حجم مبنا
قانون همواره به دنبال ایجاد امنیت و آرامش برای افراد است. در هر بازار وکسبوکاری هم به همین دلیل و برای جلوگیری از سودجویی، قوانینی پایه گذاری میشود. قوانین جزئی جدانشدنی از اقتصاد و بازارهای مالی هستند. بازار سهام نیز از ابتدای تشکیل تا به امروز بهعنوان یکی از بازارهای حساس مالی از این قانون گذاریها برای ایجاد آرامش و امنیت مالی در داد و ستدها، مستثنی نبوده است. حجم مبنا از جمله همین قوانین به منظور ایجاد جریان مناسب داد و ستدها در بازار سرمایه است که سعی دارد با ایجاد چهار چوبی، افراد فعال در بازار سرمایه بتوانند به راحتی و با حداکثر امنیت در آن به داد و ستد بپردازند.
یکی از مهم ترین ابزارهایی که از سال ۸۲ برای کمک به حفظ آرامش در معاملات سهام بورس تهران از آن استفاده می شود، حجم مبنا است. استفاده از ابزار حجم مبنا امکان نوسان غیر معمول و کاذب برای سهام را از بین میبرد. اما کاربرد اصلی حجم مبنا چیست؟
حجم مبنا ابزار پایهای برای محاسبه قیمت پایانی در معاملات نمادها در بورس تهران است. محاسبه حجم مبنا به طور خودکار، توسط سامانه معاملات بورس اندازه گیری شده و هیچ معامله گری در محاسبه این مقدار دخالتی ندارند. شما می توانید در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران ( www.tsetm.com) برای هر نماد مقدار حجم مبنا را مشاهده کنید.
تعریف حجم مبنا
مطابق با تعریف، حجم مبنا عبارت است از ” آن تعداد از یک نوع اوراق بهادار که باید در هر روز مورد داد وستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود. “
اما هدف اصلی از تعیین کردن حجم مبنا اطمینان از این است که نوسانات قیمت سهام که در نتیجهی خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت انجام گرفته، برای سرمایه گذاران این بازار وجود داشته باشد. حجم مبنا می تواند مانع از بوجود آمدن قیمت های کاذب در بازار شود.
از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸، حجم مبنا در شرکت های بورسی تغییر کرده و در شرکت های فرابورسی نیز حجم مبنا جهت محاسبه قیمت پایانی قرار داده شده است. لازم به ذکر میباشد که حجم مبنای شرکتهای فرابورسی قبلا یک بوده است.
بر اساس ابلاغیه دو شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، روش جدید محاسبه حجم مبنا از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸ اجرا میشود. بر این اساس محاسبات حجم مبنا مطابق روال گذشته بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته انجام شده و برای هفته آینده لحاظ میگردد.
برای محاسبه فرمول حجم مبنا کافیست عدد ۰/۰۰۰۴ را در تعداد سهام شرکت مورد نظر ضرب کنیم تا حجم مبنای آن شرکت محاسبه شود.
تعریف ارزش مبنا
با ضرب کردن حجم مبنای به دست آمده (در بالا) در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته، ارزش مبنا به دست میآید.
محاسبه حجم مبنا برای شرکت های بورسی
- برای شرکتهایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
- اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
- اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
- اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
- برای شرکتهایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
- اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
- اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
- اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
محاسبه حجم مبنا برای شرکتهای فرابورسی
همچنین در اسفند ماه ۹۸ مقرر شد که مقدار حجممبنا برای شرکتهای موجود در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران، حجممبنا معادل ۴ در ده هزار تعداد سهام شرکت باشد.
در فرابورس حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم فرابورس ۵۰ میلیارد ریال، در تابلوهای نارنجی، زرد و قرمز بازار پایه به ترتیب ۲۰، ۱۰ و ۵ میلیارد ریال است.
همچنین حداکثر ارزش مبنا برای شرکت با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکت با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، حداکثر ارزش مبنا ۱۰۰ میلیارد ریال است.
در نهایت تعداد حجممبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام محاسبه میشود. در واقع قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته مبنای محاسبه قرار گرفته و از اولین روز معاملاتی هفته بعد روی سهم اعمال میشود.
حجم مبنا داینامیک است. به این معنا که حجم مبنا برای هفته بعد، در آخرین روز کاری هفته به روزرسانی میشود. پس اگر قیمت سهام بالا رود حجم مبنا کاهشی و اگر قیمت سهم پایین آید حجم مبنا افزایشی است.
کارکرد قانون جدید حجم مبنا در بورس
قیمت پایانی به طور ساده یعنی قیمتی که بر تعریف حجم مبنا چیست؟ اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می آید. قبل از اجرای قانون جدید حجم مبنا برای قیمت پایانی، حجممبنا برای نماد های فعال در بورس تهران و نماد های مورد معامله در فرابورس متفاوت بود.
میزان حجممبنا تعیین شده از سوی هر یک از این بازارها متفاوت بوده است. در قانون قبل برای بورس تهران حجم مبنا نمادها بر اساس قوانین داخلی محاسبه میشد. اما مطابق با قوانین فرابورس، حجم مبنا برای تمامی نمادهای این بازار یک در نظر گرفته میشد.
پس در حالی که نمادهای بورسی باید برای به دست آوردن قیمت پایانی هر روز، عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین میکرد، قیمت پایانی در هر یک از نماد های فرابورسی برابر با میانگین موزون تمامی معاملات انجام شده در همان روز بود.
همانطور که گفتیم حجم مبنا برای شرکت های فرابورسی قبلا یک بوده است. پس این تغییر روی محاسبات موردنظر نمادهای فرابورسی تغییراتی داشته است.
با اجرایی شدن این قانون در فرابورس، سرعت رشد بازار کم می شود. البته حجم مبنا اثر خود را بیشتر در سهام شرکت های کوچک نشان می دهد. قبل از ایجاد حجم مبنای جدید، با دستکاری در قیمت و با جابه جایی حجم کوچکی پول، سهام این شرکتهای کوچک رشد میکردند.
مزایای حجممبنا
قانون حجم مبنا از نزولی شدن متداوم و قفل شدن نماد در صف فروشهای سنگین جلوگیری میکند. در واقع در صف فروش هم حجم قابل قبولی از سهم دست به دست میشود. پس با ورود سهامداران جدید به نماد، از شدت نزولی بودن روند سهم کاسته میشود. یعنی از حرکات پرشیب و یک باره در روند قیمت ها جلوگیری می کند.
توجه کنید که در صورت انجام نشدن معامله، قیمت پایانی ترمز کاهش قیمت را میکشد. این نکته در روزهای منفی به بازار کمک زیادی می کند.
بازار سرمایه بازاری است که در کنار سود خوب، همراه با ریسک است. پس به نظر میرسد با توجه به ورود حجم بالایی از نقدینگی و افراد تازه وارد به این بازار، این انتظار منطقی باشد که چهارچوبهای قانونی نیز به مراتب حرفهای تر و تکمیل شوند. زیرا سازمان بورس و اوراق بهادار همواره در تلاش برای به حداقل رساندن ریسک و ایجاد فضایی امن برای انجام معاملات است. این قانون کمک می کند قیمتها مبتنی بر حجم های واقعیتر مشخص شده و اثر قیمت سازی در بازار کمرنگ تر شود. پس سازمان بورس حجممبنا را به عنوان ابزاری برای کمک به حفظ آرامش فعالین بازار تعیین کرده است.
خلاصه مطلب
اگر ساده توضیح بدهیم، اگر حجم مبنا برابر با حجم معاملات یک روز نمادی خاص باشد پس قیمت پایانی معاملات همان روز نماد، برابر با میانگین وزنی تمامی قیمت معاملات در همان روز است. ولی اگر میزان معاملات انجام شده در یک روز، درصدی از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی با گرفتن میانگین وزنی از همه معاملات همان روز به دست نمی آید.
معرفی مفهومی بنام حجم مبنا و کاربردهای آن
در این مقاله از سری مقالات سایت کد بورسی قصد داریم تا به معرفی مفهومی بنام حجم مبنا بپردازیم. حجم مبنا به همان صورتی که از اسم آن مشخص است حجمی است که اگر زده شود، قیمت پایانی سهام تغییر خواهد کرد. حالا الآن ذهنتونو خیلی درگیرش نکنید چون در ادامه به معرفی مفهومی بنام حجم مبنا به صورت کلی تر و جامع تر خواهیم پرداخت، بنابراین اگر در بورس هستید و یا قصد ورود به بورس را دارید و هنوز مفهوم حجم مبنا در بورس را نمیدانید، با این مقاله تا انتها همراه باشید. این مقاله با توجه به تغییرات اخیر در نحوه محاسبه حجم مبنا که از تاریخ ۱۲ اسفند سال ۹۸ تدوین شده است، پس بهترین مرجع به منظور اطلاع از این مفهوم است و باید آن را در تصمیمات خود لحاظ فرمایید.
معرفی مفهومی بنام حجم مبنا
همانطور که میدانید قانون همیشه در راستای ایجاد امنیت و آرامش عمل میکند؛ در هر بازار و کسب و کاری نیز به منظور جلوگیری از سود جویی، قوانینی وضع تعریف حجم مبنا چیست؟ می گردد. حتی بعضی اوقات بر اساس احتیاج، قوانین پیشین تغییر و یا آپدیت میشود. بازار سهام تحت عنوان یکی از بازار های حساس مالی از این قاعده جدا نیست و قوانین به خصوصی در راستای ایجاد هرچه بیش تر امنیت و فضای آرام برای انجام معاملات دارد. این قوانین، چارچوبی به حساب می آید که توسط آن همه افراد دخیل در چرخه معاملات بازار قادر باشند به سادگی و با بیشترین امنیت به معامله مشغول شوند. یکی از ابزار های حفظ امنیت در معاملات سهام، «حجم مبنا» به شمار می رود که در این مقاله از سایت کد بورسی به صورت کامل به آن می پردازیم.
حجم مبنا چیست؟
در تعریف حجم مبنا باید گفت که؛ به حداقل تعداد سهامی که می بایست در طول یک روز مورد معامله قرار گیرد تا قیمت پایانی (اصلی) آن سهم قادر باشد نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، «حجم مبنا» می گویند. در واقع حجم مبنا ابزاری است که فقط در بورس تهران به منظور کمک به حفظ آرامش در معاملات مورد استفاده قرار میگیرد. به این ترتیب که این ابزار موجب کم شدن هیجانات کاذب قیمت سهام شرکت های بورسی خواهد شد و همینطور از افت یا رشد بی رویه آن ممانعت به عمل خواهد آورد. در نظر داشته باشید گه در تعیین مقدار حجم مبنا، هیچ معامله گری دخل و تصرفی ندارد و به صورت خودکار به وسیله سامانه معاملات معین می شود.
معرفی مفهومی بنام حجم مبنا – قیمت آخرین معامله
آخرین قیمتی که یک سهم روی تابلو میان خریدار و فروشنده مورد معامله قرار میگیرد، قیمت آخرین معامله به حساب می آید. به این شکل که حتی چنانچه یک سهم مورد معامله گردد، قیمت معامله تغییر می کند و حجم معاملات در قیمت معامله تأثیری نخواهد داشت.
قیمت پایانی/اصلی
قیمت پایانی یا اصلی یک سهم به میانگین قیمت های معامله شده سهام در یک روز اطلاق می شود، به همین خاطر به قیمت پایانی، میانگین وزنی هم می گویند و حجم معاملات در قیمت پایانی به صورت کامل تأثیر گذار خواهد بود.
تاریخچه شکل گیری حجم مبنا
جالب است بدانید که حجم مبنا در سال ۱۳۸۲ به وسیله سازمان بورس و اوراق بهادار به سردبیری حسین عبده تبریزی تشکیل شد. در ابتدای این قانون طبق این بود که ۱۵ درصد از کل سهام یک شرکت بورسی طی یک سال معامله گردد و روز های کاری سال ۲۵۰ روز حساب شده بود. طبق این روند حجم مبنای روزانه یک سهم، ۰٫۰۰۰۶ (شش ده هزارم) کل سهام شرکت ارزیابی میشد تا قیمت اصلی/ پایانی بتواند نوسانات مثبت و منفی خود را داشته باشد. در ادامه این قانون در سال ۱۳۸۳ از ۱۵ درصد به ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد و حجم مبنای روزانه سهم به ۰٫۰۰۰۸ (هشت ده هزارم) تغییر پیدا کرد؛ و در انتها سال ۱۳۹۳ بود که، به ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد و تا به امروز ثبات خود را حفظ کرده بود تا اینکه اخیرا در تاریخ ۸ اسفند سال ۹۸ مصوبه جدید سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص با تغییر محاسبه حجم مبنا ابلاغ شد و قرار است که از تاریخ ۱۲ اسفند سال ۹۸ این تغییرات در نحوه محاسبات حجم مبنا در شرکت های بورسی و فرابورسی اجرایی شود؛
اطلاعیه جدید تغییر نحوه محاسبه حجم مبنا توسط سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۹۸/۱۲/۰۸
در اطلاعیه جدید تغییر حجم مبنا توسط سازمان بورس و اوراق بهادار کشور در خصوص با شرکت های بورسی این طور آمده است که ؛ با توجه به افزایش بی سابقه حجم معاملات در اغلب نماد های بورسی و در راستای بهبود اثربخشی و کارآمدی مدل محاسباتی حجم مبنا و بر اساس بررسی های انجام شده، نحوه محاسبه حجم مبنا در شرکت های بورسی که از تاریخ ۹۸/۱۲/۱۲ اجرایی خواهد شد به این شکل تغییر میابد: حجم مبنا همان طور که پیش تر هم در همین سایت به آن ذکر شد با رقم روزانه ۰٫۰۰۰۴ محاسبه میگردد به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت ها برابر با ۵۰ میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکت های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین گردید. تعداد حجم مبنای هر سهم بر اساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعدی، اعمال خواهد شد.
در اطلاعیه جدید تغییر حجم مبنا توسط سازمان بورس و اوراق بهادار کشور در خصوص با شرکت های فرابورسی این طور آمده است که ؛ حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم ۵۰ میلیارد ریال و در بازار پایه و تابلوی زرد معاملات ۲۰ میلیارد ریال و در تابلوی نارنجی معاملاتی ۱۰ میلیارد ریال و در تابلوی قرمز معاملاتی ۵ میلیارد ریال تعریف حجم مبنا چیست؟ می باشد. همچنین حداکثر ارزش مبنا برای تمامی شرکت های فرابورسی و در تمامی بازارها و انواع تابلوهای آن به این صورت است که شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و شرکت های با سرمایه کمتر از ۲۰ میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال را باید در محاسبه ارزش مبنای سهام های خود به صورت روزانه در نظر داشته تعریف حجم مبنا چیست؟ باشند. همانطور هم کی میدانید تعداد حجم مبنا بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته که همان چهارشنبه است محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعدی قابل اعمال میباشد و در صورت اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا، بر اساس مقرراتو یا با رعایت نصاب های این مصوبه محاسبه و اعمال می شود. این بیانیه در تاریخ ۹۸/۱۲/۰۸ به وسیله سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام شده است و از تاریخ ۹۸/۱۲/۱۲ با شرایطی که گفته شد در کلیت بازار اعمال خواهد شد و از همین روی سهامداران، متقاضیان، ناشران، شرکت های سهامی و … باید از تغییرات اخیر این مورد با خبر بوده و آن را در تصمیمات خود لحاظ نمایند.
نکته : در کل شرکت های بورسی امروزه می بایست ۱۰ درصد از تعداد سهام کل شرکت در یک سال دادوستد شود تا قیمت اصلی/پایانی آن قادر باشد به بالاترین یا پایین ترین حد خود دست پیدا کند.
محاسبه حجم مبنا
در بخش فوق بیان گردید که قیمت پایانی هر سهمی برای داشتن نوسان می بایست حداقل ۱۰ درصد تعداد سهام کل شرکت معامله شود. این درصد برای ۱ سال کاری سهم می باشد و برای محاسبه هر تعریف حجم مبنا چیست؟ تعریف حجم مبنا چیست؟ روز باید آن را تقسیم بر تعداد روز های کاری هر سال که ۲۵۰ روز می باشد. از تقسیم این ۲ عدد، رقم ۰٫۰۰۰۴ حاصل می شود. با ضرب این عدد در تعداد سهام کل شرکت، حجم مبنا هر سهم مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
۰٫۱= ۱۰۰÷۱۰ ۱۰ درصد تعداد سهام کل شرکت
۰٫۰۰۰۴ = ۲۵۰÷ ۰٫۱۱) تعداد سهام کل شرکت × ۰٫۰۰۰۴ = حجم مبنا
۲) ۲۵۰ روز کاری ÷ ۱۰ درصد تعداد سهام = حجم مبنا
ارزش حجم مبنا
امروزه، حجم مبنا ابتدای هر هفته ارزیابی خواهد شد و تغییر خواهد کرد. ارزش حجم مبنای مشخص شده برای ۷ روز می بایست بین ۵۰ میلیون تا ۱ میلیارد تومان باشد و قادر نیست خارج از این محدوده قرار بگیرد. این قانون به علت مشکلاتی که برای سهام شرکت های دارای ارزش بسیار بالا و یا شرکت های با سهام ارزش پایین پیش می آورد، وضع شده است.
پس از حاصل شدن عدد حجم مبنا به شیوه گفته شده، باید آن را در قیمت پایانی سهم در روز چهارشنبه ضرب کنیم:
- اگر عدد حاصل شده در روز چهارشنبه، عددی بین ۵۰ میلیون تومان و ۱ میلیارد ریال باشد، حجم مبنا برای روز شنبه همان عدد حاصل شده می باشد.
- اگر عدد حاصل شده کم تر از ۵۰ میلیون تومان بود، حجم مبنا برای روز شنبه برابر با ۵۰ میلیون تومان تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه می باشد.
- اگر عدد حاصل شده بیش تر از ۱ میلیارد تومان بود، حجم مبنای برای روز شنبه، برابر با ۱ میلیارد تومان تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه می باشد.
حداکثر ارزش حجم مبنا : ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان
حداقل ارزش حجم مبنا : ۵۰،۰۰۰،۰۰۰ توماننکته : محاسبات حجم مبنا در آخرین روز کاری هفته (چهارشنبه) و برای هفته آینده صورت خواهد پذیرفت.
مثال :
این طور فرض کنید که قیمت روز گذشته نمادی،۱۲۰ تومان می باشد، اگر نماد دارای حجم مبنایی معادل با ۲ میلیون سهم باشد و میزان معاملات آن در روز مد نظر به ۱ میلیون تعریف حجم مبنا چیست؟ سهم (۵۰ درصد حجم مبنا) برسد، به منظور محاسبه قیمت پایانی روز جاری، باید در ابتدای امر میانگین وزنی معاملات آن روز را ارزیابی کرد و در ادامه میانگین حاصل شده را از قیمت پایانی روز گذشته کم کرد و در حجم مبنا ضرب نمود و عدد بدست آمده از آن را با قیمت پایانی روز گذشته جمع بست تا قیمت پایانی حاصل شود. به تعریف حجم مبنا چیست؟ این ترتیب چنانچه میانگین وزنی معاملات روز جاری را ۱۳۰ در نظر بگیریم، قیمت پایانی نماد برابر با ۱۲۵ تومان می باشد.
- میانگین وزنی معاملات امروز : ۱۳۰ تومان
- قیمت پایانی روز گذشته: ۱۲۰ تومان
- حجم مبنا: ۲ میلیون سهم
- حجم معاملات روز جاری: ۱ میلیون سهم
- تفاوت میانگین وزنی معاملات امروز با قیمت پایانی در روز گذشته : ۱۰=۱۲۰-۱۳۰
- تعدیل با حجم مبنا: ۵=۱۰×۰٫۵
- قیمت پایانی امروز: ۱۲۵=۱۲۰+۵
پس مبنای تغییرات قیمت ها و سقف مجاز نوسان روز بعد، در بازه ۵ ۵ درصد مثبت و ۵ درصد منفی می باشد.
معرفی مفهومی بنام حجم مبنا – محاسبه قیمت پایانی
به همان صورتی که پیش تر هم عنوان شد، قیمت پایانی به نوعی میانگین وزنی قیمت نیز خواهد بود؛ ولی قیمت پایانی هر سهم محاسبات سخت تری دارد که فرم آن در ادامه برای شما عزیزان بیان شده است.
حالت اول : حجم معامله شده کم تر از حجم مبنا باشد.
- P1 = قیمت پایانی روز قبل
- P2 = قیمت پایانی روز جاری
- z = میانگین وزنی قیمت در روز جاری p2 = p1 [(z-p1) y ÷ x]
- x = حجم مبنا شرکت
- y = حجم معاملات
حالت دوم : حجم معاملات مساوی یا بیشتر تعریف حجم مبنا چیست؟ از حجم مبنا باشد.
- p2 = قیمت پایانی روز جاری
- z =میانگین وزنی قیمت در روز جاری p2 = z
- مجموع تعداد سهام ÷ مجموع ارزش = z
معرفی مفهومی بنام حجم مبنا – حجم مبنای سهام فرابورس
برای شرکت هایی که در فرابورس مشغول به فعالیت هستند، پیش از بخشنامه جدید حجم مبنا ۱ در نظر گرفته شده بود ولی با توجه به اطلاعیه جدید سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۹۸/۱۲/۰۸ این قانون تغییر کرد و باید در نظر داشت که در اطلاعیه جدید تغییر حجم مبنا توسط سازمان بورس و اوراق بهادار کشور در خصوص با شرکت های فرابورسی این طور آمده است که ؛ حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم ۵۰ میلیارد ریال و در بازار پایه و تابلوی زرد معاملات ۲۰ میلیارد تعریف حجم مبنا چیست؟ تعریف حجم مبنا چیست؟ ریال و در تابلوی نارنجی معاملاتی ۱۰ میلیارد ریال و در تابلوی قرمز معاملاتی ۵ میلیارد ریال می باشد. همچنین حداکثر ارزش مبنا برای تمامی شرکت های فرابورسی و در تمامی بازارها و انواع تابلوهای آن به این صورت است که شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و شرکت های با سرمایه کمتر از ۲۰ میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال را باید در محاسبه ارزش مبنای سهام های خود به صورت روزانه در نظر داشته باشند. همانطور هم کی میدانید تعداد حجم مبنا بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته که همان چهارشنبه است محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعدی قابل اعمال میباشد و در صورت اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا، بر اساس مقرراتو یا با رعایت نصاب های این مصوبه محاسبه و اعمال می شود. این بیانیه در تاریخ ۹۸/۱۲/۰۸ به وسیله سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام شده است و از تاریخ ۹۸/۱۲/۱۲ با شرایطی که گفته شد در کلیت بازار اعمال خواهد شد و از همین روی سهامداران، متقاضیان، ناشران، شرکت های سهامی و … باید از تغییرات اخیر این مورد با خبر بوده و آن را در تصمیمات خود لحاظ نمایند.
معرفی مفهومی بنام حجم مبنا – مزایا و معایت
حائز اهمیت ترین نقطع قوت حجم مبنا، جلوگیری از حرکات پر شیب و یک باره در روند قیمت ها محسوب می شود. در ضمن حجم مبنا از به وجود آمدن قیمت های کاذب نیز ممانعت خواهد کرد؛ ولی نکته مهم این است که در اوقاتی مثل؛ تشکیل صف خرید و فروش، موجب بلوکه شدن مقدار زیادی از پول خواهد شد و نوسان قیمت در هر ۲ روند نزولی و صعودی کند، می گردد. وقتی که میزان حجم معاملات بسیار کم می شود، سرمایه گذاران در بورس در این شرایط می گویند، سهم خشک شده است و نوسانی ندارد، در نظر داشته باشید که در این شرایط سازمان بورس در یک محدوده زمانی مشخص مثل یک روز تعریف حجم مبنا چیست؟ نماد سهام را بدون هیچ گونه حجم مبنا و دامنه نوسان باز خواهد کرد تا معاملات صورت گیرد و قیمت مورد نظر خریداران و فروشندگان به وسیله عرضه و تقاضا تعیین شود.
کلام پایانی
در انتهای این مقاله کاربردی از سایت کد بورسی باید گفت که در حقیقت بازار بورس، بازاری همراه با ریسک به حساب می آید، بنابراین سازمان بورس و اوراق بهادار تهران همیشه در تلاش به منظور کم تر کردن ریسک و وضع قوانینی در راستای ایجاد فضایی امن جهت انجام معاملات بوده است، به همین خاطر حجم مبنا را تحت عنوان ابزاری به منظور کمک به حفظ آرامش ایجاد کرده است. در این مقاله به تمام مزایای حجم مبنا و همین طور تمامی نقاط ضعفی که آن دارد به صورت کامل و جامع اشاره شد و تمامی نکات بیان شد و در نهایت هم اشاره داشتیم که سازمان بورس به منظور رفع مشکلات و معایب ناشی از آن نیز راهکار هایی اندیشیده و حجم مبنا را به ابزاری کارآمد و ضروری در معاملات بورس تهران تبدیل کرده است. امیدوارم که از خواندن این مقاله نهایت استفاده را کرده باشید و تونسته باشیم تمام موارد رو به صورت کامل در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. هر سوال و یا موردی بود می توانید با کارشناسان سایت کد بورسی در میان بگزارید.
مجله بورسی
اگر قصد سرمایه گذاری در بازار بورس دارید، دریافت کد بورسی اولین گام شما برای ورود به بازار بورس اوراق بهادار تلقی می شود..لینک دریافت کد بورسی غیرحضوری (اینترنتی) از برترین کارگزاری ایران << کارگزاری آگاه >> ==>> https://ex.agah.com/ref/AJ7535/login<>
مجله بورسی
اگر قصد سرمایه گذاری در بازار بورس دارید، دریافت کد بورسی اولین گام شما برای ورود به بازار بورس اوراق بهادار تلقی می شود..لینک دریافت کد بورسی غیرحضوری (اینترنتی) از برترین کارگزاری ایران > ==>> https://ex.agah.com/ref/AJ7535/login
دستهها
- اقتصاد و بورس
- فیلتر های کاربردی بورس
- تحلیل تکنیکال
- تحلیل بنیادی
- روانشناسی بازار
- مقالات اقتصادی و بورسی
- آموزش گام به گام بورس
- سخنان بزرگان ایران و جهان
- لیست شرکت های بورس اوراق بهادار تهران
- اصطلاحات
- نمونه سوالات آزمون افتتاح حساب
دریافت کد بورسی غیرحضوری https://ex.agah.com/ref/AJ7535/login
برای دریافت کد بورسی روی متن زیر کلیک کنید
- دریافت کد بورسی غیرحضوری (اینترنتی)
جدیدترین یادداشتها
- شکاف دیرش (Duration gap)شکاف دیرش (به انگلیسی Duration gap) واژهای است که معمولا توسط موسسات مالی-اقتصادی و بانکی مورد استفاده قرار گرفته و.
- دیرش (Duration)دیرش یا Duration دیرش به مقیاسی برای سنجش حساسیت قیمت به تغییر درنرخ بهره در اوراق یا بطور کلی ابزار با درآمد ثابت.
- تئوری داو (Dow Theory)تئوری داو (به انگلیسی Dow Theory) یک چارچوب و یک سری مفاهیم در تحلیل تکنیکال است که از نوشتههای چارلز داو در مورد.
- سایت ورود و خروج نهنگ ها در بازار رمز ارزها (نهنگ یاب )سایت ورود و خروج نهنگ ها در بازار رمز ارزها Whale Alert The number one source of Trust and Transparency in blockchain.
- ابزار مشتقه (Derivative Contract)ابزار مشتقه (به انگلیسی Derivative Contract)، به قراردادی بین دو یا چند طرف گفته میشود که ارزش آن، به یک دارایی مالی.
- واگرایی (Divergence)واگرایی، اصطلاحی است که در تحلیل تکنیکال به کار برده میشود. واگرایی (به انگلیسی Divergence) زمانی اتفاق میافتد که.
- استهلاک (Depreciation)اموال همیشه برای بشریت مهم بودهاند و هستند. اما اموال و داراییها همیشه به صورت سالم یا در یک قیمت خاصی نمیمانند و با.
- تنزیل (Discounting)تنزیل یا Discounting روشی است برای تخمین ارزش حال یا ارزش فعلی جریان وجوه نقدی که در زمانبندی مشخصی در آینده قابل.
- مالی غیرمتمرکز (DeFi)مالی غیرمتمرکز (به انگلیسی Decentralized Finance)، که تحت عنوان خلاصه شده دیفای (DeFi) نیز شناخته میشود، یک سیستم پولی.
- سرمایهگذاری مستقیم (direct investment)سرمایهگذاری مستقیم یا ‘Direct Investment’ که اغلب با عنوان سرمایهگذاری خارجی مستقیم (foreign direct investment) به.
بایگانی
تقویم
ش ی د س چ پ ج 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 جستجو
تعریف حجم مبنا چیست؟
تعریف حجم مبنا چیست؟
الف – حداقل تعداد سهامی که بایستی مورد معامله قرار گیرد تا معاملات در آن روز رسمیت پیدا کند.
ب – حداقل تعداد سهامی که باید در آن روز مورد معامله قرار گیرد تا کل درصد تغییر قیمت اعمال گردد. (گزینه صحیح)
ج – تعداد سهامی که باید در آن روز مورد معامله قرار گیرد تا قیمت یک درصد تغییر کند.
د – تعداد سهام مشخصی که آن روز معامله گردیدهحجم مبنا در بورس
در همین راستا یکی از ابزارهایی که از سال ۱۳۸۲ و در زمان تصدی دکتر حسین عبده تبریزی برای کمک به حفظ آرامش در معاملات سهام از آن استفاده میشود، حجم مبنا است.
با استفاده از این ابزار، امکان نوسان غیر معمول و کاذب برای سهمهای بورسی از بین میرود. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نمادهای فعال در بورس تهران است.
حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.
هدف
هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است.
چرا که در غیر اینصورت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.
این ابزار تنها در بورس تهران مورد استفاده قرار میگیرد و میزان آن به طور خودکار، توسط سامانه معاملات اندازه گیری میشود.
قیمت پایانی چیست؟
قیمت پایانی به طور ساده عبارت است از قیمتی که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست میآید.
اما آنچه که قیمت پایانی در بورس تهران را از نمادهای مورد معامله در فرابورس جدا میکند میزان حجم مبنا تعیین شده از سوی هر یک از این بازارها است.
درحالی که بورس تهران حجم مبنا نمادها را بر اساس قوانین داخلی محاسبه میکند، مطابق با دستورالعملهای به کار گرفته شده در فرابورس، حجم مبنا برای تمامی نمادهای این بازار «عدد یک» در نظر گرفته شده است.
نابراین قیمت پایانی در هر یک از نمادهای فرابورسی برابر با میانگین موزون تمامی معاملات انجام شده در روز خواهد بود.
این در حالی است که نمادهای بورسی باید برای به دست آمدن قیمت پایانی هر روز عدد حاصل از میانگین وزنی را متناسب با حجم مبنا تعیین شده برای آن نماد تعدیل کنند.
منظور از حجم مبنا چیست؟
حجم مبنـا، حداقل تعداد سهامی است که شرکت موظف است در طول روز آنها را معامله کرده و مورد داد و ستد قرار دهد، تا قیمت اصلی سهام بتواند در دامنه ماکزیمم و مینیموم قیمت خود نوسان پیدا کند.
اگر یک روز تعداد سهم معامله شده یک شرکت به عدد حجم مبنا نرسد، به همان میزان درصد نوسان قیمت آن سهم کاهش پیدا خواهد کرد. از سال ۱۳۸۲ که این ویژگی به بازار بورس اضافه شد، این عدد چندین بار در شرایط مختلف تغییر پیدا کرده است.
تاثیر حجم مبنا بر معاملات در بورس چیست؟
تا پیش از سال ۱۳۸۲ در بازار بورس چیزی تحت عنوان حجم مبنا وجود نداشت و هیجانات کاذب زیادی در قیمت سهام به وجود میآمد.
در واقع عنوان حجم مبنا با این هدف وارد بازار بورس شد تا کنترلی بر روی رشد بیرویه سهام یا سقوط ارزش آنها وجود داشته باشد
. با تعیین حجم مبنا، سرمایه گذاران آرامش خاطر و اطمینان بیشتری خواهند داشت که نوسانات قیمت سهام بابت تعداد سهامی مشخص و قابل توجه مورد داد و ستد قرار گرفته.
اگر حجم مبنا را از بازار بورس حذف کنند، قیمتها میتوانند حتی با معامله شدن چند سهم محدود هم تحت تاثیر قرار گرفته و به طور کاذب و غیرواقعی تغییر کنند.
کارکرد قانون جدید حجم مبنا در بورس
کارکرد تغییر قانون حجم مبنا، به نوعی هم اسکیل کردن روند رشد با وضعیت ورود نقدینگی در بازار است.
در بازار فرابورس، انتظار می رود این قانون از سرعت رشد بازار کم کند، اما این موضوع تاثیر خود را بیشتر در سهام شرکت های کوچک تری نشان خواهد داد
که پیش از این و در عدم وجود حجم مبنا با دستکاری قیمت ها، پروژه شدن و با حجم کوچکی از پول رشد می کردند.
گرچه حجم معاملات اکثر این شرکت ها بیش از دو برابر فرمول اتخاذ شده در روز می باشد و با توجه به در نظر گرفتن قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته برای محاسبه حجم مبناء هرچه قیمت بالاتر برود نیاز به حجم مبنای کمتری خواهد بود و این موضوع قیمت ها را به سمت بالاتر سوق می دهد.
حجم مبنا
بنظر می رسد این قانون کمک کند، نزولی شدن متداوم و قفل شدن در صف فروش نداشته و در صف فروش نیز حجم متناسبی دست به دست شود که با ورود سهامدار جدید از شدت نزول کاسته خواهد شد .
در صورت عدم معامله قیمت پایانی ترمز نزول قیمت را خواهد کشید و این مسئله در روزهای منفی به کمک بازار خواهد آمد.
در مجموع با توجه به ورود حجم بالایی از نقدینگی، انتظار می رود چهارچوب های قانونی نیز به مراتب حرفه ای تر و تکمیل شوند، این قانون کمک می کند قیمتها مبتنی بر حجم های واقعی تر مشخص شده و اثر قیمت سازی در بازار کمرنگ تر شود.
در انتها، توضیح ساده این مفهوم چنین است که اگر حجم مبنا برابر با حجم معاملات یک روز یک نماد باشد، قیمت پایانی معاملات آن روز برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات در روز یاد شده خواهد بود.
اما اگر میزان معاملات انجام شده در یک روز تنها درصدی از حجم مبنا باشد دیگر نمیتوانیم قیمت پایانی را تنها با گرفتن میانگین وزنی از همه معاملات آن روز به دست بیاوریم.
چگونگی محاسبه حجم مبنا
در اولین قدم از محاسبه قیمت پایانی روز جاری، ابتدا میانگین وزنی معاملات آن روز را به دست میآوریم.
سپس تفاوت میانگین به دست آمده با قیمت پایانی روز گذشته را در نسبت معاملات امروز به حجم مبنا ضرب میکنیم و آن را به قیمت پایانی روز گذشته اضافه خواهیم کرد تا قیمت پایانی به دست آمده در این روز محاسبه شود.
حجم مبنای کم خوب است یا بد؟
سهمی که حجم مبنای بزرگتر داشته باشد، سختتر دچار نوسان میشود.
در این سهم باید تعداد بیشتری سهم معامله شود تا قیمت پایانی بالا برود.این ماجرا به تنهایی نه خوب است و نه بد. یک سهم با حجم مبنای بزرگ میخرید، برای سهم صف خرید تشکیل شده، اما چون سهم خیلی خوب است، کسی حاضر نیست آن را بفروشد.
به همین دلیل حجم مبنا پر نمیشود و قیمت بالا نمیرود.
فردا، در پیش بازار، این قیمت به عنوان صفر بازار در نظر گرفته میشود.اما همین اتفاق، یک خوبی بزرگ هم دارد. اگر حجم مبنای سهم کوچک بود (مثلا یک سهم) هر کس میتوانست با پول کم، سهم را مثبت و منفی کند و در روند معاملات اختلال بهوجود بیاورد.
در این صورت شما فکر میکردید سهم مثبت است، خرید خود را انجام میدادید، اما اندکی بعد با صف فروش مواجه میشدید.نوسانگیرها و معاملهگران روزانه، معمولا به حجم مبناهای کوچک علاقه دارند. چرا که میتوانند روی این نمادها نوسانهای بیشتری پیدا کرده و سود بالاتری بگیرند.
یکی دیگر از خوبیهای این قانون این است که تنها با درخواست خرید یا درخواست فروش قیمت جابجا نمیشود.
یعنی این طور نیست که تنها با صف تقاضا، و بدون عرضه، قیمت سهم بالا برود.
برای تغییر قیمت حتما باید معامله صورت بگیرد.حجم مبنای ۱ به چه معنا است؟
برای برخی سهمها ممکن است ببینید که این حجم برابر یک در نظر گرفته شده است.
برای مثال برای حق تقدمها، حجم مبنا برابر با ۱ فرض میشود.معنی این عدد این است که هر تغییری در قیمت آخرین معامله، دقیقا باعث تغییر در قیمت پایانی در همین عدد خواهد شد.
تا پیش از دستورالعمل جدید ، شرکتهایی که در فرابورس فعالیت میکردند، حجم مبنایی معادل ۱ (یک) داشتند. یعنی کافی بود تا یک سهم در نماد مورد نظر معامله شود تا افزایش یا کاهش قیمت در سهم اعمال شود.
ولی همانطور که عنوان شد در دستورالعمل جدید برای کلیه سهام معامله شده در فرابورس و بازار پایه حجم مبنایی مطابق با جدول بالا درنظر گرفته شده است.
به دلیل آن که تا کنون حجم مبنا در بازارهای پایه و فرابورس در نظر گرفته نمیشد، کوچک بودن بسیاری از سهام این بازارها باعث سود جویی برخی از معاملهگران میشد. حال پیش بینی می شود با دستورالعمل جدید ، فعالیت های سفته بازی در این نمادها کاهش یابد.
چرا قیمت سهم در صف خرید ۵+ نمیشود؟
یک روز میبینید برای سهم شما صف خرید تشکیل شده و تمام روز صف خود را حفظ میکند. اما قیمت پایانی آن ۲.۵+ میشود. دلیل این ماجرا چیست؟
فرض کنید حجم مبنای سهم یک میلیون برگه باشد. اگر فقط ۵۰۰ هزار برگه سهم معامله شود، نصف حجم مبنا پر شده است. پس فقط نصف ۵ درصد یعنی ۲.۵ درصد به قیمت پایانی اضافه میشود.
مثلا اگر سهم ۱۰۰۰ تومان باشد، قیمت آن به ۱۰۲۵ تومان میرسد. روز بعد این قیمت (۱۰۲۵ تومان) صفر تابلو خواهد بود.
اگر فقط ۱۰۰ هزار سهم معامله شود، قیمت پایانی در این سهم بهخصوص ۰.۵ درصد بالا میرود و قیمت پایانی به ۱۰۰۵ تومان میرسد.
چرا این اتفاق میافتد؟ چون دیگران هم مثل شما باور دارند که سهم خوب است و کسی حاضر نمیشود آن را بفروشد.
حجم مبنا در تابلوخوانی
برای خرید سهام یکی از مهم ترین مواردی که بایستی بررسی شود تابلوی معاملات آن سهام است. در تابلوی معاملات یک سهم اطلاعات فراوانی از آن در دسترس است که مهم ترین آن قیمت سهام است. در این قیمت موارد مهمی تاثیرگذار است که یکی از آنها، حجم مبناست.
برای بررسی جزئیات مهم از روند معاملات هر سهم ، در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، می توان این اطلاعات را مشاهده کرد.
حجم مبنا چیست؟ حجم مبنا در بورس به زبان ساده
حجم مبنا در بورس به چه معناست؟ به زبان ساده حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. در این مقاله شما را با مفهوم حجم مبنا در بورس آشنا خواهیم کرد، همراه داتیس نتورک باشید.
حجم مبنا در بورس چیست؟
به زبان ساده حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.
حجم مبنا در واقع چهارچوب و ساختاری است که مانع از نوسان بیش از اندازه سهم ها در بازار می شود.
این فاکتور اجازه می دهد تا تمام فعالان بازار بورس از جمله سرمایه گذاران ، شرکت ها و کارگزاری ها بتوانند با اطمینان بیشتری در این بازار به معامله بپردازند.
درصورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت.
در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس، ۰۰۰۸/۰ «هشت ده هزارم» است «این عدد کنترل شود»، بنابراین، اگر به عنوان مثال تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس ۲۰ میلیون سهم باشد، تنها درصورتی قیمت سهام این شرکت در طول یک روز می تواند ۴ درصد افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل ۱۶ هزار سهم شرکت الف در طول روز، مورد داد و ستد قرار گیرد.
هدف از تعیین حجم مبنا
هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است.
چرا که در غیر اینصورت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.
در تمام بازار های بورسی جهان چهارچوب ها و قوانین خاصی تعریف شده تا مانع از نوسان بیش از اندازه سهام شود .
این موضوع مانع از دخالت بازارگردان ها بر روی یک سهم می شود و به همین سبب فعالان بازار بورس با اطمینان بیشتری به معامله می پردازند چرا که می دانند این چهارچوب بازار را در مسیر صحیح به جلو می برد.
این چهارچوب قانونمند در بازار ایران حجم مبنا نام دارد . این ساختار در سال 1382 و در زمان تصدی گری دکتر حسین عبده تبریزی ایجاد شد.
بر این اساس حجم مبنا را حداقل میزان سهام مورد معامله در یک روز می دانستند تا سهم بتواند تا حد دامنه نوسان خود رشد و یا افت داشته باشد .
البته این حجم در طول سالیان تغییرات مختلفی را به خود دید .
برای مثال :
در سال اول این حجم 15 درصد از سهام کل شرکت در یک سال بود .
به عبارتی برای اینکه سهم یک شرکت به دامنه نوسان برسد می بایست حداقل 15 درصد از کل سهام آن در طول یک سال مورد معامله قرار می گرفت .
حال اگر این درصد را بر روی تعداد روز های کاری یک سال (250 روز ) تقسیم نمایید به عدد 6 ده هزارم (0.0006) می رسید .
به عبارت ساده تر می بایست در هر روز کاری حدود شش ده هزارم سهام یک شرکت معامله شود تا به دامنه نوسان برسد .
البته این موضوع در سال بعد به 20 درصد افزایش یافت و لذا حجم مبنای روزانه به 0.0008 رسید .
دیدگاه شما