ارزش اوراق اختیار معامله

اختیار معامله یک ابزار مشتقه در مالیه است. اختیار معامله یک قرارداد قانونی است که توسط یک فروشنده به یک خریدار در ازای مبلغ معینی فروخته می شود. خریدار این قرارداد آنگاه این اختیار را به دست می آورد که یک دارایی (اعم از سهام یا کالا) را تا مدت مشخصی به مبلغ تعیین شده ای بخرد یا بفروشد.
قرارداد اختیار معامله
اختیار معامله(به فرانسوی: option) قراردادی است که به خریدار ان حق خرید یا فروش دارایی پایه یا ابزار مالی با یک قیمت اعمال معین و در یک تاریخ خاص را می دهد ولی خریدار در اجرای ان تعهد ندارد. فروشنده نزد کار گزاری برای انجام کامل معامله (خرید یا فروش) اگر خریدار خواهان اعمال باشد تعهد می دهد.اختیاری که به دارنده ان اجازه می دهد که دارایی را به قیمت مشخص خریداری کند اختیار خرید نامیده می شود.اختیاری که به دارنده ان اجازه می دهد که دارایی را به قیمت مشخص به فروش برساند اختیار فروش نامیده می شود.هر دو نوع اختیار فوق به طور رایج معامله می شود اما برای وضوح اغلب اختیار خرید مورد بحث قرار گرفته است.فروشنده ممکن هست اختیار خرید را برای یک خریدار به عنوان بخشی از یک معامله دیگر از جمله به عنوان انتشار سهام یا به عنوان بخشی از طرح انگیزش کارکنان عطا نماید در غیر این صورت خریدار باید یک صرف را به فروشنده برای اختیار بپردازد.اختیار خرید به طور معمول باید هنگامی که قیمت اعمال شده (توافق شده) کمتر از ارزش بازار دارایی پایه در زمان سررسید است اعمال شوداختیار فروش به طور معمول باید هنگامی که قیمت اعمال شده (توافق شده) بیشتر از ارزش بازار دارایی پایه در زمان سررسید است اعمال شود.هنگامی که یک اختیار معامله اعمال می شود هزینه خریدار برای کسب دارایی برابر است با قیمت اعمال به اضافه قیمت اختیار خرید و هنگامی که تاریخ سررسید یک معامله می رسد و معامله صورت نمی گیرد خریدار باید مبلغ زیان را به فروشنده بدهد. در بسیاری از حالات همین حق اختیار درآمد فروشنده هست و از دست دادن سرمایه برای خریدار هست.دارنده یک اختیار ممکن است ان را به یک شخص سوم بفروشد این کار در یک معامله در خارج از بورس یا در بورس اختیار معامله انجام می گیرد.
قرارداد اختیار ارزش اوراق اختیار معامله معامله از قرن ها پیش شناخته شده است. اولی باری که در تاریخ از اپشن گزارش شده در یونان باستان می باشد . در آن زمان حق اختیار برداشت از باغات زیتون مورد معامله گرار میگرفت. تالس فیلسوف یونانی اولین کسی هست که استفاده از اپشن دربرداشت باغات زیتون از او نام برده شده است . بورس اختیار معامله شیکاگو در سال ۱۹۷۳تأسیس شد و با راه اندازی نظامی که از فرم استاندارد استفاده می کرد فعالیت های تجاری و علاقمندی آکادمیک به این موضوع از این تاریخ شروع شد. امروزه بسیاری از اختیار معامله در فرم های استاندارد ایجاد شده است و در بورس های اختیار نظام یافته معامله انجام می شود.
ارزشگذاری اختیار در حال حاضر موضوع تحقیقات امور مالی علمی و عملی است.اساساً ارزش اختیار معامله به ۲ بخش تقسیم شده است:

توضیحات دوره

بازار مشتقه بزرگترین بازار مالی جهان ارزش اوراق اختیار معامله به ارزش هزار تریلیون دلار (چهارصدبرابر بازار کریپتوها) می باشد. دلیل توجه خیره کننده معامله گران امکان استفاده از اهرم، کسب سود در ریزش بازار و ابزارهای هج و اربیتراژ می باشد. در سالهای اخیر این بازارها در ایران هم توجه معامله گران را به خود جلب کرده است اما هنوز نوپا و آماده رشد می باشد.
ریسک و عدم اطمینان،یکی از امورجدانشدنی فعالیت های اقتصادی می باشد.در این راستا فعالان اقتصادی همواره بدنبال حدأقل سازی ریسک های خود هستند.متخصصان مالی در راستای پوشش ریسک و حل مشکل فوق الذکر ابزارهای جدیدی را ابداع کرده اند.یکی از این اختراع های بزرگ، ابزارهای مالی مشتقه می باشد.علت نامگذاری آن ها به ابزار مشتقه این است که ارزش آن ها از ارزش دارایی های دیگر،اوراق بهادار،نرخ بهره،کالاهای اساسی و شاخص اوراق بهادار منتج شده است.

در قراردادهای مشتقه،طرفین قرارداد می پذیرند که هریک کاری را که توافق شده در آینده و در زمان مشخصی انجام دهند.در این معاملات سرعت نقدشوندگی بالا بوده و در عین حال هزینه های کمتری را در بازار ایجاد میکنند. ابزار‌های مشتقه در انتقال ریسک بازار و کاهش هزینه‌های تأمین مالی نیز مؤثر هستند و همین امر، باعث افزایش بازده دارایی می‌شود.

با بکارگیری ابزار مشتقه یک اهرم شکل میگیرد بدین صورت که تغییر کوچکی در روند قیمت دارایی پایه میتواند تغییرات قابل توجهی در ارزش اوراق مشتقه ایجاد کند.بعبارتی دیگر با بکارگیری اهرم در این معاملات سرمایه گذاران میتوانند با مبلغی چندین برابر سرمایه خود خرید و فروش کنند.در صورتی که ارزش اوراق مشتقه طبق انتظار افراد رشد کند، امکان دستیابی به سود را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. همان طور که گفته شد، با استفاده از ابزار‌های مشتقه می‌توان خطر دارایی پایه را پوشش داده و کم کرد. از طرف دیگر، در موقعیت‌هایی که ارزش مشتقات به اتفاق یا شرایط خاصی وابسته باشد، اختیاراتی برای طرفین ایجاد کرد.

از جمله آثار مثبت ابزار مشتقه می توان به نقدشوندگی بالا،استفاده از اهرم در معاملات،کاهش هزینه خطر و کاهش ریسک قیمت ارزش اوراق اختیار معامله ها اشاره کرد.

معاملات قراردادهای اختیار معامله ۲ شرکت در بورس آغاز شد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس تهران اعلام کرد: دوره معاملاتی قراردادهای اختیار معامله خرید و فروش بر روی سهام شرکت‌ معدنی ‌و صنعتی‌ چادرملو (کچاد)برای سررسید مهرماه 1400 و دوره معاملاتی قراردادهای اختیار معامله خرید و فروش بر روی سهام شرکت سرمایه‌گذاری‌ غدیر(وغدیر) در سررسید آبان ماه 1400، از امروز(دوشنبه) در بازار مشتقه بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد.

معاملات مربوط به این قراردادها تنها به صورت برخط بوده و صرفاً از طریق کارگزارانی که مجوز معاملات برخط در این بازار را دارا باشند، قابل انجام است.

همچنین با توجه به راه اندازی سامانه مدیریت ریسک و امکان و امکان محاسبات وجوه تضمین براساس « ضوابط وجهت ضمین قرارداد اختیار معامله در بورس اوراق بهادارتهران و فرابورس ایران»، اتخاذ موقعیت باز فروش در قراردادهای اختیارمعامله، به شرط کفایت وجوه تضمین، برای تمامی فعالان بازار سرمایه امکانپذیر می باشد.

شایان ذکر است "اوراق اختیار فروش تبعی" در واقع همان طرح بیمه سهام است که توسط شرکتها به فروش می رسند، که براساس آن فروشنده که همان شرکت منتشر کننده می‌باشد متعهد می‌شود تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخصی که اصطلاحاً به آن “قیمت اعمال” می گویند در تاریخ معین یا همان “تاریخ اعمال” از سهامدار خریداری کند.

شرکت‌های منتشر کننده اوراق تبعی قبل از فروش این اوراق ملزم به انتشار اطلاعیه عرضه جهت اعلام عمومی ویژگی‌های آن می‌باشند. ضمن این که توصیه می‌شود سهامداران قبل از اقدام به خرید اوراق تبعی هر نماد، اطلاعیه عرضه آن اوراق را مطالعه کنند.

اوراق اختیار فروش تبعی چیست | نکات و اوراق

اوراق اختیار فروش تبعی که در ایران به بیمه کردن سهام معروف است، در واقع ابزاری است که توسط آن نوسانات و زیان سهام بیمه خواهد شد. طبق اصول این روش، سهامدار عمده با توجه به شناختی که نسبت به سهم و پتانسیل‌ های آن دارد، اوراقی را منتشر کرده و کسی که اوراق اختیار فروش تبعی را می خرد در تاریخ اعمال در صورتی که قیمت سهم پایین ‌تر از نرخ توافقی باشد، زیان او جبران خواهد شد. نکته حائز اهمیت این است که سهامدار عمده تنها شخصیتی است که می ‌تواند از این ابزار استفاده نماید. یعنی سهامدار عمده اوراق اختیار فروش تبعی را به فروش می رساند و کسی که این اوراق را می خرند، در صورت پایین ‌تر آمدن قیمت سهم، زیان وی جبران خواهد شد.

اوراق اختیار فروش تبعی

با توجه به تورم موجود در کشور، در صورتی سرمایه ‌خود را به صورت وجه نقد نگهدارید، به مرور زمان شاهد کم شدن ارزش پول خود می شوید. یکی از بهترین روش ها به منظور حفظ ارزش پول و کسب درآمد، تزریق پول به بازارهای گوناگون مالی و سرمایه گذاری است. هرکدام از این بازارها از ریسک مخصوص به خود برخوردارند . یکی از زمین های سرمایه گذاری خوب و کسب سود ایده ‌ال در کشور، بازار بورس به حساب می آید، البته در صورتی که شناخت و مهارت کافی برای فعالیت در آن را داشته باشید. خرید و فروش سهام در بورس نیز خود به نوعی دارای نوسانات گوناگون است. یکی از روش های مؤثر کاهش ریسک سرمایه ‌گذاری در بورس، خرید اوراق اختیار فروش تبعی است که در این مطلب به بررسی جزئیات آن می پردازیم.

منظور از اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟

این اوراق در ایران مثل بیمه کردن سهام است که با استفاده از آن دارایی سهام شما در زمان نوسانات و هیجانات منفی بازار به نوعی بیمه می‌ شود. سهام‌دار عمده با توجه شناخت خود از بازار و پتانسیل‌ های آن، اوراقی را منتشر می ‌کند و افرادی برای خرید این اوراق اقدام می ‌کنند. در تاریخ اعمال اگر قیمت سهم پایین ‌تر ارزش اوراق اختیار معامله از نرخ توافقی باشد، زیان شخص جبران خواهد شد. در این فرآیند باید در نظر داشت که سهام ‌دار عمده تنها مرجعی است که قادر به فروش این اوراق است و افرادی که برای خرید این اوراق اقدام می‌ کنند، به نوعی دارایی سهام خود را از زیان محفوظ می‌ کنند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

استفاده از این اوراق یکی از بهترین ابزارهای ممکن برای به حداقل رساندن ریسک سیستماتیک در معاملات سهام به حساب می آید. سرمایه‌ گذاران با استفاده از این ابزار قادرند نسبت به کسب بازده مورد انتظار اطمینان لازم را کسب کنند. به زبانی ساده چنانچه نرخ واحد سهم مد نظر در تاریخ مقرر آتی دچار کاهش شود، سهام ‌دار با استفاده از قرارداد اختیار فروش تبعی می‌ تواند اصل سرمایه خود را دریافت نماید.

در نظر داشته باشید که اگر نرخ هر واحد سهم در تاریخ اعمال افزایش یافته باشد، سهام‌ دار می تواند بدون استفاده از این اوراق سود خود را کسب کند. همین فرآیند برای تمامی سهامداران یک حاشیه امنیت به وجود می آورد که با خیال راحت به امور سرمایه ‌گذاری خود بپردازند. اوراق اختیار فروش تبعی در دنبا با دو روش اروپایی و آمریکایی قابل اعمال هستند که در روش اروپایی اوراق اختیار فروش در تاریخ سررسید اعمال می‌ شوند و در حالت آمریکایی فرد سرمایه ‌گذار در هر تاریخی تا سررسید می ‌تواند برای اعمال اوراق اقدام نماید. در ایران شیوه اروپایی کاربرد دارد و تنها در تاریخ سررسید می ‌توان برای اعمال آن اقدام نمود.

اصطلاحات مهم در خصوص قرارداد اختیار فروش تبعی

• قیمت اعمال : قیمتی که عرضه ‌کننده در تاریخ اعمال، متعهد به تسویه آن است.
• کل حجم عرضه : به تعداد اوراقی می گویند که عرضه‌کننده اوراق هر روز منتشر می کند.
• سهم پایه : به سهمی می گویند که اوراق اختیار فروش تبعی طبق آن تنظیم شده است.
• تاریخ اعمال : به تاریخی می گویند که برای اعمال اوراق اختیار فروش تبعی در نظر گرفته می ‌شود.
• سقف خرید : به حداکثر تعداد اوراق تبعی می گویند که اشخاص حقیقی یا حقوقی قادر به خرید آن هستند.
• دوره معاملاتی : به فاصله بین اولین روز معاملاتی و آخرین روز معاملاتی اوراق اختیار فروش تبعی، دوره معاملاتی می گویند.
• قیمت عرضه اوراق تبعی : منظور قیمتی است که به وسیله ناشر اوراق در بازار به فروش می رسد. این قیمت در هر روز بر مبنای یک فرمول مشخص ارزیابی می گردد.

ویژگی های اوراق اختیار فروش تبعی

1. امکان معامله برای آن ها وجود ندارد.
2. اوراق اختیار فروش تبعی حداکثر به میزان تعداد سهام پایه سهامدار اختصاص پیدا می کند نه بیشتر. در صورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی سهامدار از تعداد سهم پایه تحت مالکیت وی در پایان روز بیشتر شود، اوراق اختیار فروش‌ تبعی مازاد، باطل خواهد شد و شرکت عرضه کننده تعهدی در قبال آن ندارد.
3. سقف خرید این اوراق در اطلاعیه عرضه با عنوان (سقف خرید) ذکر خواهد شد.ارزش اوراق اختیار معامله
4. مبلغی که در ازای خرید اوراق اختیار فروش تبعی پرداخت می شود غیرقابل برگشت می باشد.
5. بعد از گذشت تاریخ اعمال سهامدارانی که اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی نموده اند توانایی فروش این اوراق را نخواهند داشت.
6. اشخاص حقوقی که تعداد ۱ میلیون و یا بیشتر اوراق اختیار فروش تبعی خریداری کنند، موظفند اختیار خرید تبعی را در همان روزی که سهام پایه و اوراق اختیار فروش تبعی را خریده اند واگذار نمایند.
7. در بورس ایران الزامی است سرمایه گذار حتما سهام شرکت مورد نظر را داشته باشد و پس از آن اقدام به خرید این اوراق نماید.
8. این اوراق شبیه اوراق اختیار فروش اروپایی هستند، به خاطر این که افرادی که اقدام به خرید این اوراق می کنند تا زمان رسیدن به تاریخ سررسید حق فروش آن را ندارند.
9. ساعت معامله این اوراق به وسیله عرضه کننده ۱۲ تا ۱۲:۳۰ و به صورت حراج پیوسته است.

دستورالعمل اختیار فروش تبعی

• تعداد اوراق اختیار فروش که هر فرد امکان خرید آن را دارد محدود است، لذا حتما پیش از خرید به محدودیت روزانه و کلی آن که به وسیله شرکت منتشر کننده تعیین شده دقت کنید. در صورتی که خرید شما بیشتر از میزان مجاز باشد، اوراق مازاد بدون اعتبار خواهد بود و هزینه پرداخت شده به شرکت داده می ‌شود.
• در زمان خرید اوراق اختیار فروش باید مالک سهام شرکت باشید و حداکثر تعداد اوراق قابل خریداری برای شما معادل تعداد سهام شماست.
• این اوراق معاملات ثانویه ندارند. بنابراین در صورتی که آن ها را خریداری کردید امکان فروش آن ها را ندارید.
• در صورتی که بعد از خرید اوراق قسمتی از سهام خود را بفروشید و در نتیجه‌ این معامله، تعداد اوراق شما بیشتر از تعداد سهام شود، در پایان روز معاملاتی اوراق مازاد اعتبار خود را از دست می‌دهد و هزینه ‌ای بابت این موضوع به شما برگشت داده نمی شود.
• در صورت تمایل به استفاده از اختیار فروش، باید در روز سررسید تا قبل از اتمام مهلت تعیین شده به وسله شرکت، در خواست خود را به وسیله کارگزار اعلام کنید. در صورت عدم درخواست، اوراق شما باطل می ‌شود و هیچ هزینه ‌ای بابت آن به شما برگشت داده نمی شود.
• این اوراق تا پیش از سررسید قابلیت معامله نخواهند داشت.
• در صورتی که در روز سررسید قیمت پایانی سهم، بیشتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، به صورت خودکار اوراق اعتبار خود را از دست می‌دهند و نیازی به درخواست خاصی نیست.
• بعد از اعمال اختیار فروش در صورتی که شرکت در پرداخت حقوق مشتری تاخیر کند، بنا به فرمولی که در زمان انتشار اوراق علام شده مبلغی تحت عنوان جریمه به وسیله سازمان بورس از وی دریافت و به مشتری پرداخت می‌ شود.
• در مواردی که حقوق مشتری با تاخیر پرداخت شود، سود روزشمار طبق فرمولی که در زمان انتشار اوراق توسط شرکت ارائه شده، به مشتری تعلق خواهد گرفت.

به منظور دسترسی به متن کامل قوانین و ضوابط مربوط به این اوراق و آگاهی از دیگر شرایط مانند قوانین مربوط به زمانی که سهم در روز عرضه بسته باشد، افزایش سرمایه یا توزیع سود داشته باشد و … می ‌توانید به دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش تبعی، مصوب هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه نمایید.

فرایند اعمال اوراق اختیار فروش تبعی

۱) در صورتی که قیمت پایانی سهم پایه در روز اعمال بزرگتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، اوراق اختیار فروش تبعی قابل اعمال نیست.

۲) در صورتی که قیمت پایانی سهم پایه در روز اعمال از قیمت اعمال کمتر باشد، اعمال این اوراق منوط به ارائه درخواست اعمال از سوی سهامدار و از طریق کارگزار وی به بورس حداکثر تا ساعت ١٣ روز اعمال خواهد بود. کارگزاران می ‌توانند ١٠ روز قبل از تاریخ اعمال، درخواست‌ های اعمال را از مشتریان خود دریافت دارند و در روز اعمال به بورس ارائه دهند.

۳) در صورت ارائه درخواست اعمال طی مهلت مقرر به بورس اقدامات زیر، انجام خواهد شد؛ انتقال سهم به قیمت اعمال، از دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به عرضه کننده آن. پرداخت مابه ‌التفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی سهم پایه به دارنده اوراق اختیار فروش تبعی به صورت نقدی یا از طریق واگذاری سهم پایه از عرضه کننده به دارنده اوراق اختیار فروش تبعی خواهد بود.

مزایای اختیار فروش تبعی

1. این ابزار به عنوان بهترین روش برای مدیریت ریسک سرمایه‌ گذاری در بورس و بازپس گرفتن حداقل سرمایه است.
2. با وجود اوراق اختیار فروش تبعی در بازار بورس، تقاضا برای سهام و ایجاد اعتماد برای سرمایه‌ گذاران بیشتر می شود.
3. چنانچه ارزش سهام شرکت در راستای هیجانات منفی در بازار کاهش پیدا کند، این اوراق شرایط امنی را برای سرمایه‌ گذاران به وجود می آورد.
4. سهامداران عمده اغلب به منظور حمایت از سهام خود اقدام به افزایش دارایی خود می ‌کنند. بر خلاف این دیدگاه در روش استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی، منجر به کاهش ریسک سرمایه‌ گذاری و پوشش ارزش سهام آن ‌ها می شود.

معایب اختیار فروش تبعی

1. عدم وجود بازار ثانوی
2. اتمام تعهد عرضه‌کننده اوراق اختیار فروش بعد از تاریخ اعمال
3. وقتی که این اوراق به وسیله سهامدار خریداری شود، سهام‌ دار باید دارای سهام پایه باشد.
4. امکان ایجاد هیجانات مثبت قبل از تاریخ اعمال یا جلوگیری از اطلاعیه‌ های منفی برای عدم کاهش قیمت سهم
5. اعمال سقف خرید برای سهام‌ دار به معنی اعمال محدودیت خرید اوراق اختیار فروش برای هر کد بورسی است.
6. در صورت درخواست سهام‌ دار برای فروش سهام پایه، چنانچه تعداد سهام از تعداد اوراق اختیار فروش کم تر شود، اوراق اختیار فروش اضافه در پایان روز ابطال خواهد شد.

نکاتی مهم در رابطه با اوراق اختیار فروش تبعی

• این اوراق از نوع اختیار فروش اروپایی هستند؛ یعنی تنها می‌توان در تاریخ سررسید آن را اعمال کرد.
• این اوراق قابلیت معامله در بازار ثانویه را ندارند و تنها در یک مرحله در زمان عرضه به وسیله ناشر مورد خرید و فروش قرار می ‌گیرد.
• درصد سود و زیان شما با توجه به نوسانات قیمتی سهام تا تاریخ سررسید و اینکه شما در چه قیمتی سهام پایه را خریداری کرده باشید متفاوت است.
• این نکته را در خاطر داشته باشید که بر اساس قانون حتی در صورتی ‌که شما درخواست اعمال اوراق را به کارگزار بدهید، در صورتی‌ که قیمت روز سهام پایه در تاریخ سررسید کمتر از قیمت اعمال نباشد اوراق سررسید شده اعمال نخواهند شد.
• توجه فرمایید ازآنجایی‌که اوراق اختیار فروش تبعی قابلیت معامله مجدد را ندارند درنتیجه سهام پایه موضوع این اوراق نیز تا زمان پایان معاملات قابلیت معامله را از دست می‌دهند و حتما باید به این موضوع را در خاطر داشته باشید.

نتیجه گیری و کلام پایانی

اوراق اختیار فروش تبعی در حقیقت همان طرح بیمه سهام است که به وسیله شرکت ها به فروش می رسند. این اوراق، اوراقی است که بر اساس آن فروشنده که همان شرکت منتشر کننده است، متعهد می ‌شود تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخصی که اصطلاحا به آن قیمت اعمال گفته می شود در تاریخ معین یا همان تاریخ اعمال از سهامدار خریداری نماید. شرکت‌ های منتشر کننده این اوراق پیش از فروش این اوراق ملزم به انتشار اطلاعیه عرضه جهت اعلام عمومی ویژگی‌ های آن هستند. توصیه می شود سهامداران قبل از اقدام به خرید اوراق تبعی هر نماد، اطلاعیه عرضه آن اوراق را مطالعه کنند.

در این مطلب تلاش داشتیم با شرح یک مثال کاربرد قرارداد ارزش اوراق اختیار معامله اختیار فروش تبعی را در حالت‌ های گوناگون به صورت دقیق بررسی کنیم و همچنین به فواید و معایب آن پرداختیم. شما به عنوان یک سرمایه گذار در هر بازاری باید عامل به حداقل رساندن ریسک سرمایه ‌گذاری را بیش از هر عامل دیگری مد نظر خود قرار دهید. در بازار بورس با استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی قادرید با خیال راحت و با به حداقل رساندن ریسک سرمایه ‌گذاری گام بردارید.

امیدوارم از این مقاله که به موضوع اوراق اختیار فروش تبعی پرداختیم، نهایت استفاده رو برده باشید.

هر گونه سوال و یا ابهامی در خصوص انواع اوراق بورسی داشتید، از طریق بخش ارسال نظرات و دیدگاه ها با ما و سایر همراهان سایت کد بورسی همراه باشید.

اختیار معامله

اختیار معامله یک ابزار مشتقه در مالیه است. اختیار معامله یک قرارداد قانونی است که توسط یک فروشنده به ارزش اوراق اختیار معامله یک خریدار در ازای مبلغ معینی فروخته می شود. خریدار این قرارداد آنگاه این اختیار را به دست می آورد که یک دارایی (اعم از سهام یا کالا) را تا مدت مشخصی به مبلغ تعیین شده ای بخرد یا بفروشد.
قرارداد اختیار معامله
اختیار معامله(به فرانسوی: option) قراردادی است که به خریدار ان حق خرید یا فروش دارایی پایه یا ابزار مالی با یک قیمت اعمال معین و در یک تاریخ خاص را می دهد ولی خریدار در اجرای ان تعهد ندارد. فروشنده نزد کار گزاری برای انجام کامل معامله (خرید یا فروش) اگر خریدار خواهان اعمال باشد تعهد می دهد.اختیاری که به دارنده ان اجازه می دهد که دارایی را به قیمت مشخص خریداری کند اختیار خرید نامیده می شود.اختیاری که به دارنده ان اجازه می دهد که دارایی را به قیمت مشخص به فروش برساند اختیار فروش نامیده می شود.هر دو نوع اختیار فوق به طور رایج معامله می شود اما برای وضوح اغلب اختیار خرید مورد بحث قرار گرفته است.فروشنده ممکن هست اختیار خرید را برای یک خریدار به عنوان بخشی از یک معامله دیگر از جمله به عنوان انتشار سهام یا به عنوان بخشی از طرح انگیزش کارکنان عطا نماید در غیر این صورت خریدار باید یک صرف را به فروشنده برای اختیار بپردازد.اختیار خرید به طور معمول باید هنگامی که قیمت اعمال شده (توافق شده) کمتر از ارزش بازار دارایی پایه در زمان سررسید است اعمال شوداختیار فروش به طور معمول باید هنگامی که قیمت اعمال شده (توافق شده) بیشتر از ارزش بازار دارایی پایه در زمان سررسید است اعمال شود.هنگامی که یک اختیار معامله اعمال می شود هزینه خریدار برای کسب دارایی برابر است با قیمت اعمال به اضافه قیمت اختیار خرید و هنگامی که تاریخ سررسید یک معامله می رسد و معامله صورت نمی گیرد خریدار باید مبلغ زیان را به فروشنده بدهد. در بسیاری از حالات همین حق اختیار درآمد فروشنده هست و از دست دادن سرمایه برای خریدار هست.دارنده یک اختیار ممکن است ان را به یک شخص سوم بفروشد این کار در یک معامله در خارج از بورس یا در بورس اختیار معامله انجام می گیرد.
قرارداد اختیار معامله از قرن ها پیش شناخته شده است. اولی باری که در تاریخ از اپشن گزارش شده در یونان باستان می باشد . در آن زمان حق اختیار برداشت از باغات زیتون مورد معامله گرار میگرفت. تالس فیلسوف یونانی اولین کسی هست که استفاده از اپشن دربرداشت باغات زیتون از او نام برده شده است . بورس اختیار معامله شیکاگو در سال ۱۹۷۳تأسیس شد و با راه اندازی نظامی که ارزش اوراق اختیار معامله ارزش اوراق اختیار معامله از فرم استاندارد استفاده می کرد فعالیت های تجاری و علاقمندی آکادمیک به این موضوع از این تاریخ شروع شد. امروزه بسیاری از اختیار معامله در فرم های استاندارد ایجاد شده است و در بورس های اختیار نظام یافته معامله انجام می شود.
ارزشگذاری اختیار در حال حاضر موضوع تحقیقات امور مالی علمی و عملی است.اساساً ارزش اختیار معامله به ۲ بخش تقسیم شده است:

نحوه خرید اوراق اختیار فروش تبعی

سرمایه گذاری در بورس یکی از بسترهای مناسب سرمایه‌گذاری برای تمام افراد جامعه است. همان‌طور که می‌دانید، بازار بورس ماهیت نوسانی دارد و ارزش اوراق اختیار معامله سرمایه‌گذاران با استفاده از نوسانات قیمتی سهم‌های مختلف کسب سود می‌کنند. با این تفاسیر و با گذشت چندین سال از شروع بورس در کشور، سازمان بورس همیشه به دنبال ارائه ابزارها و روش‌های متفاوت برای کاهش ریسک و امن کردن این بستر برای سرمایه‌گذاری بوده است. «اوراق اختیار فروش تبعی» یکی از همین ابزارهای مهم در بازار بورس است. این اوراق در اصل به عنوان یک بیمه برای سرمایه‌گذاری فرد به شمار می‌آید تا با استفاده از آن بتواند میزان ریسک و تحمل ضرر را به حداقل برساند. در این مقاله قصد داریم به صورت کامل به نحوه خرید و استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی در بازار بورس بپردازیم. با ما همراه باشید.

اوراق اختیار فروش تبعی

برای آشنایی با «اوراق اختیار فروش تبعی» بهتر است ابتدا با «اختیار معامله» آشنا شویم. اختیار معامله به عنوان یک حق برای سرمایه‌گذار در نظر گرفته می‌شود که به واسطه آن می‌‌تواند در زمان‌های مشخص، دارایی پایه قرارداد را خرید و فروش کند. اختیار معامله به صورت کلی دارای دو نوع است که با نام‌های اختیارمعامله اروپایی و آمریکایی شناخته می‌شوند. در نوع اول، خریدار اوراق می‌تواند در زمان سررسید قرارداد، اختیار خود را اعمال کند اما در اختیار معامله آمریکایی، خریدار در هر زمانی که قصد داشته باشد، می‌تواند از اختیار خود در معاملات استفاده کند.

با این تفاسیر، اوراق اختیار فروش تبعی نوعی ابزار در بازار بورس است که عرضه کننده اوراق، اجازه یا ارزش اوراق اختیار معامله اختیار فروش حجم مشخصی از سهام را با قیمت تعیین شده در تاریخ سررسید به خریدار می‌دهد. به عبارت دیگر، شخص خریدار اطمینان حاصل می‌کند که با خرید این اوراق، مقدار مشخصی از سهام خود را می‌تواند در زمان سررسید تعیین شده با قیمت مشخص به فروش برساند. با این حال ممکن است در زمان اعمال اختیار قیمت سهم کاهش پیدا کرده باشد اما شخص خریدار با داشتن اوراق اختیار فروش تبعی نگران این موضوع نیست و دارایی سهام خود را با قیمت مشخص شده در قرارداد، به فروش خواهد رساند.

با توجه به ارزش اوراق اختیار معامله آشنایی با اوراق اختیار و اوراق اختیار فروش تبعی، می‌توان گفت که اوراق اختیار فروش تبعی در ایران مشابه اوراق اختیار اروپایی است و سهام‌دران تنها در زمان سررسید قادر به اعمال آن خواهند بود. سهام‌داران با تهیه یا خرید این اوراق می‌توانند حداقل سود تعیین شده‌ای را در فرایند سرمایه‌گذاری خود مشخص کنند و با خیال آسوده در این مسیر معاملات خود را مدیریت کنند. همان‌طور که در بخش‌های قبل هم اشاره کردیم، اوراق اختیار فروش تبعی یک نوع بیمه است که میزان ریسک سرمایه‌گذاری را در بازار بورس خنثی می‌کند.

عرضه اوراق اختیار فروش تبعی

شرکت‌هایی که قصد دارند برای سهام خود در بازار بورس اوراق اختیار فروش تبعی عرضه کنند، باید مستندات و اطلاعات دقیق مورد نیاز را به سازمان بورس ارائه کنند. سازمان بورس مطابق با چارچوب‌ها و ضوابط تعیین شده، مستندات شرکت مورد نظر را تایید کرده و بعد از آن اطلاعیه عرضه و اوراق فروش تبعی نماد معاملاتی مد نظر را توسط بورس منتشر می‌شود. عرضه کننده این اوراق در بازار، باید میزان مشخصی از آن را به صورت روزانه منتشر کند.

نحوه خرید اوراق اختیار فروش تبعی

افرادی که قصد خرید اوراق فروش تبعی را دارند، می‌توانند به راحتی در روز عرضه اوراق آن را خریداری کنند. قیمت این اوراق در پایان ساعت بازار و بر اساس قیمت پایانی سهم مورد نظر اعلام می‌شود. خرید این اوراق دقیقا بعد از اتمام بازار امکان‌پذیر است؛ به این شکل که خریدار به مدت ۳۰ دقیقه که به صورت حراج ناپیوسته مشخص شده است، می‌تواند اوراق اختیار فروش مورد نظر را بخرد.

اعمال اوراق اختیار فروش تبعی

همان‌طور که اشاره کردیم، خریدار می‌تواند اوراق خود را در روز سررسید اعمال کند. دقت داشته باشید که اگر در تاریخ سررسید قیمت پایانی سهم مورد نظر بیشتر از قیمت تعیین شده در اوراق باشد، خریدار امکان اعمال اوراق را نخواهد داشت. در این صورت قیمت سهم رشد کرده و سهام‌دار در این شرایط سود می‌کند و نیازی به اعمال اوراق ندارد. در شرایط عکس، یعنی زمانی که قیمت سهم نسبت به قیمت اوراق اختیار فروش تبعی کمتر باشد، خریدار می‌تواند اوراق خود را تا ساعت ۱۳ روز سررسید، توسط کارگزار اعمال کند.

در این شرایط، مبلغی که از اختلاف قیمت سهم و اوراق اختیار فروش تبعی حاصل می‌شود، به صورت اوراق بهادار یا نقدی به حساب خریدار واریز می‌شود. سرمایه‌گذار در این صورت با خیال راحت سهام خود را فروخته و نگران ضرر و زیان به وجود آمده نیست، چرا که با داشتن اوراق اختیار فروش تبعی، این سرمایه‌گذاری تا حدودی بیمه شده و سرمایه‌گذار خسارت زیادی را تجربه نمی‌کند.

کلام آخر

با توجه به پیشرفت بورس در سال‌های اخیر در ایران، ابزارها و روش‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاران در نظر گفته شده که در مسیر سرمایه‌گذاری سود قابل توجه‌ای را به دست بیاورند. یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران در شرایط بد بازار بورس، جلوگیری و خنثی کردن میزان ریسک و احتمالی در روزهای آینده است. این امر با ظهور ابزاری به نام اوراق اختیار فروش تبعی ممکن شده و سهام‌داران با تهیه یا خرید این اوراق در بازار بورس، فرایند سرمایه‌گذاری خود را بیمه می‌کنند. در این شرایط نگرانی افراد کمتر شده و با خیال آسوده به معاملات سهام می‌پردازند.