لازم به ذکر است که رتبه نقد شوندگی در یک محدوده زمانی قابل محاسبه است مثلا یکساله، شش ماهه، یکماهه و… اما در بیشتر موارد از نقد شوندگی ۳ ماهه استفاده می شود.
مشکل بورس ایران چیست؟
بازار سرمایه، دماسنج اقتصاد ایران است. یعنی خوب یا بد بودن حال آن نشانگر وضعیت کلی اقتصاد کشور است.
نگاهی به این روزهای بورس تهران، نشانگر این است که حال بازار سرمایه، متاثر از وضعیت عمومی اقتصاد کشور خوب نیست. روشن است که اقتصاد ایران در یک حالت انتظاری به سر می برد که ناشی از بلاتکلیفی در اجرا یا عدم اجرای برجام در ایران و آمریکاست. این چنین است که همه فعالان اقتصادی دست نگه داشته اند تا ببینند آینده چه می شود و تا آن زمان فعالیت روشن و موثری نمی کنند. بیشتر رکود حاکم بر اقتصاد نیز ناشی از همین موضوع است. این حالت انتظاری در روند بورس نیز تاثیر گذاشته به طوری که بورس اکنون تشنه سرمایه گذاری است.
برخی از خدمات سایت، از جمله مشاهده متن مطالب سالهای گذشته روزنامههای عضو، تنها به مشترکان سایت ارایه میشود.
شما میتوانید به یکی از روشهای زیر مشترک شوید:
در سایت عضو شوید و هزینه اشتراک یکساله سایت به مبلغ 700,000ريال را پرداخت کنید.
همزمان با برقراری دوره اشتراک بسته دانلود 100 مطلب از مجلات عضو و دسترسی نامحدود به مطالب روزنامهها نیز برای شما فعال خواهد شد!
پرداخت از طریق درگاه بانکی معتبر با هریک از کارتهای بانکی ایرانی انجام خواهد شد.
پرداخت با کارتهای اعتباری بینالمللی از طریق PayPal نیز برای کاربران خارج از کشور امکانپذیر است.
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی همه کاربران به متن مطالب خریداری نمایند!
بورس چیست؟ همه چیز درباره بورس
بخش مالی اقتصادی هر کشور تامینکننده منابع مالی و فعالیتهای حقیقی اقتصادی محسوب میشود که به دو بخش تقسیم میگردد:
- بازار پولی که عمدتا توسط نظام بانکی یک کشور اداره میشود که مهمترین کارکرد آن تامین اعتبارات کوتاه مدت است.
- بازار سرمایه که کارکرد اصلی آن تامین مالی بلند مدت مورد نیاز در فعالیتهای تولیدی و خدماتی مولد میباشد .
بورس یک نهاد سازمان یافتهای است که از جمله نهادهای عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب میشود و در کنار سایر موسسات و سازمانها ، وظایف چندگانهای را برعهده دارد.
کارکردهای اساسی بورس مدیریت انتقال ریسک و توزیع آن، شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، ایجاد بازار رقابتی و همچنین یکی از کارکردهای مهم آن جمع آوری سرمایهها و پس اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز فعالیتهای اقتصادی است .
تاریخچه بورس
تاریخچه تاسیس اولین بورس به اواخر قرن چهارده و اوایل قرن پانزده در کشور هلند بر میگردد. اما بورس به صورت مدون از دو قرن پیش شروع به فعالیت کرده است در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای الکترونیکی بیشتر معاملات در بورس از طریق رایانه صورت میگیرد.
مهمترین مامویت بورس کالایی بر اساس گزارشات آنکتاد کمک به ساماندهی و اصلاح ساختار بازار محصولات بخش کشاورزی از طریق شفافیت اطلاعات، کشف قیمت، توزیع ریسک و سیالیت در معاملات و همچنین تامین منابع مالی مورد نیاز فعالان بخش کشاورزی از طریق توسعه بازار سرمایه است که اولی در کشورهای درحال توسعه و دومی در کشورهای پیشرفته و صنعتی ملاک عمل قرار میگیرد.
بورس کالا چیست؟
بورس کالا (Commodity Exchamge) یک بازار متشکل و سازمان یافتهای است که بطور منظم کالای معینی با ساز و کاری خاص مورد معامله قرار میگیرند .
امروزه طبقهبندیهای متعددی برای یک بورس کالایی وجود دارد. اما گسترش بازارهای بخش مالی و حقیقی اقتصاد سبب شده چندین نوع از بررسیها در قالب یک تشکل متمرکز قرار داشته باشند. عموما بورسهای کالایی را در مقابل بورسهای اوراق بهادار و بورسهای اسعار تعریف میکنند.
به عبارتی هر آن چیزی که در زمینه:
- فلزات و مواد معدنی (کانی ها)
- انرژی
- محصولات مشکل بورس ایران چیست؟ کشاورزی مورد مبادله قرار میگیرد در زمره بورس کالایی میگنجد.
اهمیت قانونی بورسهای کالایی
تا قبل از تصویب برنامه سوم، کشور ما برای راه اندازی بورسهای کالا با خلاء قانونی مواجه بود، تا اینکه دستاندرکاران تدوین لایحه و قانون برنامه سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران به تدوین و تصویب قانونی اقدام نمودند که مشکل بورس ایران چیست؟ شروع یک سری تحولات با اهمیت اقتصادی را در عرصه مبادلات بازار ایفا خواهد نمود.
در ذیل به متن قانون در برنامه سوم توسعه اشاره میشود:
- الف: نسبت به راهاندازی بورسهای منطقهای در سطح کشور در چارچوب قانون بورس بر اقدام کند.
- ب: تمهیدات قانون لازم جهت قابل معامله نمودن سلیر ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار، علاوه بر موارد مندرج در بند (۲) ماده (۱) قانون تاسیس بورس اوراق بهادار مصوب ۲۷/۲/۱۳۴۵ را فراهم کند.
- ج: نسبت به ایجاد بورس کالا با همکاری دستگاههای ذیربط اقدام نماید.
در ادامه آن ماده ۱۱۳ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت وزارت جهاد کشاورزی را موظف نمود نسبت به راهاندازی بورس محصولات کشاورزی اقدام نماید و این قانون از ابتدای سال ۱۳۸۱ لازم اجراء بود.
ابزارهای داد و ستد پذیر در بورس کالا
مهمترین ابزار مشقه مورد استفاده در بورس کالا، قراردادهای آتی (Contract futures) و قرارداد اختیار معامله (Contract Option) است. در یک قرارداد آتی که بین خریدار و فروشنده با واسطهگری شرکتهای کارگزاری منعقد میگردد نوع کالای مورد معامله، تاریخی که کالا تحویل میشود، قیمت، مقدار، مشخصات کالا از قبیل نوع استاندارد، شاخصها و … نوشته میشود.
در قراردادهای اختیار معامله (برگ اختیار معامله یک نوع اوراق بهادار است) دارنده آن حق دارد، کالا یا اوراق بهادار خاصی (مثل سهم شرکتها ) را ظرف مدت معینی به قیمت توافقی، معامله کند. برگهای اختیار معامله به دو دسته تقسیم میشوند:
برگ اختیار خرید:
دارنده این برگ، حق دارد کالا یا سهام شرکتی را به قیمتی مشخص در تاریخ معینی بخرد.
برگ اختیار فروش:
دارنده این برگ، حق دارد کالا یا سهام شرکتی را به قیمتی مشخص در تاریخ معینی بفروشد. البته در یک بورس کالایی نوظهور و یا شرایط خاص کالا میتوان به صورت حراج حضوری و معاملات نقدی مبادله کالا را انجام داد .
بورس کالا چه منافعی را به دنبال دارد؟
- شفافیت بازار: منظور شفافیت اطلاعات قیمت در بازار است. تصحیح ساختار بازار، منظور استفاده از بازار رقابتی است.
- استاندارد کردن: افزایش کیفیت کالاهای کشاورزی
- برخورداری تولیدکنندگان و تجار کالاهای کشاورزی از مزایای مرتب بر قوانین و مقررات حاکم بر بورس
- افزایش کارآیی بازاریابی یا بهبود شبکه توزیع و کاهش حاشیه بازاریابی
- تغییر الگوی کشت و افزایش توان تولیدی و توان صادراتی
- افزایش اشتغال در بخش کشاورزی
گروههای بهرهمند از بورس
استفاده از بورس در انحصار گروهی خاص در جامعه نمیباشد تمام افراد میتوانند به طور مستقیم یا غیر مستقیم از بورس استفاده نمایند، گروههای اجتماعی که در بورس فعالیت دارند عبارتند از:
- تولیدکنندگان
- کارگزاران
- صاحبان صنایع فرآوری و تبدیل
- تجار
- مبادلهگران تضمینی
- دلالان مشکل بورس ایران چیست؟ و واسطهها
- بازارسازان
- اشخاص عادی و کسانی که مایلند پساندازهای خود را در این بازار به کار اندازند.
ساختار بورس
بورس زیر نظر نهاد واحد نظارتی که معمولا سیاستهای آن توسط بالاترین مراجع ذیربط دولتی درهر کشوراعمال میگردد که با حضور و مشارکت فعال بخش خصوصی ایجاد میشود و اتاق پایاپای که تضمین و تسویه قراردادها را بر عهده دارد از جمله مهمترین بخشهای آن محسوب میشود.
فعالیت میکند علاوه برآن واحد نظارت داخلی (در داخل بورس) هیات بازرسین و داوری ارکان اصلی ساختار بورس را تشکیل میدهند.
بورسهای کالایی در جهان
سابقه مدرنترین بورس کالای جهان به محصول برنج در اوساکای ژاپن در قرن ۱۷ بر میگردد؛ همچنانکه از منابع موثق مدرنترین بورس کالا به مبادلات آتی نقل میکنند.
آپشن و فیوچر نیز در آمستردام هلند در قرن ۱۷ استفاده میشده است. بهر حال در جهان امروزی مبادلات آتی با یک ضرورت اجتنابناپذیر تبدیل شده است و اکنون بورسهای بزرگی در بیش از ۲۰ کشور جهان مشاهده مشکل بورس ایران چیست؟ میشود.
کشورهای همچون آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، ژاپن، جمهوری کره، برزیل، استرالیا و سنگاپور و بسیاری که از کشورهای در حال توسعه دارای بورس کالا هستند و این روند در یک دهه گذشته شدت بیشتری گرفته است.
در سال ۲۰۰۰ میلادی، نزدیک به ۲ میلیارد قرارداد از نوع آپش و فیوچیر در بورسهای کالایی سراسر جهان مبادله شده است نسبت به سال ۱۹۹۹ حدود ۱۶ درصد افزایش نشان میدهد.
برنامههای در دست اقدام بانک
اهم طرحهای در دست اجرا و در حال مطالعه این بانک عبارتند از:
- تلاش در جهت فرهنگسازی و آشنایی فعالان بخش کشاورزی با مقوله بورس
- تلاش در جهت فراگیر شدن بورس کشاورزی در سراسر کشور (گسترش جغرافیایی) و امکان حضور همه گروههای بهرهمند از طریق شبکه گسترده شعب بانک
- تلاش در جهت جاری شدن مزایای بورس در تمامی سطوح و لایههای فعالان بازار و بازیگران عرصه تولید، توزیع و مصرف و تحقق اهداف اصلی بورس کشاورزی
- اعطای خطوط اعتباری به کارگزاران در جهت بازسازی در بورس کشاورزی
- تلاش برای گسترش موضوعی بورس و پذیرش تولیدات یا محصولات سایر زیر بخش کشاورزی در بورس
- روشهای تامین مالی خرد برای بهرهبرداران کوچک و برقراری امکاناتی جهت حضور این قشر عظیم از جامعه بهرهبرداران چند میلیونی بخش کشاورزی با استفاده از ابزارهای متعدد نظیر تبدیل کردن قرارداد مشکل بورس ایران چیست؟ تسهیلات اعطایی سلف به کشاورزان به معاملات بورسی
- تلاش برای حضور مشتریان این بانک در بورس کشاورزی که زمینه فعالیتشان کالای بورسی است و برقراری امتیازات و تشویقهای خاص برای این گروه
تاریخچه بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردید.
این سازمان از پانزدهم بهمن ماه آن سال فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد.
در پی آن شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی واوراق قرضه عباس آباد به بورس تهران راه یافتند.
اعطای معافیت های مالیاتی شرکتها و موسسه های پذیرفته شده در بورس در ایجاد انگیزه برای عرضه سهام آنها نقش مهمی داشته است.
طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران تعداد شرکتها و بانکها و شرکتهای بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۲/۶ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال درسال ۵۷ افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۱۵۰ میلیارد ریال سرمایه در سال۱۳۵۷افزایش یافت.
در سالهای پس از انقلاب اسلامی وتا پیش از نخستین برنامه پنج سال توسعه اقتصادی ، دگرگونی های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادارتهران را نیز در بر گرفت . نخستین رویداد ، تصویب لایحه قانون اداره امور بانک ها در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن بانک های تجاری و تخصصی کشور در چهار چوب ۹ بانک شامل ۶ بانک تجاری و۳ بانک تخصصی ادغام و ملی شدند.
چندی بعد و در پی آن شرکتهای بیمه نیز در یکدیگر ادغام گردیدند وبه مالکیت دولتی در آمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیر ۱۳۵۸ باعث گردید تعداد زیادی از بنگاه های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند.
به گونه ای که تعداد آنها از ۱۰۵ شرکت و موسسه اقتصادی در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ کاهش یافت.
بدین ترتیب در طی این سالها بورس و اوراق بهادار دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال ۱۳۶۷ادامه یافت.
از سال ۱۳۶۸، در چهارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان زمینه ای برای اجرای سیاست خصوصی سازی، مورد توجه قرار گرفت.
بر این اساس سیاست گذاران در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پارهای از وظایف تصدی های دولتی به بخش خصوصی، جذب نقدینگی و گرد آوری منابع پس اندازی پراکنده و هدایت آن به سوی مصارف سرمایه گذاری، در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش موثر بخش خصوصی برای مشارکت فعالانه در فعالیتهای اقتصادی نقش مهم و اساسی داشته باشد.
در هر حال، گرایش سیاست گذاری های کلان اقتصادی به استفاده از ساز و کار بورس ، افزایش چشمگیر شمار شرکتهای پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در بر داشت که بر این اساس طی سال های ۱۳۶۷ تا نیمه اول سال جاری تعداد بنگاه های اقتصادی پذیرفته در بورس تهران از ۵۶ شرکت به ۳۲۵ شرکت افزایش یافت .شرکتهای پذیرفته شده و شرکتهای فعال در بورس به دو دسته تقسیم می شوند:
- شرکت های تولیدی
- شرکت های سرمایه گذاری
شرکت های تولیدی معمولا به تولید کالای خاصی مبادرت می ورزند و در گروه صنایع فعال در بورس قرار می گیرند و در سازمان بورس با نام شرکت و کد خاص خود، مشخص می شوند.
اما شرکتهای سرمایه گذاری شرکت هایی هستند که به عنوان واسطه های مالی فعالیت میکنند. که این گونه شرکت ها یا فعالیت تولیدی ندارند ویا فعالیت آنها به گونه ای است که با کمک های مالی از طریق خرید سهام شرکت های تولیدی و صنعتی و یا مجموعه ای از آنها به تولید و سرمایه گذاری این مشکل بورس ایران چیست؟ شرکت ها مبادرت می نمایند که بر این اساس در حال حاضر شرکت های سرمایه گذاری فعال در بورس ۱۹ شرکت است و شرکت های تولیدی ۲۹۸ شرکت می باشند.
همچنین اکنون زمینه های لازم برای حضور شرکت های خدماتی نیز در بورس فراهم شده است.
۵ نکته مهم در بازار بورس
برای سرمایه گذاری در بورس توجه به برخی نکات می تواند مفید باشد و مارا در رسیدن به اهدافمان یاری دهد.
موارد زیر از جمله نکات مهمی هستند که برخی از آنها از اصول مهم و پایه ای سرمایه گذاری در این حیطه اند:
انتخاب صنعت برتر:
در میان صنایع مختلف صنایعی هستند که میانگین بازده آنها از میانگین بازده بازار بیشتر است.
پس چرا آنها را انتخاب نکنید؟!
انتخاب شرکت برتر:
پس از گزینش صنعت برتر حالا به سراغ شرکتهایی بروید که بازده آنها از میانگین بازده صنعت بالاتر است(منظور از بازده، کلیه سودهای منتفع از شرکت اعم از EPS، اختلاف قیمت، سهام جایزه و… در یک مدت معین می باشد).
میزان نقد شوندگی:
هیچگاه سهمی نخرید که در فروش آن دچار مشکل شوید.
نقد شوندگی عامل بسیار مهمی است که هرگز نباید مورد غفلت قرار گیرد. این فاکتور متاثر از پارامترهایی مثل حجم معاملات شرکت، تعداد سهام معامله شده، دفعات معامله، تعداد خریدار و… می باشد. نقد شوندگی به صورت رتبه ای مطرح می شود و رتبه ۱ به معنای بالاترین میزان نقد شوندگی است و رتبه های ۲ و ۳ و ۴ و ….. به ترتیب نقد شوندگی کمتری دارند.
برخی از افراد تا رتبه ۱۰۰ را قابل قبول می دانند. بعضی ها بیشتر از ۵۰ نمی روند و عده ای هم به بیشتر از ۲۰ رضایت نمی دهند. به هرحال بسته به استراتژی و هدف سرمایه گذاری تان، ملاکی را برای خودتان قرار دهید.
لازم به ذکر است که رتبه نقد شوندگی در یک محدوده زمانی قابل محاسبه است مثلا یکساله، شش ماهه، یکماهه و… اما در بیشتر موارد از نقد شوندگی ۳ ماهه استفاده می شود.
میزان سهام در دست سهامداران عمده:
هر چه این میزان کمتر باشد و سهم یک شرکت بیشتر در دست مردم و سهامداران جز باشد، بهتر است.
چرا که در اینجا عرضه و تقاضای و اقعی است که میزان قیمت را تعیین می کند. در صورتیکه قسمت اعظمی از سهام یک شرکت در دست سهامداران عمده باشد به همان نسبت آنها می توانند کنترل بیشتری را بر آن سهم اعمال کنند. و در این بین سهامدار جز است که ضرر می کند.
اخبار اقتصادی-سیاسی:
همواره به اخبار داخلی و خارجی توجه داشته باشید.
فکر نمی کنم روزانه ۱۵ دقیقه گوش دادن به اخبار یا مطالعه روزنامه ها وقت زیادی بگیرد اما کمک بزرگی به شما خواهد کرد تا بتوانید در برخی موارد روند بازار را پیش بینی کنید و همینطور صنایع خاصی را مورد توجه قرار دهید.
چاره ناکارآمدی هسته معاملات بورس چیست؟!
هسته معاملات یا به عبارت بهتر مرکز انجام تبادلات سهام از مهمترین بخش های معاملات برخط است که این روزها بخش قابل توجهی از خرید و فروشها را به خود اختصاص داده اما اعتراض های بسیاری نسبت به عملکرد آن مطرح می شود؛ اتفاقی که برای همه عادی شده اما عادی و صحیح نیست!
به گزارش خبرنگار ایمنا، اختلال مداوم هسته معاملات بازار سهام این روزها با این که باعث آزردگی و اذیت شدن فعالان این حوزه است، تقریباً برای معاملهگران و حتی مسئولان عادی شده است. تقریباً روزی نیست که هسته معاملات مشکلی پیدا نکرده یا پیامی از سوی کارگزاران مبنی بر اختلال در هسته یا سامانههای معاملاتی برای معامله گران فرستاده نشود. علاوه بر این تقریباً روزی نیست که عدهای از معامله گران در اعتراض به ناکارآمدی هسته معاملات، درخواست لغو یا ابطال بخشی از معاملات را نداشته باشند.
اظهار نظر یاسر فلاح، مدیر روابط عمومی و امور بین الملل سازمان بورس و اوراق بهادار در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، مبنی بر این است که همه مشکلات از سامانه یا هسته معاملاتی نیست و میتواند این موضوع دلایل مختلفی داشته باشد. باید توجه داشت که گاهی، اختلالی در سامانه آنلاین کارگزاریها به وجود میآید و برخی مسئولان کارگزاریها این اشتباه را از هسته معاملات قلمداد و اعلام میکنند.
وی می افزاید: همچنین گاهی سایت TSETMC (شرکت مدیریت فناوری بورس تهران) که تنها یک سایت تماشاگر است به دلایلی مانند اختلال در سامانههای شرکتهای خدمات دهنده اینترنتی دچار مشکل میشود. در حالی که این سایت هیچ ارتباطی به معاملات ندارد و اختلال در آن به اشتباه به عنوان اختلال در هسته معاملات تعبیر میشود. علاوه بر این دو مورد، در زمانهایی که عرضه اولیه در بازار وجود دارد، تعداد بسیار زیادی از افراد (آخرین آمار از شرکت حدود ۱.۵ میلیون نفر در عرضههای اولیه حکایت دارد) درخواست خرید سهم مذکور را داشته و بنابراین تعداد زیادی درخواست به سامانه معاملاتی بورس ارسال میشود.
فلاح این مسئله را به وضعیت جاده چالوس تشبیه کرده و می گوید: در نظر بگیرید چنین جادهای بر فرض ظرفیت دو هزار خودرو را داشته باشد اما در زمانهای خاص مانند روزهای تعطیلی به یکباره پنج میلیون خودرو به این جاده وارد شود. در چنین شرایطی کاملاً بدیهی است که ترافیک به وجود آید؛ جاده توانایی و ظرفیت تردد این حجم خودرو را ندارد. همین مسئله نیز درباره سامانه معاملاتی بورس صادق است که تنها مختص به ایران هم نبوده و در سایر کشورها وضعیت همین گونه است. چندی پیش بورس لندن به مدت دو ساعت متوقف شد که علت ایراد در سامانه معاملاتی آن بود.
مدیر روابط عمومی و امور بین الملل سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه با بیان اینکه این مسئله چندان عجیب و غریب نیست، گفت: باید توجه داشت که سامانه معاملاتی بورس ایران، از شرکت فرانسوی یورو نکست فرانسه خریداری شده و بنابراین سامانه خوبی بشمار میآید. این سامانه اکنون توسط دانشمندان ایرانی به صورت پیوسته به روز رسانی و نگهداری میشود. با این حال به دلیل تراکم سفارشات و محدودیت ارسال سفارشات، درخواستهای خرید و فروش با تأخیر توسط هسته معاملات دریافت میشود و همین امر باعث میشود کندی هسته به خرابی آن نسبت داده شود.
کندی معاملات به روایت آمار
در دو سال گذشته یعنی سال ۱۳۹۶ و پیش از به وجود آمدن بحران ارزی و جهش چند صد درصدی ارز، متوسط تعداد معاملات در بورس اوراق بهادار تهران تقریباً برابر با ۶۴ هزار معامله در روز و حجم آن نیز تقریباً برابر با یک میلیون سهم در روز بوده است. این در حالی است که بر اساس اطلاعات معاملاتی روز دوشنبه (۱۸ فروردینماه) بورس اوراق بهادار تهران، تعداد معاملات این بازار برابر با یک میلیون و ۲۳۱ هزار و ۵۲۸ معامله و حجم معاملات نیز برابر با ۷۳۰۲ میلیون سهم یا به عبارت دیگر هفت میلیارد و ۳۰۰ میلیون سهم بوده است.مشکل بورس ایران چیست؟
این آمار به خوبی خبر از تغییر چشمگیر تعداد و حجم معاملات دارد. طبق این آمار، تعداد معاملات از سال ۹۶ تاکنون بیش از ۱۹ برابر و حجم معاملات نیز تقریباً ۷۳۰۰ برابر شده است. بخشی از این آمار حیرت آور به دلیل ورود نقدینگی سرگردان به بازار سرمایه است که پیشتر به بلای جان اقتصاد تبدیل شده بود و با ورودش به هر بازاری آن را دگرگون میکرد. با این حال فارغ از چون و چرای این مسئله، نمیتوان از ناکارآمدی هسته در شرایط فعلی چشم پوشی کرد. اگرچه باتوجه به آمار فوق میتوان علت کندی و ایراد هسته معاملات را توجیه کرد اما انتظارات از نهادهای مربوطه برای رفع این مشکل به وقت خود باقی است.
بدیهی است هرگونه اختلال در هسته معاملات یا سامانه برخط کارگزاریها به طور مستقیم در سود یا زیان معاملهگران نقش دارد. از طرف دیگر با وجود دلایل مختلف اختلال در معاملات که به قول مدیر روابط عمومی سازمان مشکل بورس ایران چیست؟ مشکل بورس ایران چیست؟ بورس میتواند ناشی از کند شدن هسته یا سامانه برخط کارگزاریها باشد، نمیتوان دقیقاً تشخیص داد کدام مورد به مشکل برخورده است و نیاز به اظهار نظرهای کارشناسی در موقعیت به وجود آمده دارد.
از سوی دیگر در روزهای اخیر، گاه کار از کندی هسته گذشته و روند معاملات برای مدتی عملاً با مشکل جدی مواجه میشد. بروز مشکل در یکی از شرکتهای OMS (شرکتهای خدمات بر خط بازار سرمایه) در روز دوشنبه نیز بر مشکلات موجود افزود.
باید توجه داشت سهامداران و معاملهگران فارغ از چرایی مشکل، از شورای بورس و همچنین سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان دو نهاد سیاستگذار و ناظر انتظار دارند تا بخوبی به وظایف خود عمل کرده تا بازار به فعالیت خود به شکل روان ادامه داده و توسعه یابد.
بر اساس قوانین و مقررات بازار سرمایه، مصوب سال ۱۳۷۸، یکی از وظایف شورای عالی بورس " اتخاذ تدابیر لازم جهت ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهار" و " اعمال نظارت عالیه بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار" است. از جمله وظایف مرتبط با موضوع هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار نیز شامل مواردی مانند " اتخاذ تدابیر لازم جهت پیشگیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار" و "اتخاذ تدابیر ضروری و انجام اقدامات لازم به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایهگذاران" است.
بدیهی است هرچه بازار اصولی و روانتر به فعالیت خود ادامه دهد، معامله گران با اشتیاق بیشتری به انجام معامله میپردازند؛ تعداد معاملات به صورت مستقیم بر درآمد سازمان بورس و نهادهای مالی از جمله کارگزاریها تأثیرگذار است.
ریزش بورس چیست و تا چه مدت ادامه دارد؟
بازار بورس همیشه شاهد نوسان است. ارزش سهامها هرگز به صورت ثابت صعود یا نزول را تجربه نمیکنند. روند ارزش سهام در بورس نموداری است که از قلهها و درهها تشکیل شده است. اما گاهی ممکن است در مدت زمانی کوتاه ارزش سهامها به مقدار چشمگیری که بهصورت درصدی دو رقمی درنظر گرفته میشود کاهش پیدا کند، در اینصورت گفته میشود که «ریزش بورس» یا Stack Market Crash رخ داده است. در واقع مشاهده درصد سقوط از حداقل ۱۰% در مدت کوتاه باعث نگرانی است و نیاز به اقدامات سریع جهت رفع این مشکل دارد.
دلایل ریزش بورس چیست؟
چنین میتوان گفت که ریزش بورس حاصل یک رویداد اجتماعی است. عدهای از سهامداران تحتتأثیر وقایع اقتصادی اقدام به فروش سهام خود میکنند و این تبدیل به جنبشی میشود که سایر سهامداران را نیز به سمت خود میکشاند. اما علت این حجم بالای فروش چیست؟
- خوشبینی کاذب اقتصادی
گاهی پیش میآید که ارزش سهام برای مدتی طولانی روندی صعودی را طی کند، مشکل بورس ایران چیست؟ که باعث خوشبینی بیش از حد اقتصادی میشود. در چنین بازاری معمولاً نسبت قیمت به درآمد از میانگین طولانی مدت آن پیشی میگیرد. - رویدادهای پیشبینی نشده
برخی رویدادها مانند: جنگ، تغییر قوانین و مقرارت، سیاست و رخداد فجایع طبیعی در مناطق مولد اقتصادی ممکن است باعث کاهش ارزش سهام شود. جدیدترین عامل اینچنینی را میتوان انتشار بیماری کرونا دانست. چنانچه شرکتهایی با سازمانهای روبرو با این مشکلات وارد رقابتی ثمربخش شوند این اتفاقات به نفع آنها باعث افزایش ارزش سهام خواهد شد. - بورس بستر رشد صنعت است
بازار بورس محلی است برای کمک به رشد صنعت و نباید به آن به چشم منبع درآمد نگاه کرد. دلیلی که بسیاری از افراد برای سرمایهگذاری در بورس اقدام میکنند یافتن محل درآمد است. به همین دلیل نوسانات بازار را تحمل نمیکنند و با اقدامات هیجانی به ریزش بورس دامن میزنند.
ریزش بورس تا چه مدت ادامه دارد؟
راه حل رفع مشکل ریزش بورس، فرایندی به نام اصلاح قیمت است. هدف از این فرآیند رساندن بازار به تعادل است. بنابراین ریزش بورس تا زمان رسیدن به این تعادل ادامه خواهد داشت. فراموش نکنید که اصلاح قیمت ممکن است در جهت افزایش ارزشها پس از دورهای طی کردن روند نزولی صورت گیرد. براساس آماری که از ۳۸ ریزش بازار بورس S&P500 از آغاز دهه ۱۹۵۰ وجود دارد، ۶۳% ریزشها در مدت ۵/۳ ماه یا کمتر به طول انجامیده است. براساس آمار موجود اقتصاددانان مقیاس گذر از ریزش شاخص بورس را ماه میدانند. البته نباید فراموش کنیم که بزرگی و قدرت ریزش نیز در طول این مدت مؤثر است.
تاریخچه ریزش بورس
ریزش بورس تاریخچهای به قدمت بازار بورس دارد. براساس وقایع ثبت شده ریزش بورس از قرن ۱۷ام میلادی تا به همین امروز وجود داشته است. هلند همیشه در میان تولیدکنندگان طراز اول گل در جهان بوده است. اما افزایش ارزش غیرمنطقی گلهای لاله در سال ۱۶۳۴ به مدت سه سال و سپس کاهش سریع در سال ۱۶۳۷ بازار هلند را دچار نوسانی کرد که از آن به عنوان شیدایی لاله یاد میشود. بسیاری این رویداد را اولین ریزش بورس تاریخ میدانند. در سالهای بعد از آن جهان سرمایهگذاری بازهم شاهد اینچنین اتفاقاتی بود تا در سال ۱۹۲۹ یکی از شاخصترین ریزشها در وال استریت آمریکا رخ داد.
در سالهای جنگ جهانی اول و همزمان با رشد زندگی شهری و پیشرفت صنعت در آمریکا، ارزش سهام و بازار بورس به شکل خارج از کنترلی زیاد شد. پس از مدتی مانند هر بازار دیگر سیر نزولی در وال استریت اتفاق افتاد، اما سرمایهگذران که انتظار این کاهش را نداشتند اقدام به فروش سهام خود کردند و بورس را در معرض خطری جدی قرار دادند. فروش بیش از اندازه و ناتوانی بانکداران ارشد در کنترل شرایط باعث بزرگترین ریزشی شد که وال استریت به خود دیده است. آخرین ریزش جهانی که میتوانیم به آن اشاره کنیم، در نتیجه همهگیری ویروس کوید۱۹ در سال ۲۰۲۰ میلادی رخ داد. این ریزش شاخص بورس مانند عامل ایجاد کنندهاش به سرعت در سراسر جهان انتشار پیداکرد و بازار بورس کشورهای اروپایی، آمریکا و بازار فروش سوختهای فسیلی را تحت تأثیر قرارداد.
ریزش بورس در ایران
ریزش شاخص بورس رویدادی معمول است و بازار بورس ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. بازار بورس ایران شاهد ریزش شاخص بورس و نوسانات بسیاری بوده است. این نوسانات باعث نگرانیهای بسیار و شتابزدگی در خرید و فروش شدهاست. سؤال این جاست که چرا بازار بورس ایران با این مشکلات مواجه شده است؟
یکی از دلایل این ریزش رشد بسیار سریع شاخص بورس در مدت کوتاه عنوان مشکل بورس ایران چیست؟ میشود. اینچنین برمیآید که مشکلات مدیریتی به ریزش بورس در ایران دامن زدهاست. براساس آنچه در مورد دلایل بروز ریزش بورس گفته میشود، هر درصد دو رقمی رشد که در زمان کوتاهی صورت بگیرد نشانهای بر مشکلات بعدی است. مشکلاتی نظیر صفهای خرید و فروشی که سرمایهگذاران جدید را دچار سردرگمی کردهاست. در مدت ریزش شاخص نگرانی باعث شد تا بسیاری برای خرید اقدام نکنند و برای جلوگیری از زیان بیشتر، درصد بسیاری از سرمایه-گذاران به دنبال فروش سهام خود باشند. بنابراین انتظار میرفت که مدیریت بازار به گونهای صورت گیرد که این رشد در مدت زمان منطقیتری صورت میگرفت. در بازار بورس ایران بستر کافی برای معاملات محیا نیست، به این معنی که تعداد شرکتها و سازمانهای حاضر در بازار بورس و در نتیجه آن حجم معاملات کافی نیست. بنابراین نمیتوان به خوبی با تحلیل و بررسی به قیمتهای صحیح و روشی کارآمد برای عملکرد سرمایهگذران رسید.
سخن پایانی
ریزش شاخص بورس در نتیجه رویدادی به نام حباب قیمت سهام رخ میدهد. حباب قیمت سهام به افزایش خارج از کنترل ارزش بازار نسبت به درآمد گفته میشود. چنین افزایش ارزشهای ناگهانی ظاهراً به نفع بازار و سرمایهگذران است. چه بسا که انتظار بسیاری از افراد از سود بازار بورس نیز همین است. اما علت نامگذاری این رویداد به عنوان حباب، ناپایداری و عدم قطعیت آن است. بنابراین با سقوط ارزش، سرمایهگذران درمورد داراییهای بورسی خود احساس نگرانی کرده و با اقدامات هیجانی شتابزده وضع را بدتر میکنند. همچنین سیستم مدیریت بازار بورس باید به موقع اقدامات لازم را برای گذر از اوضاع نابسامان انجام دهد. تزریق پول در زمان نامناسب، عدم جلوگیری از رشد غیرمنطقی و عدم عملکرد افراد براساس دانش بورس از دلایلی است که این بازار را در معرض ریزش شاخص قرار میدهد. مشاورین دلفین وست در تلاش هستند تا با ارائه آموزش بورس از صفر و آموزش فارکس به شما کمک کنند تا بتوانید سرمایه گذاری خود را در بهترین موقعیتها انجام دهید.
دولت در مورد بورس برنامه ندارد! دولت نمی داند بورس چیست!
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، رضا حسینی قطب آبادی در مورد نقش مجلس در وضعیت فعلی بورس و در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود روند نزولی شاخص بورس و ضرر هر روزه سهامداران، مجلس اندک واکنشی نشان نمی دهد به انتخاب اعلام کرد: نبود برنامه توسط دولتها باعث چنبره زدن مافیاها در اقتصاد می شود. در بورس هم دولت قبلی با اقداماتی موجب ضرر و زیان مردم شد و این دولت هم برنامهای برای بورس ندارد.
دولت نمی داند بورس چیست
بورس اصلا برای دولت هم تعریف نشده و نمیداند بورس چیست تا بداند چه برنامه ایی باید داشته باشد. همه دنیا از محل تجمیع سرمایههای مردم و سرمایهگذاران برای پیشبرد امور زیربنایی استفاده میکنند که هم به سهامدار عایدی میرسد و هم برای کشور خوب است اما در ایران مردم با هر دلیل و انگیزهای زندگی را فروخته و در بورس سرمایهگذاری کردند اما نه دولت عُرضه استفاده کردن داشت و نه مردم توانستند سود ببرند. دولت هم سرمایهها را هم به باد داد و موجب نارضایتی، ورشکستگی، اختلافات اجتماعی و خانوادگی آنان شد.
دولت برای بورس برنامه ندارد!
برنامه دولت برای استفاده از ظرفیت بورس و سایر ظرفیتهای اقتصادی هم مشاهده نمی شود. لایحه بودجه هم نشان میدهد سال آینده مردم باید شاهد تورم و افزایش قیمتها باشند و شاید انقدر فشار بر مردم زیاد شود که حتی بورس را هم فراموش کنند.
مجلس نقش نظارتی و قانونگذاری دارد و باید از ابزاری مانند تذکر ، طرح سوال و استیضاح استفاده کند. تذکرات داده میشود اما متاسفانه طرح سئوالات در نیمه راه خنثی میشود و ناکام میماند. اجازه استیضاح هم که اصلا نمیدهند و به اشکال گوناگون نمایندگان را تحت فشار و لابیهای مختلف قرار میدهند که نه بتوان استیضاحی را به نتیجه رساند و نه کاری را در جهت دفاع از حق و حقوق مردم انجام داد.
از آن طرف دولت اعلام میکند که با مجلس هماهنگ و همراه است اما کاملا آن تکذیب می شود. اصلا چنین نیست و دولت تاکنون هیچ هماهنگی با مجلس، در هیچ زمینهای نداشت و در انتخاب وزرا اصلا توجهی به نظر نمایندگان نکرد.
تحت شرایط حاکم سیاسی و جو سازیها برای کابینه رای گرفتند و در انتخاب مدیران و استانداران هم هیچ هماهنگی با مجلس و نمایندگان نداشتند. نکته قابل توجه این است که مشکلات را به گردن مجلس میاندازند و در مشکل عدم استخدامها، مجلس را مقصر میدانند. فردا روز هم با وجود اینکه دولت در بودجه سال آینده، ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرده ولی آن را هم به گردن مجلس خواهد انداخت.
از سوی دیگر هم رئیس مجلس به دلیل رعایت برخی، سکوت اختیار میکند یا در این موضوع که مجلس و دولت هماهنگ هستند، تنها شعار میدهد. بنابراین این مجلس است که سنگ زیرین آسیاب شده است. همه فشارها بر روی مجلس است و همه مردم و اصناف مختلف ، خواسته ها را نمایندگان میگویند و دائم باید صدای مردم و اهانتهای برخی افراد را بشنوند . چون دولت کار را بلد نیست و برنامهای ندارد.
برخی از وزرا خبره هستند و روش کار دارند اما بعضی تازه کارند. عمده عزل و نصبها در دولت اگرچه تحت عنوان جوانگرایی، اصلاح و… عنوان شده اما به دلیل آشنایی، رفاقت و منتسب به طیف خاص رئیس جمهور، انتخاب شدند. طبیعی است نمایندگان مجلس باید شاهد این باشند که چهار سال دیگر برای مردم و ایران بگذرد. چرا که دست نمایندگان هم بسته است.
دیدگاه شما