وضعیت شاخص کل بورس دوشنبه ۱۴ شهریور/ بازار سرمایه ریزش کرد!
شاخص کل بورس برخلاف شاخص کل با معیار هم وزن امروز روندی نزولی داشت و در حالی که در ساعات ابتدایی معاملات توانسته بود صعود کند در ساعات پایانی دوباره قرمزپوش شد.
به گزارش تازه‌نیوز، شاخص کل بورس امروز با ۱۲۶ واحد کاهش در رقم یک میلیون و ۴۲۶ هزار ایستاد. این در حالی است شاخص کل با معیار هم وزن ۱۴۴۹ واحد افزایش یافت و رقم ۴۱۰ هزار و ۳۷۵ واحد را ثبت کرد. در این بازار ۲۵۱ هزار معامله به ارزش ۳۸ هزار و ۹۲۷ میلیارد ریال انجام شد.
مخابرات ایران و شرکت ارتباطات سیار ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و در مقابل پتروشیمی پردیس، معدنی و صنعتی گلگهر، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، معدنی و صنعتی چادرملو و توسعه معادن و فلزات نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی بورس گذاشتند.
در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس توانست ۱۷ واحد افزایش یابد و رقم ۱۹ هزار و ۱۹۵ واحد را ثبت کند. در این بازار ۱۹۷ هزار معامله انجام شد که ۱۴۳۶ میلیارد ریال ارزش داشت.
بیمه پاسارگاد، سنگ آهن گوهرزمین و گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی و در مقابل پتروشیمی زاگرس، اعتباری ملل، پویازرکان آق دره و آهن و فولاد غدیر ایرانیان نسبت شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند.
پیش‌بینی بورس فردا
به گزارش مردم سالاری آنلاین به نقل از تجارت‌نیوز، شاخص کل بورس امروز یکشنبه شاخص با روند نوسانی افت ۳۳ واحدی را تجربه کرد و در محدوده یک میلیون و ۴۲۶ هزار شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ واحدی تثبیت شد. از سوی دیگر شاخص هم وزن هم با افتی قابل توجه و به تبعیت از شاخص کل در محدوده ۴۰۹ هزار واحدی قرار گرفت.
سهامداران و بازار سرمایه در انتظار تعیین وضعیت برجام، برای تعیین وضعیت استراتژی خود هستند. اگر توافق شود از سهام ریالی همانند خودور، بانکی، حمل و نقل، بیمه‌ای و مثال این موارد استقبال خواهد شد. چرا که استراتژی سهامداران دریافت سود بیشتر است.
اما اگر مذاکرات به توافق ختم نشود، بورس می‌تواند به صورت تورمی رشد کند. اما این رشد واقعی نخواهد بود و باید منتظر زیان سهامداران در بلند مدت ماند. البته به عقیده کارشناسان در صورت تحقق این سناریو، سهام دلاری اقبال بیشتری خواهد داشت.
بورس در انتظار برجام
با بررسی وضعیت بازار سرمایه می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر سود شرکت‌ها نرخ ارز است. آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که هر یک درصد افزایش نرخ ارز عامل افزایش ۱٫۲ درصدی افزایش سود در شرکت‌ها می‌شود.
در صورت عدم توافق در مذاکرات هسته‌ای می‌توان انتظار رشد ۵۰ درصدی دلار و تورم سالانه ۵۰ درصدی داشت. از سوی دیگر به واسطه توافق در مذاکرات برجام و آزادسازی منابع ارزی و رشد ۴۰ میلیارد دلاری درآمدهای ارزی به واسطه افزایش فروش نفت می‌توان انتظار کاهش شدید کسری بودجه و انتظار رشد دلار و تورم ۱۰ درصدی را در هر سال داشت.
البته برجام روی هزینه‌های مالی شرکت‌ها نیز تاثیر بسزایی دارد. براساس آمار موجود تا کنون شرکت‌های بورسی بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان از تسهیلات بانکی استفاده می‌کنند که در صورت احیای برجام با کاهش ۵ درصدی نرخ بهره این هزینه‌های مالی به ۳۵ هزار میلیارد تومان می‌رسد. این کاهش هزینه‌های مالی می‌تواند سودآوری شرکت‌ها را نیز افزایش دهد و تاثیر مثبتی روی معاملات بازار سهام داشته باشد.
بازگشت دوباره شاخص به محدوده حساس
آغاز معاملات هفته همچنان تحت تأثیر تحولات بازار جهانی و متغیرهای سیاسی و کلان اقتصادی قرار داشت.
روزنامه ایران: شنبه شاخص کل بورس تحت تأثیر کاهش قیمت‌ها در گروه‌های خودرو، فلزات اساسی، استخراج کانه‌های فلزی، فرآورده‌های نفتی، بانک‌ها و فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط، مقدار 12 هزار و 461 واحد از ارتفاع خود را از دست داد و به سطح یک میلیون و 426 هزار واحد بازگشت.
شاخص کل (هم وزن) نیز 3 هزار و 926 واحد کاهش را تجربه کرد و در عدد407 هزار و 973 واحد ایستاد. همچنین معاملات فرابورس نیز روز شنبه با کاهش 149 واحدی شاخص کل فرابورس (آیفکس) همراه شد تا شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ این شاخص نیز در ارتفاع 19 هزار و 160 واحد به کار خود پایان دهد.
آمار نشان می‌دهد نمادهای «فملی»، «شبندر»، «حکشتی»، «شپنا» و «فولاد» در بورس و نمادهای «آریا»، «فرابورس»، «کگهر»، «زاگرس» و «خدیزل» بیشترین تأثیر منفی را بر شاخص‌های روز شنبه به ثبت رسانده‌اند.
شاخص کل بورس به محدوده سرنوشت‌ساز خود بازگشت
با کاهش ارتفاع شاخص کل بورس در معاملات روز شنبه، این شاخص بار دیگر به محدوده سرنوشت ساز یک میلیون و 420 هزار واحدی بازگشت. روند معاملات نشان می‌دهد، شاخص پس از طی یک روند نزولی 7 روزه، در 31 مردادماه و پس از ثبت عدد یک میلیون و 424 هزار واحد، بار دیگر روند صعودی به خود گرفت و طی 3 روز تا راتفاع یک میلیون و 450 هزار واحد بالا رفت. اما بعد از آن آهنگ نزولی به خود گرفت تا عدد یک میلیون و 426 هزار واحد را در معاملات دیروز لمس کند. از نظر علم تکنیکال اگر شاخص در روزهای معاملاتی بعد به پایین‌تر از عدد یک میلیون و 424 هزار واحد نزول کند، می‌توان نتیجه گرفت که شاخص وارد یک روند نزولی شده و نزول آن به سطوح پایین‌تر دور از انتظار نخواهد بود. اما اگر شاخص بتواند این سطح را نگهداری کند می‌تواند روند صعودی خود را نیز در روزهای معاملاتی بعد ادامه دهد.
اطلاعات و ارتباطات سبزپوش بازار شنبه
در جریان معاملات روز شنبه، گروه اطلاعات و ارتباطات یکی از معدود گروه‌هایی بود که با ورود پول حقیقی و افزایش قیمت روبه‌رو شد. کارشناسان بر این باورند که خبرهای رسیده در خصوص افزایش تعرفه‌های خدمات این شرکت‌ها مهم‌ترین عاملی است که این روزها بر سهام این صنعت نیز تأثیر‌گذار بوده است. چندی پیش رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بر اصلاح تعرفه اینترنت در راستای توسعه شبکه در ایران تأکید کرده بود. همچنین وزیر ارتباطات نیز با اشاره به صحبت‌های مدیران دو اپراتور همراه کشور، عدم افزایش منطقی تعرفه در سال‌های گذشته را عامل تأثیر‌گذار بر عقب‌ماندگی توسعه‌ای آنها در کشور دانسته بود که این اظهارنظرها، گمانه‌زنی در خصوص افزایش تعرفه‌ها در خدمات این شرکت‌ها را بیش از پیش تقویت کرده است.
نمادهای صادرات محور تحت تأثیر تنش‌ها و نااطمینانی‌ها در بازارهای جهانی منفی شدند
معاملات روز شنبه درحالی آغاز می‌شد که خبرهای رسیده از بازارهای جهانی فلزات، نفت و فرآورده‌های نفتی و محصولات غذایی همچنان از روند رکودی و افزایش نااطمینانی، خبر می‌دادند.
در بازار فلزات، با توجه به شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ عزم جدی فدرال رزرو برای کنترل تورم و افزایش نرخ بهره در امریکا، قیمت‌ها همچنان روند نزولی را ادامه دادند. همچنین با توجه به آمار مربوط به افزایش نرخ بیکاری در امریکا و آمارهای ناامید کننده در خصوص تولیدات چین، کارشناسان در خصوص ورود بازارهای جهانی به یک روند رکودی هشدار می‌دادند. از طرفی، آمار منتشر شده برای ماه جولای نشان می‌دهد سفارشات کارخانه‌ای در امریکا کاهش یک درصدی داشته که این موضوع روند رکودی در این کشور را تقویت می‌کند.
براساس گزارش‌های منتشر شده از بازار فلزات چین در هفته گذشته ورق گرم فولادی در این کشور با کاهش 1.37 درصدی روبه‌رو شده و قیمت سنگ آهن وارداتی در دو روز گذشته در کنار افت قیمت، کاهش در فروش را نیز تجربه می‌کند. همچنین در جریان معاملات روز گذشته بازار شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ فلزات لندن، قیمت مس روند نزولی خود را ادامه داد و با 1.06 درصد کاهش به حدود 7552 دلار رسید. خبرهای رسیده از بازار نفت نیز نشان می‌دهد قیمت‌ها همچنان در زیر سطح 100 دلار باقی مانده‌اند. بر این اساس در روز گذشته و با وجود احتمال کاهش تولیدات اوپک پلاس، شرایط رکودی در بازارهای بزرگ مصرف کننده این ماده معدنی باعث شد تا قیمت نفت همچنان زیر 100 دلار بماند. کارشناسان معتقدند خبرهای رسیده از اجلاس جی 7 برای اتخاذ سقف قیمت برای نفت روسیه نیز از جمله عوامل تأثیر‌گذار بر قیمت این روزهای نفت است. در این خصوص مقامات روسی روز گذشته نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند و اتخاذ چنین تصمیماتی را بر قیمت جهانی نفت بی‌اثر دانستند.
آمار مربوط به قیمت جهانی محصولات غذایی نیز نشان می‌دهد که قیمت محصولات جهانی با وجود محدودیت‌هایی که در صادرات گندم، ذرت و کود شیمیایی از طرف روسیه وجود دارد برای پنجمین ماه متوالی روند کاهشی را طی کرده است. این درحالی است که گزارش‌های منتشر شده از فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) از کاهش میزان برداشت محصولات در جهان خبر می‌دهد.
درایران نیز با توجه به کاهش قیمت محصولات فروش رفته شرکت‌های صادرات محور و روند کاهشی درآمد‌سازی آنها نسبت به تیر ماه، سهامداران نسبت به قیمت‌های فعلی بازار ناامید شده‌اند و ساز خروج از این شرکت‌ها را کوک کرده‌اند. با این حال کارشناسان بر این عقیده‌اند که عملکرد 5ماهه شرکت‌ها همچنان در یک روند روبه رشد قرار دارد و با توجه به نسبت‌های پایین قیمت بر درآمد در بسیاری از شرکت‌های بزرگ بازار، این شرکت‌ها همچنان در محدوده ارزندگی قرار دارند.
بانک‌ها تحت تأثیر مذاکرات و کاهش درآمد‌سازی در مردادماه
در جریان معاملات دیروز، گروه بانک یکی دیگر از گروه‌هایی بود که با کاهش قیمت سهام همراه شد. بر اساس آمارهای منتشر شده، بانک‌ها نتوانسته‌اند روند روبه رشد درآمد‌سازی خود را در مردادماه ادامه دهند و درآمد‌سازی این صنعت در بازار سهام به طور میانگین با کاهش رو به رو شده است. همچنین با توجه به خبرهای مربوط به مذاکرات، کارشناسان معتقدند با توجه به کارشکنی طرف‌های مذاکرات، احتمال دارد امضای نهایی توافق تا حدودی به تعویق افتد که این موضوع نیز عامل دیگری بود که بر بازار روز شنبه تأثیر‌گذار شد. با وجود این، آمار نشان می‌دهد که هر چند عملکرد درآمد‌سازی بانک‌ها در ماه قبل با کاهش جزئی روبه رو شده است، اما عملکرد 5 ماهه این صنعت نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد قابل توجه 60 درصدی در درآمدها همراه بوده که این موضوع شاخص‌های ارزندگی را برای این صنعت تقویت کرده است.
ثبت رکورد تازه برای خودرویی ها
درجریان معاملات دیروز، گروه خودرویی همانند روزهای گذشته بیشترین معاملات بازار را به خود اختصاص داد و در صدر پرتراکنش‌ترین گروه‌های بازار قرار گرفت. این گروه همچنین با کاهش قیمتی که در اکثر نمادهای خود شاهد بود بیشترین تأثیر منفی را نیز بر شاخص کل بازار به ثبت رساند. روز شنبه همچنین یک رکورد تازه به نام این گروه معاملاتی به ثبت رسید و خودرویی‌ها با 51 میلیارد خروج پول حقیقی، در رتبه نخست خروج پول حقیقی نیز قرار گرفتند.
شاخص های هم وزن، تأثیر شرکت های کوچک و بزرگ را یکسان کرد
معاون توسعه بورس تهران با اشاره به مزیت شاخص های جدید گفت: تفاوت شاخص های هموزن با شاخص های ارزشی و علمی یا شاخص های وزنی که تا الان داشته ایم، این است که در این شاخص ها تاثیرگذاری شرکت ها در شاخص به صورت یکسان دیده می شود یعنی شرکت های کوچک و بزرگ تاثیر یکسانی بر شاخص خواهند داشت.
به گزارش ایلنا و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران(سنا)، علی عباس کریمی هدف از معرفی شاخص های جدید را پاسخگویی به سلایق مختلف و ارائه اطلاعات بیشتر به فعالان بازار و سرمایه گذاران عنوان کرد و افزود: به طور قطع هرچه اطلاعات بیشتری در اختیار باشد، تصمیم گیری راحت تر و امکان پیش بینی ها براساس این اطلاعات، آسان تر خواهد شد.
وی تصریح کرد: شاخص های جدید، عملا نماگرهای جدیدی از وضعیت بازار است و می تواند روند بازار را با ترکیبات و متدولوژی های جدید نشان دهد.
وی اظهار داشت: امروزه در بورس ها استفاده های دیگری هم از شاخص ها می شود به نحوی که شاخص ها عملا کارکرد سرمایه گذاری پیدا کرده اند و در بازارهای مختلف معامله می شوند.
کریمی گفت: در حال حاضر، صندوق هایی براساس این شاخص ها طراحی و تشکیل می شود و ابزارهای جدیدی با استفاده از شاخص در اختیار سرمایه گذاران و فعالان بازار قرار می گیرد.
وی ادامه داد: در حالت قبلی، اعتقاد بعضی از فعالان بازار بر این بود که گاهی شرکت هایی اندک می توانند نوسان زیادی در شاخص ایجاد کنند، بی آنکه جو عمومی بازار را نشان دهند به عبارت دیگر با وجود جو مثبت بازار، پایین آمدن چند نماد بزرگ، می توانست شاخص را منفی نشان دهد یا برعکس گاهی با وجود جو منفی در بازار، بالا رفتن قیمت چند نماد و شرکت بزرگ که تاثیر زیادی در ارزش بازار داشتند، می توانست روند بازار را مثبت کند.
معاون توسعه بورس تهران با بیان تاریخچه بکارگیری شاخص ها در بورس گفت: شاخص های بورس عملا از اوایل سال 1369 با محاسبه و انتشار شاخص قیمت کلید خورد.
وی افزود: در واقع در سال 69 شاخص قیمت کل با پایه 100 برای بورس آغاز شد البته شاخص قیمت برای هر صنعت هم در این دوره محاسبه و منتشر شد.
به گفته وی، محاسبه شاخص ها به طور مستمر تا آذر ماه سال 87 ادامه داشت تا اینکه سامانه معاملات جدید، جایگزین سامانه معاملات قبلی شد و به دلایلی که بیشتر فنی بود، شاخص قیمت و بازده و شاخص نقدی با آن متدولوژی قبلی متوقف شدند.
وی ادامه داد: بنابراین تصمیم بر این شد که شاخص قیمت و بازده که الان به شاخص 'بازده کل' مصطلح است، جایگزین شاخص قیمت شود.
به گفته کریمی، با توقف روند قبلی، اگرچه پیگیری ها و درخواست های مکرری برای جایگزینی انجام شد، اما عملا امکان فنی این تغییر فراهم نبود، تا اینکه طراحی یک نرم افزار برای محاسبه شاخص در دستور کار قرارگرفت تا علاوه بر شاخص های جدید، شاخص قیمت را اضافه کند.
این مسوول ادامه داد: امسال این نرم افزار با دقت بالاتر و امکان محاسبه شاخص های بیشتر از سوی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران آماده و امکان محاسبه شاخص ها فراهم شد.
کریمی با اشاره به تفاوت های شاخص قیمت و بازده کل، گفت: تفاوت این دو شاخص در این است که شاخص قیمت، روند قیمتی بازار را نشان می دهد و در واقع بازده نقدی در این شاخص نیست و تنها بخشی از بازده سرمایه گذار را نشان می دهد.
وی اضافه کرد: به عبارت دیگر، هدف این شاخص نشان دادن روند شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ قیمتی بازار است و تاکیدی بر بازدهی ندارد، اما شاخص بازده کل بازدهی سرمایه گذار در بازار را به نمایش می گذارد.
محاسبه BMI و تفسیر شاخص BMI (شاخص توده بدنی)
شاخص توده بدنی یا Body WEIGHT Index که گاهی به اختصار به آن شاخص BMI هم می‌گویند، فاکتوری است برای اندازه‌گیری میزان لاغری و چاقی افراد. این فاکتور از دو عدد به دست می‌آید. جرم یا وزن بدن و قد.
برای محاسبه BMI لازم است که وزن خود به کیلوگرم و قد خود به متر را بدانید. فرمول محاسبه Bmi بسیار ساده است. قد خود را در خودش ضرب می‌کنید و سپس وزن خود را بر عدد حاصل تقسیم می‌کنید.
برای مثال اگر کسی 2 متر قد و 100 کیلو وزن داشته باشد، از تقسیم 100 بر 2 ضرب در 2 (یعنی 100 تقسیم بر 4) به عدد 25 می‌رسد.
اگر این محاسبات برایتان دشوار باشد، باز هم ایرادی ندارد. می‌توانید به یک جدول محاسبه BMI مراجعه کنید و با یافتن قد و وزن خود روی این جدول به عدد BMI خود پی ببرید.
یک روش راحت‌تر برای محاسبه BMI این است که با ماشین‌حساب وزن خود را دو بار بر قد خود تقسیم کنید. مثلا شخصی با وزن 60 و قد 170، یک بار وزن خود را بر 1.7 تقسیم می‌کند و به عدد 35.3 می‌رسد. سپس دوباره این عدد را بر 1.7 تقسیم می‌کند. حاصل یعنی عدد 20.8 نشان‌دهنده شاخص BMI او است.
شاخص BMI چه چیزی را نشان می‌دهد؟
گفتیم که محاسبه BMI برای اندازه‌گیری میزان چاقی و لاغری افراد به کار می‌رود. البته به وضوح این روش دقیق نیست و خطا دارد که بعدها مفصلا در مورد ایرادات آن صحبت خواهیم کرد.
با این وجود این شاخص یک درک کلی به شما می‌دهد که آیا بیش از اندازه چاق یا بیش از حد لاغر هستید یا خیر.
مثلا از شما می‌پرسند که فردی با وزن 65 کیلوگرم چاق است یا لاغر. اولین سوال این است که در مقابل چه قدی؟ این وزن برای کسی با قد 1.9 متر خیلی کم و برای شخصی با قد 1.5 متر خیلی زیاد است. برای این که بتوانیم درک درستی میان قد و وزن افراد برقرار کنیم، از شاخص توده بدنی یا محاسبه BMI استفاده می‌کنیم.
این عدد افراد را به چهار دسته تقسیم می‌کند:
- بیش از حد لاغر: کسانی که شاخص کم‌تر از 18.5 داشته باشند بیش از اندازه لاغر هستند.
- نرمال: از 18.5 تا 25 نرمال به حساب می‌آیند.
- اضافه‌وزن: از 25 تا 30 اضافه وزن دارند.
- چاق: از 30 به بالا در این معیار چاق است.
در معیاری دیگر می‌شود جزئی‌تر به این شاخص نگاه کرد:
جدول محاسبه BMI و شاخص توده بدنی
| BMI تا | BMI از | وضعیت بدنی |
| 15 | – | لاغری به شدت بغرنج |
| 16 | 15 | لاغری بغرنج |
| 18.5 | 16 | دارای کمبود وزن |
| 25 | 18.5 | وزن طبیعی |
| 30 | 25 | دارای اضافه وزن |
| 35 | 30 | کلاس یک چاقی (ملایم) |
| 40 | 35 | کلاس دو چاقی (شدید) |
| 45 | 40 | کلاس سه چاقی (بغرنج) |
| 50 | 45 | کلاس چهار چاقی (به شدت بغرنج) |
| 60 | 50 | کلاس پنج چاقی (ابرچاقی) |
| – | 60 | کلاس شش چاقی (ابرچاقی شدید) |
دقت کنید که این اعداد، به شدت دقیق نیستند. یعنی ممکن است فردی با شاخص BMI برابر با 27 وزن طبیعی داشته باشد و شخصی دیگر با شاخص 23 به رژیم برای آب کردن چربی نیازمند شود. اما ممکن نیست که با شاخص برابر با 50، در واقعیت بیش از اندازه لاغر باشد.
برای همین به کمک این معیار می‌توانید درک کلی از وضعیت بدن خود پیدا کنید. هرچند که با این روش تشخیص قطعی صورت نمی‌گیرد و در صورت مشاهده چاقی شدید، باید برای تشخیص به یک متخصص مراجعه کنید.
در نهایت این شاخص به شما کمک می‌کند که برای مراجعه به متخصص یک معیار کلی داشته باشید. به خصوص اگر در جایگاه کمبود وزن یا اضافه وزن قرار می‌گیرید.
محاسبه BMI
شاخص توده بدنی یا محاسبه BMI برای کودکان
به دو دلیل کودکان و نوجوانان (2 تا 20 سال)نباید از شاخص معمولی برای محاسبه BMI استفاده کنند.
دلیل اول تفاوت بدنی این گروه نسبت به بزرگسالان است. یعنی فردی 15 ساله اگر همان قد و وزن یک فرد 25 ساله را داشته باشد، ممکن است شرایطش با او یکسان نباشد.
دلیل دوم حساسیت بالای کودکان به خصوص زیر 10 سال نسبت به خودتشخیصی، خوددرمانی و تجویزهای خودسر است. مثلا اگر سر خود تشخیص بدهید کودک 4 ساله شما چاق است و غذایش را به شکلی غیر اصولی کم کنید، آسیب‌های وارده می‌تواند بی‌اندازه جدی‌تر و خطرناک‌تر باشد.
برای این که تشخیص دقیق‌تر باشد، معمولا شاخص را با شاخص کودکان دیگر در همان سن و جنس مقایسه می‌کنند. به این ترتیب که تشخیص داده می‌شود کودک شما در چه صدکی قرار دارد، سپس چاقی یا لاغری او را به قضاوت می‌گذارند.
برای مثال دختران 12 تا 16 سال نسبت به پسران هم سن خود حدود 1 واحد BMI بالاتری دارند.
دختران به طور معمول زودتر از پسران به بلوغ می‌رسند.
به این ترتیب در تشخیص شاخص توده بدنی کودک دو عامل مهم جنسیت و سن هم وارد می‌شود. دو کودک 4 و 14 ساله با BMI مساوی قطعا وضعیت بدنی یکسان ندارند.
تاکید می‌کنیم که موضوع را برای کودکان جدی‌تر بگیرید و از خوددرمانی (اگر متخصص نیستید) برای آنها خودداری کنید.
برای افراد بالغ در آمریکا برای این شاخص برای دو گروه زنان و مردان و نیز سنین مختلف، جدول متفاوتی وجود دارد. این جدول قابل اعتمادتر از داشتن یک جدول کلی برای تمام افراد خواهد بود.
ارتباط شاخص BMI با سلامتی
در مورد تاثیر داشتن یک شاخص متعادل بر سلامتی افراد، مطالعات فراوانی وجود دارد. نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد که قرارگرفتن در گروهی که اضافه وزن دارند، یا چاق هستند، به شکلی معنادار شانس مرگ زودرس و ابتلا به برخی بیماری‌ها را افزایش می‌دهد:
بیماری‌های قلبی و عروقی
بیماری‌های مرتبط با کیسه صفرا
دیابت نوع دو
فشار خون
آرتروز
حمله قلبی
برخی از انواع سرطان مثل سرطان سینه
در گروهی که هرگز در زندگی خود سیگار نمی‌کشند، مرگ و میر زودرس در گروه چاق تا 50 درصد نسبت به افرادی با وزن متعادل افزایش پیدا می‌کند.
همچنین لاغری بیش از اندازه هم می‌تواند خطرناک باشد. لاغری شدید حتی ممکن است بیشتر از چاقی سلامتی فرد را به خطر بیندازد.
نکته بسیار مهم این است که هر فرد باید از قد و وزن خود اطلاع داشته باشد. عدم آگاهی نسبت به وزن باعث می‌شود که افراد نتوانند تغییرات وزن خود را بررسی کنند، در نتیجه متوجه نخواهند شد که کدام تغییرات در زندگی‌شان مثبت و کدام تغییرات منفی بوده‌اند.
شاخص توده بدنی یا محاسبه BMI در برنامه‌ریزی سلامتی
کشورهای مختلف با در نظر گرفتن قد و وزن افراد به یک شاخص برای اندازه‌گیری وضعیت سلامتی کشور دست پیدا می‌کنند. مثلا متوجه می‌شوند که آیا کشوری چاق دارند یا نه.
همچنین در بسیاری از موارد، وقتی سیاستی برای سلامت عمومی اجرا می‌شود، توده بدنی یکی از مهم‌ترین متریک‌هایی است که تاثیر برنامه با آن سنجیده می‌شود.
برای مثال در شرایطی مثل تورم یا کمبود کالاهای اساسی، دولت‌ها به کمک این شاخص می‌توانند تغییر کالری دریافتی مردم را اندازه‌گیری و برای جبران آن برنامه‌ریزی کنند.
سازمان جهانی سلامتی WHO از دهه 1980 از شاخص BMI به عنوان شاخصی برای ثبت چاقی در جهان استفاده می‌کند.
برای مثال کویت (بعد از جزایر کوک، تونگا و ساموئا) چاق‌ترین کشور جهان است. ایالات متحده با شاخص 28.8 در جایگاه هفدهم قرار می‌گیرد. ایران با شاخص 26.2 اوضاع نسبتا خوبی دارد و 82مین کشور چاق دنیا است.
کامرون، تایلند، کره جنوبی، کره شمالی، ژاپن و هند در فهرست کشورهایی با BMI زیر 25 قرار می‌گیرند.
دو نکته جالب در رنکینگ کشورهای چاق به چشم می‌خورد. اول این که 67% درصد کشورهای جهان BMI بیشتر از 25 دارند.
نکته جالب دیگر این است که کشوری با شاخص کم‌تر از 21 وجود ندارد.
از کنار هم قرار دادن آمار و اطلاعات مرتبط با چاقی می‌شود نتیجه گرفت که جهان به سمت چاق شدن در حرکت است.
به طور میانگین در جهان چاقی برای مردان شایع‌تر است تا زنان. هرچند در برخی کشورهای توسعه‌یافته مثل آلمان، کانادا، لهستان، ایتالیا، هلند، فرانسه، ژاپن و کره این روند برعکس است و زنان به طور میانگین چاق‌تر از مردان هستند.
در اختیار داشتن کالری فراوان و ارزان (البته بدون ارزش غذایی کافی مثل آرد سفید و شکر) باعث شده است که امروزه حتی کشورها و جوامع فقیر هم با وجود فقرغذایی، در خطر چاقی قرار بگیرند.
کشورها معمولا با داشتن برنامه آموزشی، فرهنگ‌سازی، تشویق مردم به اتخاذ رژیم‌های غذایی اصولی و نیز تلاش برای افزایش فعالیت بدنی افراد می‌کوشند که شاخص توده بدنی را به دامنه استاندارد برسانند. ژاپن از جمله موفق‌ترین کشورها در این برنامه بوده است.
خطای اندازه‌گیری در محاسبه BMI شاخص توده بدنی
گفتیم که این روش ایراداتی هم دارد. معمولا شاخص BMI برای افراد بلند قد، به میزان ده درصد شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ آنها را چاق‌تر از واقعیت نشان می‌دهد. همچنین برای افراد کوتاه قد این شاخص ممکن است آنها را به میزان ده درصد لاغرتر از چیزی که هستند گزارش کند.
به بیان دیگر ممکن است فردی کوتاه قد با وجود داشتن چربی اضافه، شاخصی نرمال پیدا کند یا فردی بلند قد با وجود این که وزنی نرمال دارد، در این معیار چاق به نظر برسد.
این مشکل برای دو نفر با قد و وزن مساوی، اما اندام درشت یا ریز هم وجود دارد. یعنی مثلا دو مرد با قد 1.8 و وزن 70 کیلوگرم الزاما در یک شرایط بدنی مساوی قرار ندارند. یکی از این دو فرد ممکن است اندامی درشت‌تر داشته باشد و دیگری اندامی ریزنقش.
یک مسئله دیگر در مورد افراد مسن پیش می‌آید. با بالا رفتن سن، بدون آن که وزن فرد تغییر کند، با تغییر در میزان قد افراد شاخص آنها افزایش پیدا می‌کند. افراد مسن معمولا شاهد کاهش قد خود هستند.
برای همین متخصصین معمولا بعد از محاسبه سرانگشتی، با توجه به قد افراد BMI را تصحیح می‌کنند.
بعضی از افراد بجای استفاده از فرمول ساده‌ای که در بالا معرفی کردیم، ترجیح می‌دهند وزن فرد تقسیم‌بر «قد به توان 2.5» را در 1.3 ضرب کنند. برای مثال فردی با قد 1.8 و وزن 72 کیلوگرم با فرمول ساده به شاخص 22.2 می‌رسد. با این فرمول BMI برابری او با عدد 21.53 می‌رسد. همان‌طور که مشاهده می‌کنید تفاوت بین دو فرمول ناچیز است.
تفاوت میان عضله و چربی در شاخص BMI
تصور کنید فردی با قد 1.8 موفق می‌شود 10 کیلوگرم چربی از دست بدهد و در مقابل 10 کیلو عضله بسازد. اگر تصویر این فرد قبل و بعد از این دوره را کنار هم بگذاریم، به وضوح می‌توانیم روند پیشرفت او را مشاهده کنیم.
اما شاخص BMI برای این فرد هیچ تغییری نخواهد کرد. مهم‌ترین مشکل این شاخص همین است که نمی‌تواند تمایز میان چربی و عضله را تشخیص دهد.
برای مثال دو فرد با قد و وزن مساوی که یکی اندامی عضلانی دارد و دیگری چربی اضافه، به شاخصی مساوی می‌رسند. در حالی که وضعیت بدنی این دو فرد یکسان نیست.
همچنین اگر فردی دارای اضافه وزن به خاطر رژیم نادرست و نداشتن تحرک کافی دچار عضله‌سوزی شود، شاخص BMI او بهبود پیدا می‌کند!
امروزه متخصصین باور دارند که این شاخص BMI بیشتر از آن که بتواند چاقی را تشخیص دهد، قادر است چاق نبودن افراد را مشخص کند. یعنی فردی که در این معیار در گروه چاق قرار نمی‌گیرد، با احتمال زیاد واقعا چاق نیست. اما کسی که با این معیار چاق گزارش می‌شود، ممکن است واقعا چاق نباشد.
به خصوص ورزشکارانی که درصد چربی بدنشان زیر 15% باشد، اگر اندامی شاخص کل و شاخص وزنی چیست؟ عضلانی داشته باشند ممکن است چاق تشخیص داده شوند. زیرا این شاخص متوجه نمی‌شود که وزن اضافه به خاطر عضلات است نه چربی اضافه.
برای مثال شاخص BMI برای رونی کلمن بالای 40 است و در این معیار خیلی چاق به حساب می‌آید. در حالی که وزن اضافه بدن او از عضلاتش می‌آید و نه از چربی.
تشخیص دقیق چاقی با محاسبه شاخص BMI
گفتیم که شاخص BMI به شما کمک می‌کند که یک درک کلی از وزن و میزان چاقی یا لاغری خود داشته باشید. اما این معیار به هیچ عنوان دقیق نیست.
مثلا فردی با BMI برابر با 21 اگر دستانی لاغر، پاهایی غیرعضلانی و شکمی نسبتا برآمده داشته باشد در گروه وزن طبیعی قرار نمی‌گیرد.
چنین فردی درست است که عدد وزنش نسبتا خوب است (مثلا 70 کیلو برای قد 180) اما باید رژیم غذایی خود را اصلاح کند تا بتواند شکمش را آب کند و بجای آن کمی عضله بسازد. او به یک برنامه تمرین هم محتاج است.
برای تشخیص دقیق‌تر لازم است درصد چربی بدن توسط متخصص شناسایی و با ترسیم دقیق ترکیب بدنی، چاق یا لاغر بودن آنها تشخیص داده شود.
معمولا برای تشخیص چاقی، متخصص از اطلاعات بیشتری استفاده می‌کند. مواردی مثل دور کمر، دور مچ و دور گردن به او کمک می‌کند که بفهمد آیا با این قد و وزن، شرایط فرد طبیعی است یا خیر.
دیدگاه شما