.
۳. CryptoKities
یک بازی محبوب در پروتکل غیرمتمرکز اتریوم است که اجازه جمع آوری ، خرید ، فروش و تولید گربههای مجازی را میدهد . در این بازی اگر شما عاشق گربهای هستید و فکر میکنید چگونه آن را بخرید ، آسان است . ابتدا به یک مرورگر Firefox یا Chrome وارد شوید ، کیف پول را MetaMask را نصب نمائید و به مقداری کوین اتریوم در کیف پول نیاز دارید . در مرحله بعد به بازار Kitties دسترسی پیدا کنید و با پرداخت میتوانید گربه را بدست بیاورید.
۴. Ethereum Names Service(ENS)
این پروژه یک دامنه اینترنتی است که در اواسط سال ۲۰۱۷ زنده شد. نام دامنههایی اتریوم که از استاندارد ERC-۷۲۱ استفاده میکنند ، NFT میباشد و در بازارهای توکن های غیر قابل تعویض قابل معامله هستند.
۵. Decentraland
یک پروژه برتر NFT است که بر روی یک دنیای مجازی توزیع شده تمرکز دارد . در اینجا ، شرکت کنندگان میتوانند زمین مجازی خریداری کنند . بعلاوه ، هر فرد یک گذرنامه دیجیتالی مشخص دارد .
برخی از شناخته شده ترین توکن های فروخته شده
Everydays
آقای Mike Winkelmann که یک هنرمند در عرصهی هنرهای دیجیتال به حساب میآید با ساخت کلاژی از ۵۰۰۰ اثری که ایشان طراحی کرده بودند و روند پیشرفت کاریشان در آن مشهود بود با قیمت ۳/۶۹ میلیون دلار به فروش رسید.
کریپتو پانک
این NFT که مجموعهای از ۱۰ هزار کاراکتر دیجیتالی است و جز اولین NFTها به حساب میآید توسط Dylan Field، مدیرعامل شرکت تولیدکننده نرمافزارهای طراحی Figma به قیمت ۲۰۰/۴ اتریوم به فروش رسید.
Crossroad
باز هم هنرمند دیگری در عرصهی هنرهای دیجیتالی به نام Beeple که ویدئویی از یک شخصیت شکستخورده که معرف ترامپ است را به نمایش در آورد، بر روی بدن این کاراکتر کلمات ناخوشایندی همچون Loser به معنی بازنده به چشم میخورد. این NFT با قیمت ۶/۶ کیلیون دلار به فروش رسید.
اولین توییت منتشر شده
آقای Jack Dorsey مدیرعامل و همبنیانگذار توئیتر اولین توئیت ثبت شده خود را تبدیل به توکن NFT کرد و به مبلغ ۹/۲ میلیون دلار به فروش رساند.
کلام آخر
NFTها بسیار جدید هستند و هنوز خیلی زود است که بتوان راجع به آیندهی این بازار اظهارنظر کرد. بهتر است اگر قصد ورود به دنیای NFTها را دارید اطلاعات خود را در این زمینه کامل کنید و در ضمن فقط قسمتی از سرمایهی خود را به این بازار اختصاص دهید.
دیدگاه شما